Evrenin derinliklerini araştırmaya devam eden Hubble Uzay Teleskobu, Dünya'dan yaklaşık 60 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan ve Samanyolu'na en yakın büyük galaksi topluluğu olan Başak (Virgo) Kümesi'nin üyesi NGC 4388'i mercek altına aldı. Binden fazla galaksiyi barındıran bu devasa kümenin içindeki etkileşimler, gökbilimciler için kritik veriler sunuyor.
Dünya'dan bakış açısına göre aşırı bir eğiklikte duran ve neredeyse yandan görünen NGC 4388, 2016 yılındaki gözlemlerde fark edilmeyen yeni detaylarıyla bilim dünyasının dikkatini çekti. Görüntüde, galaksinin diskinden dışarıya doğru kabaran ve uzay boşluğuna yayılan belirgin bir gaz püskürmesi tespit edildi.
KÜME İÇİ ORTAMIN BASINCIYLA ŞEKİLLENİYOR
Bilim insanları, galaksinin diskinden ayrılan bu gaz akışının nedenini, galaksiler arasındaki uçsuz bucaksız boşluğun yapısına bağlıyor. Boş gibi görünse de galaksiler arası alan, "küme içi ortam" adı verilen sıcak gaz bulutlarıyla doludur.
NGC 4388, Virgo kümesi içinde hareket ederken bu yoğun ortamdan geçer. Sıcak küme içi gazın yarattığı basınç, galaksinin kendi gazını diskten uzaklaştırarak, hareket yönünün tersine, yani diskin arkasına doğru sürüklenmesine neden olur. Bu fiziksel etkileşim, galaksinin arkasında bir kuyruk gibi uzanan gaz yapısını oluşturur.
İYONLAŞTIRICI ENERJİNİN KAYNAĞI: SÜPER KÜTLELİ KARA DELİK
Sürüklenen bu gaz bulutunun neden parladığı sorusu ise araştırmacıları galaksinin merkezine yönlendiriyor. Enerjinin önemli bir kısmının, galaksinin çekirdeğinde bulunan aktif bir süper kütleli kara delikten geldiği düşünülüyor.
Kara delik, etrafındaki gazı aşırı ısınmış bir diske dönüştürerek yoğun bir radyasyon yayıyor. Bu yakıcı radyasyon, galaksiye yakın gazı iyonlaştırarak parlamasına neden olurken; oluşan şok dalgalarının daha uzaktaki gaz filamentlerini de iyonlaştırdığı tahmin ediliyor.
Yeni görüntü, iyonize gaz bulutlarını görünür kılan farklı ışık dalga boylarını içeren güncel verilerle oluşturuldu. Çalışma, merkezlerinde aktif kara delikler bulunan galaksilerin dinamiklerini anlamayı amaçlayan uluslararası gözlem programlarının bir parçası olarak literatüre geçti.
