HABER: ŞEREF KILIÇLI Japonya’nın ev sahipliğinde gerçekleşen G20 2019 Osaka Liderler Zirvesi’nin ardından 43 maddelik bir deklarasyon yayınlandı. Deklarasyona, ticaret ve dijital ekonomi bakanlarının Tsukuba’daki toplantının ardından kabul ettiği rapor büyük oranda etki etti. İnovasyondan güvene dayalı serbest veri dolaşımına, insan merkezli yapay zekadan dijital eşitsizliğin giderilmesi için uygulanacak politikalara kadar birçok konu yer aldı. İNOVATİF TOPLUM Deklarasyonda, inovasyon ve dijitalleşme konusuna verilen önem, “İnovasyon, ekonomik büyümenin önemli bir itici gücüdür ve aynı zamanda sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ilerlemede ve kapsayıcılığı artırmada katkıda bulunabilir. Dijitalleşme ve gelişmekte olan teknolojilerin uygulanmasının teşvik edilmesi yoluyla kapsayıcı, sürdürülebilir, güvenli ve inovatif bir toplum oluşturmak için çalışacağız” cümleleriyle ifade edildi. 21. yüzyılın petrolü olarak görülen veri de liderlerin deklarasyonunda özel olarak yer alan konular arasındaydı. Dijitalleşmenin, ekonomilerin ve toplumların her yönünü değiştirmesi sebebiyle verilerin etkin olarak kullanılmasının ekonomik büyüme ve sosyal refahta kritik rol oynadığına dikkat çekildi. Deklarasyonda verilerin tüm potansiyelinden yararlanmak için uluslararası politika tartışmalarının teşvik edileceği de vurgulanarak şöyle denildi: “Sınır ötesi veri akışı, fikir ve bilgi üretkenliğini artırır. Gizlilik, veri koruma, fikri mülkiyet hakları ve güvenlik ile ilgili zorlukları yükseltirken daha fazla yenilik ve sürdürülebilir kalkınmanın iyileştirilmesini sağlar. Bu zorlukları ele almaya devam ederek, veri akışını daha da kolaylaştırabilir ve tüketici güvenini güçlendirebiliriz. Bu bağlamda, hem yerel hem de uluslararası yasal çerçevelere saygı gösterilmesi gerekmektedir.” VERİ POLİTİKASI Verinin serbest dolaşımı meselesini G20, ‘güvene dayalı serbest veri dolaşımı’ anlayışıyla çözmek istiyor. Kişisel veri ile kişisel olmayan verinin ayırt edilmesinin yanında, verilerin bazı ülkelerde özel mülkiyet, bazı ülkelerde ise kamu mülkiyeti kabul edilmesi meselenin boyutunu büyütüyor. Liderler, güvene dayalı serbest veri dolaşımı kavramını deklarasyonda kabul ederek şöyle bir kapı açtı: “Güvene dayalı serbest veri dolaşımı, dijital ekonominin fırsatlarını kullanacak. Farklı çerçevelerin birlikte çalışabilirliğini teşvik etmek için işbirliği yapacağız ve verilerin kalkınma için rolünü onaylıyoruz.” KOBİ’lerin dijitalleşmesine teşvik İnsan Merkezli Yapay Zeka yaklaşımını kabul eden G20 liderlerinin, dijital güvenlik konusundaki kararları ise şöyle oldu: “Dijital ekonomide güvenliği teşvik etmenin ve güvenlik açıklarını ele almanın artan öneminin farkındayız. Fikri mülkiyetin korunmasının önemini kabul ediyoruz. Nesnelerin İnterneti (IoT) de dahil olmak üzere gelişen teknolojilerin hızla genişlemesiyle birlikte dijital ekonomide güvenlik konusundaki devam eden tartışmanın önemi artıyor. G20 üyeleri olarak, bu acil meseleler üzerinde daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu onaylıyoruz.” Dijital eşitsizliği gidermek için çalışma yapılacağının vurgulandığı deklarasyonda, KOBİ’lerin dijitalleşmesinin teşvik edileceği de belirtildi. Dijitalleşmeye Toplum 5.0 ayarı Japonya Başbakanı Shinzo Abe tarafından 2017 yılında tanıtılan Toplum 5.0 (Society 5.0) anlayışı G20 liderleri tarafından kabul edildi. Toplum 5.0 anlayışı, teknolojinin toplumlar tarafından bir tehdit olarak değil, bir yardımcı olarak algılanması görüşüyle temellendiriliyor. Teknolojik gücü doğru yönetecek akıllı toplumun gelişimine katkı sağlanmasını amaçlıyor. DTÖ’ye e-ticaret mevzuatı mesajı Ticaret ile dijital ekonomi arasındaki ara yüzün öneminin teyit edilmesiyle beraber e-ticarette yaşanan mevzuat sıkıntıları da G20’ye yansıdı. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) üyesi 76 ülke, 2019 Davos toplantısında, e-ticaret konusunda küresel kurallar koyulması için müzakereler başlatmaya karar karar vermişti. Bu kapsamda, Ortak Rapor Girişimi adı altında bir çalışma başlatılmıştı. G20 Liderler Deklarasyonu’nda, DTÖ’de e-ticaretle ilgili yapılan çalışmaya verilen destek şu ifadelerde yer buldu: “e-ticaretle ilgili Ortak Rapor Girişimi kapsamında devam eden tartışmayı not ediyoruz ve DTÖ Çalışma Programı’nın elektronik ticaret üzerindeki önemini teyit ediyoruz.” DTÖ reformu için yapıcı çalışma G20 Liderleri, Dünya Ticaret Örgütü’nün (DTÖ) işlevlerinin geliştirilmesi için reforma ihtiyaç duyulduğunu ve reform yapılmasına destek vereceklerini Arjantin’in ardından Japonya’da da ilan etti. DTÖ reformu konusu, deklarasyonda şöyle yer aldı: “İşlevlerini geliştirmek için DTÖ’nün gerekli reformuna desteğimizi tekrar teyit ediyoruz. Bu konuda, 12. DTÖ Bakanlar Konferansı’nda öncülüğünü de içerecek şekilde diğer DTÖ üyeleri ile yapıcı bir şekilde çalışacağız. DTÖ üyeleri tarafından müzakere edilen uyuşmazlık çözüm sisteminin işleyişi konusunda çalışma yapılması gerekliliğine katılıyoruz. Ayrıca, DTÖ ile uyumlu iki taraflı ve bölgesel serbest ticaret anlaşmalarının tamamlayıcı rollerini kabul ediyoruz.”

08 Temmuz 2019 Pazartesi

HABER: ŞEREF KILIÇLI Tayvan’ın New Taipei City Belediye Başkan Yardımcısı Chwen Jing Chen başkanlığındaki ticaret ve yatırım heyeti, İstanbul Ticaret Odası’nı ziyaret ederek, İTO Başkan Yardımcısı İsrafil Kuralay ve Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Ahmet Özer ile görüştü. Toplantıya, İTO Genel Sekreter Yardımcısı Özcan Tokel de katıldı. YÜKSELEN YILDIZ Uzak Doğu’nun yükselen yıldızlarından biri olan Tayvan ile ticari ilişkilerin iki ülke için de büyük fırsatlar sunduğunu belirten İsrafil Kuralay, “Türkiye’nin Tayvan’a ihracatı 2014’te 133 milyon dolar iken, bu rakam 2018 itibarıyla yüzde 100’ün üzerinde bir artışla 269 milyon dolara ulaştı. Tayvan’dan ithalatımız ise 2014’te 2 milyar doları aşmışken, 2018’de 1.6 milyar dolar civarında” dedi. İŞBİRLİĞİ ALANLARI İki ülke arasında bilim, teknoloji, akıllı şehircilik, deniz taşımacılığı, kültür, sağlık, ilaç, tarım gibi birçok alanda devam eden işbirliği bulunduğuna da dikkat çeken Kuralay, şöyle devam etti: “Güneş enerjisi, yeşil enerji, bilişim teknolojileri de işbirliğimizi geliştirebileceğimiz diğer alanlar. Tayvanlı iş insanlarını, özellikle yüksek teknolojili ürünler, temiz ve yenilenebilir enerji, tarım ve gıda alanları başta olmak üzere potansiyel taşıyan ve ilişkilerimizi gerek ülkelerimizde gerekse diğer coğrafyalarda daha ileri noktalara taşıyacak karşılıklı işbirliği ve yatırımları arttırmaya ve birlikte katma değer yaratmaya davet ediyoruz.” İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ Daha önce Tayvan’a gittiğini dile getiren İTO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Ahmet Özer de Tayvanlıların önemli bir ticari kültüre sahip olduklarına işaret ederek, işbirliğinin artmasından her iki tarafın da memnuniyet duyacağını belirtti. Toplantının sonunda İstanbul Ticaret Odası ile New Taipei City Sanayi Derneği (New Taipei City Industrial Association) arasında işbirliği protokolü imzalandı. MÜKEMMEL VE GÜVENİLİR ORTAK New Taipei City Belediye Başkan Yardımcısı Chwen Jing Chen, Türkiye ile Tayvan’ın birbirlerinin tecrübelerinden faydalanması gerektiğinin altını çizerek, işbirliğinin her iki ülkenin pazarını genişleteceğini söyledi. Tayvan’ın mükemmel ve güvenilir bir ticari ortak olduğunu belirten New Taipei City Sanayi Derneği Başkanı Willie Pai ise Türk şirketlerinin birçok fırsatlar elde edebileceğini dile getirdi. Tayvan Ekonomik ve Kültürel Misyonu Ankara Temsilcisi Yaser Cheng de Türk şirketlerinin Tayvan’a ihracatı artırmasını istediklerini belirterek, şöyle konuştu: “Her yıl Tayvan’dan Türkiye’ye beş delegasyon gelerek ürünlerini tanıtıyor. Ancak aynı şey ne yazık ki tersi için söz konusu değil. Türkiye’den gelip ürünlerini tanıtan şirket sayısı çok az. Türk şirketlerine her zaman kapımız açık. Tayvan’dan para kazanmalarını istiyoruz.”

02 Temmuz 2019 Salı

Tayvan Ekonomik ve Kültürel Misyonu Ankara Temsilcisi Yaser Cheng,Türkiye’nin uluslararası arenada ve jeopolitik olarak önemli bir ülke olduğunu belirterek, “Türkiye’yi çok potansiyelli bir partner olarak görüyoruz” dedi. Cheng, “Türkiye, OECD üyesi, G20 üyesi, Avrupa Konseyi’nin kurucu üyelerinden. Türkiye politik engellerden dolayı henüz AB üyesi olmasa da ulusal gücü birçok AB üye ülkesinden daha fazla. Türkiye, 1954’lerin başında NATO’ya katıldı eittifakın ikinci en büyük askeri gücüne sahip ve güçlü ülkesi. Bu yüzden Türkiye’yi görmezden gelemeyiz” diye konuştu.

27 Haziran 2019 Perşembe

Kazakistan Enerji Bakanı Kanat Bozumbayev, toplam elektrik üretiminde yenilenebilir enerjininhali hazırdaki yüzde 1.3’lük payını 2020’de yüzde 3’e çıkaracaklarını belirtti. Bozumbayev, ülkenin yeşil ekonomiye geçişine uygun olarak planlı bir şekilde yenilenebilir enerji alanını geliştirdiklerini ifade etti. Bozumbayev, “Toplam elektrik enerjisi üretimindeki yenilenebilir enerjinin payı 2020’de yüzde 3, 2025’te yüzde 6 ve 2030’da yüzde 10’a çıkacak” dedi. 74 SANTRAL AKTİF Beş yıl önce ülkede 177 megavat kapasiteli 35 yenilenebilir enerji santralinin bulunduğuna işaret eden Bozumbayev, bugün toplam 679 megavat kapasiteli 74 santralin aktif halde olduğunu dile getirdi. Bozumbayev, yıl sonuna kadar 10 yenilenebilir enerji santralinin daha devreye alınmasının planlandığına dikkati çekerek, bununla toplam kapasitenin 967 megavata ulaşacağını bildirdi. AÇIK SATIŞOLACAK Geçen yıldan itibaren, yenilebilir enerji projelerinin açık satış mekanizmasıyla seçildiğini vurgulayan Bozumbayev, “Bu mekanizma, proje, yatırımcı ve daha da etkin teknolojileri seçme sürecinin açık ve anlaşılır olmasını sağladı” diye konuştu. Bozumbayev, eylülde güneş, rüzgar, hidro ve biyo kütleden elektrik üretecek 255 megavat kapasiteye sahip çok sayıdasantral için açık satışyapılmasının planlandığını kaydetti.

25 Haziran 2019 Salı

HABER: ŞEREF KILIÇLI Dünya gündemi 28-29 Haziran’da Japonya’nın Osaka şehrinde yapılacak G20 liderler zirvesine kilitlendi. Ancak liderler zirvesi öncesinde, çok önemli toplantılar gerçekleştirildi. Japonya’nın Tsukuba şehrinde düzenlenen toplantı, G20’de, ticaret ve dijital ekonomi bakanlarını ilk kez bir araya getirdi. Bakanların sunumları, ticaret ile dijital ekonomi arasındaki arayüzün derinlemesine anlaşılmasını sağladı, global ekonominin yeniden yapılanması süreci hakkında da önemli ipuçları verdi. TÜRKİYE DE KATILDI İnsan merkezli gelecek toplumu, güvene dayalı serbest veri dolaşımı, insan merkezli yapay zeka, yönetişim inovasyonu-dijital ekonomide esnek politika yaklaşımları, dijital ekonomide güvenlik, dijital eşitsizlikle mücadele edilmesi ve dijitalleşmenin teşvik edilmesi, sektörlerin dijital dönüşümü, akıllı şehirler gündeme getirilen konular arasındaydı. Toplantıda, Türkiye’yi, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan temsil etti. SONUÇ RAPORU Liderler zirvesine temel olacak, G20’nin ticaret ve dijital ekonomi bakanları toplantısı sonuç raporundaki şu ifadeler dikkat çekti: Refah artacak: Dijitalleşmenin ekonomiler ve toplumlar için bir bütün olarak fayda oluşturması bekleniyor. Yapay zeka, 5G, nesnelerin interneti (IoT), blokzincir yeni fırsatlar ve istihdam oluşturacak. Firmaları güçlendirecek, daha fazla refah ve daha fazla kapsayıcılığa yol açacak. Dijital eşitsizlik: Dijitalleşme topluma fayda sağlama konusunda muazzam bir potansiyele sahip olsa da bazı endişeleri de beraberinde getiriyor. Dijital eşitsizlikler konusu birlikte ele alınmalı, dijital ekonomiye güveni artırmak için birlikte çalışılmalı. Adalet ve şeffaflık: Dijital toplum, işbirliği ekseninde, eşitlik, adalet, şeffaflık ve hesap verilebilirlik gibi ortak değerlere dayanarak, hükümetler, uluslararası kuruluşlar, işletmeler, STK’lar ve üniversiteler dahil tüm paydaşlar arasında güven üzerine kurulmalı. Serbest dolaşım ve güvenlik: Sınır ötesi veri dolaşımı daha fazla üretim, verimlilik, inovasyon ve iyileştirilmiş bir sürdürülebilir kalkınma sağladı. Serbest veri dolaşımının bazı zorlukları doğurduğunun da farkındayız. Gizlilik, kişisel verileri koruma, fikri mülkiyet hakları ve güvenlik ile ilgili zorlukları ele almaya devam ederek, verilerin serbest dolaşımını daha da kolaylaştırabilir ve tüketicinin güvenini güçlendirebilir. Güven oluşturmak ve serbest veri akışını kolaylaştırmak için hem yerel hem de uluslararası yasal çerçevelere saygı gösterilmesi gerekir. Güvene dayalı serbest veri dolaşımı, dijital ekonominin fırsatlarını kullanacak. Kişisel verilerin korunması: Uygulanabilir çerçevelerle tutarlı olarak kişisel verilerin korunmasını teşvike devam etmenin gereğini kabul ediyoruz. KOBİ’LER LOKOMOTİF Liderlerin ele alacağı maddeler arasında KOBİ’lerin dijital dönüşüme uyumu hatta bu alanda lokomotif rol üstlenmesi de var. Bakanlar toplantısında KOBİ’ler hakkında şu tespitler yapıldı: KOBİ’lerin dijital ekonomide aktif olarak yer alması kapsayıcı ve sürdürülebilir bir toplum oluşturulmasına da yardımcı olur. G20, dijital girişimciliğin teşviki ve geliştirilmesiyle ilgili tecrübelerini paylaşacak. Dijitalleşme, çeşitli sektörlerde ekonomik büyümeye ve sosyal kalkınmaya katkıda bulunuyor. Küresel ekonomideki en önemli endüstrilerden imalat, daha dijital hale geldi. G20, imalat sektörü de dahil tüm sektörlerin yüksek kalitede gelişimini teşvik etmek amacıyla, dijital endüstri politikası deneyimlerini paylaşacak ve küresel olarak uygun bir ortam oluşturmak için harekete geçecek. DTÖ’DE REFORM G20 ticaret ve dijital ekonomi bakanları toplantısı sonuç raporunda, Dünya Ticaret Örgütü’nde (DTÖ) reform yapılması konusunda da çarpıcı ifadelere yer verildi. Çalışmaların aciliyetle yapılacağının da altı çizildi: Uluslararası ticaret, verimlilik yenilikçilik, iş oluşturma ve geliştirme için önemlidir. Dünya Ticaret Örgütü’nün bu amaçla katkılar yaptığını kabul ediyoruz. DTÖ’nün işleyişinin iyileştirilmesi için reformun gerekli olduğu konusunda da hemfikiriz. G20 liderlerinin Buenos Aires’deki deklarasyonuna dayanarak, gerekli reformu aciliyetle yapmak için DTÖ üyeleri ile birlikte yapıcı bir şekilde çalışacağız.12. DTÖ Bakanlar Konferansı’da da öncülük yapacağız. İNSAN MERKEZLİ YAPAY ZEKA Osaka toplantısı G20 liderlerinin yapay zekaya yaklaşımlarını da netleştirecek. Bakanlar toplantısında yapay zeka hakkında liderlere şu önerilerin sunulması kararlaştırıldı: Yapay zekanın büyük faydalarının yanında işgücü piyasasındaki geçişler, mahremiyet, güvenlik, etik konular, yeni dijital eşitsizlikler gibi toplumsal zorluklar doğurabileceğini biliyoruz. Kamuoyunun yapay zeka teknolojilerine duyduğu güveni artırmak için ‘insan merkezli bir yapay zeka’ yaklaşımını benimsiyoruz. Dijital teknolojilerin potansiyelini değerlendirmek ve buna bağlı olarak inovasyonun önündeki engelleri kaldırmak için inovasyon dostu politikalar için çaba göstereceğiz. Dijital çağda, yönetişimin yasallığını kaybetmemekle birlikte sadece inovasyon dostu olmakla kalmayıp, inovatif olması gerektiğini de biliyoruz. Birlikte çalışılarak, standartlar, çerçeveler ve düzenlemeler konusunda işbirliği yapılabilir. DİJİTAL GÜVENLİK YAKLAŞIMI Bakanların çalışma toplantısında dijital güvenlik konusunda şu başlıklarda mutabık kalındı: Dijital ekonomide, güvenlik, halkın dijital teknolojilere ve ekonomiye olan güvenini güçlendirmek için şart. Güvenlik boşlukları dijitalleşmenin avantajlarından tam olarak yararlanmamızı engelliyor. Dijital ekonomideki güvenlik, hükümetlerin hizmet sunumu için de önemli. G20 üyeleri olarak, konu üzerinde daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulduğunu kabul ediyoruz. Yerelleştirilmiş ve özelleştirilmiş metodolojiler geliştirme ihtiyacı ile birlikte dijital ekonomideki güvenliğin küresel yönünü de kabul ediyoruz. G20’nin ‘2025’e kadar internete tüm insanlar tarafından uygun fiyatlı erişimi’ ortak hedefini teşvik ediyoruz. G20 ülkeleri refahın artması için kırsal alanlarda, internet bağlantısıyla uzaktan eğitimi de teşvik ediyor. Dijitalleşmenin faydalarını küresel olarak paylaşmak için G20 2030 eylem planında, sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulunmak ve kimseyi geride bırakmamak var. G20 Dijital Politikalar Platformu’nu kullanarak problemleri çözme konusundaki deneyimleri paylaşacağız.

24 Haziran 2019 Pazartesi