Çinli araştırmacılar, yalnızca 2 watt gücündeki bir lazerle Dünya’dan 36.705 kilometre uzaklıkta bulunan bir jeostasyoner uydudan saniyede 1 gigabit (Gbps) hızında veri aktarımı gerçekleştirmeyi başardı. Bu hız, mevcut uydu internet hizmetlerinden Starlink’in sunduğu hızların beş kat üzerine çıkıyor.
ATMOSFERİK ENGEL AŞILDI
Uydu lazer iletişiminde karşılaşılan en büyük zorluklardan biri, atmosferdeki türbülansların sinyal kalitesini bozması. Çinli bilim insanları bu sorunu aşmak için yeni bir teknik geliştirdi: AO-MDR sinerjisi. Bu yaklaşım, Uyarlanabilir Optik (AO) ile Mod Çeşitliliği Alımı (MDR) teknolojilerini birleştirerek bozulmuş ışık sinyallerini netleştiriyor ve en güçlü veri sinyallerini seçerek iletişim kalitesini artırıyor.
YÜKSEK HASSASİYETLİ SİSTEM
Çalışmalar, Çin’in güneybatısındaki Lijiang Gözlemevi’nde yapıldı. 1,8 metrelik bir teleskopa entegre edilen sistem, 357 mikro aynadan oluşan özel bir dizi kullanarak gelen lazer sinyalini aktif şekilde düzeltti. Bu mikro aynalar, atmosferik türbülans nedeniyle bozulmuş olan ışık sinyalini şekillendirerek veri iletimini mümkün kıldı.
SEÇİCİ ALGORİTMA KULLANILDI
Düzeltilen sinyal, çok-modlu bir fiber üzerinden sekiz temel-mod kanalına aktarıldı. Ardından geliştirilen özel bir algoritma, bu sekiz kanalın sinyal gücünü ve kalitesini analiz ederek en sağlam üç kanalı belirledi. Böylece iletişim hem daha kararlı hem de daha hızlı hale geldi.
VERİ KALİTESİNDE SIÇRAMA
Bu yöntem, sadece hız değil aynı zamanda hata oranı açısından da dikkate değer sonuçlar verdi. Elde edilen verilere göre kullanılabilir sinyal oranı %72’den %91,1’e çıkarıldı. Bu artış, özellikle yüksek çözünürlüklü video akışı gibi uygulamalarda kare kayıplarını ve veri bozulmalarını büyük ölçüde azaltabilir.
GELECEĞE IŞIK TUTUYOR
Araştırmacılar, geliştirdikleri AO-MDR tekniğini "birden fazla deneysel doğrulama" ile test ettiklerini belirtti. Bu teknoloji, yüksek bant genişliği, düşük enerji tüketimi ve yüksek veri güvenliği gibi avantajlarıyla, lazer tabanlı iletişim sistemlerinin önünü açabilir.
TEKNOLOJİK SIÇRAMA
Ocak 2025’te Çin, yine lazerle 100 Gbps’ye ulaşarak önceki hız rekorunu on kat artırmıştı. Yeni geliştirilen bu 1 Gbps’lik aktarım ise düşük enerjiyle, yüksek kararlılıkla ve daha küçük sistemlerle başarılması açısından öne çıkıyor. Bu gelişmeler, lazer iletişiminin radyo frekanslı sistemlerin yerini alabileceğini ortaya koyuyor.