İngiltere’de Manchester Üniversitesi’nden araştırmacılar, demiryolu tünellerini yenilenebilir enerji santrallerine dönüştürme potansiyeli taşıyan öncü bir çalışmaya imza atıyor. Proje, trenlerin tünel boyunca ilerlerken oluşturduğu güçlü hava akımlarını ‘piston etkisi’ olarak adlandırılan fiziksel prensip üzerinden değerlendiriyor. Bu etkiyle oluşan rüzgar, özel olarak geliştirilen dikey eksenli rüzgar türbinleri (VAWT) sayesinde enerjiye dönüştürülecek.
YENİLENEBİLİR POTANSİYEL KEŞFEDİLDİ
Proje, Makine ve Uzay Mühendisliği Bölümü ile Manchester merkezli mühendislik danışmanlık şirketi Q-Sustain Limited iş birliğiyle yürütülüyor. İlk uygulama alanı ise Transpennine Güzergah Yükseltme projesi kapsamında planlandı. Yapılan ön fizibilite çalışmaları, trenlerin tünel içinde oluşturduğu hava akımlarının ciddi bir enerji potansiyeli barındırdığını ortaya koydu. Bu enerji, tünel içine yerleştirilecek özel türbinlerle toplanarak elektrik üretiminde kullanılabilecek.
VERXIS ARAÇ SETİ TANITILDI
Projenin merkezinde, bu tür sistemlerin ekonomik ve teknik analizlerini yapabilen özel bir yazılım platformu yer alıyor: ‘VerXis Wind’. Bu araç seti, geliştirilen türbinlerin performansını ve ticari uygulanabilirliğini değerlendirmek için kullanılacak. VerXis’in, sadece teknik fizibilite değil, aynı zamanda yatırım yapılabilirlik analizleri sunduğu belirtiliyor. Sistem her tünel için özelleştirilebiliyor.
TÜNELDEN ELEKTRİĞE DÖNÜŞÜM
Q-Sustain Limited Direktörü Azhar Quaiyoom, VerXis’in ölçeklenebilir tasarım ve analiz yeteneği sayesinde Birleşik Krallık’ın net sıfır karbon hedeflerine ulaşmada önemli bir araç olduğunu söyledi. Quaiyoom, araç sayesinde her tünel için farklı türbin modelleri test edilebildiğini ve yatırım getirisinin hesaplanabildiğini belirtti.
TESTLER GERÇEK DÜNYADA YAPILACAK
Bir sonraki adımda, geliştirilen türbinlerin gerçek demiryolu tünellerinde test edilmesi planlanıyor. Başarı sağlanması hâlinde, sistem yalnızca demiryollarında değil, diğer ulaşım ağlarında da uygulanabilecek. Bu da, İngiltere’nin enerji altyapısında yenilenebilir kaynakları daha etkin kullanmasını sağlayacak. Projenin uzun vadeli hedefleri arasında, bu tür çözümlerin ulusal enerji stratejilerine entegre edilmesi ve gelecekteki ulaşım altyapılarının daha sürdürülebilir bir şekilde tasarlanması yer alıyor.
