Güneş'in dış atmosferi olan korona, aşırı sıcaklığı, dev plazma çıkıntıları ve patlamalarıyla bilim dünyasının uzun süredir mercek altına aldığı bir alan. Ancak şimdiye kadar yalnızca tam güneş tutulmalarında kısıtlı şekilde gözlemlenebilen bu bölge, yeni bir teknolojiyle çok daha net biçimde görüntülenmeye başlandı.
EN YÜKSEK ÇÖZÜNÜRLÜK
ABD’deki Big Bear Güneş Gözlemevi'nde, Goode Güneş Teleskobu’na entegre edilen CONA adlı uyarlanabilir optik sistem sayesinde, korona şimdiye kadarki en keskin haliyle görüntülendi. Bu sistem, koronal yapıların 63 kilometrelik çözünürlükte izlenmesini sağlıyor. Böylece güneşin karmaşık plazma dinamikleri detaylı şekilde ortaya konabiliyor.
PLAZMA DANSI BAŞLADI
Görüntüler, koronal yağmur olarak adlandırılan soğuyan plazmanın ince iplikçiklerini ve bu yapıların güneş yüzeyine geri dönüş yolculuklarını gözler önüne serdi. Plazmaların, manyetik alan çizgilerini izleyerek kavisli yollar çizmesi, alışılmışın dışında görsel bir şölen sunuyor. Ayrıca, ilk kez gözlemlendiği düşünülen ve plazmoid olarak adlandırılan yapıların hızla oluşup çöktüğü anlar da kayıt altına alındı.
GİZEMLİ YAPILAR ORTAYA ÇIKIYOR
Gözlemler, korona içindeki hızlı yeniden yapılanma süreçlerine de ışık tutuyor. Plazma jetleri, kısa ömürlü ama etkileyici hareketleriyle güneş yüzeyinin “tüylü” görünmesini sağlıyor. Ancak bu hareketlerin kesin nedenleri hâlâ tartışılıyor.
UZAY HAVASIYLA BAĞLANTI
Yeni teknoloji, sadece estetik görseller sunmakla kalmıyor, aynı zamanda koronal kütle atımları ve filament püskürmeleri gibi uzay havasını etkileyen olayların anlaşılmasında da kritik rol oynuyor. Bu tür patlamalar, dünyadaki teknolojik sistemleri etkileyebilecek kadar güçlü.
GELECEĞE AÇILAN KAPI
Araştırma ekibi, bu teknolojiyi Hawaiʻi’deki 4 metrelik Daniel K. Inouye Güneş Teleskobu’na da uyarlamayı hedefliyor. Bu sayede güneşin dış katmanlarına daha derinlemesine bakılabilecek. Bilim insanları, bu gelişmenin güneş astronomisinde yeni bir dönemi başlattığını ve önümüzdeki yıllarda çok daha fazla keşfin kapısını aralayacağını vurguluyor.
