Dr. Veysi Seviğ

Sermaye şirketlerinin ivazlı olarak kendi hisse senetlerini veya ortaklık paylarını geri satın alması (iktisap etmesi) konusunda 7256 sayılı ‘Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 17’nci maddesinin üçüncü fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen dördüncü fıkra ile aynı kanunun 35’inci maddesiyle 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32’nci maddesinde değişiklikler yapılmıştır. Şöyle ki:

Sermaye şirketlerinin ‘ivazlı’ olarak kendi hisse senetlerini ve ortaklık paylarını geri satın alması konusunda 11 Kasım 2020 tarih ve 7256 sayılı kanunun 17’nci maddesiyle Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinin üçüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Tam mükellef sermaye şirketlerinin iktisap ettikleri kendi hisse senetlerini ve ortaklık paylarını,

1. Sermaye azaltımı yoluyla ifa etmeleri halinde iktisap bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari değeri arasındaki fark tutar sermaye azaltımına ilişkin kararın ticaret siciline tescil edildiği tarih,

2. İktisap bedelinin altında bir bedel karşılığında elden çıkarmaları halinde iktisap bedeli ile elden çıkarma bedeli arasındaki fark tutar elden çıkarma tarihi,

3. İktisap ettikleri tarihten itibaren iki tam yıl içerisinde, sermaye azaltımı yoluyla ifa etmemeleri veya elden çıkarmamaları halinde, iktisap bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari değeri arasındaki fark tutar iktisap tarihinden itibaren iki tam yıl sürenin son günü, itibarıyla dağıtılmış kâr payı sayılır ve bu tutarlar üzerinden yüzde 15 oranında vergi tevkifatı yapılır.

Bu fıkra kapsamında tevkif (kesinti) edilen vergiler herhangi bir vergiden mahsup edilemez.

Cumhurbaşkanı, tam mükellef sermaye şirketinin paylarının Borsa İstanbul’da işlem görüp görmemesine, işlem gören paylarının toplam payları içindeki oranına, geri alınan payların Borsa İstanbul’da işlem gören paylardan olup olmamasına, tam mükellef sermaye şirketinin yıllık satış hasılatı ve diğer gelirlerinin toplam tutarına göre ayrı ayrı ya da birlikte, bu oranı sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmak suretiyle yeniden tespit etmeye yetkilidir.”

Söz konusu madde gerekçesinde ifade edildiği üzere, bu suretle tam mükellef sermaye şirketlerinin kendi hisselerini iktisap (elde etmek) suretiyle vergisiz bir şekilde kâr dağıtımı yapmalarının önüne geçilmekte ve şirket kârlarının dağıtılmadığına bakılmaksızın tevkif yoluyla alınacak vergiye ilişkin bir vergi güvenlik müessesesi ihdas edilmektedir.

Yukarıda ifade edilen ve açıklanan Gelir Vergisi Kanunu’nun 94/4’üncü fıkrası, 7256 sayılı kanunun 45’inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca kanunun yayım tarihi olan 17 Kasım 2020 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Buna göre söz konusu düzenleme, tam mükellef sermaye şirketlerinin 17 Kasım 2020 tarihinden itibaren iktisap (edinim) ettikleri kendi hisse senetleri ve ortaklık payları açısından uygulanacaktır. Bu nedenle de tam mükellef sermaye şirketlerinin 17 Kasım 2020 tarihinden önce iktisap ettikleri kendi hisse senetleri veya ortaklık payları için bu düzenleme uygulanmayacaktır.

Konuya ilişkin olarak ayrıca Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’ndan Kurumlar Vergisi Genel Tebliğ’inde (Seri no:1) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri no:18) yayımlanmıştır.

23 Nisan 2021 Cuma