Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Ticaret Diyaloğu Toplantısı" Bakan Ömer Bolat ve AB Komisyonunun Ticaretten Sorumlu Üyesi Maros Sefcovic'in katılımıyla Ticaret Bakanlığı'nda gerçekleştirildi.
Bolat, toplantının ardından yapılan basın açıklamasında, görüşmenin Türkiye-AB ekonomik ilişkilerine stratejik bir derinlik kazandırdığını, yeni ve olumlu bir gündemin oluşmasına vesile olduğunu söyledi.
Bu kapsamda Aralık 2024'te Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen arasında, kendilerinin de haziranda Paris'te Sefkovic ile heyetler arası görüşme yaptıklarını hatırlatan Bolat, "Bugünkü toplantıda, ticaret engellerinin aşılması, elektronik olarak düzenlenmiş A.TR belgelerinin AB tarafından kabulü, Türkiye'nin TAREKS ve gözetim düzenlemeleri konusunda AB ile işbirliği, yeşil ve dijital dönüşüm konularında işbirliğimizin derinleştirilmesinde kayda değer ilerlemeler sağladık. Ortak değer zincirlerimizin güçlendirilmesiyle yeşil ve dijital dönüşüm süreçlerinde birlikte ilerleyebilme potansiyelimiz gelecekteki çalışmalarımıza yön verecektir." diye konuştu.
Bolat, Gümrük Birliği'nin, Türkiye'nin sanayi altyapısının kalitesinin artmasına ve Türk ürünlerinin küresel pazarlardaki rekabet gücünün gelişmesine önemli katkı sağladığını ifade etti.
"30 YIL ÖNCEKİ KURALLARLA 2025 TİCARETİNİ YÖNETEMEYİZ"
Türkiye'nin, nitelikli iş gücü, dinamik üretim kabiliyeti ve gelişmiş finansal sistemiyle Avrupa'ya yakın bir üretim üssüne dönüştüğünü ve küresel tedarik zincirlerine başarılı şekilde entegre olduğunu vurgulayan Bolat, şöyle devam etti:
"Küresel tedarik zincirlerinin güvenliği ve dayanıklılığı açısından da Türkiye, Avrupa için stratejik bir ortaktır. Hem jeostratejik konumumuz hem de üretim yeteneklerimiz, AB'nin kritik ürünlerde dışa bağımlılığını azaltmasına önemli destek sunmaktadır. Sağladığı tüm kazanımlara rağmen Türkiye-AB Gümrük Birliği'nin mevcut yapısı, günümüz ticaret dinamiklerine tam uyum sağlayamamaktadır. Bu noktada her iki taraf olarak hemfikiriz. Gümrük Birliği'nin güncellenmesinin, dijitalleşme, hizmetler ticareti, sürdürülebilir kalkınma ve yeni nesil ticaret politikaları çerçevesinde ilişkilerimizin daha da ileri noktaya taşınması için önemli bir fırsat sunduğuna inanıyoruz. Bu nedenle AB Komisyonu ile vardığımız mutabakat ve teknik düzeyde kaydettiğimiz ilerlemeler, Konsey tarafından göz ardı edilmemelidir. Gümrük Birliği'nin güncellenmesi bir tercih değil, zorunluluktur, iki tarafın da kazanacağı bir süreçtir. 30 yıl önce konulmuş kurallarla 2025 ticaretini yönetemeyiz."
VİZE SERBESTİSİ KONUSU
Bolat, vize serbestisine ilişkin hem üye ülkelerden hem de AB kurumlarından somut adımlar beklediklerini dile getirdi.
Malların serbest dolaşımının olduğu ortamda, Gümrük Birliği entegrasyonunda taşımacıların, iş insanlarının ve şoförlerin AB sınırlarında karşılaştığı vize engellerinin kaldırılmasının önemli bir zorunluluk olduğunun altını çizen Bolat, şunları söyledi:
"Biz gerek üye ülkelerden ikili bazda gerekse AB kurumları nezdinde vatandaşlarımız için vize serbestisi hakkı tesis edilene kadar, en azından başta iş insanları, nakliyeciler, teknik uzmanlar, şoförler, akademisyenler, üniversite öğrencileri ve STK yöneticileri için kolaylaştırılmış başvuru, uzun süreli ve çok girişli vize uygulamalarının başlatılmasını, üye ülkelerin diplomatik temsilciliklerinde insan kaynağı ve teknik donanımın güçlendirilmesini acilen talep ediyoruz. Ayrıca, karşılıklı ticarette, taşımacılarımızın transit geçiş kotalarının kaldırılması da ortak ekonomik menfaatlerimiz için bir zorunluluk haline gelmiştir."
Bolat, vize serbestisi konusunda AB kurumları ve üye ülkeleri nezdinde ciddi bir çalışma yapıldığını belirterek, şu bilgiyi paylaştı:
"Vize süreçlerinin hızlandırılacağını, yeni bir eşik sisteminin olacağını ve buna göre daha hızlı bir şekilde akışının sağlanacağını, bu konuda ciddi bir çalışmanın yakında ortaya konulacağını ve uygulanmaya başlayacağını söylediler. Bunu da önemli bir ilerleme olarak görüyoruz. Esas beklentimiz vize serbestisinin anlaşmalar uyarınca en kısa sürede Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için tüm üye ülkeler nezdinde uygulanmaya başlanmasıdır. Bu çerçevede olumlu bir adım görmekten memnuniyet duyduk."
AB'NİN ÖNEMLİ BİR ÜRETİM VE TEDARİK ÜSSÜYÜZ
Bolat, dünyanın içinden geçtiği bu çalkantılı dönemde, birbirlerinin en önemli ticaret ve yatırım ortakları olarak AB-Türkiye işbirliğinin çok daha kritik hale geldiğine dikkati çekerek, AB Komisyonunun, bu kritik dönemde Avrupa'nın inovasyon açığını kapatmayı, iklim hedefleriyle rekabetçiliği dengelemeyi, enerji ve savunma alanlarındaki dışa bağımlılığı azaltmayı hedeflediğini ifade etti.
Türkiye'nin, sahip olduğu altyapı, teknoloji, mühendislik, imalat kabiliyeti ve insan kaynağıyla Avrupa'nın sanayi alanında da savunma ve inovasyon hedeflerine ulaşması için de ihtiyaç duyduğu bir ortak olduğunu vurgulayan Bolat, toplantıda daha stratejik bir anlayış üzerine inşa edilecek vizyonu ortaya koymaları gerektiğini konuştuklarını bildirdi.
Savunma, enerji, müteahhitlik alanında Türkiye'nin bir AB üyesi gibi kabul edilmesini beklediklerini dile getiren Bolat, sözlerini şöyle tamamladı:
"Gümrük Birliği'nin yürürlüğe girdiği 1 Ocak 1996'dan bu yana AB'ye ihracatımız 10 kat arttı ve Türkiye, AB'nin en büyük 5'inci ticaret ortağı haline geldi. AB de Türkiye’nin bir numaralı ticaret ortağı konumundadır. Türkiye, AB'nin önemli bir üretim ve tedarik üssüdür. Ülkemize gelen yatırımların yüzde 70'i Avrupalı ülkelerden geliyor ve gelen dış yatırımlar ülkemize yılda 70 milyar dolar ihracat kazandırıyor. Bugünkü toplantıyla ikili ticari ve ekonomik ilişkilerimizi derinleştirmenin ortak önceliğimiz olduğunu bir kez daha teyit ettik."
"İLİŞKİLERİ GÜÇLENDİRMEYE KARARLIYIZ"
Maros Sefcovic de AB ve Türkiye ticari ilişkilerinin giderek daha da güçlenmesinin cesaret verici olduğunu söyledi.
Ortaklığın uzun süredir devam ettiğini vurgulayan Sefcovic, "AB ve Türkiye arasındaki ikili ticaret hacminin bu yıl 210 milyar avroya ulaşması bekleniyor. Bu da daha da fazla, daha derin işbirliği yapabileceğimiz potansiyeli gösteriyor. Gümrük Birliği ortağımız ve AB aday ülkesi olarak Türkiye, ortak ekonomik geleceğimizde kilit bir rol oynuyor. AB, Türkiye'nin en büyük ticaret ve yatırım ortağı. Biz bu ilişkiyi daha da güçlendirmeye kararlıyız." değerlendirmesinde bulundu.
Sefcovic, küresel ticaret sarsıntılı bir dönemde olmasına rağmen Gümrük Birliği Anlaşması'nın taraflar için sağlam bir zemin oluşturduğunu ifade etti.
Toplantıda, ticaretin önündeki engellerin ortadan kaldırılmasına ilişkin pozitif sonuçların ortaya çıktığını bildiren Sefcovic, şunları kaydetti:
"Ticaretin önündeki 6 öncelikli engelin 3'ünün ortadan kaldırılması için anlamlı ilerleme kaydedildiğini görmekten büyük mutluluk duyuyoruz. Bunlar sığır eti ithalatı, TAREKS ve AB ürünlerinin ithalatta gözetim kapsamında ele alınması. Bu konularda görüşmelerimiz oldu. Biz inanıyoruz ki kısa süre içinde, son onaylardan sonra 6 engelin 3'ünü listeden çıkarabileceğiz."
