Rekabette teste Avrupa modeli

Düzenleme çerçevesinde şirketlerin, piyasadaki etkin rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu doğuracak şekilde birleşmeleri yasaklandı. Devralma konusunda da etkin rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu doğuracak işlemler hukuka aykırı sayılacak.

HABER: ŞEREF KILIÇLI

Avrupa Birliği (AB) mevzuatına uyum çerçevesinde Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da önemli yapısal değişiklikler yapıldı. TBMM’de kabul edilen değişikliğe göre kanunun, ‘birleşme veya devralma’ bölümünde yer alan ‘hakim durum testi’ kaldırıldı. Yerine AB hukukunda uygulanan ‘etkin rekabetin önemli ölçüde azaltılması testi’ getirildi. Buna göre, bir ya da birden fazla teşebbüsün, başta hakim durum yaratılması ya da mevcut bir hakim durumun güçlendirilmesi olmak üzere, ülkenin bütünü veya bir kısmında herhangi bir mal veya hizmet piyasasındaki etkin rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu doğuracak şekilde birleşmeleri yasak olacak. Yine devralma konusunda da etkin rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu doğuracak işlemler hukuka aykırı ve yasak olacak. Miras yoluyla iktisap durumu ise hariç tutulacak.

DAVRANIŞSAL TEDBİRLER

Rekabet Kurulu, ihbar, şikayet ya da Ticaret Bakanlığı’nın talebi üzerine veya resen, kanunun ‘rekabeti sınırlayıcı anlaşma, uyumlu eylem ve kararlar’, ‘hakim durumun kötüye kullanılması’, ‘birleşme veya devralma’ maddelerinin ihlal edildiğini tespit ederse davranışsal veya yapısal tedbirler uygulayacak. Davranışsal tedbirler, ilgili teşebbüs veya teşebbüs birlikleri tarafından rekabetin tesisi için yerine getirilmesi ya da kaçınılması gereken davranışlar olarak vurgulanıyor.

YAPISAL TEDBİRLER DE VAR

Yapısal tedbirler ise teşebbüslerin belirli faaliyetlerini veya ortaklık paylarını ya da mal varlıklarını devretmeleri şeklinde ifade ediliyor. Düzenlemeye göre, davranışsal ve yapısal tedbirler, ihlalle orantılı ve ihlalin etkili biçimde sona erdirilmesi için gerekli olacak. Yapısal tedbirlere ancak daha önce getirilen davranışsal tedbirlerin sonuç vermediği hallerde başvurulacak. Davranışsal tedbirlerin sonuç vermediğinin nihai kararlarla tespit edilmesi halinde ilgili teşebbüs veya teşebbüs birliklerine yapısal tedbire uyması için en az 6 ay süre verilecek.

TAAHHÜT VE UZLAŞMA

Düzenlemeyle, Türk Rekabet Hukuku mevzuatına, AB mevzuatında yer alan taahhüt ve uzlaşma müesseseleri getirildi. Yürütülmekte olan bir ön araştırma ya da soruşturma sürecinde ortaya çıkan rekabet sorunlarının giderilmesine yönelik olarak ilgili teşebbüs ya da teşebbüs birliklerince taahhüt sunulabilecek. Kurul, söz konusu taahhütler yoluyla rekabet sorunlarının giderilebileceğine kanaat getirirse bu taahhütleri ilgili teşebbüs ya da teşebbüs birlikleri açısından bağlayıcı hale getirerek soruşturma açılmamasına veya açılmış soruşturmaya son verilmesine karar verebilecek. Rakipler arasında fiyat tespiti, bölge veya müşteri paylaşımı ya da arz miktarının kısıtlanması gibi açık ve ağır ihlallerle ilgili olarak taahhüt kabul edilmeyecek.

UZLAŞMADA CEZAYA YÜZDE 25 İNDİRİM

Yeni düzenlemede uzlaşma usulünün nasıl uygulanacağı da belirlendi. Rekabet Kurulu, soruşturmaya başlanmasından sonra ilgililerin talebi üzerine veya resen, uzlaşma usulünü başlatabilecek. Kurul, hakkında soruşturma başlatılan ve ihlalin varlığı ile kapsamını kabul eden teşebbüs veya teşebbüs birlikleri ile soruşturma raporunun tebliğine kadar uzlaşabilecek. Rekabet Kurulu, bu çerçevede, hakkında soruşturma açılan taraflara, ihlalin varlığını ve kapsamını kabul ettikleri bir uzlaşma metni sunmaları için kesin bir süre verecek. Verilen süre geçirildikten sonra yapılan bildirimler dikkate alınmayacak. İhlal tespitinin ve idari para cezasının yer aldığı bir nihai kararla soruşturma sonlandırılacak. Uzlaşma usulü sonucunda idari para cezasında yüzde 25’e kadar indirim uygulanabilecek. Sürecin uzlaşma ile neticelenmesi halinde idari para cezası ve uzlaşma metninde yer alan hususlar uzlaşmanın taraflarınca dava konusu yapılamayacak.

TEKRAR SORUŞTURMA AÇMA YETKİSİ

Değişiklik kanununda, tekrar soruşturma açılabilmesi hükümleri de yer aldı. Rekabet Kurulu, bir karar verdikten sonra kararın alınmasına temel teşkil eden herhangi bir unsurda esaslı değişiklik olması, ilgili teşebbüs veya teşebbüs birliklerinin verdikleri taahhütlere aykırı davranmaları, kararın taraflarca sunulan eksik, yanlış veya yanıltıcı bilgiye dayanılarak verilmiş olması halinde tekrar soruşturma açabilecek.

‘DE MİNİMİS’ UYGULAMASI YETKİSİ

Yeni düzenlemede, ‘soruşturma konusu yapmayabilme’ (de minimis) yetkisi de belirlendi. Rekabet Kurulu, pazar payı ve ciro gibi ölçütleri esas alarak rakipler arasında fiyat tespiti, bölge veya müşteri paylaşımı ve arz miktarının kısıtlanması gibi açık, ağır ihlaller hariç olmak üzere piyasada rekabeti kayda değer ölçüde kısıtlamayan anlaşma, uyumlu eylem ve teşebbüs birliği karar ve eylemlerini soruşturma konusu yapmayabilecek. Bu yetkiyle ise kurum kaynaklarının öncelikli olarak daha önemli ihlallere yönlendirilmesi amaçlanıyor.

YERİNDE İNCELEMENİN KAPSAMI GENİŞLEDİ

Düzenlemeyle, Rekabet Kurulu’nun ‘yerinde inceleme’ yetkisinin kapsamı da belirgin hale getirildi. Yerinde incelemeler için; “Defterlerini, fiziki ve elektronik ortam ile bilişim sistemlerinde tutulan her türlü verilerini ve belgelerini inceleyebilir, bunların kopyalarını ve fiziki örneklerini alabilir” düzenlemesi getirildi. Yerinde inceleme yetkisinin geniş kapsamlı olmasında, kartellerin ortaya çıkarılmasında hayatı öneme sahip olması gerekçesi savunuluyor. Yazılı savunma konusunda da hükümlere yer verildi. Kanunu ihlal ettiği belirlenenlere, yazılı savunmalarını 30 gün içinde Kurul’a göndermeleri tebliğ edilecek. Tarafların gönderecekleri savunmalarına karşı soruşturmayı yürütmekle görevlendirilenler, 15 gün içinde ek yazılı görüş bildirecek ve bu da tüm Kurul üyeleri ile ilgili taraflara bildirilecek. Taraflar 30 gün içinde bu görüşe cevap verebilecek. Haklı gerekçeler sunulması halinde bu süreler bir kereye mahsus olmak üzere ve en çok bir katına kadar uzatılabilecek.

REKABET KURUMU’NDAKİ SORUMLULUKLA İLGİLİ DÜZENLEMELER

Rekabet Kurumu’nun para, evrak ve her çeşit malları devlet malı hükmünde olacak. Düzenlemeye göre, kurul Başkan ve üyeleri ile kurum personeli, görevleri nedeniyle işledikleri ve kendilerine karşı işlenen suçlar bakımından kamu görevlisi sayılacak. Kurul başkan ve üyeleri ile kurum personelinin cezai ve hukuki sorumluluğuna ilişkin olarak Bankacılık Kanunu'nun cezaları düzenleyen maddesi kıyasen uygulanacak.

22 Haziran 2020 Pazartesi

Etiketler : Gündem