Osaka Üniversitesi ve Tokyo Bilim Enstitüsü’nden bir araştırma ekibi, hastanın biyolojik durumuna göre kendini ayarlayabilen devrim niteliğinde bir mRNA ilaç sistemi geliştirdi. Yeni sistem, tedavi sırasında vücuttaki hormon ve iltihap belirteçleri gibi "humoral faktörlere" yanıt vererek yalnızca gerektiği kadar terapötik protein üretiyor.
TAMAMEN mRNA TABANLI
NPG Asia Materials dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, sistem üç farklı sentetik mRNA molekülüyle çalışıyor. Bunlar sırasıyla hastalıkla ilişkili sinyalleri algılayan reseptör proteinini, terapötik proteinin üretimini kontrol eden düzenleyici proteinleri ve tedavi edici proteinleri sentezleyen ana mRNA’yı içeriyor. Bu üçlü yapı, mantık devresi gibi koordineli çalışarak ilacı gerektiği zaman devreye sokuyor.
GEREKTİĞİNDE DEVREYE GİRİYOR
Sistem, özellikle inflamasyon, su dengesi ve ağrı ile ilgili moleküller olan arginin vazopressin, prostaglandin E2 ve bradikinin gibi faktörleri tanımlayabiliyor. Yapılan deneylerde, yalnızca inflamasyon belirteci tespit edildiğinde anti-inflamatuar proteinler üretildiği ve iltihap sinyallerinin baskılandığı görüldü. Bu hassas yanıt kabiliyeti, klasik ilaçların sabit doz sorunlarına alternatif oluşturuyor.
DAHA GÜVENLİ, DAHA ETKİLİ
Klasik ilaç uygulamaları, hastanın anlık biyolojik durumu gözetilmeden uygulanıyor. Bu da zaman zaman aşırı doz riskine veya etkisiz tedaviye neden olabiliyor. Geliştirilen yeni sistem ise vücudun ihtiyacına göre gerçek zamanlı uyum sağlayarak tedavinin güvenliğini ve etkinliğini artırıyor. Özellikle kronik ağrı ve iltihap hastalıkları için önemli avantajlar sunuyor.
AŞILARDA DA UYGULANABİLİR
Araştırma ekibi, bu teknolojinin sadece hastalık tedavileri değil, aynı zamanda mRNA aşılarının güvenliğini ve doz etkinliğini artırmak için de kullanılabileceğini belirtiyor. Sistemin dış kontrol mekanizmasına ihtiyaç duymadan çalışması, özellikle bağışıklık sisteminin aşırı tepkilerini önlemede potansiyel taşıyor.
YAN ETKİSİZ YENİ NESİL
Baş araştırmacılardan Hideyuki Nakanishi’ye göre sistemin en dikkat çekici özelliği, algılama ve tepki mekanizmalarının tamamen mRNA yapısından oluşması. Böylece tedavi doğrudan biyolojik ihtiyaçlara göre şekillenirken, yan etki riski de en aza indiriliyor.
Bu çalışma, hassas tıpta yeni bir dönemin habercisi olarak değerlendiriliyor. Araştırmacılar, sistemin farklı hastalıklara uyarlanabilir versiyonları üzerine çalışmalarını sürdürüyor.
