DR. VEYSİ SEVİĞ
7338 Sayılı Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu’na eklenen Mükerrer 20/C maddesine göre, kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan tarımsal destekleme ödemeleri, 26 Ekim 2021 tarihinden itibaren gelir vergisinden müstesnadır.
Söz konusu istisna düzenlemesine paralel olarak aynı tarih itibariyle bu ödemeler, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesi uyarınca yapılacak stopajın kapsamından da çıkarılmıştır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesi uyarınca, tarımı ve hayvancılığı teşvik etmek amacıyla verilen ikramiye ve ödüller, gelir vergisinden istisna edilmiştir. Bu bağlamda da en iyi mahsulü veya en iyi hayvanı yetiştiren çiftçilere verilen ödüller de gelir vergisinden bağışıktır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 69’uncu maddesi uyarınca dar mükellefiyete tabi olanlar da dahil olmak üzere zirai kazançları bilanço usulüne göre tespit edilen mükellefler, 2010 takvim yılından itibaren uygulanmak üzere yatırım indiriminden, ilgili özel şartların sağlanması durumunda faydalanabilirler.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 53’üncü maddesinin son fıkrasında, “Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre belge alma, verme, saklama ve ibraz yükümlülüklerine uymayan ve ziraat odasından, bulunmayan yerlerde tarım il veya ilçe müdürlüklerinden çiftçi belgesini almayan çiftçiler, çeşitli kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen avans kredi, sübvansiyon, prim gibi ayni ve nakdi destek unsurlarından yararlanamazlar. Bu hükmün uygulanmasına ilişkin usuller, ilgili kuruluşların görüşleri de alınarak Maliye Bakanlığınca belirlenir” hükmü yer almaktadır. Bu fıkra hükmüne göre; çiftçilerin avans, kredi, sübvansiyon, prim gibi ayni ve nakdi destek unsurlarından yararlanabilmeleri için ilgili mevzuatında belirtilen şartların yanısıra;
* Vergi Usul Kanunu’nun belge düzenine ilişkin yükümlülüklerine uymaları,
* Çiftçi belgesi almaları gerekmektedir.
Maliye Bakanlığı’na verilen yetki uyarınca yayımlanan 237 seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde yer alan uygulamanın, ilgili kuruluşların görüşleri de alınarak aşağıda belirtilen usuller çerçevesinde yürütülmesi uygun görülmüştür.
1. Çiftçi belgesi alma zorunluluğu ve belgenin düzenlenmesine ilişkin esaslar: Çiftçilerin çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarınca verilen destek unsurlarından yararlanabilmeleri için çiftçi belgesi almaları zorunludur. Çiftçi belgesi takvim yılı itibarıyla ve tebliğ ekinde yer alan örneğe uygun olarak çiftçinin üye olduğu ziraat odası tarafından, ziraat odasının bulunmadığı yerlerde ise tarım il veya ilçe müdürlerince düzenlenir.
2. Belge düzenine uymayan çiftçilere uygulanacak yaptırımlar: Çiftçilerin destek unsurlarından yararlanabilmeleri için Vergi Usul Kanunu’nun belge düzenine ilişkin hükümlere uymaları gerekmektedir. Bu nedenle Vergi Usul Kanunu’nda yer alan esaslar çerçevesinde; belge alma, belge verme, belge saklama, belge ibra etme yükümlülüklerine uymayan çiftçiler destek unsurlarından yararlandırılamayacaklar.
Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 76’ncı maddesine göre 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar, 31 Aralık 2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır. İstisna edilen bu kazançlar üzerinden 94’üncü madde kapsamında tevkifat yapılmaz. Münhasıran bu kazançlar için gelir vergisi mükelleflerince yıllık beyanname verilmez, bu kazançlar verilecek beyannamelere dahil edilmez.
06 Mayıs 2022 Cuma