Türkiye'de e-ticaret hacmi geçen yıl 3 trilyon lirayı aştı. e-ticaret hacminden en büyük payı alan sektörler ise giyim, ayakkabı ve aksesuar oldu. 2028’e kadar e-ihracatın, toplam ihracat içerisindeki payının yüzde 10’a çıkarılması hedefleniyor. Bu hedefe ulaşmak için e-ihracat konsorsiyumları önemli rol üstleniyor. Kozmetik, gıda ve tekstil gibi sektörlerde belli şartları yerine getiren şirketler, e-ihracat konsorsiyumunda yer alabiliyor.
e-ihracat konsorsiyumu; benzer, tamamlayıcı ürün ve hizmet sunan işletmelerin bir araya gelmesiyle oluşuyor. Ayrıca bu işbirliği modeliyle e-ihracatı uçtan uca yapabilmek mümkün. Konsorsiyumlarda aranan şartlar ise şunlar: Şirketlerin üretimlerini e-ihracata yönlendirmek için doğrudan tüketiciye ulaşan e-ticaret satış modeline sahip olmak, yeterli insan kaynağı ve bilgi birikimi, yurt dışı depolama, dağıtım veya iade yönetim imkanı, yurt dışı pazaryerlerine entegre olabilmek. Ticaret Bakanlığı, bu şartları taşıyanlara e-ihracat konsorsiyumu statüsü veriyor.
HEDEF ÜLKELER DİKKATE ALINIYOR
Ticaret Bakanlığı’nın İstanbul Ticaret’e verdiği bilgiye göre; e-ihracat konsorsiyumuna katılan firmalar için pazar sayısında bir kısıtlama bulunmuyor. Konsorsiyumun pazaryeri entegrasyonlarına, lojistik ağlarına ve hedef ülke stratejisine bağlı olarak esnek biçimde şekilleniyor. Ayrıca, belirlenen destek kalemleri üst limitler dahilinde harcamanın yüzde 50’sine kadar, hedef ülkeler için ise yüzde 70’ine kadar çıkabiliyor. Bu imkanlar sayesinde 2025’in ilk 7 aylık döneminde konsorsiyumlar; Hindistan’dan Kanada’ya, Avustralya’dan Çin’e kadar toplam 84 ülkeye ürünlerini ulaştırdı.
SAYILARI GÜNDEN GÜNE ARTIYOR
Ağustos 2025 itibarıyla Türkiye’de onaylı 11 e-ihracat konsorsiyumu faaliyet gösteriyor. Ayrıca, değerlendirme sürecinde olan 3 başvuru var. Bakanlık yetkilileri, gelen talepler doğrultusunda yıl sonuna kadar onaylı konsorsiyum sayısının artacağını belirtiyor.
UÇTAN UCA ÇÖZÜM
Ticaret Bakanlığı, bu modelin özellikle e-ihracat süreçlerinde zorluk yaşayan KOBİ’lerle, kadın ve genç girişimcilerin ihtiyaçlarına göre kurgulandığını belirtiyor. e-ihracat konsorsiyumu portföyüne bakıldığında ise kozmetik, gıda ve tekstil başta olmak üzere birçok sektörün yer aldığı görülüyor. Girişimciler için yurt dışı depolama, sipariş karşılama, entegrasyon ve pazaryeri komisyonu gibi maliyet kalemlerinin desteklenmesi büyük önem taşıyor. Şirketlerin, pazar bilgisi ve ilgili düzenlemelere bakanlığın internet sitesinden ulaşması mümkün. Ayrıca TİM e-ihracat sekretaryası da konsorsiyumlara ihracatın tüm aşamalarında yardımcı oluyor.
YILDA İKİ BAŞVURU DÖNEMİ VAR
e-ihracat konsorsiyumu statüsü alabilmek için başvurular yılda iki dönemde TİM e-ihracat sekretaryasına yapılıyor. Birinci dönem ocak-mart aylarını, ikinci dönem ise temmuz-eylül aylarını kapsıyor.
Sekretaryanın incelemesinin ardından bakanlık onayıyla statü alınabiliyor. Bu adımı tamamlayan firmaların e-ihracat konsorsiyumu statüsüyle ihtiyaç duydukları desteklere ait destek ön onay başvurusunu, üye oldukları ihracatçı birliklerine yapması gerekiyor. Firmalar, statü alan konsorsiyumların belirlediği işleyişe uyarak üyelik yoluyla bu altyapıdan yararlanabilir. Konsorsiyumlar operasyonları kendi bünyelerinde yürütebildikleri gibi hızlı kargo, pazaryeri ve hizmet sağlayıcılarla ortaklık temelli bir yapı da kurabilir.
HER AŞAMADA TAM DESTEK
e-ihracat konsorsiyumu statüsünde kapsama alınan firmalara sunulan destekler şöyle:
Pazara giriş raporu: Firmaların yurt dışında e-ticarete ilişkin pazara giriş stratejileriyle eylem planlarının oluşturulabilmesi amacıyla satın aldıkları sektör, ülke ve e-ihracat odaklı raporlara ilişkin giderler destekleniyor.
Dijital pazaryeri tanıtımı: Firmaların yurt dışı pazaryerleri üzerinden gerçekleştirdikleri dijital pazaryeri tanıtım giderlerine destek veriliyor.
e-ihracat tanıtımı: Dijital pazaryeri tanıtımları hariç bakanlıkça belirlenen diğer pazarlama faaliyetlerine ilişkin basın tanıtımı, seminer, elektronik ekran gibi giderler karşılanıyor.
Sipariş karşılama: Firmaların ilgili ülkedeki iade kabul dahil olmak üzere birim başına sipariş karşılama hizmeti gideri ve depolama giderleri destekleniyor.
Depo kira: Ürünlerin hızlı teslimatını sağlamak ve iade süreçlerini yönetmek üzere kiraladıkları yurt dışındaki depolarına ilişkin kira giderlerine destek veriliyor.
Yurt dışı pazaryeri entegrasyonu: Firmaların yurt dışı pazaryerleri ve bunlara ilişkin yurt içinde yapacakları entegrasyon hizmetlerine ait giderler destekleniyor.
Çevrimiçi mağaza ve hedef ülke e-ticaret paydaşlarından alınan hizmetler desteği: Firmaların bakanlık tarafından ilgili ülkenin e-ticaret ekosistemi dikkate alınarak belirlenen bazı ülkelerdeki pazaryerlerinde çevrimiçi mağaza açılmasına, bu mağazaların yıllık ödemeleri ve söz konusu ülkelerin e-ticaret paydaşlarından alacakları hizmetlere ilişkin giderleri destekleniyor.
Pazaryeri komisyon gideri: Firmaların bakanlık tarafından hedef olarak belirlenen ülkelerdeki pazaryerlerine ilişkin komisyon giderleri destekleniyor.
