Vergi Usul Kanunu’nun 5. maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, mükelleflerin vergi tarhına esas olan beyanları, kesinleşen vergi ve cezaları ile vadesi geçtiği halde ödenmemiş bulunan vergi ve ceza miktarları Maliye Bakanlığınca açıklanabilir.
Maliye Bakanlığı bu yetkisini mahalline devredebilir. Ayrıca kamu görevlilerince yapılan adli ve idari soruşturmalar ile ilgili olarak talep edilen bilgi ve belgeler ile bankalara, yapacakları vergi tahsiline yönelik bilgiler verilebilir. Bu bilgilerin verilmesine ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir. Sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenledikleri veya kullandıkları vergi inceleme raporuyla tespit olunanların, kanunla kurulmuş meslek kuruluşlarına ve 3568 sayılı kanunla kurulan birlik ve meslek odalarına bildirilmesi vergi mahremiyetini ihlal sayılmaz. Bu takdirde kendilerine bilgi verilen kişi ve kurumlar da bu maddede yazılı yasaklara uymak zorundadırlar. Maliye Bakanlığı bilgilerin açıklanmasıyla ilgili usulleri belirlemeye yetkilidir.
Vergi Usul Kanunu’nun 508 sayılı Genel Tebliğ ile Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) 2019 yılında konuya ilişkin açıklamaların ilgili vergi dairesinin ilan koymaya mahsus yerlerinde asılmak suretiyle 26 Ağustos 2019 ile 9 Eylül 2019 tarihleri (bu tarihler dahil olmak üzere) Türkiye genelinde vergi dairelerinde 10 Eylül 2019 ile 24 Eylül 2019 tarihleri arasında ise Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sitesinde yapılmasını uygun görmüştür.
Açıklama kapsamına, her bir vergi dairesine 250 bin TL ve daha fazla borcu olan veya bu tutar ve üzerinde kesinleşen vergi ve cezası bulunan mükellefler alınmıştır.
Konuya ilişkin yapılması öngörülen açıklamalarda 31 Aralık 2018 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde 30 Haziran 2019 tarihi itibarıyla ödenmemiş bulunan ve nev’i itibarıyla Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (sıra no: 293) ile açıklama kapsamına alındığı belirtilen vergi ve cezalar ile 1 Haziran 2018-31 Mayıs 2019 tarihleri arasında kesinleşen tarhiyatların dikkate alınması öngörülmüştür.
Söz konusu tebliğde ayrıca yer alan açıklamada bazı alacakların kapsama alınmadığı ifade edilmiş olup, uygulama açısından önemi olan;
- 6111 sayılı kanun hükümlerine göre yapılandırılması devam eden,
- 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun’un 73. maddesine göre yapılandırılması devam eden,
- 6552 sayılı kanunun geçici 2. maddesinin birinci fıkrası kapsamında yapılandırılan,
- 6736 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun hükümlerine göre yapılandırılması devam eden,
- 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında yapılandırılması devam eden (Kanunun 5. maddesi kapsamındakiler dahil),
- 11 Mayıs 2018 tarihli ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun hükümlerine göre yapılandırılan (söz konusu kanunun 11. maddesi kapsamındakiler dahil) alacakların açıklama kapsamına alınmaması uygun görülmüştür.
Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) tarafından yayımlanan 508 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ ile vergi idaresine borçlu bulunanlarla ilgili olarak yapılan uyarının mükelleflerce dikkate alınması, özellikle daha önce herhangi bir nedenle süresinde ödenmemiş vergi borçları için takibe alınmış mükelleflerin söz konusu borçlarını ödemelerine imkân sağlanmıştır. Diğer yandan geçmiş dönemlerde vergi borçlarını yeniden yapılandırmaya tabi tutan mükellefle ilgili olarak da söz konusu tebliğde “Açıklama kapsamına alınmayan alacaklar” bölümünde söz konusu alacakların hukuki özelliklerinin devam ettiği ifade edilmiştir.