SpaceX’in CEO’su Elon Musk, zamanımızın en tartışmalı iklim tartışmalarından birine dahil oldu. Elon Musk, X üzerinden yaptığı paylaşımla Güneş Radyasyonu Yönetimi (SRM) hakkındaki düşüncelerini dile getirdi. Bu jeomühendislik tekniği, güneş ışınlarının bir kısmının Dünya'dan yansıtılmasını içeriyor. Küresel sıcaklıklar kritik eşiklere tehlikeli bir şekilde yaklaşırken ve uluslararası emisyon hedefleri yetersiz kalmaya devam ederken, SRM, giderek bir ‘son çare’ iklim çözümü olarak dikkat çekiyor. Musk, uyduların gezegene ulaşan güneş ışığı miktarını kontrol etmek için kullanılabileceğini söyledi.
UZAY TABANLI YAKLAŞIM
Uzay tabanlı güneş radyasyonu yönetimi olarak bilinen kavram, teorik olarak yörüngedeki aynaları veya yansıtıcı malzemeleri kullanarak güneş ışığını uzaya geri yansıtmayı öngörüyor. İklim bilimini havacılık ve uzay mühendisliğiyle harmanlayan bu fikir, bilim camiasını ikiye bölüyor.
Musk'ın yorumu kısaydı ancak önemli bir ağırlığı vardı. Dünyanın en büyük uydu operatörünün CEO'su olarak, uzay tabanlı bir yaklaşımı desteklemesi, şirketi SpaceX'in bir gün böyle bir projede rol alıp alamayacağına dair spekülasyonları da beraberinde getiriyor. Güneş'in ışığını azaltma fikrini ortaya atan ilk kişi Musk olmasa da, giderek artan sayıda girişim bu yönde çalışmalar yürütüyor.
TEKNİK VE ETİK SORULAR
Stratosfere yansıtıcı aerosoller enjekte etmekten yörünge aynaları filoları fırlatmaya kadar çeşitli öneriler milyonlarca dolarlık fon topladı. Ancak uzmanlar, bu projelerin hayata geçirilmesinin henüz çok uzak olduğunu belirtiyor. Teknik, etik ve çevresel zorluklar oldukça büyük.
Uzmanlar, güneş radyasyonunun değişmesinin küresel hava sistemlerini nasıl etkileyeceğini kimsenin tam olarak bilmediğini vurguluyor. Tek bir yanlış hesaplama, yağış düzenlerini bozabilir veya öngörülemeyen bölgesel soğumalara neden olabilir.
Musk'ın şirketleri uzay altyapısında eşsiz bir erişime sahip olsa da, bir SRM sistemini gezegensel seviyelere ölçeklendirmenin çok zor olduğu belirtiliyor. Bir analistin, "Söylemesi yapmaktan çok daha kolay olurdu" şeklindeki yorumu, önerilerin büyük ölçüde teorik kaldığını gösteriyor.
JEOPOLİTİK ZORLUKLAR
Bilimin ötesinde, jeopolitik de önemli bir engel teşkil ediyor. Gezegenin ne zaman ve nasıl gölgelendirileceğine kimin karar vereceği ve bir ülkenin soğutma çabalarının başka bir ülkede kuraklığa neden olması durumunda ne olacağı gibi sorular cevap bekliyor.
SpaceX'in SRM yarışına girmesi durumunda, aerosol spreyleri veya yörünge reflektörlerini test eden daha küçük girişimlerin anında gölgede kalması kaçınılmaz. Şirket halihazırda 6.000'den fazla Starlink uydusunu işletiyor ve binlercesini daha konuşlandıracak fırlatma altyapısına sahip.
