Amerika'da ilk defa bir kamu kuruluşu, federal düzenleyicilerden küçük modüler nükleer reaktör inşaatı için izin talebinde bulundu. Ülkenin en büyük kamu enerji şirketi Tennessee Valley Authority (TVA), ABD Nükleer Düzenleme Komisyonu’na (NRC) küçük bir nükleer reaktör inşa etmek üzere resmi başvurusunu Salı günü yaptı. Planlanan reaktör, Tennessee eyaletindeki Oak Ridge bölgesinde yer alan Clinch River sahasında kurulacak.
TVA’nın Başkanı ve CEO’su Don Moul, bu başvurunun diğer kamu enerji kuruluşlarına örnek teşkil ederek küçük nükleer reaktörlerin geliştirilmesini hızlandırabileceğini belirtti. Moul’a göre nükleer enerji yüksek güvenilirlik ve dayanıklılık sunarken, karbon emisyonlarını azaltmakta kritik bir rol oynuyor. Bu adım, Amerika’nın yeni nesil nükleer teknoloji alanında liderlik rolünü güçlendirmesi açısından da büyük önem taşıyor.
YERLİ ENERJİ HAMLESİ
TVA, Tennessee Vadisi bölgesinde yedi eyalete elektrik sağlıyor ve bölgedeki elektrik talebinin 2035 yılına kadar önemli ölçüde artması bekleniyor. Şirket halihazırda bölgenin elektrik ihtiyacının yaklaşık %40’ını karşılayan üç büyük nükleer enerji santralini işletiyor. Bölgedeki nüfus ve elektrik talebi artarken, fosil yakıtların elektrik üretimindeki payının azalması ile birlikte yeni üretim kaynaklarına ihtiyaç duyuluyor.
Savunma Sanayii Başkanlığı desteğiyle geliştirilen TF35000 turbofan motoru gibi yüksek teknoloji projeleriyle birlikte, TVA’nın bu reaktör projesi de Türkiye’nin enerji teknolojileri alanındaki ilerleyişine benzer şekilde ABD’de enerji sektörünün geleceği için önem arz ediyor.
YÜKSEK VERİMLİLİK ÖNE ÇIKIYOR
Planlanan küçük modüler reaktör, yaklaşık 300 megavat güç üretmesi ve 175 bin eve yetecek elektrik sağlaması hedefleniyor. NRC, Clinch River sahasının dört küçük reaktör için uygun alan sunduğunu doğruladı. TVA yönetimi ile NRC’nin ilk reaktörün inşası için onay vermesi halinde, reaktörün 2032 civarında faaliyete geçmesi bekleniyor.
TVA, 2035 yılına kadar elektrik üretim kapasitesinin 26 gigavata ulaşmasını planlıyor. Bu kapasite, yaklaşık 15 milyon eve güç sağlayabilecek seviyede. Proje, karbon emisyonlarını azaltmak ve enerji güvenliğini artırmak amacıyla yürütülüyor.
BÜYÜK YATIRIM VE DESTEK
2022 yılında TVA, küçük modüler nükleer reaktörlerin geliştirilmesi için 350 milyon dolar ayırdı. Biden yönetimi geçen yıl bu teknolojilere 900 milyon dolarlık yatırım yapacağını duyurdu. Trump yönetimi de enerji talebinin arttığı sektörlere esnek ve güvenilir güç sağlamak için bu reaktörlerin kullanımını destekliyor.
TVA ve iş ortakları, teknolojinin geliştirilmesini hızlandırmak için 800 milyon dolarlık federal fon için başvuruda bulundu. Bu fon, projeyi yaklaşık iki yıl öne çekebilecek güçte görülüyor.
ELEKTRİK SEKTÖRÜNDE YENİ TREND
Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nden (MIT) nükleer bilim ve mühendislik profesörü Jacopo Buongiorno, büyük nükleer reaktör projelerindeki maliyet aşımları ve gecikmelerin elektrik şirketlerini yeni inşaatlarda temkinli hale getirdiğini belirtti. Bu nedenle TVA’nın küçük modüler reaktör projesinin sektörde yeni bir trendin başlangıcı olabileceğine dikkat çekti.
Ancak bazı çevre örgütleri, güneş enerjisi, rüzgar ve batarya teknolojilerine yatırım yapmanın daha ucuz, güvenli ve hızlı sonuç verdiğini savunuyor. Çevre Çalışma Grubu’nun sözcüsü Alex Formuzis, küçük modüler reaktörlerin “uygulanabilir bir enerji kaynağı olmaktan çok büyük bir para kaybı” olduğunu dile getirdi.
KANADA’DA BENZER ADIMLAR
Benzer şekilde, Kanada’nın Ontario eyaletinde Ontario Power Generation şirketi dört küçük nükleer reaktörden ilkinin inşaatına başladı. Bu reaktörler, TVA’nın planladığı GE Hitachi tasarımına benzer hafif su kullanan modüler reaktörler olarak geliştiriliyor. İlk reaktörün maliyeti 6,1 milyar dolar olarak tahmin edilirken, sonraki reaktörlerle birlikte maliyetlerin düşmesi bekleniyor.
ÖNEMLİ BİR DÖNÜM NOKTASI
TVA’nın bu başvurusu, Amerika Birleşik Devletleri’nin nükleer enerji alanındaki stratejik dönüşümünün önemli bir parçası olarak değerlendiriliyor. Küçük modüler reaktörlerin, enerji sektöründe karbon azaltımı ve güvenilir güç sağlama hedeflerine katkı sağlaması bekleniyor.
