Yüksek katma değerli üretime dayalı büyüme için teknoloji odaklı adımlar atılırken, sanayide fiziki yapıyı dönüştürecek planlar da kesinleşmeye başladı. Geçen yıl Marmara ve Anadolu’da sanayicilerle yapılan görüşmelerle çerçevesi ve başlıkları belirlenen Sanayi Alanları Master Planı yakında açıklanacak. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın planlı sanayi alanları kurulması için hazırladığı Sanayi Alanları Master Planı dahilinde Samsun–Mersin hattındaki 18 ilde 34 potansiyel bölge belirlendi. Bu illerdeki potansiyel sanayi alanları kuzeyden güneye uzanan demiryollarının oluşturduğu lojistik yay ile entegre edilecek.
Master plan, endüstri bölgelerinin kuruluşunu ve yatırımcılara yer bulunmasını hızlandıracak reformları da içeriyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, planla ilgili açıklamasında, “İlgili bakanlıklarla işbirliği içinde hazırlıyoruz. Planda; tüm OSB’lerin sayısı, mevcut tahsis alanı istatistikleri, liman‑demiryolu‑karayolu altyapı entegrasyonları ve ulaşım projeleri gibi çok sayıda faktör dikkate alındı. Bu yeni bölgelerin büyüklüğü Türkiye’deki mevcut OSB’lerin toplamından fazla olacak” dedi.
18 ilde belirlenen 34 potansiyel bölge, ‘mega endüstriyel parklar’ veya modern üretim ekosistemi olarak nitelendiriliyor. Bu bölgeler altyapısı hazır, sosyal çevresiyle entegre planlanan alanlar olacak.
HANGİ KENTLERDE KURULACAK?
Plan dahilinde Karadeniz Bölgesi’nde Samsun, Tokat, Amasya, Çorum ve Sivas’ın adı geçiyor. Yine bu kapsamda İç Anadolu-Akdeniz ekseninde muhtemel şehirler ise Konya, Kayseri, Niğde, Aksaray, Adana ve Mersin. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır’ın önümüzdeki günlerde bu konudaki detayları açıklaması bekleniyor. Yeni sanayi kentlerinin bağlantısını sağlayacak yeni demiryolları da kuzeyden güneye bir lojistik yay oluşturacak.
ANKARA-SAMSUN HIZLI TREN HATTI
Samsun-Mersin lojistik koridorunun üstünde ve çevresinde kurulacak yeni planlı sanayi bölgeleri, Ankara’nın kuzeydoğusunda inşaatı devam eden hızlı tren hattıyla bağlantılı olacak. Nitekim bu plana paralel olarak Ankara-Kırıkkale-Çorum-Samsun Hızlı Tren Hattı’nın 120 kilometrelik Kırıkkale (Delice)-Çorum etabının temeli 14 Haziran’da atıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada, planlı sanayileşmenin sacayaklarından birini oluşturan lojistik konusunda somut ilerlemelere yer verdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Ankara ile Samsun arasındaki hızlı tren projesiyle Samsun Limanı’nın Mersin Limanı’na bağlanacağını belirterek, “Hattımız tamamlandığında Ankara, Kırıkkale, Çorum arasında kesintisiz hızlı tren bağlantısı sağlanacak. Çorum, Ankara arası 1 saat 15 dakikaya inecek. Karadeniz’e kadar ulaşacak bu hatla Samsun Limanı ile Mersin Limanı’nı birleştireceğiz. İstanbul ve Çanakkale boğazları üzerindeki yük trafiğini hafifletecek, Türkiye’yi küresel ticaretin lojistik merkezi haline getireceğiz” dedi.
14 MİLYON TON YÜK TAŞINACAK
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu da “Proje, Ankara merkezli düşündüğümüzde Türkiye’nin kuzeyine yapılan ilk hızlı trenle yolcu taşımacılığı projesi olarak tarihe geçecek. Çorum-Merzifon-Samsun kesimlerinin de tamamlanmasıyla Ankara-Samsun arası seyahat süresi 2.5 saat olacak, yılda 12 milyon yolcu ve 14 milyon ton yük taşınacak” diye konuştu. Kırıkkale (Delice)-Çorum hattında 5 istasyon olacağını belirten Bakan Uraloğlu, şunları söyledi: “Hattımızı 2029 sonunda tamamlayacağız. Kırıkkale, sanayi ve lojistikteki merkezi konumuyla bu hattın çelikten kapısı olacak. Çorum, Hititlerin izinde, sanayi ve ticaretin yeni bir kavşağına dönüşecek. Buğday tarlalarından yükselen bereket dünyaya ulaşacak. Amasya’nın elma bahçeleri Merzifon üzerinden demiryoluyla küresel pazarlara açılacak. Samsun ise bu hattın tamamlanmasıyla uluslararası ticarette bir yıldız gibi yükselecek.”
GÜNEYDOĞU’YA UZANACAK
Güneyde ise Ankara-Konya ve Konya-Karaman hızlı tren hatlarının hizmette olduğunu hatırlatan Uraloğlu, “Buranın devamında Karaman-Ulukışla ve Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep hızlı tren hatlarının yapımı devam ediyor” dedi.
Bahsi geçen bu hatların tamamlanmasıyla Samsun’u Çorum üzerinden Ankara’ya, Ankara’yı da Karaman ve Mersin üzerinden Güneydoğu’ya bağlayan lojistik yayı, planlı yeni sanayi alanları omurgasını oluşturacak. Planlara göre, demiryolunun yanı sıra kara ve liman bağlantıları, lojistik entegrasyonu destekleyecek.
SİMBİYOZA UYGUN SANAYİ
Ulusal Sanayi Alanları Master Planı kapsamında hayata geçirilecek Mega Endüstriyel Parklar Projesiyle liman, demiryolu ve havayolu bağlantılarını ihtiva eden lojistik altyapısına sahip, endüstriyel simbiyoza imkân tanıyan, yeşil dönüşüme katkı sağlayacak şekilde yapılmış, çok faktörlü bütünleşik endüstri şehirleri kurulacak. Mega Endüstriyel Parklar Projesi kapsamında kurulacak şehirlerin bünyesinde veri merkezi, kuluçka merkezi, Ar-Ge merkezi, teknoloji geliştirme bölgesi, inovasyon merkezleri gibi teknolojik üslerle birlikte iş merkezleri, konut alanları, eğitim ve sosyal hizmet merkezleri olacak.
HANGİ FAYDALAR ELDE EDİLECEK?
- Özellikle deprem ve diğer doğal afet risklerinin yüksek olduğu bölgelerdeki sanayi tesislerinin güvenli alanlara taşınması, dönüşüm sürecinde önemli bir bileşen olacak.
- Sanayi işletmelerinin sadece bir bölgede yoğunlaşmasının önüne geçilerek üretim ve istihdam koridorlarının oluşturulması, ekonominin dayanıklılığını artıracak.
- Planlı sanayi alanlarının, çalışanların ve ailelerinin ihtiyaçlarını karşılayan sosyal donatı alanlarıyla entegre edilmesi planlı yeni şehirler kurulması için fırsat oluşturacak.
- KOBİ’lerin verimlilik ve ölçek büyütmede ihtiyaçlarını çözebilecek, yerel potansiyeli harekete geçirecek eylemlerle imalat sanayi daha dirençli ve rekabetçi bir yapıya kavuşacak.
- Yüksek teknolojili sektörlerin yanı sıra tekstil, mobilya, deri ve giyim gibi emek yoğun sektörlerde faaliyet gösteren KOBİ’lerde istihdamın korunmasına katkı sağlanacak.
- Demiryolu ve liman bağlantılarının iyileştirilmesi, sanayi ürünlerinin daha hızlı ve düşük maliyetle pazarlara ulaşmasını mümkün kılacak.
- Sanayi alanlarının altyapılarının geliştirilmesine yönelik özel sektör yatırımlarını teşvik edecek alternatif finansman mekanizmalarının devreye alınması, OSB’lerin lojistik altyapısının güçlendirilmesinde kritik bir rol oynayacak.
