Hasta yapay zeka destekli beyin implantıyla 18 yıl sonra yeniden konuştu

Beyin sapı felci sonrası konuşma yetisini kaybeden Ann Johnson, beyin-bilgisayar arayüzü ve yapay zeka destekli avatar sayesinde yıllar sonra sesini yeniden duydu. Teknoloji, konuşma yetisini kaybedenler için yeni bir umut doğurdu.

Giriş: 14.08.2025 - 19:50
Güncelleme: 14.08.2025 - 19:50
Hasta yapay zeka destekli beyin implantıyla 18 yıl sonra yeniden konuştu

Beyin sapı felci nedeniyle neredeyse tamamen felç kalan Kanadalı öğretmen Ann Johnson, devrim niteliğinde bir beyin-bilgisayar arayüzü (BCI) ile sesini yeniden kazandı. Johnson, 2005’te geçirdiği felç sonrası sadece göz hareketleriyle iletişim kurabiliyordu.


YAPAY ZEKA AVATAR ÇAĞI

Berkeley ve UC San Francisco araştırmacılarının geliştirdiği sistemde, Johnson’ın beynine yerleştirilen implant, konuşma motor korteksinden sinyalleri algılıyor ve bunları bağlı bir bilgisayara iletiyor. Burada yapay zeka tabanlı bir kod çözücü devreye giriyor; veriler, dijital bir avatar aracılığıyla hem metne, hem sese, hem de yüz animasyonuna dönüşüyor.

Hasta yapay zeka destekli beyin implantıyla 18 yıl sonra yeniden konuştu


GERÇEK ZAMANDA KONUŞMA

Başlangıçta sistemde sekiz saniyelik gecikme olsa da, yeni geliştirilen akış mimarisi sayesinde gecikme yaklaşık bir saniyeye indirildi. Böylece, Johnson’ın konuşma çabası neredeyse gerçek zamanlı olarak dijital avatara yansıyor. Araştırma ekibi, Johnson’ın 2004’te kaydedilen düğün konuşmasından yola çıkarak orijinal sesini de dijital ortamda yeniden yarattı.


ŞİLİK VE MAHREMİYET KORUMA

Araştırmacılar, sistemin yalnızca kullanıcının bilinçli şekilde konuşmaya çalıştığı anlarda çalıştığını ve bu sayede mahremiyetin korunduğunu vurguluyor. Dijital avatar, Johnson’ın mimiklerini ve konuşma tarzını da yansıtarak iletişimi daha kişisel kılıyor.


GELECEKTE NELER VAR?

Başarılı denemeler, felç, ALS veya travma nedeniyle sesini kaybedenler için büyük bir umut kaynağı. Ekip, kablosuz implantlar ve daha gerçekçi avatarlar gibi yeniliklerle teknolojiyi daha erişilebilir ve yaygın hale getirmeyi hedefliyor. Johnson ise bu teknolojiyle bir gün danışman olarak çalışıp, kendi hikâyesiyle başkalarına ilham vermeyi umuyor.