istanbul-ticaret-gazetesi
istanbul-ticaret-gazetesi

Elektrik akımını sıfır enerji kaybıyla ileten malzeme geliştirildi

Süperiletkenlik ve topolojik özellikleri aynı anda taşıyan yeni bir kuantum malzemesi geliştirildi. Kramers düğüm hattı metal özelliğiyle öne çıkan bu malzeme, daha verimli elektronikler ve kuantum bilgisayar sistemleri için önemli bir adım olarak görülüyor.

Giriş: 30.05.2025 - 16:28
Güncelleme: 30.05.2025 - 16:36
Elektrik akımını sıfır enerji kaybıyla ileten malzeme geliştirildi

Dünyada enerji verimliliği ve sürdürülebilir teknolojilere olan ihtiyaç artarken, Rice Üniversitesi’nden araştırmacılar önemli bir adım attı. Elektronik cihazların enerji tüketimini azaltmak üzere geliştirilen yeni bir kuantum malzemesi, süperiletkenlik ve topolojik özellikleri bir arada barındırıyor.


Fizikçiler Ming Yi ve Emilia Morosan’ın öncülüğünde yürütülen çalışma, elektroniklerin performansını artırırken enerji tüketimini minimize etme potansiyeli taşıyor.


KİMYASAL İNCE AYARLAR

Yeni malzeme, katmanlı bir bileşik olan tantal disülfüre (TaS₂) çok az miktarda indiyum eklenerek üretildi. Bu kimyasal ayarlama kristal simetrisinde küçük bir değişikliğe neden oldu ve sıra dışı elektronik özelliklerin ortaya çıkmasını sağladı. En dikkat çekici bulgu, Kramers düğüm hattı davranışıyla elektronların zıt spinlerle, farklı yönlerde korumalı yollar izleyerek hareket etmesiydi.


TOPOLOJİ VE SÜPERİLETKENLİK

Malzeme, yalnızca topolojik bir yapıya sahip olmakla kalmıyor, aynı zamanda süperiletkenlik özelliğiyle elektrik akımını sıfır enerji kaybıyla iletebiliyor. Bu nadir kombinasyon, onu özellikle kuantum hesaplama ve yüksek verimli enerji iletim sistemleri için güçlü bir aday haline getiriyor.


Bu özel davranışı sağlayan yapısal simetriyi tasarlamak araştırmacılar için oldukça zorlu olsa da sonuçlar, çabalarının karşılığını fazlasıyla verdi.


TEORİ VE UYGULAMA UYUMU

Araştırmacılar, malzemenin performansını artırmak amacıyla çeşitli bileşimler üzerinde çalıştı. Elde edilen deneysel sonuçlar, ilk prensip teorik hesaplamalarla desteklendi ve malzemenin elektronik topolojisi doğrulandı. Bu uyum, malzemenin gelecek için vaat ettiklerini daha da güçlendirdi.


KUANTUM CİHAZLARDA DÖNÜŞÜM

Rice Kuantum Malzemeleri Merkezi ve Smalley-Curl Enstitüsü yetkilileri, bu çalışmanın fizik, malzeme bilimi ve mühendisliğini bir araya getirerek disiplinler arası iş birliğine katkı sağladığını vurguluyor. Geliştirilen malzeme, daha kararlı kuantum bilgisayar sistemlerinden enerji verimliliği yüksek elektronik cihazlara kadar geniş bir yelpazede kullanılabilecek potansiyele sahip.


Yeni nesil kuantum malzemelerin geliştirilmesi yolunda önemli bir kilometre taşı olarak kabul edilen bu buluş, hem temel bilim hem de uygulamalı mühendislik açısından umut verici bir adım olarak değerlendiriliyor.