Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 11/1-a maddesi gereği ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler KDV’den istisnadır. Ayrıca Kanun’un 12’nci maddesinde bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için aşağıda yer alan iki koşulun gerçekleşmiş olması gerekmektedir. Şöyle ki;

a) Teslim yurtdışındaki bir müşteriye veya serbest bölgedeki alıcıya veya Gümrük Kanunu’nun 95’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasına göre faaliyette bulunan gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara veya bunların depolarına ya da yetkili gümrük antreposu işleticisine yapılmalı veya mallar yetkili gümrük antreposu işleticisine tevdi edilmelidir.

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 12/2 maddesi uyarınca yurtdışındaki müşteri, ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurtdışında olan alıcılar ile yurtiçinde bulunan firmanın yurtdışında kendi adına müstakil olarak faaliyet gösteren şubeleridir.

Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezi bulunan firmaların yurtdışında iş yapmak için açmış oldukları büro, temsilcilik, acentelik ve benzeri kuruluşlar Türkiye’de mukim firmaların yurtdışında kendi adına müstakil olarak faaliyet gösteren şubeleri kapsamındadır. Dolayısıyla KDV mükelleflerinin yurtdışında iş yapmak için açmış oldukları şube, büro, temsilcilik, acentelik ve benzeri kuruluşlarında kullanmak veya satmak üzere yurtdışına çıkaracakları mallarla ilgili temsillerde kesin ihracat koşuluyla ihracat teslimi niteliğindedir.

Serbest bölgedeki alıcı kavramı, ilgili mevzuatları çerçevesinde söz konusu bölgelerde faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişi alıcıları ifade etmektedir.
İhracat teslimine ait fatura ve benzeri belgelerin yukarıda belirtilen yurtdışındaki müşteri veya serbest bölgedeki alıcı adına düzenlenmesi gerekmektedir.

b) Teslim konusu mal Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye veya serbest bölgeye vasıl olmalı ya da gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara veya bunların depolarına veya yetkili gümrük depolarına konulmalıdır.

Katma Değer Vergisi Kanunu açısından istisna uygulamasında ihracat, esas itibarıyla, serbest dolaşımda bulunan bir malın dış ticaret ve gümrük mevzuatları doğrultusunda, ihracat işlemlerinin tamamlanmasından sonra Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesi dışına çıkarılmasıdır. Dış ticaret mevzuatında ihracat olarak değerlendirilen ancak Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 12’nci maddesi ve Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair 19 seri numaralı Tebliğ’in 2’nci maddesinde belirtilen koşulları taşımayan işlemlerin ihracat istisnası kapsamında değerlendirilmesi söz konusu olamayacaktır.*

Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 12’nci maddesi gereği “bir serbest bölgedeki alıcıya yapılan ve serbest bölgeye vasıl olan teslimler ile gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara veya bunların depolarına yapılan teslimler ihracat istisnası kapsamındadır. Gümrüksüz satış mağazaları ve depoları, Gümrük Kanunu’nun 95’nci maddesinin (1) numaralı fıkrasındaki yetki gereği 08.08. 2017 gün ve 30148 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gümrüksüz Satış Mağazaları yönetmeliğinde tanımlanmıştır. Bu bağlamda gümrüksüz satış mağazalarına veya depolarına sadece ilgili gümrük mevzuatına göre buralarda satılması uygun bulunan mallar istisna kapsamında teslim edilebileceğinden, gümrüksüz satış mağazalarına satılabilecek mal cinsinden olup olmadığı mükellefler tarafından kontrol edilecektir”

Uluslararası taşımacılığa yönelik olarak deniz ve hava taşıma araçlarına yapılan akaryakıt, kumanya, teknik ve diğer malzeme şeklindeki teslimler aşağıdaki açıklamalar çerçevesinde vergiden istisna tutulmuştur. Şöyle ki;

• Türkiye içinde taşıma hakkı bulunmayan yabancı bayraklı gemilere ve uçaklara yapılan akaryakıt, kumanya, teknik ve diğer malzeme şeklindeki teslimler ihracat teslimi kapsamında Katma Değer Vergisinden istisnadır.
• Uluslararası taşımacılık yapan yerli gemi ve uçaklar ise “yurtiçinde bulunan bir firmanın yurtdışında kendi adına müstakilen faaliyet gösteren şubesi” niteliği taşıdığından bu araçlara yapılan söz konusu teslimler ihracat istisnasına tabi olacaktır. Bu kapsamda yapılan teslimlere ilişkin işlem veya ödemelerin acenteler tarafından yapılması istisnanın uygulanmasına engel teşkil etmemektedir.

Söz konusu teslimlerin ihracat istisnası kapsamında değerlendirilebilmesi için gümrük çıkış beyannamesi ile kanıtlanması gerekmektedir.

Mal ihracına ilişkin istisna ihracatın gerçekleştiği tarih olan gümrük beyannamesinin “kapanma tarihi”ni içine alan vergilendirme dönemine ait Katma Değer Vergisi beyannamesi ile beyan edilir. İhracat işlemleri iç gümrüklerde yapılan ihracat teslimlerinde, gümrük beyannamesinin sınır gümrüklerince kapatıldığı tarih ihracatın gerçekleştiği tarih olarak kabul edilir.

(*) 6 Temmuz 2018 gün ve 30470 sayılı Resmi Gazete

16 Temmuz 2018 Pazartesi