Dr. Veysi Seviğ

Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile bazı kanunlarda ve 375 sayılı kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapılması hakkındaki kanun teklifinde “Değerli Konut Vergisi” ile ilgili düzenlemelere yer verilmiştir.

Kanun teklifinde ifade edildiği üzere “Türkiye sınırları içinde bulunan mesken nitelikli taşınmazlar değerli konut vergisine” tabi tutulacak. Ancak bina vergi değeri ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değeri 5 milyon Türk Lirası’nın altında olan mesken nitelikli taşınmazların bu vergiden müstesna (bağışık) tutulması öngörülmüştür.

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce ilgili mevzuat kapsamında yapılan ve yaptırılan değerleme sonucunda belirlenen ve değeri 5 milyon Türk Lirası’nı aşan nitelikte taşınmazlar, ilgilileri tarafından ulaşılabilecek şekilde Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde ilan edilecek ve ilgilisine ayrıca tebliğ yoluyla bildirilecektir. Tebliğ tarihinden itibaren 15’inci günün sonuna kadar Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne itiraz edilmeyen mesken nitelikli taşınmazın değeri kesinleşmiş kabul edilecek. Süresinde yapılan itirazlar, 15 gün içinde değerlendirilerek sonuçlandırılacak ve kesinleşen değer, doğrudan hak sahibine veya ilgilisine tebliğ edilecek. Bu değer; değerli konut vergisi uygulamasında Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değer olarak kabul edilecek.

Vergi uygulamasında Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen bir değerin bulunmaması durumunda bina vergi değeri esas alınarak vergilendirme işlemi yapılacak.

Söz konusu değer Emlak Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesi uyarınca belirlenen vergi değeri olarak kabul edilecek.

Verginin matrahı ise bina vergi değeri ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen değerden yüksek olanı olarak kabul edilecektir. Bu bağlamda da gayrimenkul sahibi mükellef tarafından, mesken nitelikli taşınmaza ait bina vergi değeri ve Tapu-Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değer, buna ait vesikalarla, mesken nitelikli taşınmazın bulunduğu yerdeki Gelir İdaresi Başkanlığı’na bağlı yetkili vergi dairesine, mesken nitelikli taşınmazın değerinin istisna tutarını aştığı yılı izleyen yılın şubat ayının 20’nci günü sonuna kadar beyanname ile beyan edilecek ve vergi, yetkili vergi dairesi tarafından yıllık olarak tarh ve tahakkuk ettirilecek. Daha sonraki (müteakkip) yıllar için mükellef tarafından aynı şekilde yıllık olarak beyanname verilecek ve vergi ilgili vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilecek.
Elbirliği mülkiyetinde mükellefler müşterek beyanname verebilecekleri gibi münferiden de beyanname verilebilecektir. Paylı mülkiyet halindeyse beyanname münferiden verilecek.

Vergi dairesi tarafından tarh ve tahakkuk ettirilen vergi ilgili yılın şubat ve ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenebilecek.

Yıl içerisinde mükellefiyetin başlamasını gerektirecek durumun meydana gelmesi halinde, mükellef tarafından takip eden yılın beyanname verme süresi içerisinde ilgili vergi dairesine beyanname verilecek.

Değerli konut vergisinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye, muafiyetlerin uygulanmasında aranacak belgeleri tespit etmeye, beyanname verme ve ödeme sürelerini üç aya kadar uzatmaya, beyannamenin verileceği yetkili vergi dairesini, beyannamenin şekil, içerik ve eklerini belirlemeye ve verginin beyanname aranmaksızın tahakkuk ettirilmesine Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır.
Değerli konut vergisini mesken nitelikli taşınmazların maliki, varsa intifa hakkı sahibi, her ikisi de yoksa mesken nitelikli taşınmaza malik gibi tasarruf edenler ödemekle yükümlü olacak.

Mesken nitelikli taşınmaza paylı mülkiyet halinde malik olanlar hisseleri oranında mükellef olacaklardır. Elbirliği mülkiyette malikler vergiden müteselsilen sorumludurlar.

Yanan, yıkılan tamamen kullanılmaz hale gelen veya vergiye tabi iken muaflık şartlarını kazanan mesken nitelikli taşınmazlardan dolayı mükellefiyet, bu olayın gerçekleştiği (vuku bulduğu) tarihi takip eden taksitten itibaren sona erer.
Değerli konut vergisinden muaf olan taşınmazlar tasarının 46’ncı maddesinde tadadi olarak belirlenmiş bulunmaktadır.

22 Kasım 2019 Cuma