Newcastle Üniversitesi ve Birmingham Üniversitesi’nden bilim insanları, uzun süredir ‘geri dönüştürülemez’ kabul edilen Teflon (PTFE) plastiğini parçalayan yenilikçi bir yöntem geliştirdi. Yeni teknik, yalnızca sodyum metali ve mekanik enerji kullanarak oda sıcaklığında çalışıyor, üstelik toksik çözücülere ihtiyaç duymadan.
ENERJİ TASARRUFLU SÜREÇ
Teflon, yapışmaz kaplamalarda ve endüstriyel malzemelerde kullanılan, olağanüstü kimyasal dayanıklılığıyla bilinen bir plastik. Ancak bu özellik aynı zamanda onu doğada bozunmaz hale getiriyor. Yeni geliştirilen yöntemde, araştırmacılar bilyalı değirmen adı verilen kapalı bir çelik sistemde, Teflon’u sodyum metalle öğüterek kimyasal bağlarını kırmayı başardı. Bu işlem sırasında güçlü karbon-flor bağları parçalanıyor ve geriye yalnızca karbonsuz, zararsız sodyum florür kalıyor, diş macunlarında kullanılan güvenli bir bileşik.
FLORU GERİ KAZANMANIN YOLU
Teflon’un geri dönüşümü, yalnızca plastik atıkları azaltmakla kalmıyor; aynı zamanda enerji yoğun flor madenciliğine alternatif bir kaynak yaratıyor. Araştırmacılar, süreç sonunda elde edilen sodyum florürün saflaştırma gerektirmeden doğrudan ilaç ve elektronik üretiminde kullanılabileceğini belirtiyor.
Newcastle Üniversitesi’nden araştırma sorumlusu Dr. Roly Armstrong, Teflon’un yaygın kullanımına dikkat çekerek, “Yüz binlerce ton Teflon üretiliyor ancak geri dönüşüm yolları yok denecek kadar az. Bu yöntem, atıkları değerlendirerek florürü yeniden kazanmamıza olanak tanıyor,” değerlendirmesinde bulundu.
KİMYASAL TEMİZLİK SAĞLANDI
Birmingham Üniversitesi ekibi, reaksiyonun kimyasal saflığını katı hal Nükleer Manyetik Rezonans (NMR) yöntemiyle doğruladı. Araştırmacılar, sürecin yan ürün üretmeden temiz sodyum florür elde ettiğini belirtiyor.
YEŞİL KİMYADA YENİ DÖNEM
Araştırma ekibi, bu sürecin yalnızca teflonla sınırlı kalmadığını, diğer florlu atık türlerinin geri dönüştürülmesi için de uygulanabileceğini ifade ediyor. Dr. Erli Lu, yöntemin basit, ucuz ve ölçeklenebilir olduğunu vurgulayarak, “Bu çalışma flor kimyasallarının çevresel ayak izini azaltacak ve üretimi daha sürdürülebilir hale getirecek” dedi. Bilim insanlarına göre, yöntem yaygınlaştığında tıp, elektronik ve yeşil enerji gibi sektörlerde kullanılan florlu bileşiklerin üretimi hem daha ekonomik hem de çevre dostu hale gelebilir.
