İngiltere’den süper bilgisayara dev yatırım

Edinburgh Üniversitesi, İngiltere’nin yeni nesil süper bilgisayarına ev sahipliği yaparak, yapay zeka ve ileri seviye bilgi işlem alanında küresel bir merkez olma yolunda önemli bir adım atıyor.

Giriş: 13.06.2025 - 09:54
Güncelleme: 13.06.2025 - 09:54
İngiltere’den süper bilgisayara dev yatırım

İngiltere, yapay zeka ve yüksek performanslı bilgi işlem kapasitesini artırmak üzere 956 milyon dolarlık (750 milyon £) bir yatırımla yeni bir süper bilgisayar geliştireceğini duyurdu. Projenin ev sahipliğini, 30 yılı aşkın süredir ülkedeki ileri düzey bilgi işlem altyapısına liderlik eden Edinburgh Üniversitesi üstlenecek.


Sistem, üniversitenin Gelişmiş Hesaplama Tesisinde konuşlandırılacak ve iklim değişikliği, tıp, ulusal güvenlik gibi kritik alanlarda karmaşık analiz ve yapay zeka destekli modellemelerde kullanılacak. Yeni bilgisayarın, saniyede bir milyar milyar işlem gerçekleştirme kapasitesine sahip olması bekleniyor.


YENİ NESİL YATIRIM

Finansman, Çarşamba günü İngiltere Maliye Bakanı'nın Harcama İncelemesi’nde onaylandı. Bu yatırım, Başbakan Keir Starmer’ın İngiltere’nin yapay zeka hesaplama gücünü yirmi kat artırma hedefini ortaya koyduğu 1 milyar sterlinlik planının bir parçası olarak gündeme geldi.


Yeni sistem, ülkedeki Yapay Zeka Araştırma Kaynağı’nın bir ayağını oluşturacak. Bu kaynak, 2030’a kadar İngiltere’nin yüksek performanslı bilgi işlem ağını önemli ölçüde genişletmeyi hedefliyor.


KÜRESEL ETKİ BEKLENİYOR

Üniversite yönetimi, bu yatırımı yalnızca akademik başarı değil, aynı zamanda ekonomik büyüme ve yeni sanayi iş birlikleri açısından da stratejik bir hamle olarak değerlendiriyor.


EPCC Direktörlüğü ise sistemin, İngiltere’nin bilimsel ve endüstriyel araştırma topluluğuna en iyi hizmeti sunmak amacıyla uzun yıllara dayanan bilgi birikimiyle tasarlanacağını belirtiyor.


İSKOÇYA’DA YENİ DÖNEM

Projenin, İskoçya’da vasıflı iş gücünü artırması, yeni sanayi iş birlikleri yoluyla bölgeye yatırım çekmesi ve ekonomik kalkınmaya katkı sağlaması bekleniyor.


İskoçya Devlet Bakanlığı, bu yatırımın İskoçya’yı küresel bilgi işlem gücünün ön saflarına taşıyacak nitelikte olduğunu ifade etti. Yeni sistemin, ilaç geliştirmeden sağlık teknolojilerine, iklim çözümlerinden bilimsel inovasyonlara kadar pek çok alanda katkı sunacağı vurgulanıyor.


İPTAL EDİLEN FON GERİ DÖNDÜ

Proje aynı zamanda siyasi düzeyde alınan önemli bir kararı da temsil ediyor. İşçi Partisi hükümeti, önceki Muhafazakar yönetim tarafından iptal edilen 1,02 milyar dolarlık (800 milyon £) süper bilgisayar yatırımını yeniden yürürlüğe koydu. Fonun iptal edilmesi, dönemin teknoloji çevrelerinden ciddi eleştiriler almış ve İngiltere’nin bu alandaki rekabet gücünü kaybetme riski gündeme gelmişti.


Bu süreçte Edinburgh Üniversitesi, altyapı için 30 milyon sterlinlik ön yatırımda bulunmuştu. Yeni karar ile bu yatırımın karşılığı alınmaya başlanacak.


TEKNOLOJİDE LİDER ÜNİVERSİTE

1960’lardan bu yana yapay zeka araştırmalarında öncü rol üstlenen Edinburgh Üniversitesi, İngiltere’nin bilgi işlem alanında küresel rekabette ön planda yer almasını sağlayan başlıca kurumlar arasında yer alıyor. Yeni süper bilgisayarın, mevcut ARCHER2 sisteminin çok daha ötesine geçeceği ve ülkenin teknolojik kapasitesini önemli ölçüde artıracağı ifade ediliyor.