Dr. Veysi Seviğ

Gelir Vergisi Kanunu’nun 7194 sayılı kanunla değiştirilen 23. maddesinin 10 numaralı bendi uyarınca “Hizmet erbabının toplu olarak işyerlerine gidip gelmelerini sağlamak maksadıyla işverenler tarafından yapılan taşıma giderleri (işverenlerce taşıma hizmet verilmeyen durumlarda, çalışılan günlere ait bir günlük ulaşım bedelinin 12 Türk Lirasını açmaması” ve buna ilişkin ödemenin toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının temini şeklinde yapılması şarttır.(x)

Ödemenin bu tutardan fazla olması halinde aşan kısım ile hizmet erbabına ulaşım bedeli olarak nakden yapılan ödemeler ve bu amaçla sağlanan menfaatler ücret olarak vergilendirilir. Bu istisnanın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır.

Söz konusu düzenleme gereği hizmet erbabının toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının temini suretiyle sağlanan menfaatlere ilişkin istisnadan faydalanılabilmesi için;

• İşveren tarafından, hizmet erbabının toplu olarak işyerlerine gidip gelmelerini sağlamak maksadıyla ulaşım vasıtası temini veya hizmet satın alması suretiyle taşıma hizmeti verilmiyor olması,
• Taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının, münhasıran (özellikle) hizmet erbabının işyerine gidip gelmesi için kullanacağı toplu taşıma araçlarında geçerli olması, (ulaşım bedeli için yüklenen tutarın sadece ulaşımda kullanılabilecek şekilde sınırlandırıldığı, başka amaçlarla da kullanılabilen ödeme araçlarının kullanımı bu şartın ihlali sayılmaz)
• Yapılan ödemenin fiilen çalışılan günlerle sınırlı olması,
• Ulaşım bedelinin günlük belirlenen tutarı (2020 yılı için 12 TL) aşmaması,
• Toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçlarının teminine ilişkin harcamaları belgelendirmesi gerekmektedir.

İşveren tarafından hizmet erbabına;

• Ulaşım bedelinin nakit olarak verilmesi,
• Ulaşım bedeli karşılığının, hediye kartı ve benzeri ulaşım harcaması dışında diğer alışverişlerde de kullanılabilecek ödeme araçları şeklinde olması,
• Araç tahsis edilmesi,
• Çalışılmayan günler için de ulaşım bedeli ödenmesi,
• İşyerlerine gidip gelmelerini sağlamak maksadıyla taşıma hizmeti verilmesinin yanında ilave olarak toplu taşıma kartı, bileti veya bu amaçla kullanılan ödeme araçları verilmesi durumlarında, istisnadan faydalanılamayacak olup, yapılan bu ödemeler ve sağlanan menfaatler net ücret kabul edilerek brüte iblağ edilmek suretiyle gelir vergisine tabi tutulacaktır.
• İşverenlerce hizmet erbabı için yapılan ulaşım bedeli ödemelerinin birden fazla ayı kapsayacak şekilde toplu olarak yapılması durumunda, hizmet erbabının çalıştığı günler dikkate alınarak her bir aya isabet eden tutar ayrı ayrı istisna kapsamında değerlendirilecektir.
• Hizmet erbabının izin, rapor ve benzeri nedenlerle çalışmadığı günlere ilişkin ilgili ayda peşin olarak yapılan ve istisnaya konu edilmiş olan taşıma gideri ödemeleri için işverenlerce ilgili ayda düzeltme yapılabileceği gibi ertesi ay için yapılan taşıma gideri ödemelerinden de mahsup edilmesi mümkün bulunmaktadır.
• Hizmet erbabının işyerine gidip gelme giderleri arasında duruma göre resmi tatil günlerinde çalışmak zorunda olanların durumu dikkate alındığında, tatil günlerinde yapılacak bu tür hizmetin sağlanması için önceden konunun hukuki olarak değerlendirilmesi, konuya ilişkin olarak da iş sözleşmelerinde gerekli eklentinin yapılması öngörülmektedir.

Diğer bir konuda bir kısım çalışanın günde birden fazla kere işyeri ile gidip gelme niteliğinde çalışması olabilmektedir ki, bu konunun da iş sözleşmesinde belirlenmiş olması gerekmektedir.

(x) Söz konusu miktar başlangıçta 10 Türk Lirası olarak belirlenmiş bilahare 2020 yılında uygulanmak üzere 12 TL’ye yükseltilmiştir.

03 Nisan 2020 Cuma