DR. VEYSİ SEVİĞ

1. Türk Ticaret Kanunu’nun 397’nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca denetime tabi olan anonim şirketlerin ve şirketler topluluğunun finansal tabloları denetçi tarafından Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yayımlanan uluslararası denetim standartlarıyla uyumlu Türkiye Denetim Standartları’na göre denetlenir. Yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgilerin, denetlenen finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı da denetim kapsamı içindedir.

2. Denetime tabi olanlar, hazırlanmış olan finansal tabloların denetimden geçip geçmediğini, denetimden geçmiş ise denetçi görüşünü ilgili finansal tablonun başlığında açıkça belirtmek zorundadır. Bu hüküm, yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu için de uygulanır. Denetime tabi olduğu halde denetlettirilmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu düzenlenmemiş hükmündedir.

3. Şirketin ve topluluğun finansal tabloları ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu denetleme raporunun sunulmasından sonra değiştirilmişse ve/veya değiştirilmesi söz konusu ise ve değişiklik denetleme raporlarını etkileyecek nitelikteyse, finansal tablolar ile yukarıda birinci fıkra çerçevesinde yönetimce yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu yeniden denetlenir. Yeniden denetleme ve bunun sonucu, raporda özel olarak açıklanır. Denetçi görüşünde de yeniden denetlemeyi yansıtan uygun eklere yer verilir.

4. 398’inci madde kapsamında denetime tabi olacak şirketler Cumhurbaşkanınca belirlenmektedir.

5. Dördüncü fıkra kapsamı dışında kalan şirketler ile 4572 sayılı kanun kapsamındaki kooperatifler ve bunların bağımsız denetime tabi olmayan üst kuruluşları, bu fıkra hükümlerine göre denetlenmektedir. Denetime ilişkin usul ve esaslar ile bu fıkra uyarınca denetim yapacak denetçilerin niteliklerine, uyacakları etik ilkelere, görev ve yetkilerine, seçilmelerine, görevden alınmalarına veya ayrılmalarına; denetimin ve denetim raporlarının içeriğine ve raporun genel kurula sunulmasına ilişkin hususlar Cumhurbaşkanınca çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir. Kanunun denetçinin sorumluluğuna ilişkin hükümleri, bu fıkra uyarınca denetim yapacak denetçilere de kıyasen uygulanır.

Yukarıda; beşinci fıkra kapsamında denetime tabi olduğu halde söz konusu denetimi yaptırmayanların finansal tabloları ve yönetim kurulu yıllık faaliyet raporu düzenlenmemiş hükmündedir.

Şirketin ve topluluğun finansal tabloları ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunun denetimi, envanterin, muhasebenin ve Türkiye Denetim Standartları’nın öngördüğü ölçüde iç denetimin bu bölüm hükümleri anlamında 378’inci madde uyarınca verilen raporların ve 397’nci maddenin birinci fıkrası çerçevesinde yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporunun denetimidir. Bu denetim Türkiye Muhasebe Standartları’na, kanuna ve esas sözleşmenin finansal tablolara ilişkin hükümlerine uyulup uyulmadığının incelenmesini de kapsar. Denetleme Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nun belirlediği esaslar bağlamında, denetçilik mesleğinin gerekleriyle, etiğine uygun bir şekilde özenle gerçekleştirilir. Denetleme, şirketin ve topluluğun mal varlıksal ve finansal durumunun dürüst resim ilkesine uygun olarak yansıtıp yansıtmadığını, yansıtma aşamasında hata yapılmışsa sebeplerini dürüstçe belirtilecek şekilde yapılır.

Komite yönetim kuruluna her iki ayda bir vereceği raporla da durumu değerlendirir, varsa tehlikelere işaret eder, çareleri gösterir. Rapor, denetçiye de gönderilir.

26 Kasım 2021 Cuma