Karadeniz gaz rezervine yeni revizeler gelebilir

Fatih Sondaj Gemisi, Karadeniz’deki Çaycuma-1 sondajında 58 milyar metreküplük yeni doğalgaz rezervini keşfetti. Sakarya Gaz Sahası’ndaki 540 milyar metreküplük rezerv ise veri analizi neticesinde 652 milyar metreküp olarak revize edildi.

Milli enerji politikası çerçevesinde arama ve sondaj filosunu da güçlendiren Türkiye, olumlu sonuçlarını almaya devam ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada; Karadeniz’deki Çaycuma-1 sahasında 29 Ekim 2022 tarihinde yeni sondajına başlayan Fatih Sondaj Gemisi’nin yoğun çalışmalar neticesinde denizin 3.023 metre altında 58 milyar metreküplük doğalgaz rezervini keşfettiğini duyurdu. Erdoğan, açılacak yeni tespit kuyularıyla bu rakamın yukarı yönlü revize edilmesini beklediklerini de kaydetti. 

DEĞERİ 1 TRİLYON DOLAR

Karadeniz’deki doğalgaz konusunda, diğer önemli gelişme de Sakarya Gaz Sahası’nda bulunan 540 milyar metreküplük rezervin, bu alanda dünyanın önde gelen firmalarından DeGolyer & MacNaughton’un verileri detaylı analizi neticesinde, 652 milyar metreküp olarak revize edilmesi oldu. Böylece Türkiye’nin Karadeniz’deki gaz rezervi, Çaycuma-1’deki yeni keşiflerle birlikte 170 milyar metreküp artarak toplamda 710 milyar metreküp seviyesine yükseldi. Çaycuma-1 sahasındaki üretim miktarını da; kuyu sayısı, boru büyüklüğü ve sahada kullanılacak kompresörler gibi unsurların belirleyeceği, burada keşfedilen gazın da Sakarya sahasına bağlanarak milli gaz sistemine entegre edileceği kaydedildi. Yeni keşif ve mevcut rezervin son değerlemesi ile birlikte Karadeniz’de keşfedilen doğalgazın bugünkü rakamla uluslararası piyasalardaki karşılığının 1 trilyon doları bulduğu da belirtildi.

DOĞU AKDENİZ KIYASLAMASI

Çaycuma-1’deki yeni keşif ve Sakarya Gaz Sahası’ndaki rezervin revize edilmesinden sonra oluşan durumu değerlendiren Türkiye Enerji Stratejileri ve Politikaları Araştırma Merkezi (TESPAM) Başkanı Oğuzhan Akyener, şöyle konuştu: “Güneyimize indiğimizde Mısır’ın en büyük keşfi olan Zohr sahası 650 milyar metreküp civarında. İsrail’in en büyük gaz sahası 618 milyar metreküp civarında. Biz, şu an 710 milyar metreküpü konuşuyoruz. Rezervlerimiz bu iki ülkenin de en büyük sahalarından daha büyük.” 

Karadeniz’deki gazın bu büyüklüğüyle Hazar Denizi’nde 1 trilyon metreküplük gaz rezervine sahip Şah Denizi Gaz Sahası’na yaklaştığına işaret eden Akyener, “Bu bölgede yeni keşifler de yapılabilir. Bu, Karadeniz’in bir Hazar Denizi olma potansiyeline sahip olduğunu ya da özellikle Doğu Akdeniz olma yolunda ilerlediğinin göstergesidir” dedi. 

REKOR HIZLA ÇALIŞILIYOR

Türkiye’nin Karadeniz’deki gazın keşfinden itibaren ilgili sahanın geliştirilmesi ve şebekeye bağlanması konusunda rekor bir hızda çalışma yürüttüğünü belirten Akyener, “Türk gemileri, Türk ekipleri belki dünyada en uygun fiyatlarla, en hızlı ve en yüksek başarıyı sağlayan ekipler haline geldi” diye konuştu. Türkiye’nin, denizin 3 bin 23 metre altında, dalgıçların inemediği, GPS’nin çalışmadığı ortamda, uzaktan kontrollü robotlarla bu çalışmaları yürüttüğüne de dikkati çeken Akyener, “Böyle büyük keşifler, bu sektöre daha fazla odaklanmanın, bu sektöre daha fazla yatırım yapabilmenin önünü açıyor. Bu sektörde Ar-Ge’nin, yerli teknolojinin gelişmesinin önünü açıyor” dedi. 

Konuyla ilgili değerlendirmesinde Türkiye’nin, tükettiği doğalgazın yüzde 99.5’ini ithal eden bir ülke olduğunu hatırlatan Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) Öğretim Üyesi Dr. İshak Turan, “Doğalgazda neredeyse tamamen dışa bağımlı bir ülkeyiz. 

Bu açıdan burada bulunacak her bir metreküplük doğalgazın Türk mili enerji güvenliği ve sanayisi için kayda değer sayılar olduğunu söyleyebiliriz” dedi.

KONUTLARIN DOĞALGAZ İHTİYACINI YAKLAŞIK 47 YIL KARŞILAYABİLİR

Türkiye’nin yılda ortalama 58-60 milyar metreküplük doğalgaz tüketen bir ülke olduğuna dikkat çeken Dr. İshak Turan, şöyle konuştu: “Buradaki rakamlara baktığımız zaman 710 milyar metreküplük rakam, Türkiye’nin 12 yıllık tüketimine tekabül ediyor. Ancak faz-1 ve faz-2’de 2025’in sonunda yaklaşık olarak 15 milyar metreküplük bir üretim planlanıyor. Bu bağlamda baktığımız zaman 15 milyar metreküp de Türkiye’de konutlarda tüketilen doğalgaz miktarına denk geliyor. Bu da yaklaşık olarak 47 yıl boyunca konutlarda tüketilecek doğalgazın Sakarya Gaz Sahası’ndan temin edileceğini bizlere gösteriyor. Oldukça ciddi rakamlar. Bir taraftan da tabii ki burada yeni kuyular, yeni sondaj çalışmaları devam ediyor. Ben 2023’te de yeni ek rezervlerin ve müjdelerin geleceğini düşünüyorum.”

MİLLİ FİLO BAŞARIYA ZEMİN HAZIRLADI

Dünyada bir enerji krizinin yaşandığının unutulmaması gerektiğini belirten Dr. İshak Turan, “Burada ilan edilen rakamlar, iki günde elde edilecek sonuçlar, başarılar değil. Bunların, milli enerji politikasındaki paradigma değişikliğinin aslında bir sonucu olduğunu söyleyebiliriz. Bugün denizlerde ulaşılan bu keşifler, milli enerji filomuz sayesinde gerçekleşiyor. Bugün toplamda 4 sondaj gemisi, 2 sismik araştırma gemimiz ve Karadeniz’de bu faaliyetleri yürüten yaklaşık 60’a yakın destek gemisi var. İşte bu filoya sahip olmak bu başarıların oluşmasına zemin hazırlıyor” dedi. Keşiflerin ülke olarak geleceğe daha güvenli bakılmasını sağladığını aktaran Turan, “Eğer önümüzdeki yıllarda da milli enerji politikasındaki bu yaklaşım devam ettirilirse Türkiye hem doğalgazda hem petrolde dışa olan bağımlılığını hızlı bir şekilde azaltacak. Bu da ülke ekonomisi ve milli enerji güvenliği açısından oldukça hayati olacak” diye konuştu.

SİSTEME İLK DOĞALGAZ MART SONUNDA VERİLECEK

Batı Karadeniz’deki Sakarya Doğalgaz Sahası’nda 2020 yılında yapılan keşfin sisteme bağlanması çalışmalarında sona yaklaşıldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Karadeniz’den çıkacak gazın 2023 Mart sonu sisteme verileceğini söyledi. Karadeniz gazını Filyos’ta işleyecek tesisin yüzde 85 tamamlandığını belirten Dönmez, “Üretilen gazı BOTAŞ’ın ana iletim sistemine bağlayacak istasyon çalışmaları tamamlandı. Deniz tabanında bugüne kadar 10 kuyuyu açtık. Buraya 30’un üzerinde ilave kuyu açarak devam edeceğiz. 2026 gibi kuyu açma işlemlerinin tamamını bitirmiş olacağız” dedi.

Dönmez, karadaki doğalgaz işleme tesisinin ilk etapta günlük 10 milyon metreküplük gazı işleyeceğini, ikinci fazla birlikte bunun 40 milyon metreküpe çıkarılacağı bilgisini de verdi.

02 Ocak 2023 Pazartesi