Küresel emtia piyasaları, ABD Başkanı Donald Trump'ın yeni tarife hamleleri ve artan jeopolitik gerilimlerin gölgesinde dalgalı bir seyir izliyor. Altın, geçen hafta ons başına 3.057 dolar ile tüm zamanların rekorunu kırarak yatırımcılara güvenli liman avantajı sunarken, kakao fiyatları %33,3'lük sert bir düşüşle 8.000 doların altına geriledi. Petrol, Orta Doğu'daki gerginlik ve Çin'in artan enerji talebiyle yükselişini sürdürürken, bakır piyasası Trump yönetiminin olası ithalat vergileri beklentisiyle hareketlendi. Öte yandan, ABD Merkez Bankası (Fed) faizleri sabit tutmasına rağmen, Trump'ın faiz indirimi çağrıları ve korumacı ticaret politikaları, küresel piyasalarda belirsizliği artırıyor. OECD'nin büyüme tahminlerini revize etmesi ve USDA'nın çiftçilere 10 milyar dolarlık destek paketi açıklaması da piyasalarda etkisini gösteriyor.
ABD’nin yeni gümrük vergileri açıklaması ve özellikle Çin ile bağlantılı gemilere ek liman ücretleri getirme planları, küresel tedarik zincirleri ve navlun piyasasında belirsizliğe yol açıyor.
Analistler, bu durumun tarım ve enerji dahil birçok sektörde navlun maliyetlerini artırabileceğini belirtti. ABD Merkez Bankası (Fed), çarşamba günü politika faizini beklentiler doğrultusunda yüzde 4,25-4,50 aralığında sabit bıraktı. Fed Başkanı Jerome Powell, tarifelerin enflasyonla mücadelede ilerlemeyi yavaşlatabileceğini ifade ederken, Trump’ın sosyal medya hesabından yaptığı faiz indirimi çağrısı, gelecek dönemde Trump ile Fed yönetimi arasında uyuşmazlık yaşanabileceğine yönelik kaygıları artırdı.
Geçen hafta ayrıca Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), “Belirsizlikte Yönlendirme” başlıklı ara dönem Ekonomik Görünüm Raporu’nu yayımladı. OECD, bu yıla ilişkin küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 0,1 aşağı yönlü revize ederek yüzde 3,1’e düşürürken, 2026 yılında küresel ekonomik büyümenin yüzde 3 olacağını tahmin etti. Raporda, ABD ekonomisinde bu yıl yüzde 2,2 düzeyinde gerçekleşmesi beklenen büyümenin 2026’da yüzde 1,6 seviyesine gerileyeceği öngörüldü.
Geçen hafta jeopolitik gelişmeler de yatırımcıların odağında yer aldı. Altının ons fiyatı, ABD Başkanı Trump’ın agresif tarife politikalarına ilişkin endişeler ve artan jeopolitik risklerin etkisiyle geçen hafta 3 bin 57 dolara ulaşarak tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. Bu seviyelerde tutunamayan altının ons fiyatı haftayı 3 bin 24 dolardan tamamladı.
Citi Research, güçlü fiziki talep ve artan ETF yatırımlarını gerekçe göstererek gelecek üç ay için altın fiyat hedefini 3 bin dolardan 3 bin 200 dolara yükseltti. Banka, “boğa senaryosu”nda ise ABD ekonomisinde olası bir sert iniş ya da stagflasyon endişelerinin güvenli liman talebini artırabileceğini belirterek, yıl sonuna kadar altının 3 bin 500 dolara ulaşabileceği öngörüsünde bulundu. Bu gelişmelerin etkisiyle ons bazında fiyatlar, geçen hafta altında yüzde 1,3 ve platinde yüzde 3,4 artarken, gümüşte yüzde 2,2, paladyumda yüzde 0,6 azaldı.
Altının gram tarafında ise ons altın ve Dolar/TL’deki gelişmeler etkili oluyor. Gram altın haftaya 3 bin 700 lira bandında başladı. Çeyrek altın ise 6 bin 100 liraya yakın el değiştiriyor.
ABD’DE BAKIR TÜCCARLARI ALIMLARINI ARTIRDI
Baz metallerde geçen hafta bakır hariç negatif bir seyir izlendi. Bakır fiyatları, ABD’nin uygulamayı planladığı tarifelerin etkisiyle bozulan piyasa dinamikleri ve hafta başında Çin’den gelen olumlu ekonomik verilerle yükseldi. Trump’ın ABD Ticaret Bakanlığına bakır ithalatını soruşturma talimatı vermesi, yeni gümrük vergileri beklentisini artırdı ve bu gelişme tüccarların hızlı alımlarıyla birlikte ABD’de bakır fiyatları üzerinde etkili oldu. Baz metallerde tezgâh üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 4,7 artarken, çinkoda yüzde 1, nikelde yüzde 1,6, kurşunda yüzde 2,4 ve alüminyumda yüzde 2,5 azaldı.
PETROL FİYATLARI YÜKSELİŞE GEÇTİ
Petrol fiyatları, İsrail ve Gazze arasında ateşkesin sona ermesi, Kızıldeniz’deki güvenlik riskleri, Çin’in artan enerji talebi ve ABD’nin para politikalarına ilişkin belirsizlikler gibi faktörlerle yükselişini sürdürürken, ABD’de ham petrol stoklarının artması ve Ukrayna ve Rusya arasında sağlanan ateşkes fiyatlardaki yükselişi törpüledi. Dünyanın en büyük petrol ithalatçısı Çin’de daha fazla teşvik önlemi beklentisi, petrol fiyatlarına destek sağlayan diğer unsur oldu. Bu gelişmelerle geçen hafta Brent petrolün varil fiyatı yüzde 2,1 artarken, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı ise yüzde 3,4 değer kaybetti.
USDA’DAN 10 MİLYAR DOLARLIK DESTEK PAKETİ
Geçen hafta tarım emtia fiyatları, artan jeopolitik gerilimler, yeni gümrük vergileri ve olumsuz hava koşullarının etkisiyle dalgalı bir seyir izledi. ABD’de ise geçen hafta Tarım Bakanlığı (USDA), düşük emtia fiyatlarından olumsuz etkilenen çiftçilere yönelik ekonomik yardım başvurularını kabul etmeye başlayacağını duyurdu. Aralık ayında Kongre tarafından onaylanan geçici bütçe kapsamında sağlanan 10 milyar dolarlık destek paketi, özellikle buğday, mısır ve soya fasulyesi üreticileri üzerindeki fiyat baskısını hafifletmeyi hedefliyor.
KÜRESEL PİYASALAR YÖN ARAYIŞINDA
Küresel piyasalarda, ABD yönetiminin tarife politikasına ilişkin belirsizliklerin etkisiyle yön arayışı devam ediyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın tarifelerde ‘esnek’ olabileceklerine işaret etmesi azalan risk iştahının canlanmasına katkı sağlarken önümüzdeki günlerde açıklanması beklenen karşılıklılık esaslı tarifelere yönelik haber akışı yatırımcıların odağında yer alıyor. Analistler, ABD’nin korumacı ticaret politikasının küresel ekonomi üzerindeki etkilerine yönelik belirsizliklerin devam ettiğini kaydederek, Trump yönetiminin atacağı adımların piyasaların yönü üzerinde etkili olacağını söyledi. Kurumsal tarafta ise cuma günü dünyanın ilk 6. nesil savaş uçağı olarak F-47’nin üretimine başlayacaklarını açıklayan Trump, uçağı Boeing’in üreteceğini bildirdi. Trump’ın açıklaması sonrasında Boeing hisselerinde yüzde 3’ten fazla yükseliş oldu.
KAKAO FİYATLARI YÜZDE 30’UN ÜZERİNDE GERİLEDİ
Kakao fiyatlarında geçen sene görülen sert hareketler bu sene de devam ediyor. Geçen yıl kakao fiyatlarında rekorlar söz konusu olurken, bu sene tam tersi bir eğilimin hakim olduğu görülüyor. ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’de kakaonun ton başına fiyatı 2024’te 12 bin 931 dolarla rekor seviyeyi test ettikten sonra yılı yüzde 178,2 artışla 11 bin 675 dolardan tamamlarken, bu yıl 2024 sonuna göre yüzde 33,3 azalarak 8 bin doların altına indi. Kakaonun üretim maliyetinin oldukça üzerinde işlem görmesi, ürüne talebin azalmasına neden oldu. Kakao piyasasında tekrar arz fazlası oluşacağına yönelik beklentiler de fiyatların düşmesine yol açtı.
