Michigan Üniversitesi'ndeki bir araştırma ekibi, beyin-bilgisayar arayüzü (BCI) teknolojisinde önemli bir kilometre taşına ulaştı. Paradromics şirketinin geliştirdiği Connexus adlı cihazla, ilk kez bir insan beyninden kablosuz sinir sinyali kaydı gerçekleştirildi.
Cihazın testi, 14 Mayıs 2025’te, bir hastanın geçirdiği epilepsi ameliyatı sırasında yapıldı. Beynin ses ve hafızadan sorumlu temporal lobuna geçici olarak yerleştirilen cihaz, herhangi bir ek cerrahi müdahale gerektirmeden sinyal toplama yeteneğini başarıyla gösterdi.
YENİ NESİL CİHAZLAR
Connexus, kablosuz ve tamamen implante edilebilir yapısıyla benzerlerinden ayrılıyor. Cihazın boyutu bir kuruştan küçük ve içinde her biri insan saçından daha ince olan 421 mikroelektrot yer alıyor. Bu sayede, sinyaller doğrudan tek tek nöronlardan toplanabiliyor.
Toplanan veriler, beynin içine yerleştirilen mikroelektrotlar aracılığıyla göğüste bulunan alıcı-vericiye iletiliyor. Ardından bu veriler, kablosuz olarak bir bilgisayara aktarılıyor ve yapay zeka algoritmaları tarafından analiz edilerek anlamlı çıktılara dönüştürülüyor.
YÜKSEK HASSASİYETLİ ÇÖZÜM
Diğer BCI sistemlerinden farklı olarak Connexus, nöron gruplarını değil, bireysel nöronları hedef alıyor. Bu da, doğal konuşma hızlarına yaklaşmak için gereken sinyal çözünürlüğünü sağlıyor. Günümüzde bazı sistemlerle dakikada 78 kelimeye ulaşılabiliyorken, hedef dakikada 130 kelime olan doğal hıza erişmek.
Michigan Üniversitesi ekibi, cihazın yerleştirilmesinde özel olarak tasarlanmış EpiPen benzeri bir alet kullandı. Bu yöntem, dünya genelindeki beyin cerrahlarının alışık olduğu araçlarla uyumlu olması sayesinde yaygın klinik kullanımı kolaylaştıracak potansiyel taşıyor.
DAYANIKLILIK VE GÜVENLİK
Paradromics, yalnızca teknik inovasyonla sınırlı kalmayıp, cihazın dayanıklılığı ve uzun vadeli güvenliği üzerine de odaklanıyor. Hayvanlar üzerinde yapılan önceki testlerde, cihaz iki buçuk yıldan uzun süre boyunca bozulmadan çalışabildi ve sabit sinyal kalitesi sağladı.
Şirket, şu anda düzenleyici onay sürecinde olan ve 10 katılımcının dahil olacağı bir klinik deneye hazırlanıyor. Bu deneyde cihazın güvenliği, performansı ve hasta yaşam kalitesi üzerindeki etkileri bir yıl boyunca izlenecek.
KULLANIM ALANLARI GENİŞLİYOR
Connexus’un potansiyel kullanım alanları yalnızca konuşma ve hareketi geri kazandırmakla sınırlı değil. Nöron düzeyindeki sinyal çözümleme yeteneği sayesinde, cihazın ileride ruh hali değişiklikleri veya kronik ağrı gibi zihinsel sağlık durumlarını da doğrudan beyin aktivitesinden yorumlaması mümkün olabilir.
BÜYÜK YATIRIMLAR
BCI teknolojilerindeki bu ilerlemeler, Neuralink ve Synchron gibi şirketlerle birlikte toplamda 2 milyar dolardan fazla yatırım çeken bir sektör haline geldi. Her şirket, farklı teknolojik yollarla beynin diliyle makineler arasında yeni köprüler kurmayı hedefliyor.
Michigan Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği bu atılım, daha güvenli, daha az invaziv ve hastalara uzun vadeli fayda sağlayacak yeni nesil BCI sistemlerinin yolunu açıyor. Bu başarı, Utah dizisi gibi önceki nesil cihazların sınırlarını aşarak, BCI teknolojisinin geldiği noktayı ortaya koyuyor.
