Son dönemde güçlenen resesyon endişesi enerji emtia fiyatlarında geri çekilmeye neden olurken, azalan enerji maliyetlerinin gıda fiyatlarına da yansıyabileceği ifade ediliyor.
Dünya çapında enflasyonla mücadelede sona yaklaşılırken, küresel gıda fiyatları da devletlerin odağında yer alıyor.
Küresel çapta gerek hacim gerekse talep açısından en önemli gıda kalemlerinden olan tahılda fiyatlar gerilerken, şeker fiyatları ve et fiyatları da azalış kaydetti.
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütünün (FAO) küresel gıda fiyat endeksi raporuna göre, gıda fiyatları yıllık bazda yüzde 1,1 azalırken, Tahıl Fiyat Endeksi yüzde 0,5, Şeker Fiyat Endeksi yüzde 4,7 ve Et Fiyat Endeksi yüzde 0,7 geriledi.
Rapora göre, 2024 ve 2025’te dünya tahıl toplam kullanımının 2 milyar 852 milyon tona çıkması ve 2023 ve 2024’e göre yüzde 0,2’lik bir artış göstermesi öngörülüyor. Gıda alım bileşeninde beklenen büyümenin etkisiyle pirinç kullanımının da rekor seviyeye ulaşması öngörülüyor.
Petrol fiyatlarındaki gerilemeyle beraber bunun gıda fiyatları üzerindeki etkilerinin de izlenmeye başladığını kaydeden analistler, düşen enerji maliyetlerinin tarım grubu ürünlerinin fiyatlarında da aşağı yönlü etkiye sahip olabileceğini vurguladı.
Brent petrolün varil fiyatında 2 eylül haftasında kaydedilen yüzde 7,2’lik düşüş, Ekim 2023’ten bu yana en sert değer kaybı olarak öne çıkarken, geçen hafta 68,5 dolara kadar inerek yaklaşık son 3 yılın en düşük seviyesini test etti.
Emtia Piyasaları Uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, resesyon endişeleri ile beraber enerji fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle gıda fiyatlarında üretim maliyetlerinin aşağı inebileceği öngörüsünde bulundu.
Ergezen, hacim olarak bakıldığında tahıl ve hububat fiyatlarındaki azalışın, FAO’nun açıkladığı küresel gıda fiyat endeksindeki düşüşün önemli kaynaklarından biri olduğunu söyledi.
Özellikle buğday tarafında Karadeniz Bölgesi’nde ihracatın artış göstermesi ve ABD ile Arjantin’de üretimin yüksek seyretmesinin tahıllar kaleminde fiyatların düşük kalmasını sağladığını belirten Ergezen, tahıl fiyatlarındaki düşüşün en önemli etkenlerinden birinin de artan üretim tahminleri olduğunu kaydetti.
Ergezen, mısır fiyatlarının da düşük kalmasının öne çıktığını ve mısırın yüzde 60’ının sanayi alanında kullanıldığını ifade ederek, mısırdan, biyodizel üretiminde de faydalanıldığı, petrol fiyatlarının düşük kalmasıyla mısır talebinin düşüş gösterdiğini dile getirdi.
Resesyon endişelerinin enerji fiyatlarındaki düşüşün etkisiyle gıda fiyatlarında üretim maliyetlerini aşağı çekebileceğini kaydeden Ergezen, resesyonun gerçekleşmesi halinde fiyat baskılarının öne çıkabileceğine işaret etti.
“HAVA KOŞULLARI GELECEK DÖNEMDE FİYATLARI ETKİLEYEN EN ÖNEMLİ UNSUR OLACAK”
Ergezen, geçen sene El Nino hava olayının gündemde olduğunu, bu ay içerisinde de La Nina hava olayının başlamasıyla hava sıcaklıklarının bir miktar düşmesinin beklendiğini vurgulayarak, Güney Amerika, Uzak Doğu ve Hindistan'da üretilen buğday, mısır, şeker, kahve, pamuk ve pirinçte fiyat dalgalanmalarının olabileceğini söyledi.
Şeker, buğday, mısır ve bitkisel yağlar fiyatlarının enflasyonla mücadeleye sekte vurabileceğini belirten Ergezen, bitkisel yağ fiyatlarının son 20 ayın zirvesine çıktığını hatırlattı.
PETROL FİYATLARININ GIDA FİYATLARINA DOĞRUDAN VEYA DOLAYLI ETKİ ETMESİ MUHTEMEL
Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Rahmi İncekara da petrol fiyatlarının, gıda ve tarımsal fiyatları etkilemesinin iki şekilde ortaya çıktığını dile getirerek, "İlki, girdi maliyetleriyle ikincisi ise biyoyakıtlar gibi alternatif enerji kaynakları için girdi olarak kullanılan tarımsal ürünlere yönelik taleple açıklanmaktadır." dedi.
Biyoyakıtların üretilmesini sağlayan tarımsal ürünlerin üretiminin teşvik edilmesinin özellikle petrol fiyatlarına bağlı olarak tespit edildiğini aktaran İncekara, tarım makinelerinin ve gübrelerin üretiminde kullanılan enerji kaynaklarından biri olması nedeniyle de petrol fiyatlarındaki düşüşün, tarım ürünlerinin maliyetinin azalmasına neden olabileceğini kaydetti.
İncekara, mısır fiyatının, hem biyoyakıt üretiminde kullanılması hem de gübre gibi enerji yoğun bir ham madde gerektirmesi sebebiyle petrol fiyatlarıyla pozitif korelasyon içinde olduğunu vurgulayarak, benzer tepkilerin soya fasulyesinde de ortaya çıkabileceğini söyledi.
Ham petrol fiyatlarındaki düşüşün etanol gibi alternatif yakıt fiyatlarına olan talebi azalttığını ifade eden İncekara, "Ham petrol fiyatları düştüğünde daha az şeker etanol üretimine gittiğinden şeker fiyatlarında düşüş yaşanabilmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
15 Eylül 2024 Pazar
Bankacılık sektörünün kredi hacmi, 13 Eylül haftasında 64 milyar 584 milyon lira artarak 14 trilyon 687 milyar 686 milyon liraya çıktı.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) haftalık bültenine göre, sektörün kredi hacmi 13 Eylül itibarıyla 64 milyar 584 milyon lira arttı.
Söz konusu dönemde kredi hacmi 14 trilyon 623 milyar 103 milyon liradan 14 trilyon 687 milyar 686 milyon liraya çıktı.
Bankacılık sektöründe toplam mevduat ise bankalar arası dahil, geçen hafta 309 milyar 415 milyon lira artarak 17 trilyon 613 milyar 411 milyon liraya yükseldi.
Tüketici kredilerinin tutarı, 13 Eylül itibarıyla 16 milyar 866 milyon lira artışla 1 trilyon 817 milyar 399 milyon liraya çıktı. Söz konusu tutarın 461 milyar 352 milyon lirası konut, 80 milyar 790 milyon lirası taşıt ve 1 trilyon 275 milyar 257 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu.
Bu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı, 5 milyar 781 milyon lira artarak 1 trilyon 857 milyar 38 milyon lira oldu.
Bankaların bireysel kredi kartı alacakları ise yüzde 2,3 artışla 1 trilyon 623 milyar 959 milyon liraya yükseldi. Bireysel kredi kartı alacaklarının 554 milyar 761 milyon lirasını taksitli, 1 trilyon 69 milyar 198 milyon lirasını taksitsiz borçlar oluşturdu.
Bankacılık sektöründe takipteki alacaklar, 13 Eylül itibarıyla önceki haftaya göre 2 milyar 28 milyon lira artışla 259 milyar 255 milyon liraya çıktı. Takipteki alacakların 193 milyar 842 milyon lirasına özel karşılık ayrıldı.
Aynı dönemde bankacılık sisteminin yasal öz kaynakları, 7 milyar lira yükselerek 3 trilyon 145 milyar 402 milyon lira oldu.
KKM bakiyesi ise geçen hafta yüzde 0,7 ve 10 milyar 441 milyon liralık azalışla 1 trilyon 564 milyar 311,6 milyon liraya düştü.
Böylece KKM büyüklüğü, toplam mevduatın yüzde 8,9'una geriledi.
19 Eylül 2024 Perşembe
Sektörün toplam mevduatı 18 trilyon 80.9 milyar lira, kredi hacmi ise 14 trilyon 201.1 milyar lira oldu.
Bankacılık sektörünün toplam mevduatı, 13 Eylül ile biten haftada önceki haftaya göre 271,2 milyar lira artarak 18 trilyon 80,9 milyar liraya yükseldi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), haftalık para ve banka istatistiklerini açıkladı.
Buna göre, bankacılık sektörünün toplam mevduatı (bankalar arası dahil) 13 Eylül ile biten haftada 271 milyar 245 milyon 693 bin lira artışla 18 trilyon 80 milyar 927 milyon 399 bin liraya çıktı.
Aynı dönemde bankalardaki TL cinsi mevduat yüzde 3,53 yükselişle 10 trilyon 785 milyar 757 milyon 97 bin lira, yabancı para (YP) cinsinden mevduat ise yüzde 1,13 azalışla 6 trilyon 507 milyar 814 milyon 798 bin lira oldu.
Bankalarda bulunan toplam YP mevduatı, geçen hafta 201 milyar 644 milyon dolar düzeyinde gerçekleşirken, bu tutarın 170 milyar 236 milyon doları yurt içinde yerleşik kişilerin hesaplarında toplandı.
Yurt içi yerleşiklerin toplam YP mevduatında, parite etkisinden arındırılmış veriler göz önünde bulundurulduğunda 13 Eylül itibarıyla 2 milyar 671 milyon dolarlık azalış görüldü.
Mevduat bankalarındaki tüketici kredileri, geçen hafta yüzde 0,96 artarak 1 trilyon 726 milyar 765 milyon 66 bin lira oldu.
Aynı dönemde taksitli ticari krediler yüzde 0,32 yükselişle 1 trilyon 701 milyar 915 milyon 488 bin liraya, kredi kartları bakiyesi ise yüzde 1,94 artışla 2 trilyon 101 milyar 895 milyon 504 bin liraya çıktı.
Mevduat bankalarındaki tüketici kredilerinin 415 milyar 389 milyon 198 bin lirası konut, 62 milyar 193 milyon 711 bin lirası taşıt ve 1 trilyon 249 milyar 182 milyon 157 bin lirası diğer kredilerden oluştu.
Bankacılık sektörünün TCMB dahil toplam kredi hacmi de 13 Eylül ile biten haftada 65 milyar 340 milyon 139 bin lira artarak 14 trilyon 201 milyar 72 milyon 556 bin liraya yükseldi.
Toplam kredi hacmi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 40,89 artış kaydetti.
19 Eylül 2024 Perşembe
19 Eylül 2024 Perşembe
19 Eylül 2024 Perşembe
19 Eylül 2024 Perşembe
19 Eylül 2024 Perşembe
19 Eylül 2024 Perşembe
22°C