Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun birinci maddesi uyarınca “Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye’de bulunan malların veraset tarikiyle veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız (karşılıksız) bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikali veraset ve intikal vergisine tabidir.”
Bu Vergi Türk tabiiyetinde bulunan şahısların ecnebi (yabancı) ülkelerde aynı yollardan iktisab edecekleri (edinecekleri) mallarda şamildir.
Ancak mevcut düzenleme gereği “Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetindeki bir şahsın Türkiye Hudutları dışında bulunan malını veraset tarikiyle veya sair suretle ivazsız (karşılıksız) sayılmamaktadır.
İVAZSIZ İNTİKAL
Kanunda yer alan “ivazsız intikal“ tabiri; hibe (bağışlama) yoluyla veya herhangi bir tarzda olan ivazsız yani karşılıksız olarak edinimleri ifade etmektedir. Ancak maddi ve manevi bir zarar karşılığı verilen tazminatlar ivazsız (karşılıksız) sayılmamaktadır.
Verginin mükellefi veraset tarikiyle (ölüm nedeniyle) veya ivazsız bir tarzda mal iktisab eden şahıstır. Mal tabiri ise “mülkiyete mevzu olabilen menkul ve gayrimenkul şeylerle, mameleke girebilen (mal varlığına dahil olabilen) sair bütün hakları ve alacakları kapsamaktadır.
Veraset ve intikal vergisi ile ilgili istisnalar Kanunun 4. Maddesinde sayılmak suretiyle belirtilmiş olup;
- İvazsız suretle vaki intikallerin 2015 yılında 3.711-TL’si 2016 yılında ise 3.918-TL’si,
- Değerleri Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 10. Maddesine göre belirlenen menkul ve gayrimenkul mallardan evlatlıklar da dahil olmak üzere füruğ (akraba) ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinin 2015 yılında 161.097 TL’si, 2016 yılında ise 170.086 TL’si bu vergiye tabi değildir.
Diğer yandan füruğ (akraba) bulunmaması halinde eşe isabet eden miras hissesinin 2015 yılında 322.392 TL’si, 2016 yılında ise 340.381-TL. Veraset ve İntikal Vergisinden bağışık tutulmaktadır.
Mevcut düzenlemeler çerçevesinde sağlar arasında yapılan ivazsız intikaller veraset ve intikal vergisinin kapsamına girmekte olup, örf ve adete göre verilmesi mutat bulunan hediye, cihaz, yüzgörümlülüğü ve drahomalar ile sadakalar söz konusu vergiye tabi değildir.
PLAKA TAHDİDİ
Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu’nun 4/c maddesi uyarınca “Plaka tahdidi uygulanan illerde Bakanlar Kurulu Kararı ile yetkili kılınan trafik komisyonlarınca ticari taşıt sahiplerine dağıtılan miktarlar” da bu vergiye tabi değildir.
Aile içersinde eşlerin birbirlerine vermiş oldukları hediyeler ile çocuklarına vermiş oldukları veya onlara almış oldukları hediye bedellerinin 2015 yılında 3.711 _ 2016 yılında 3.918_TL’yi aşması halinde söz konusu nedenle “malların (veya paranın) hukuken iktisabedildiği tarihi takibeden bir ay içinde ilgili vergi dairesine beyanname verilmek suretiyle durumun bildirilmesi gerekmektedir.
01.01.2016 tarihinden itibaren veraset yoluyla veya ivazsız surette meydana gelen intikallerde veraset ve intikal vergisi aşağıdaki tarifeye göre hesaplanacaktır.(Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Genel Tebliğ, Seri No:47,25 Aralık 2015 gün, 29573 sayılı Resmi Gazete)
Matrah | Verginin Oranı | ||
Veraset yoluyla intikal % | İvazsız intikal % | ||
İlk210.000 TL için | 1 | 10 | |
Sonra Gelen500.000 TL için | 3 | 15 | |
Sonra Gelen1.110.000 TL için | 5 | 20 | |
Sonra Gelen2.000.000 TL için | 7 | 25 | |
Matrahın3.820.000 TL aşanbölümü için | 10 | 30 | |
Uygulamada aile içersinde yapılan parasal aktarımların her yıl için belirlenen miktarları aşması veya aile bireyleri üzerinde satın alınan gayrimenkullerin finansmanı için aile bireyleri tarafından gayrimenkulü satın alana sağlanan parasal destek söz konusu Kanun’un kapsamına girmekte olup, beyan dışı bırakılması halinde mali destekten yararlananlar hakkında cezalı işlem yapılabilmektedir.
İCRA DAİRESİ
Ayrıca ölüm halinde müteveffanın sağlığında icra dairesine veya mahkemeye intikal etmiş ve takip edilmekte olan alacak ve borçlarının da verilecek Veraset Vergisi Beyannamesinde gösterilmesi zorunludur.
Ölümün Türkiye’de vuku bulması halinde veraset vergisi beyannamesinin ölüm tarihini takiben dört ay içinde verilmesi gerekmektedir. Ölüm halinde verilecek veraset vergisi beyannamesi ile ivazsız intikaller nedeniyle verilmesi öngörülen beyannameler arasında farklılık bulunmaktadır. Bu durum ayrı bir yazı konusudur.
10 Ocak 2016 Pazar