NASA evrenin ilk tam kapsamlı haritasını tamamladı, sonuç nefes kesici

NASA’nın Mart ayında fırlattığı SPHEREx uzay gözlemevi, gökyüzünün tamamını kapsayan ilk haritalama çalışmasını başarıyla tamamladı. Elde edilen veriler, Büyük Patlama’dan galaksilerin evrimine kadar kozmik tarihin en kritik sorularına yanıt arayacak.

Uzay araştırmalarında veri toplama kapasitesini artıran NASA, astrofizik dünyası için dönüm noktası niteliğinde bir başarıya imza attı. "Evrenin Tarihi, Yeniden İyonlaşma Dönemi ve Buz Kaşifi için Spektrofotometre" (SPHEREx) misyonu, fırlatılmasının üzerinden geçen altı ayın ardından Dünya üzerindeki tüm gökyüzünün ilk haritasını oluşturdu.

Bu haritalama çalışması, estetik bir görselden çok daha fazlasını ifade ediyor. Mayıs ayında faaliyete geçen ve Kuzey Kutbu'ndan Güney Kutbu'na günde yaklaşık 15 kez Dünya'nın etrafında dönen SPHEREx, bilim insanlarına evrenin 13,8 milyar yıllık geçmişini analiz etme fırsatı sunuyor.

BÜYÜK PATLAMA VE GALAKSİLERİN DAĞILIMI

SPHEREx tarafından toplanan veriler, gökbilimcilerin en karmaşık kozmik soruları çözmesine yardımcı olacak. Araştırmaların odak noktasında şu başlıklar yer alıyor:

• Büyük Patlama: Evrenin oluşumunun ilk saniyesinin milyarda birinin trilyonda birinde gerçekleşen olayların analizi.
• 3 Boyutlu Dağılım: Bu olayların, evrendeki yüz milyonlarca galaksinin bugünkü 3 boyutlu dağılımını nasıl şekillendirdiği.
• Yaşam Elementleri: Yaşam için gerekli olan temel elementlerin evren genelindeki dağılımı.

Konik tasarıma sahip uzay aracı, her yörüngesinde 3.600 görüntü yakalayarak devasa bir veri seti oluşturuyor. Dünya'nın Güneş etrafındaki hareketiyle görüş alanını sürekli güncelleyen gözlemevi, iki yıl sürecek ana görevi boyunca gökyüzünü üç kez daha tarayacak. Bu ek taramalar, mevcut haritayı daha da detaylandırarak benzeri görülmemiş bir çözünürlük sağlayacak.

‘HER BİRİ FARKLI DALGA BOYUNDA 102 YENİ HARİTA’

NASA Astrofizik Bölümü Direktörü Shawn Domagal-Goldman, elde edilen başarının önemini şu sözlerle vurguladı: "SPHEREx'in sadece altı ayda topladığı bilgi miktarı etkileyici. Elimizde, her biri farklı bir dalga boyunda ve nesneler hakkında benzersiz bilgiler içeren, tüm gökyüzüne ait 102 yeni harita bulunuyor. Bu veriler, diğer misyonlarımızla birleştirildiğinde evreni anlamamız için paha biçilemez bir kaynak oluşturacak."

ORTA ÖLÇEKLİ MİSYON, BÜYÜK BİLİMSEL SONUÇ

JPL Direktörü Dave Gallagher ise SPHEREx'i "büyük bilimsel sonuçlar üreten orta ölçekli bir astrofizik misyonu" olarak tanımladı. Gallagher, projenin cesur fikirlerin gerçeğe dönüştürülmesinin ve keşif potansiyelinin kilidinin açılmasının somut bir örneği olduğunu belirtti.

SPHEREx verilerinin, galaksilerin evrimini ve evrenin insanlık için bir yuvaya dönüşme sürecini anlamada bilim dünyasına rehberlik etmesi bekleniyor.