Osmanlı hanedanlığına dört asır boyunca ev sahipliği yapan Topkapı Sarayı, yalnızca bir yönetim merkezi değil; kültürel, sanatsal ve teknik mirasın da taşıyıcısı. Saray’ın en değerli hazinelerinden saat koleksiyonu ise mekanik ustalığı ve sanatsal zenginliğiyle dünya saatçilik tarihinde özel bir konuma sahip. Millî Saraylar Başkanlığı’nın yürüttüğü titiz belgeleme, restorasyon ve konservasyon çalışmaları sonucunda bu özel koleksiyon, modern ve estetik sergileme düzeniyle yeniden hayat buldu.
ZAMANIN VE SANATIN KALBİ HAS AHIRLAR’DA ATACAK
Topkapı Sarayı’nın ikinci avlusunda yer alan Has Ahırlar bölümü, “Topkapı Sarayı’nda Zaman ve Sanat” temasıyla Saat Müzesi’ne dönüştürüldü. Bu alanda Topkapı Sarayı Saat Koleksiyonu’nun yüzde 80’ini oluşturan 300’ü aşkın eser, ilk kez geniş kapsam ve bütünlük içinde sanatseverlerin dikkatine sunuluyor. Topkapı Sarayı Saat Müzesi hem saat meraklılarını hem de sanatseverleri ağırlamak için gün sayıyor.
TÜRK SAATÇİLİĞİNDEN AVRUPA’NIN ZARİF ÖRNEKLERİNE
Saat Müzesi’de, Osmanlı dönemi saat ustalarından Ahmed Eflâkî Dede ve Süleyman Leziz’in imzasını taşıyan eserlerin yanı sıra Sultan II. Abdülhamid’e armağan edilen Rus yapımı ‘grifon’ figürlü masa saati, duvar saatleri, dönemin teknolojik yeniliklerini temsil eden oturtma saatler ve dünyada benzeri bulunmayan cep saatleri gibi nadide örnekler yer alıyor. Bu yönüyle müze, hem Osmanlı hem de Avrupa saat sanatının seçkin örneklerini bir araya getiriyor.
ZENGİN KOLEKSİYON, YENİLİKÇİ SERGİLEME
Topkapı Sarayı Saat Müzesi’nde bir araya getirilen eserler; Türk Saatleri, Boy Saatleri, Duvar Saatleri, Cep Saatleri, Masa Saatleri, Oturtma Saatler, Dekoratif Formlu Saatler, Ölçüm Aletleri ile Atölye ve Tamir Aletleri gibi tematik başlıklar altında sınıflandırılıyor. Türk saatçiliğine adanmış özel bölümde Osmanlı ustalarının tüm eserleri ilk kez ziyaretçilerin ilgisine sunuluyor.
VİTRİNLERDE TEKNOLOJİ VE TASARIM BİR ARADA
Saat Müzesi’nde yer alan eserler, mekanik yapıları ve estetik detaylarına göre özel olarak tasarlanmış vitrinlerde sergileniyor. Yaklaşık 3,5 metre yüksekliğindeki boy saatleri için özel teşhir alanları üretildi. Ağır oturtma saat ve altlıkları için özel kaideler tasarlandı. Cep saatleri bölümü ise spiral düzende asılmış eserleri ve vitrin önündeki dijital bilgilendirme ekranlarıyla yenilikçi bir anlayışla tasarlandı. Her bir saat, yüksek çözünürlüklü görsellerle eşleşen dijital etiketler üzerinden ziyaretçiye tanıtılıyor.
SAAT ATÖLYESİ VE CANLANDIRMALAR
Müze’nin bir diğer dikkat çekici alanı, canlandırmalı saat atölyesi. Bu bölümde koleksiyondaki etütlük eserler, tamir aletleri ve kurma anahtarları yer alıyor. Böylece geçmişte saat üretim ve bakım süreçlerinin nasıl yürütüldüğü ziyaretçilere uygulamalı olarak anlatılıyor. Onarım, fotoğraf çekimi ve nakil süreçlerine dair belgeleme çalışmaları da Müze’de belgesel içerik olarak yer buluyor.
ZAMANIN İZLERİ BUGÜNE TAŞINIYOR
Millî Saraylar Başkanlığı tarafından yürütülen kapsamlı çalışma, Topkapı Sarayı Saat Koleksiyonu’nu adeta yeniden canlandırdı. İlk kez bu kadar kapsamlı bir yaklaşımla sergilenen eserler, teknik özellikleri, tarihî bağlamları ve sanatsal detaylarıyla bütünlüklü bir anlatım içeriyor. Bu büyük müze projesi sayesinde, zamanın izleri bugünün ziyaretçileriyle buluşuyor.
