istanbul-ticaret-gazetesi
istanbul-ticaret-gazetesi

Yapay zekanın bükemediği bilek: Geleceğin en garanti meslekleri değişiyor

Üniversite diploması, gençler için uzun yıllardır “başarı yolu” olarak görülse de yapay zeka çağında bu algı hızla değişiyor. İngiliz basınında yer alan analizlere göre, üniversiteye olan güven azalırken teknik ve el becerisi gerektiren meslekler geleceğin en güvenli alanları olarak öne çıkıyor.

Giriş: 21.12.2025 - 14:53
Güncelleme: 21.12.2025 - 14:53
Yapay zekanın bükemediği bilek: Geleceğin en garanti meslekleri değişiyor

The Economist’te yayımlanan habere göre, Z kuşağı arasında üniversite eğitiminin cazibesi belirgin biçimde geriliyor. Yapay zekanın beyaz yakalı işleri tehdit etmesi ve artan eğitim maliyetleri, gençleri daha “garanti” görülen mesleklere yöneltiyor.


ABD'DE ÜNİVERSİTE MEZUNLARI İŞSİZLİK VE BORÇ BASKISI ALTINDA

Haberde aktarılan anket sonuçlarına göre, ABD’de 2010 yılında halkın yüzde 75’i üniversite eğitimini “çok önemli” olarak görürken, bugün bu oran yüzde 33’e kadar düştü. Lisans mezunu gençlerin yarısından fazlasının diploma gerektirmeyen işlerde çalıştığı belirtilirken, kamu üniversitelerinde eğitim ücretlerinin son 30 yılda enflasyondan arındırılmış haliyle iki katına çıkması dikkat çekiyor. Bu tablo, gençleri mezuniyet sonrasında ciddi bir borç yüküyle karşı karşıya bırakıyor.


Yapay zekanın bükemediği bilek: Geleceğin en garanti meslekleri değişiyor

YAPAY ZEKA KORKUSU MAVİ YAKAYI ÖNE ÇIKARDI

Yapay zekanın giriş seviyesindeki ofis işlerini ikame etmeye başlaması, fiziksel emek ve teknik beceri gerektiren mesleklerin değerini artırdı. Haberde yer verilen Londra metrosundaki bir reklamda kullanılan “Hey yapay zeka, şu bakır boruyu bükebilir misin? Üzgünüm, bunu yapamam” sloganı, yeni dönemin ruhunu özetleyen bir örnek olarak gösteriliyor.


23 yaşındaki elektrikçi Jacob Palmer’ın “Veri merkezlerini ben kablolayacağım, yapay zeka değil” sözleri, bu tür mesleklerin dijital dönüşümden daha az etkileneceğine dair algıyı yansıtıyor.


SEKTÖRLERDE ELEMAN AÇIĞI UYARISI

Habere göre yalnızca ABD’de yarı iletken sektöründeki işlerin yüzde 60’ının 2030 yılına kadar boş kalması bekleniyor. İngiltere’de ise 2027 yılına kadar kaynakçıların yarısının emekli olmasıyla yaklaşık 35 bin kişilik bir açık oluşacağı öngörülüyor. Uzmanlar, İsviçre modeline benzer şekilde mesleki eğitim ile akademik yol arasında geçişkenliği olan sistemlerin kurulmasının önemine dikkat çekiyor.


EN GARANTİ MESLEKLER LİSTESİ

The Economist’in analizine göre yapay zekaya karşı en dayanıklı ve “en garanti” meslekler arasında elektrikçilik, kaynakçılık ve teknisyenlik gibi teknik ve el becerisine dayalı işler öne çıkıyor. Üniversite diplomasının yerini, giderek daha fazla somut beceri ve mesleki uzmanlığın aldığı bir döneme girildiği vurgulanıyor.