istanbul-ticaret-gazetesi
istanbul-ticaret-gazetesi

Webb teleskobu M cücesinin etrafında enkaz diski keşfetti

Uluslararası gökbilimciler, Webb teleskobunu kullanarak Dünya'dan 261 ışık yılı uzaklıktaki genç M-cüce yıldızı TWA 20'nin çevresinde devasa bir enkaz diski tespit etti. Bu nadir keşif, gezegen sistemlerinin evrimini anlamak için önemli veriler sunuyor.

Giriş: 29.10.2025 - 10:48
Güncelleme: 29.10.2025 - 10:48
Webb teleskobu M cücesinin etrafında enkaz diski keşfetti

Uluslararası bir gökbilimci ekibi, James Webb Uzay Teleskobu'nu kullanarak TWA 20 olarak bilinen yakınlardaki bir M-cüce yıldızını gözlemledi. Sonuç olarak, bu yıldızın etrafında büyük bir enkaz diski tespit edildiği, 23 Ekim'de yayımlanan bir makalede bildirildi.

 

Enkaz diskleri; asteroitler, kuyruklu yıldızlar ve tozlar gibi küçük gök cisimlerinden oluşur. Gökbilimciler, bu disklerin incelenmesinin, Güneş Sistemi dışındaki gezegen sistemlerinin evrimini daha iyi anlamaya yardımcı olacağını belirtiyor.

 

GENÇ BİR YILDIZ

Yaklaşık 10 milyon yaşında olduğu tahmin edilen TWA 20, Dünya'dan yaklaşık 261,5 ışık yılı uzaklıkta bulunan sönük bir M cücesidir. Haziran 2024'te, Kaliforniya Üniversitesi, Santa Barbara'dan Skyler Palatnick liderliğindeki bir grup gökbilimci, TWA 20'nin gözlemlerini gerçekleştirmek için Webb teleskobunun yakın kızılötesi kamerasını (NIRCam) kullandı. Araştırmacılar, elde edilen görüntülerle enkaz diskinin keşfini bildirdiler.

 Webb teleskobu M cücesinin etrafında enkaz diski keşfetti


NADİR VE BÜYÜK

Gözlemler, TWA 20'nin 64,7 AB (Astronomik Birim) yarıçapında ve 70,1 derecelik bir eğime sahip bir enkaz diskiyle çevrili olduğunu ortaya çıkardı. Gökbilimciler, TWA 20 diskinin, dağınık ışıkta görüntülenen altı M-cüce enkaz diskinden biri ve ölçülen kızılötesi fazlalığı göstermeyen nadir disklerden biri olduğunu kaydetti. Ayrıca, M-cüce disklerinin üçüncü en büyüğü ve üçüncü en sönük ana yıldızın yörüngesinde dönüyor.

 

Palatnick'in ekibi, yeni diskin özelliklerini diğer M cücesi diskleriyle karşılaştırdığında, diskin benzer bir yarıçap ve parlaklığa sahip olduğunu doğruladı. Webb teleskobu gözlemlerini analiz eden gökbilimciler, sistemde herhangi bir eşlik eden nesneye dair kanıt bulamadılar. Makalenin yazarları, bu diskin tespitinin, Webb teleskobunun düşük parlaklıktaki ana yıldızların etrafındaki enkaz disklerine olan yüksek duyarlılığını gösterdiğini ve bu tür disklerin tarihsel olarak tespit edilmesinin zor olduğunu belirterek sonuçlarını özetlediler.