Dünya Bankası, Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) ekonomilerinin bu yıl yüzde 2,7 büyümesini beklediğini bildirdi.

Dünya Bankası'nın, "Orta Doğu ve Kuzey Afrika'da Çatışma ve Borç" başlığıyla yayımladığı MENA Ekonomik Güncellemesi raporunda, zayıf büyüme, artan borçlanma ve Orta Doğu'daki çatışmalar nedeniyle yükselen belirsizliğin, bölge genelindeki ekonomileri etkilediği belirtildi.

Raporda, MENA ekonomilerinin Kovid-19 salgınından önceki on yıldakine benzer şekilde düşük büyümeye dönmesinin beklendiği, bölgenin 2023'te yüzde 1,9 artan gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYH) 2024'te yüzde 2,7 yükseleceğinin tahmin edildiği bildirildi.

Yüksek petrol fiyatlarının petrol ihracatçısı ülkelerin büyümesini artırdığına işaret edilen raporda, neredeyse tüm petrol ithalatçısı ülkelerde GSYH büyümesinin yavaşlamasının beklendiği aktarıldı.

Raporda, Orta Doğu'daki çatışmanın bölge üzerindeki ekonomik etkisi incelenirken, Gazze'de ekonomik faaliyetlerin neredeyse durma noktasına geldiği, Gazze Şeridi'nin GSYH'sinin 2023'ün son çeyreğinde yüzde 86 düştüğü belirtildi.

Batı Şeria'nın eş zamanlı kamu ve özel sektör krizleriyle birlikte resesyona girdiğine değinilen raporda, Birleşmiş Milletler işbirliği ile hazırlanan yakın tarihli bir raporda, kritik altyapılara verilen zararın maliyeti ile Gazze halkı üzerindeki yıkıcı etkinin daha da derinlemesine ele alındığı anımsatıldı.

YAPISAL REFORM VURGUSU

Raporda, MENA bölgesinde artan borçlanma da ele alınırken, 2013-2019 arasında, bölge ekonomileri için ortalama borcun GSYH'ye oranının yüzde 23'ten fazla arttığı kaydedildi.

Kovid-19 salgının, gelirlerdeki düşüşlerin yanı sıra destek harcamalarının da birçok ülkenin finansman ihtiyacını artırmasıyla işleri daha da kötüleştirdiğine işaret edilen raporda, "Bu artan borçluluk ağırlıklı olarak petrol ithal eden ekonomilerde yoğunlaşıyor ve bu ekonomilerin borç/GSYH oranı şu anda yükselen piyasa ve gelişmekte olan ekonomilerin küresel ortalamasından yüzde 50 daha yüksek." ifadelerine yer verildi.

Raporda, geçen yıl GSYH'nin yüzde 90'ına yaklaşan MENA'daki petrol ithalatçısı ülkelerin borç oranının, bölgedeki petrol ihracatçısı ülkelere göre neredeyse üç kat daha yüksek olduğu vurgulandı.

Bazı MENA ekonomilerinde büyük rol oynayan bütçe dışı kalemlerin borç ve mali şeffaflığa zarar verdiğine işaret edilen raporda, "Küresel petrol piyasalarındaki yapısal değişim ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik artan talep göz önüne alındığında, petrol ihracatçılarının karşılaştığı zorluk ekonomik ve mali gelir çeşitlendirmesidir." değerlendirmesinde bulunuldu.

Raporda, genel olarak, MENA ekonomilerinin, büyümenin önünü açmak ve sürdürülebilir bir yol çizmek için başta şeffaflık olmak üzere yapısal reformlar gerçekleştirmeleri gerektiği vurgulandı.

15 Nisan 2024 Pazartesi

Çin Merkez Bankası’nın (PBoC) varlıklarını, ABD Doları’nın payını azaltarak çeşitlendirme stratejisi, ülkede altına olan ilgiyi artırdı. Ülkede özellikle ‘Z’ kuşağı, ellerindeki sınırlı birikimini altında değerlendirme yolunu seçiyor.

NECMİ UYSAL

Dünya altın piyasasının beşte birini oluşturan Çin’de genellikle orta yaş ve üzeri kişilerin yatırım aracı olan altın son dönemde 1997-2002 arasında doğmuş olan ve ‘Z’ jenerasyonu olarak adlandırılan 20 yaş civarı gençlerin de ilgisini çekmeye başladı.

ALTERNATİF YATIRIM ARAÇLARINDAKİ DÜŞÜK GETİRİ

Genç işsizliğin yüzde 15’e ulaştığı Çin’de gençler, ellerindeki sınırlı miktardaki birikimlerini alternatif yatırım araçlarındaki düşük getiriler nedeniyle yılbaşından bu yana onsu yüzde 12 artış ile 2 bin 300 doların üzerine çıkan altında değerlendirme yolunu seçiyorlar. 

ÇOK DÜŞÜK ENFLASYONA SAHİP 

Dünyanın birçok ülkesinde enflasyondan korunma aracı olarak görülen altın için çok düşük enflasyona sahip Çin’de bu durum söz konusu değil. 

ABD DOLARI’NIN PAYINI AZALTMA HEDEFİ

Altına olan ilginin asıl nedeni Çin Merkez Bankası’nın varlıklarını ABD Doları’nın payını azaltarak çeşitlendirme stratejisinden kaynaklanıyor.

‘FASULYE’ ALTIN 

Birçok genç yaklaşık ağırlığı 1 gram olan 80 dolarlık, bean (fasulye) olarak adlandırılan altın alma yolunu seçiyor. 

Bunun yanında gençler arasında mücevher altın da oldukça popüler olmuş durumda.

29 Nisan 2024 Pazartesi

Çin'in bayrak taşıyıcı hava yolu şirketi AirChina, Çin Ticari Uçak Şirketi (COMAC) tarafından üretilen "C919" tipi yerli yolcu uçaklarından 100 adet satın alacağını bildirdi.

Şirket, Şanghay Borsası'na yaptığı bildirimde, orta mesafe yolcu uçağından 100 adet yeni sipariş verdiğini duyurdu.

AirChina, C919'ların her biri için 108 milyon dolar baz fiyat ödemek üzere anlaşmaya varırken uçakların 2024 ile 2031 arasında teslim edilmesi planlanıyor.

Anlaşmada, piyasaya yeni sürülen C919 için ilk satışlarından daha yüksek bir baz fiyat belirlenmesi dikkati çekti.

AirChina, 25 Aralık 2023'te COMAC'a, C919'dan 6 ve kısa mesafe bölgesel yolcu uçağı ARJ21'den 11 adet sipariş verdiğini duyurmuştu.

CHINA EASTERN TANESİNİ 99 MİLYON DOLARDAN ALMIŞTI

Devlete ait bir başka hava yolu şirketi olan China Eastern, 2021’de tanesi 99 milyon dolardan 5 adet C919 satın almak üzere COMAC ile anlaşmaya varmıştı.

C919’un ilk teslimatı 9 Aralık 2022’de yapılmış, uçak ilk ticari seferini 28 Mayıs 2023’te Şanghay ile Pekin arasında yapmıştı.

China Eastern, 28 Eylül 2023’te, 2024 ile 2031 arasında teslim edilmek üzere, 100 adet C919 daha satın almak üzere anlaştıklarını duyurmuştu.

ÇİN’İN İLK YERLİ ÜRETİM ORTA MESAFE YOLCU UÇAĞI

Çin'in ilk yerli üretim orta mesafe yolcu uçağı olan tek koridorlu ve dar gövdeli "C919", "Boeing 737" ve "Airbus 320" model yolcu uçaklarının muadili olarak tasarlanmıştı.

Uçak, ilk test uçuşunu 14 Mayıs 2022'de yapmış, uçuşa uygunluğunu tescil eden lisansını 30 Eylül 2022'de, seri üretim lisansını ise 30 Kasım 2022'de almıştı.

Dünyada sivil havacılık sektöründe en yaygın kullanılan uçak tipi olan "orta mesafe" yolcu uçağının piyasaya sürülmesiyle Çin'in, ABD'li Boeing ile Avrupalı Airbus şirketlerinin egemenliğindeki küresel yolcu uçağı pazarında pay sahibi olabileceği değerlendirmesi yapılıyor.

COMAC tarafından 2008'de geliştirilmeye başlanan "C919", ülkenin dışa bağımlılığını azaltmayı hedeflese de jet motoru ve kontrol yazılımları gibi kritik bileşenleri General Electric ve Honeywell gibi ABD şirketlerince üretildiğinden bütünüyle yerli nitelik taşımıyor.

29 Nisan 2024 Pazartesi