Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun’un Resmi Gazete’de yayımlandığı 19 Ağustos 2016 tarihi de dahil vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da henüz ödeme süresi geçmemiş olan vergiler de girmektedir.

Söz konusu madde kapsamında ödenecek alacak tutarının tespiti için vergi asıllarına; vade tarihinden kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için gecikme zammı yerine; Yİ-ÜFE (Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi) aylık değişim oranları esas alınarak Yİ-ÜFE tutarı hesaplanacaktır. Daha önce söz konusu alacak için gecikme faizi hesaplanmış olsa bile “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun” hükümlerinden yararlanmak için başvuruda bulunanlar için de aynı uygulama geçerlidir.

Bir başka anlatımla Yİ-ÜFE tutarı vergi aslı ile toplanarak vergi idaresinin alacak tutarı hesaplanacak, dolayısıyla vergi alacağının hesaplanmasında gecikme faizi ve zammına göre alacak tespit edilmeyecektir. Bu şekilde hesaplanacak tutar yeniden yapılandırma ile ilgili kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmesi halinde geçerli olacaktır.

Yİ-ÜFE aylık değişim oranları Türkiye İstatistik Kurumu’nun her ay belirlediği 31 Aralık 2004 tarihine kadar toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) aylık değişim oranlarını, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi (ÜFE) aylık değişim oranlarını 1 Ocak 2014 tarihinden itibaren yurtiçi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranlarını ifade etmektedir.

Yİ-ÜFE tutarının hesaplanmasında Vergi Usul Kanunu’na göre hesaplanan gecikme faizi ve Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkındaki Kanun’a göre hesaplanan gecikme zammının hesaplama yöntemi ve süreleri değiştirilmemekte, sadece Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması’na yönelik olarak gecikme faizi / gecikme zammı oranı yerine Yİ-ÜFE değişim oranlarının kullanılması öngörülmektedir.

Yİ-ÜFE hesaplaması gecikme faizi veya gecikme zammı dışında Bazı Kamu Alacaklarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun kapsamına giren diğer fer’i (ek) alacaklar için de geçerlidir. Bu bağlamda da ilgili fer’i alacağın hesaplama yöntemi kullanılarak gecikme faizi veya zammı yerine Yİ-ÜFE hesaplaması yapılacaktır.

Yİ-ÜFE hesaplamasında ilk aya ilişkin esas alınacak Yİ-ÜFE aylık değişim oranı alacağın vadesinin rastladığı ay için açıklanmış olan oran olmaktadır. Alacağın vade tarihinin ayın son günü olması halinde de hesaplamalarda başlangıç oranı olarak kullanılan Yİ-ÜFE aylık değişim oranı, vade tarihinin rastladığı ay için belirlenmiş orandır. Bu bağlamda da “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun” gereği Yİ-ÜFE hesaplamasında söz konusu kanunun Resmi Gazete’de yayımlandığı Ağustos/2016 ayı için esas alınması öngörülen oran bir ay önceki ay olan Temmuz 2016 ayına ait Yİ-ÜFE aylık değişim oranı hesaplamada dikkate alınacak son orandır.

Örneğin 26 Nisan 2013 vadeli 5.700 TL’lik bir vergi borcunun 19 Ağustos 2016 tarihine kadar ödenmediğini varsayacak olursak bu borcun yeniden yapılandırılması halinde uygulanacak toplam Yİ-ÜFE oranı 1.223.85 TL iken söz konusu borcun toplam gecikme zammı miktarı 3.173.42 TL’dir. Bu durumda borçlunun yeniden yapılandırmaya başvurması halinde toplam yüklendiği gecikme maliyeti yüzde 21.4710’dur. Oysa eğer yeniden yapılandırma başvurusunda bulunulmaması halinde bu borcun maliyeti yüzde 55.6741’e çıkmaktadır. Bir başka anlatımla söz konusu mükellefin 19 Ağustos 2016 tarihi itibariyle birikmiş borcu (5.700- + 3.173.42=) 8.873.42 TL iken bu miktar yeniden yapılandırma ile (5.700- + 1.223.85=) 6.923.85 TL’ye düşmekte ve ayrıca bu borcun taksitler halinde ödenmesi olanağı sağlanmaktadır.

Ayrıca söz konusu borç için yapılan işlemler sırasında mükellef için vergi ziyaı cezası, özel usulsüzlük cezası, vergi ziyaı cezasına uygulanan gecikme zammı uygulaması varsa bu yükler de ortadan kalkmaktadır.

Yİ-ÜFE tutarlarının tespitinde kullanılacak olan durumlarda bu oranlarda eksi (-) oranın ortaya çıkması halinde bu oran hesaplamada eksi değer olarak dikkate alınacaktır. Ancak hesaplamaya konu döneme ilişkin Yİ-ÜFE aylık değişim oranlarının toplamı eksi değer olduğu takdirde alacak asılları üzerinden hesaplanan fer’iler yerine alınması gereken ­­­­Yİ-ÜFE tutarı sıfır kabul edilecektir.

Vergi borçlarının gecikmeli olarak mükellefin kendi isteği ve beyanına bağlı olarak ödenmesine getirilen bu kolaylıklar istisnai nitelikte olup, mükelleflerin konuyu özelliklerine uygun olarak değerlendirerek yararlanmaları gelecekte karşılaşacakları olumsuzlukların önlenmesi açısından dikkate alınması gereken bir fırsat niteliğindedir.

26 Eylül 2016 Pazartesi