İstanbul, bu yıl eş zamanlı düzenlenen büyük sanat etkinlikleriyle kültür dünyasının gündeminde. Bu yıl 20. kez düzenlenen Contemporary İstanbul (CI), Kültür Yolu Festivali’nin 15. durağı İstanbul ve 18. İstanbul Bienali aynı döneme rastladığı için kente adeta bir kültür sezonu yaşadı. Yalnızca Türkiye’den değil dünyanın dört bir yanından sanatseverlerin katıldığı etkinlikler, İstanbul’un küresel sanat haritasındaki yerini güçlendirdi.
DÜNYADA BİR İLK
Contemporary İstanbul, yalnızca Türkiye’nin değil, dünyanın da en önemli çağdaş sanat fuarlarından biri olarak kabul ediliyor. Dünya sıralamasında 21. büyük çağdaş sanat fuarı arasında gösterilen CI, bu yıl bir yeniliğe imza atarak, galerilerin sergilediği eserlerin toplam değerinin yüzde 20’sine denk gelen gümrük teminatını üstlendi.
Sanat dünyasının yüksek maliyetlerle karşı karşıya kaldığı bu dönemde CI’nin attığı bu adım, galeriler için önemli bir destek olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, bu uygulamanın dünyada ilk kez hayata geçirildiğini belirtiyor.
ÇOK KATMANLI SEZON
İstanbul’un sanat gündemi yalnızca Contemporary İstanbul ve Kültür Yolu Festivali ile sınırlı kalmadı. 18. İstanbul Bienali, kentin farklı noktalarında sergiler ve atölyelerle kültürel çeşitliliği pekiştirdi. Bienal kapsamında uluslararası sanatçılar İstanbul’da eserlerini sergilerken, izleyicilere çağdaş sanatın en yeni örneklerini görme fırsatı sundu.
Kültür Yolu Festivali kapsamında ise konserler, edebiyat buluşmaları ve açık hava performanslarıdüzenlendi. Festivalin en önemli özelliklerinden biri, etkinliklerin hem ücretsiz hem de ücretli seçeneklerle halkın her kesimine hitap etmesiydi.
Araştırmacı, Yazar, Küratör Samed Karagöz, bu etkinliklerin İstanbul’a katkısını şöyle özetledi: “Bu sergiler, İstanbul’da üç katmana aynı anda dokunuyor: Yerel halk için Filistin meselesi vicdani bir duyarlılık alanı, sanat izleyicileri için Batı merkezli bakışın dışına çıkma fırsatı, uluslararası çevreler için ise İstanbul’un kültürel ve etik duruşunu gösteren bir alan. İstanbul, bu yönüyle yalnızca bir sanat piyasası değil, aynı zamanda politik tanıklığın merkezi hâline geliyor.”
FİLİSTİN UNUTULMADI
İstanbul’un eş zamanlı olarak ev sahipliği yaptığı etkinlikler, kentin kültürel diplomasideki rolünü de artırıyor. Contemporary İstanbul’un ekonomik boyutu ve dünyanın dört bir yanından sanatçıların eserlerinin satışının megakentte gerçekleştirilmesi, bienalin uluslararası sanatçılarla kurduğu bağ ve Kültür Yolu Festivali’nin Filistin’e odaklanması, İstanbul’u hem estetik hem de politik hafızanın buluşma noktası haline getirdi.
15. İstanbul Kültür Yolu Festivali, bu yıl da Filistinli sanatçıların eserlerine ev sahipliği yapıyor. ‘Hâlâ Yaşıyorum’, ‘Filistin Benim Vatanım’ ve ‘Ben Yıkılmayacağım’ alt başlıklarından oluşan sergi, Maisara Baroud, Khaled Hourani, Nabil Anani ve Sliman Mansour gibi isimleri İstanbul’da sanatseverlerle buluşturdu.
Serginin küratörlüğünü üstlenen Samed Karagöz ise temel eksenlerinin ‘tanıklık, hafıza ve direniş’ olduğunu belirterek, sanat aracılığıyla Gazze’de yaşananların yalnızca rakamlarla değil, bireysel ve kolektif hafızayla aktarılmasını hedeflediklerini söyledi.
Geçen yıl ‘Naci el-Ali’den Hanzala’ sergisini aynı festival kapsamında sanatseverlerle buluşturarak Gazze’yi unutturmayan Karagöz, bu yıl temayı genişleterek Filistin meselesini tek bir simgeden çıkarıp çok katmanlı bir görsel dile taşımak istediklerini belirterek, “Geçen yıl Hanzala figürüyle Filistin’i tek bir sembol üzerinden anlattık. Bu yıl ise farklı kuşakların, farklı disiplinlerin ve duyarlılıkların birlikte kurduğu bir hafızayı görünür kılmak istedim” dedi.
İstanbul Kültür Yolu Festivali konser takvimi
(Galataport, Saat Kulesi Meydanı): 20:30
* 3 Ekim Cuma-Suzan Kardeş & Serkan Çağrı
* 4 Ekim Cumartesi-Murat Boz
* 5 Ekim Pazar-Fatma Turgut
3 Ekim Cuma-Tasavvuf Müziği Konseri: 15:00-17:00, Yenikapı Mevlevihanesi
18. İstanbul Bienali (20 Eylül-23 Kasım 2025)
Pazartesi hariç her gün 10:00-18:00 arası ücretsiz ve kayıt gerektirmeden ziyaret edebilecek.
Bienal rotası
Galata Rum Okulu
Zihni Han
Muradiye Han
Galeri 77
Külah Fabrikası
Meclis-i Mebusan 35
Eski Fransız Yetimhane Bahçesi
Elhamra Han
