NASA’nın PREFIRE (Uzak Kızılötesi Deneyde Kutup Radyant Enerjisi) görevi, ilk kez ayakkabı kutusu büyüklüğündeki iki CubeSat ile Dünya’nın kutuplarından yayılan ısıyı kızılötesi dalga boylarında hassas biçimde ölçüyor. 2024 baharında Yeni Zelanda’dan fırlatılan uydular, özellikle buz, kar ve bulutların ısıyı nasıl hapsedip uzaya kaçmasını engellediğine dair eşsiz veriler topluyor.
ISI DENGESİ VE FIRTINA BAĞLANTISI
Elde edilen bulgular, fırtına ve aşırı hava koşullarının tahmininden iklim değişikliği modellerinin iyileştirilmesine kadar çok sayıda alanda kullanılacak. Küp uydular, kutuplara yakın yörüngelerinde tüm gezegenin ısı kaybı dinamiklerini kayda alırken, kutuplardan yayılan uzak kızılötesi radyasyonun, bölgeden bölgeye yüzde 5’e kadar farklılık gösterebildiği saptandı.
KÜRESEL KAPSAMA GENİŞLİYOR
Başlangıçta kutuplara odaklanan PREFIRE’ın görevi, 2026’ya kadar uzatılarak tüm gezegeni kapsayacak şekilde genişletildi. Wisconsin-Madison Üniversitesi’nden baş araştırmacı Tristan L’Ecuyer, projenin bulutlardaki buz partiküllerinin boyutunu ve nemin dünya çapındaki dolaşımını anlamada yeni ufuklar açacağını vurguluyor. Bilim ekibi, verileri hava durumu tahmin modellerine entegre ederek, fırtına oluşumundan yağış rejimlerine kadar birçok konuda daha doğru öngörüler elde etmeyi hedefliyor.
İLERİ TEKNOLOJİ, YENİ KEŞİFLER
PREFIRE’ın merkezinde yer alan gelişmiş spektrometreler, uzak kızılötesi dalga boylarını diğer cihazlardan on kat daha hassas ölçebiliyor. Bu teknoloji sayesinde, yüzey buzunun erimesi, kar örtüsü değişimleri ve bulutlardaki ısı transferi gibi süreçler ilk kez bu kadar ayrıntılı incelenebiliyor.
İKLİM MODELLERİNE YENİ GÜÇ
Projeden elde edilen veriler, Jet Propulsion Laboratory tarafından NASA Bilim Misyon Müdürlüğü adına işleniyor ve küresel iklim simülasyonlarını güçlendiriyor. PREFIRE’ın, gezegenimizin ısı alışverişindeki gizli akışları aydınlatarak, hava durumu tahminlerinde ve iklim öngörülerinde yeni bir dönemin önünü açması bekleniyor.
