Ticaret Bakanlığı’nın,istenmeyen ticari elektronik iletilerin önüne geçmek amacıyla hayata geçirdiğiTicari Elektronik İleti Yönetim Sistemi(İYS) sayesinde vatandaşlar söz konusu mesajlara ilişkin onay ya da ret hakkını kullanabiliyor. AA muhabirinin Ticaret Bakanlığından edindiği bilgiye göre, Bakanlık, tüketicileri rahatsız eden SMS, sesli arama ve e-posta gibi ticari elektronik iletilerin engellenmesine yönelik vatandaşların tercihte bulunabileceği İYS'yi hayata geçirmişti. 150 binin üstünde ticari elektronik ileti onayı olan hizmet sağlayıcılara, mevcut onaylarını İYS'ye yüklemeleri için verilen süre 31 Aralık 2020'de sona erdi. Vatandaşlar, 7 Ocak'ta hizmete açılan İYS ile onaylarını e-Devlet sisteminde yer alan İYS bölümünden veya "www.iys.org.tr" adresinden kontrol etmeye ve onay tercihlerini değiştirmeye başladı. 16 Şubat itibarıyla da vatandaşlar tarafından ret hakkının kullanılmaması üzerine, hizmet sağlayıcılar tarafından İYS'ye aktarılan mevcut veriler onaylı sayıldı. Ayrıca, vatandaşlar bu tarihten sonra da diledikleri tarihte İYS üzerinden ticari elektronik ileti tercihlerini değiştirebilecek. Vatandaşlar söz konusu sistemde cep telefonu numarası ve e-posta bilgisinin hangi işletmelerde olduğunu öğrenebiliyor, verdikleri onay ya da ret tercihleri ile sadece istedikleri işletmelerden ileti alabiliyor. TİCARİ İLETİ ONAYI 150 BİNİN ALTINDAKİLER İÇİN SON TARİH 31 MAYIS Öte yandan, 150 bin ve altında ticari elektronik ileti onayı olan hizmet sağlayıcılar için onay yükleme süreci 31 Mayıs'ta dolacak. Söz konusu yüklemeler sonrası bu onayların vatandaş tarafından kontrol edilme son tarihi ise 15 Temmuz 2021 olarak tespit edildi. Vatandaşlar bu onaylarını da 1 Haziran-15 Temmuz döneminde kontrol edebilecek. Ayrıca, onay verilerinin de saklandığı İYS, hizmet sağlayıcıların arşiv ve onay yükünü de azaltmış oluyor. İYS üzerinden alınan onaylarda ispat yükümlülüğü İYS'ye geçiyor. 2 MİLYONDAN FAZLA KİŞİ İYS'DE İLETİ ONAYLARINI KONTROL ETTİ Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, dün yaptığı açıklamada, bugüne kadar 2 milyondan fazla vatandaşın "www.iys.org.tr" veya e-Devlet kapısı üzerinden sisteme girerek onaylarını kontrol ettiğini bildirmişti. İYS hizmete açıldığı andan itibaren vatandaşlar tarafından 32,2 milyon ret ve 300 bine yakın onay işlemi gerçekleştirildi.

18 Şubat 2021 Perşembe

Yıl başından itibaren devreye alınandeğerli konut vergisiiçin mükelleflerin beyanname verme süresi 22 Şubat'ta doluyor. Türkiye sınırları içinde bulunan ve bina vergi değeri 2020 yılında 5 milyon lirayı aşan "mesken nitelikli taşınmazlar" içinvergibeyannameleri devam ediyor. Mükellefler, beyannamelerini, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yerin belediyesinden alınan bina vergi değerini (beyanname verilen yıl ve bir önceki yıla ilişkin) gösteren belgeyi ekleyerek, vergi dairesine verebiliyor ve elektronik ortamda gönderilebiliyor. Taşınmaz sahipleri, vergi başvurularını, bağımsız çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler ile sözleşme imzalayarak e-beyanname şeklinde de verebiliyor. Gelir İdaresi Başkanlığı, kapsamdaki mesken nitelikli taşınmazlara ilişkin değerli konut vergisi beyannamelerini, elektronik ortamda vermek isteyen mükellefler için İnternet Vergi Dairesinin "https://intvrg.gib.gov.tr/" sitesinde uygulamaya açtı. Beyannameler, elektronik ortamda bizzat mükellefler veya yetki almış meslek mensupları tarafından gönderilebiliyor. İLK TAKSİTLER 1 MART'A KADAR ÖDENEBİLECEK Beyanname süreci 22 Şubat'ta dolacak değerli konut vergisinde ilk taksitlerin 1 Mart Pazartesi gününe kadar ödenmesi gerekiyor. Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri 5 milyon lira ile 7,5 milyon lira arasında olanlar, 5 milyon lirayı aşan kısmı için binde 3 vergiye tabi olacak. Değeri 10 milyon liraya kadar olan meskenlerde vergi, 7,5 milyon lirası için 7 bin 500 lira, fazlası için binde 6 olarak uygulanacak. Değeri 10 milyon lirayı geçen meskenler, 10 milyon lirası için 22 bin 500 lira, fazlası için binde 10 vergilendirilecek. Mesken nitelikli taşınmaza gerek paylı mülkiyet gerekse el birliği mülkiyet halinde malik olunması durumunda, matrah olarak taşınmazın toplam değeri esas alınacak. Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar ile birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların değerli konut vergisinin konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı için değerli konut vergisi muafiyeti uygulanacak. ŞİRKETLER DE MESKENLER İÇİN DEĞERLİ KONUT VERGİSİ ÖDEYECEK Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Ali Yüksel, değerli konutta vergi beyannamelerinin 20 Şubat hafta sonuna denk geldiği için 22 Şubat'ta sona ereceğini söyledi. Beyannamelerin mükellefin bağlı olduğu vergi dairesine yapılması gerektiğini dile getiren Yüksel, şu uyarılarda bulundu: "Vergi mükellefiyeti daha önce olmamış kişilerin de bu vergi bakımından mükellefiyetleri başlamaktadır. Şirketler, vakıflar ve dernekler de sahip oldukları nitelikli konutun vergisini vereceklerdir. Lojmanlar konut sayılmaktadır. İnşaat şirketleri, müteahhitler ve arsa sahipleri, kat karşılığı inşaat nedeniyle kendilerine düşen mesken nitelikli gayrimenkuller için, tapuda kat irtifakı kurulmuş fakat henüz iskan alınmamışsa beyanname vermeleri gerekmemektedir. Ancak, bu konuda ileride bir vergi cezası ile karşılaşmalarını önlemek için şimdiden bir tespit yapmaları yararlı olacaktır. Ancak, iskan alınmadığı halde ikamet ediliyorsa, kiraya verilmişse ödenecektir." MESKEN OLARAK KULLANILAN OFİS YA DA İŞ YERLERİ İÇİN DE BEYANNAME VERİLMELİ Ali Yüksel, tapuda arsa gözüken ancak üzerinde konut bulunan gayrimenkuller için belirsizlik bulunduğunu, "Bu bina için belediyede bina kaydı yoksa ve arsa olarak görülüyorsa değerli konut vergisine tabi olup olmadığı tartışılmalıdır. Ancak, elektrik, su konut olarak bağlanmışsa vergi beyannamesi verilmelidir." dedi. İş yeri ya da ofis olarak inşa edildiği halde mesken olarak kullanılan yapılar için de beyanname verilmesi gerektiğini vurgulayan Yüksel, şu açıklamalarda bulundu: "Mesken olarak inşa edilen yapı iş yeri olarak kullanılıyorsa beyanname verilmeli ancak 'ihtirazi kayıt' konularak, burasının kullanımını belgeleyen dokümanı da ayrıca dilekçe ile vererek vergi tahakkukunun iptali, ödenmiş verginin iadesi-mahsubu talep edilmelidir. Miras kalan değerli konutlar için, mirasçıların kullanmaması birinin kullanıp diğerlerinin yararlanmaması, beyanname gereğini ortadan kaldırmamaktadır. İmar barışına girmiş binalarda, imar barışı için doldurulmuş formlarda konut olarak belirtilen iş yerleri beyanname vermelidir."

18 Şubat 2021 Perşembe

Borsa İstanbul AŞGenel Müdürü Mehmet Hakan Atilla,2020 yılının Borsa İstanbul tarihinde başarılı bir yılolduğunu belirterek," Borsa İstanbul'un faaliyet gelirleri, 2,5 milyar TL'ye ulaşırken, net kar ise geçen yıla göre yüzde 43 artış göstererek 1,4 milyar TL'yi aştı." ifadelerini kullandı. Borsa İstanbul AŞGenel Müdürü Mehmet Hakan Atilla,yaptığı yazılı açıklamayla, Borsa İstanbul'un 2020 yılını değerlendirdi. Geçen yılı "dayanıklılık testi" olarak nitelendirerek 2020'nin Borsa İstanbul tarihinde başarılı bir yılolduğunu belirten Atilla, tüm piyasalardaen yüksek işlem hacimlerine, en yüksek endeks değerlerine ulaştıklarını bildirdi. Atilla, geriye bakıldığında, zorlukların üstesinden geldiklerini vehedefleri aştıklarını aktararak, şunları kaydetti: "Emeği geçen çalışanlarımıza ve Borsa İstanbul’a güvenen herkese teşekkür ediyorum. Borsa İstanbul'un güçlü operasyonel performansı, rekor finansal sonuçlar elde etmesini sağladı. Borsa İstanbul'un faaliyet gelirleri, 2,5 milyar TL'ye ulaşırken, net kar ise geçen yıla göre yüzde 43 artış göstererek 1,4 milyar TL'yi aştı. Bu sonuçlarla Borsa İstanbul, tarihinde yeni bir rekora daha imza attı. Borsa'nın solo net karı ise bir önceki yıla göre yüzde 127 düzeyinde artış gösterdi. Geçen yıl içerisinde Borsa İstanbul'un yatırımcı sayısıyüzde 64 artarak 2 milyona ulaştı. Yeni yatırımcılarımızın bilinçlendirilmesi adına hazırladığımız tanıtıcı ve bilgilendirici içerikleri ve rehberleri sosyal medyanın gücünü de kullanarak milyonlarca kullanıcıya ulaştırdık. Bu değişimi yönetirken iş sürekliliğinde kesintisiz hizmet verebilmek için önlemler aldık, piyasaları erişilebilir kılacak ve özellikle bireysel yatırımcıyı koruyacak düzenlemeler yaptık." TÜM PİYASALARDA TÜM ZAMANLARIN EN YÜKSEK İŞLEM HACİMLERİYAŞANDI Atilla, endeks rekorlarının peş peşe geldiği 2020 yılında tüm piyasalarda tüm zamanların en yüksek işlem hacimlerinin yaşandığının altını çizerek, "Pay piyasasında günlük işlem hacmi rekoru olan 64,1 milyar TL'lik hacme 12 Kasım'da ulaşılırken aynı gün kıymetli madenlerde de 4,2 milyar TL'lik günlük işlem hacmi rekoruna ulaşıldı." ifadelerini kullandı. Borçlanma araçları piyasasında günlük işlem hacmi rekoru olan 6,7 milyar TL'lik hacmin 20 Nisan'da, repo piyasasında 165,3 milyar TL'lik rekor hacmin de 1 Eylül'de oluştuğunu aktaran Atilla, türev piyasalarda günlük işlem hacmi rekoruolan 25,7 milyar TL'ye ise 19 Kasım'da ulaşıldığının altını çizdi. Atilla, "Sermaye piyasası, yakın tarihin belki de en zorlu yılında, hem şirketler hem de refahlarını artırmak isteyen yatırımcılar için önemli bir fırsat kaynağı olduğunu gösterdi. 2020 yılında Borsa İstanbul'da toplam 1,1 milyar TL büyüklüğünde halka arz gerçekleştiren 8 şirket kota alındı, 1.254 borçlanma aracı ihraç edilerek yaklaşık 200 milyar TL kaynak sağlandı." bilgisini paylaştı. 2020'DEN DAHA İYİ BİR YIL GEÇİRMENİN TÜM ÖN HAZIRLIKLARINI YAPMIŞ BULUNUYORUZ Atilla, açıklamasında 2021 yılı hedefleri hakkında da bilgi verdi. 2020 yılının, Borsa İstanbul piyasalarının gelişiminde bir dönüm noktası olarak sermaye piyasası tarihindeki yerini alacağını vurgulayan Atilla, şu değerlendirmelerde bulundu: "2020 yılında elde ettiğimiz başarıyı ve zor koşullarda sergilediğimiz dayanıklılığımızı, gelecek yolculuğumuzda önemli bir kilometre taşı olarak görüyoruz. 2021'e de iyi bir performansla başladık. 2020 yılında elde ettiğimiz karlılığı, bu yıl daha üst seviyeye çıkaracağımızı öngörüyorum. Yatırımcı sayısındaki, işlem hacmindeki rekorların yanı sıra, 2021 yılını halka arzlarda da rekorların kırılacağı bir yıl olarak görüyoruz. Böylece, Borsa İstanbul'un Türk şirketleri için alternatif finansman kanalı ve yatırımcılar için tasarruflarını değerlendirebilecekleri likit ve güvenilir piyasa olma konumunu sağlamlaştırmaya devam etmesini bekliyoruz. Türkiye'nin ekonomik kalkınmasına ilişkin kararlı adımlar atmaya devam edeceğiz ve pandeminin yarattığı risklerin de azalmasıyla birlikte 2020'den daha iyi bir yıl geçirmenin tüm ön hazırlıklarını yapmış bulunuyoruz." BORSA İSTANBUL, YENİLİKÇİ ADIMLAR ATTI Açıklamada yer alan bilgiye göre, geçtiğimiz dönemde türev piyasalarda akşam seansı uygulaması, yurt dışı piyasalarla olan zaman uyumunun artırılması hedefiyle devreye alındı ve endeks vadeli işlem sözleşmeleri akşam seansında işlem görmeye başladı. Şirketlerin ve yatırımcıların kur riskini yönetmeleri amacıyla esnek vadeli türev ürünler işleme açılırken,Kıymetli Madenler Swap Piyasası devreye alınarak swap işlemlerinin kapsamı genişletildi. Pandemi sürecindeaşırı fiyat dalgalanmalarının önlenmesi amacıyla yatırımcı menfaatlerinin korunmasını sağlayan devre kesici uygulamaları ek tedbirler arasında yerini aldı. Yeni Pazar yapılanması yanında, işlem görme esasları, pazarlar arası geçiş kriterleri ve kota alma şartlarındaki değişiklikler, derinliğin artırılmasını sağlayan önemli adımlardan oldu. 2020 yılı, finansal okuryazarlığın geliştirilmesi ve sürdürülebilirlik farkındalığının artırılması için de kritik girişimlerin hayata geçirildiği bir dönem oldu. Borsa İstanbul, "Gelecekte Var Olmak"temasıyla hazırladığı Sürdürülebilirlik Rehberi'ni geniş paydaş gruplarının yorum ve önerilerini alarak hazırladı ve ağustos ayında yayınladı. Hızla genişleyen yatırımcı tabanında bilinçli yatırım farkındalığının korunması amacıyla geniş kitlelere ulaşan eğitici ve bilgilendirici içerikli videolar yayımlandı. Ayrıca halka açık şirketlerin yatırımcılara tanıtılması amacıyla tanıtıcı videolar hazırlanmaya başlandı.

18 Şubat 2021 Perşembe

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2020 yılına ilişkin "YaşamMemnuniyetiAraştırması" sonuçlarını açıkladı. Buna göre, mutlu olduğunu beyan eden 18 ve üzeri yaştaki bireylerin oranı, 2019'da yüzde 52,4 olarak kayıtlara geçerken, geçen yıl yüzde 48,2 oldu. Mutsuz olduğunu beyan eden bireylerin oranı ise aynı dönemde yüzde 13,1'ten yüzde 14,5'e çıktı. Mutlu olduğunu beyan eden erkeklerin oranı, 2019'dayüzde 47,6 iken geçen yıl yüzde 43,2 olarak kayıtlara geçti. Kadınlarda ise bu oran, 2019'da yüzde 57iken 2020'de yüzde 53,1'e geriledi. Araştırmada evli bireylerin, evli olmayan bireylere göre daha mutlu olduğu görüldü. Mutlu olduğunu belirten evli bireylerin oranı, 2020'de yüzde 51,7, evli olmayanlarda bu oranyüzde 41,3 olarak gerçekleşti. Evli olanların mutluluk düzeyi cinsiyete göre incelendiğindeevli erkeklerin yüzde 46,7'sinin, evli kadınların ise yüzde 56,8'inin mutlu olduğu görüldü. Yaş gruplarına göre mutluluk düzeyi incelendiğinde65 ve üzeri yaş grubu, 2019'da yüzde 58,5,2020'deyüzde 57,7 ile en yüksek mutluluk oranının görüldüğü yaş grubu oldu. En düşük mutluluk oranı ise 2019'da yüzde 48,7 ile 55-64 yaş grubunda görülürken 2020'de yüzde 45,4 ile 35-44 yaş grubunda gözlendi. BİR OKUL BİTİRMEYENLER DAHA MUTLU Eğitim durumuna göre mutluluk düzeyi incelendiğindegeçen yıl en yüksek mutluluk oranı, yüzde 54,4 ile bir okul bitirmeyenlerde görüldü. Bunu sırasıyla,yüzde 50,3 ile ilkokul mezunu, yüzde 46,8 ile lise ve dengi okul mezunu, yüzde 46,1 ile yükseköğretim mezunu ve yüzde 44,2 ile ilköğretim veya ortaokul mezunu bireyler takip etti. Bireylerin mutluluk kaynağı olan kişiler incelendiğinde,kendilerini en çok ailelerinin mutlu ettiğini belirtenlerin oranı, geçen yıl yüzde 69,7 olurken bunu,yüzde 15ile çocuklar, yüzde 4,2 ile kendisi, yüzde 3,6 ile anne/baba, yüzde 3,5 ile eş ve yüzde 2,2 ile torunlar izledi. EN ÇOK SAĞLIKLI OLMAK MUTLU ETTİ Bireylerin mutluluk kaynağı olan değerler incelendiğinde,kendilerini en çok sağlıklı olmanın mutlu ettiğini ifade edenlerin oranı, 2020'de yüzde 70,9 olurken bunu sırasıylayüzde 12,8 ile sevgi, yüzde 8,8 ile başarı, yüzde 4,6 ile para ve yüzde 2,3 ile iş takip etti. Kamu hizmetlerinden memnuniyet düzeyleri incelendiğinde2020'de asayiş hizmetlerinden memnun olduğunu beyan edenlerin oranı yüzde 77,4 olurken bunu sırasıyla yüzde 72,1 ile ulaştırma ve sağlık, yüzde 63,9 ile Sosyal Güvenlik Kurumu, yüzde 60,4 ile adli ve yüzde 56,2 ile eğitim hizmetlerinden memnuniyet izledi. Kendi geleceklerinden umutlu olduğunu beyan eden bireylerin oranı, geçen yıl yüzde 69,6 oldu. Kendi geleceklerinden umutlu olan erkeklerin oranı yüzde 68,5 iken kadınlarda bu oran yüzde 70,7 oldu.

18 Şubat 2021 Perşembe

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Aralık 2020 dönemine ilişkin kısa vadeli dış borç istatistikleri açıklandı. Kısa vadeli dış borç stoku, geçen yıl sonunda 2019'un aynı dönemine kıyaslayüzde12,9 artışla 138,7 milyar dolara ulaştı. Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde4,1 artarak 58milyar dolar,diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde1 artarak 59,3 milyar dolar oldu. Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2019 yıl sonuna göre yüzde17,3artarak 8,9 milyardolarseviyesinde gerçekleşti. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde4,6azalarak 20,1 milyar dolara, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı da yüzde1,1azalışla 13,2 milyar dolara geriledi. Söz konusu dönemde yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları yüzde15,3 artışla 15,7 milyar dolara, diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları yüzde5,4artarak 53,4 milyar dolara ulaştı. ÖZEL SEKTÖRÜN KISA VADELİ DIŞ BORCU 91,7 MİLYARDOLARA YÜKSELDİ Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu, geçen yıl sonunda2019'un aynı dönemine kıyaslayüzde2,5 artarak 25,6 milyar dolar,özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde2,5 artarak 91,7 milyardolaroldu. Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar, aynı dönemde yüzde35,3 artarak 61milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde0,2 azalarak 77,3 milyar dolardüzeyinde gerçekleşti. 2019 yıl sonunda 67 milyondoları olan kısa vadeli tahvil ihraçları, geçen yıl sonu itibarıyla 456 milyondolara yükseldi. Aynı dönemde resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 84 milyon dolarolarak gerçekleşti. Kısavadelidışborçstokunun döviz kompozisyonuna bakıldığında,yüzde43,6'sıdolar, yüzde 28,3’ü avro, yüzde13,1'i TL ve yüzde15'idiğer döviz cinslerinden oluştu. Orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 188,8 milyar dolardüzeyinde gerçekleşti. Söz konusu stokun 16,4 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluştu. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde22, Merkez Bankasının yüzde11,3, özel sektörün ise yüzde 66,7 paya sahip olduğu gözlendi.

18 Şubat 2021 Perşembe