BURASI BENİM İKİNCİ VATANIM

Ali Uluoğlu / (Kıbrıs gazimiz) Fotoğrafçılık: Kıbrıs gazisiyim, burası benim ikinci vatanım. 42 yıl önce bu topraklarda 21 yaşındaydım. Kıbrıs harekatında TSK olarak 489 şehit verdik. 700 kişi de mücahitlerden şehit oldu. İlk harekatta çeşitli sebeplerle çok kaybımız vardı. İkinci harekatta ise daha düzenliydi. İnanın o zaman iman gücüyle hızla ilerledik, fazla da bir mukavemet görmedik. Operasyon o kadar sistemli oldu ki; Magosa Kalesi’ne kadar hızlıca çıktık. İlk çıkanlardan biri bendim. O çevredeki insanlar bizi kucakladı. Çok güzel duygular yaşadık. Şu anda da titreyerek anlatıyorum hatıralarımı. Bu imkanı verdiğiniz için Sayın Başkanıma teşekkür ediyorum.

AMERİKA’DA FIRSAT VAR

Necmi Sadıkoğlu / Toptan ve Dış Ticaret: İhracatçılara yönelik bir ankete göre ‘ilk defa girmek istediğiniz dış pazar hangisi’ sorusuna verilen cevaplara bakıldığında yüzde 15 ile ABD’nin ilk sırada yer aldığını görüyoruz. İTO olarak ABD’deki fuarlara daha fazla ilgi göstermeliyiz. İngiltere ile kısa sürede bir STA yapılması lazım. İhracatımızın yüzde 48.5’ini AB’ye yapıyoruz. AB ülkelerindeki fuarları artırmalıyız.

Mevcut yatırımlara da teşvik verilmeli. Örneğin, SGK işveren priminde 100 işçi çalıştırana 1 puan, 250 işçi çalıştırana 2-3 puan, 500 işçi çalıştırana 5 puan gibi indirimler yapılırsa istihdama da faydası olur. İhracatçılarımız KDV ve ÖTV’den dertli. Tek bir KDV oranına dönülmesi daha faydalı olur. Diğer bir şikayet, analiz laboratuvarları hakkında. Pek çok kimyasal maddenin analizi Türkiye’de yapılmıyor.

ANTREPOCU ÇİFT KISKAÇTA

Sait Kılıç / Kargo, Posta ve Depolama: Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirliği (YGM) müessesesi sebebiyle zorluk yaşıyoruz. Antrepocular, YGM’lerin fiyat skalasından muzdarip. Ayrıca antrepolar için devletin görevlendirdiği memurlar, sektöre ikinci maliyet oluşturuyor. Bunların çekilmesini bekliyoruz. ‘Ya YGM’yi ya da memuru kaldırın’ diyoruz. Diğer konu da takip ve ekstra ücretler. Yıllık incelemede, daha önce yapılmış işlemle ilgili yeniden ücret isteniyor. Mükerrer alınan ücret kaldırılsın. Sektörde diğer bir problem, antrepo açma izinlerinin durdurulması. Yatırımı yapıp tesisini kuranlar izin almakta zorlanıyor. Öte yandan İTO Ekim Meclisi’nde Doğu ve Güneydoğu’daki durumu anlatmıştım. O bölgeye desteğimiz olmalı. Bunu proje anlamında değil, yatırım anlamında söylüyorum. İTO bu işin ağabeyliğini yapabilir.

‘ÇİFTE KAVRULMUŞ’ SIKINTI

Serdar Keskin / Gümrük Müşavirliği: YGM, 2008’de Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın çıkardığı bir kurum. Bir nevi yeminli mali müşavir gibi. Devlet adına memurun görevini yapıyor. Antrepo sektörünün sıkıntısı ‘çifte kavrulmuş’ dediğimiz bir konu. Esasen ben de bunun kaldırılması için mücadele ediyorum. Memurların geri çekilmesini istiyoruz. Bu konuda talimat verildi, çekilmeler başka illerde başladı. Türkiye’de müfettişler vasıtasıyla en fazla denetlenen sektör antrepolar. Diğer taraftan bizim baktığımız bir iş vardı; antrepo açılışı. ‘Bu bizim işimiz değil’ dedik. ‘Bunun olması gereken yer 75 No’lu komitedir’ dedik. Gümrük müşavirlerinin asgari ücreti, tıpkı yeminli mali müşavirler, doktorlar, noterler, avukatlar gibi bizim için önemlidir. Biz, bu asgari ücretin Gümrük Kanunu’ndan çıkarılmasını istemiyoruz.

ENERJİDE YERLİ KÖMÜR ATAĞI

Hüseyin Akarçeşme / Doğal ve İşlenmiş Katı Yakıt: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, kömürle ilgili bir çalışmanın startını verdi. Kömür rezervi çok yüksek. Bakanımız diyor ki, ‘Kusura bakmasınlar, kömür kaynağımızı kullanacağız.’ Avrupa enerjisinin yüzde 34’ünü, ABD yüzde 45’ini kömürden elde ediyor. Türkiye’de ise bu oran yüzde 12. Bunu yüzde 16 yapmak için çalışıyoruz. En kötü kömürü dahi en iyi şekilde yakarak sıfıra yakın bir emisyonla doğaya salmak mümkün. Bu da yeni geliştirilen yakma sistemleri sayesinde mümkün oluyor. Bu noktada Bakan Albayrak’ı yürekten tebrik ediyoruz.

PARSİYEL YÜKTE ARDİYE PAHALI

Kazim Ekinci / Metal Ürünler ve Mutfak Ekipmanları: Bu ülkede üretici olmak zor. Geçen yılki üretimimiz 25 bin, bu yıl 10 ayda üretimimiz 15 bin. Üretimdeki düşüş sürüyor. Diğer sorun antrepolar. Yükünüz parsiyel (parça) ise vay halinize. Fakat malımızı parça parça çekebiliyoruz. Yarım metreküplük parça için uğraşıyoruz. Antrepoda 12 m3 üzerinden ardiye ücretini ödüyoruz. Öte yandan değeri bir dolar olan numuneler ‘gümrüğe tabi’ olarak ayrıldığında yandınız. Bu firmalara 300-400 TL antrepo ücreti verirsiniz, harcına da o kadar ödersiniz. Bir dolarlık numuneyi çekmek size bin liraya mal olur. Diğer bir sorun da bankalardaki faiz oranları. Gelişmiş ülkelerde yüzde 1-4 olan faiz bizde yüzde 16. Masraflarla yüzde 20’ye çıkıyor.

SERVİSÇİ PLAKA TAHDİDİ İSTİYOR

Levent Birant / Şehiriçi Yolcu Taşımacılığı: İstanbul’daki öğrenci ve personel taşımacılığıyla ilgili regülasyonlarda değişiklikler yapıldı. Türkiye’de onlarca şehirde olan plaka kısıtlamasının İstanbul’da da yapılmasını beklerken, İBB’den olumlu bir düzenleme çıkmadı. Aksine yeni yönergeyle ağır ücret tarifeleri ortaya çıktı. 50 araç üstü için 10-20-30 bin TL, sektöre yeni giren taşımacıya da 40 bin TL’lik işe başlangıç ücreti tarifesi getirildi. Diğer yandan Odamıza, UKOME’de temsil yetkisi verilmesi çok önemli. Bunun çıkmasını bekliyoruz. Sektörümüzde aracını yenilemek isteyenin beklediği ÖTV desteğinden yararlanmak çok güç. Çok ciddi evrak temin etmek ve bürokratik süreci aşmak gerekir. Yol belgesi almak şartı var. Fakat İBB, servis araçlarına yol belgelerini vermiyor. Sektörümüzde turizm taşımacılığı yapan araçlara 0-5 yaş sınırı değişmeli.

GENÇLERİN GÖZÜ BAŞKA ÜLKELERDE

İbrahim Çetinkaya / Demir Dışı Metaller: Geçen hafta İstanbul Fuar Merkezi’nde teknoloji ve eğitim fuarına davet ettiler. Ortaokulu henüz bitirmiş çocuklar. Üç boyutlu üretimden tutun endüstriyel robotların harika işlevlerine kadar müthiş çalışmalara şahit oldum. Bu çocuklara sponsor olan Odamıza teşekkür ediyorum. Fuarda sunum yapan çocuklara eğitimleri bitince hayallerinin ne olduğunu sordum. Çoğunluğu ABD ve Avrupa’da çalışmayı hayal ettiğini söyledi. İşte bu da işin düşündürücü tarafı. İstikballerini başka ülkelerde hayal ediyorlar. Bu çocuklar için bir şeyler yapmalıyız. Hepimizi ilgilendiren bir dert var; geçici vergi.

Sektörlere hem bürokratik hem işlemler olarak büyük bir yük getiriyor.

DOLANDIRICILARA PARA KAPTIRMAYIN

M. Zeki Sayın / Finans Kuruluşları: Bir uyarı yapmak istiyorum. Tanıdıklarımız bize gelip; ‘Birisinde 200 milyon dolar varmış, fakat bir türlü Türkiye’ye gelemiyor, hesap da açamıyor, ne olur yardımcı olun da halledelim’ diyorlar. Başka bir versiyonu da şöyle: ‘Bir yerde 10 milyon dolar var, bunu faizsiz 5 sene kullanacağız’. Kim kime bedava mal verir ki? Sakın inanmayın. O para getireceğini söyleyenler, ‘Masraf yapacağım, şuraya gideceğiz’ diye para sızdırır. Yani o da 5-10 bin doların peşinde. Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez demeyin. Tüccarların çevresinde öyle vakalar gelişebilir. Uyanık olmalıyız. Bu arada inşallah bu yılın sonunda Emlak Bankası’nı canlı hale getiriyoruz. Faizsiz çalışacak. Biz de faizsiz olarak size destek verebiliriz. Herkes bankalara yükleniyor. Şunu söylemek istiyorum ‘Yakanızdan tutup zorla vermiyoruz. Alırken tetkik edin, faiz pazarlığı yapın. İşinize uymuyorsa almayın.’

SANAYİDE YERLİ ÜRETİME DESTEK

Ender Yazıcıoğlu / Ayakkabı ve Ayakkabı Yan Sanayi: KOBİ Bakanlığı olmalı. Sanayiciler olarak Bakanlıklar arasında gezmekten bıktık. Bakanlık olmazsa direkt Başbakanlığa bağlı, tüm bakanlıklarla koordineyi sağlayacak bir müsteşarlık olmalı. Diğer sorunumuz ise farklı vergi oranları. Ayrıca koruma tedbirleri de sıkıntıya yol açıyor. Bu arada Milli Eğitim Bakanlığı’nın Antalya’daki mesleki eğitim çalıştayında bizim meslek liselerine hamilik çalışmamızdan bahsettiler. Ellerinde İTO’nun mesleki eğitim çalıştayının raporu vardı. Gurur duydum. Öte yandan dünya ekonomik düzeninde işler eskisi gibi gitmiyor. Herkes kendi bahçesine döndü. Biz de bahçemize dönmeliyiz. Yerli üretimi destekleyip tanıtmalıyız. Bizim sektörde ihracat olmasa bütün piyasa kilit durumda. İhracatı artırdığımız yer de Avrupa. Çünkü butik çapta alımlara döndüler. Bunun karşılığını da en iyi yapabilen ülke Türkiye. Bu üretimlerin yerinde desteklenmesi gerekir.

ÇİÇEK FUARLARINDA HERKESE ‘İŞ’ VAR

Kadir Gümüş / Peyzaj ve Çiçekçilik: İstanbul’da düzenlenen 8. Uluslararası Flower Show 2016’ya dikkat çekmek istiyorum. 2014’teki fuarda 21 ülkeden 314 katılımcı yer almıştı. Fuar ziyaretçisi ise 15 bin kişi olmuştu. Daha önce bu fuarlar İngiltere, Almanya, İtalya’da yapıldığında 3-5 bin Euro masraf yapar giderdik. Şimdi İstanbul’da gerçekleşiyor. Balkanlar, Ortadoğu, Türkiye, Türk Cumhuriyetleri ve Avrasya’daki en büyük fuar bu. Avrupalı üreticiler buna çok önem veriyor. Sadece çiçekçiler değil; peyzajcılar, mimarlar, şehir planlamacıları, otelciler, restoranlar, ziraat mühendisleri, ithalat ve ithalatçılar için önemli imkanlar barındırıyor.

EMLAK ENDEKSİ YAYINLAYALIM

Nuri Özelmacıklı / Emlak Müşavirleri: Gayrimenkulün devrinde alım satım vergisi çok yüksek olduğu için kayıt dışılık oluşuyor.

Bu önlenemediği için de emlakçılık yasası çıkarılamıyor. Teklifimiz; gayrimenkul alım satımlarında vergi oranı yüzde 1’e düşürülmesi. Daha önce tapuda işlem yaparken tapu harcını sadece Ziraat Bankası’na yatırabiliyorduk ve parayı elden vermemiz lazımdı.

Bu kalktı, diğer başka bankalara da yatırabiliyoruz, üstelik havale yolu da açıldı. Gayrimenkul fiyatlarındaki değişim soruluyor. Ticari endeksi aylık yayınladığımız gibi emlak endeksini de belirleyip yayınlarsak harika olur.

ÜRETİM ODAKLI MODELE GEÇELİM

Adil Nalbant / Makina ve Ekipmanları: Yüzde 26’lık sanayi üretimini yüzde 16’ya düşürdük. Ben üretmezsem, ben sanayime sahip çıkmazsam ne lojistikçim, ne inşaatçım, ne emlakçım, ne hizmet sektörüm ayakta kalabilir.

Teknopark İstanbul’da Saha İstanbul adıyla Savunma, Havacılık ve Uzay Kümelenmesi kurduk. Amacı; İstanbul merkezli, Tekirdağ’dan Düzce’ye kadar savunma sanayinde iş yapma kapasitesi olan firmalarımızı ortaya çıkarıp, onları savunma sanayimize kazandırmak. Ancak bakın İstanbul’da 3. Havalimanı yapılıyor. Körük ihalesini Alman firması aldı. Benim firmalarım, benim havalimanımın körüklerini yapmazsa daha sonra hangi ülkenin körüklerini yapacak?

Bu arada kendi silahlı İHA’sını yapan altı ülkeden biriyiz. Yüzde 100 yerli. Onun için çıldırıyorlar. Bizim güçlü olmamız lazım. Bu yüzden üretim odaklı Türkiye modeline acilen dönmemiz gerek.

HASTANELER BÜTÇE BEKLİYOR

Veysi Cengiz Balçık / İlaç ve Tıbbi Cihaz: Kamudan alacağımız çözülememiş problem. Başkanımızla bu konuyu konuştuk. İlgili bakanlarla görüşüldü. Ancak üniversite hastaneleriyle ilgili yapılacak bir şey olmadığını bildirdi. Maliye Bakanlığı bütçe vermezse üniversite hastaneleri çok zor durumda kalıyor. Operasyonlar için malzeme bile bulamıyorlar, yarın öbür gün basında da görürsünüz bunları. En önemli operasyonları yapan üniversitelerimizin bu hale düşmesi üzücü. Lütfen bilimin üretildiği yerlere destek olalım.

HAMİLİK PROJESİ TAZE KAN OLACAK

Mustafa Büyükdede / Takım Tezgahları ve Otomasyon: Okul-Sanayi İşbirliği İstanbul Modeli Projesi’nde desteklerini esirgemeyen İTO Yönetimi’ne teşekkür ederim. Bu proje, ekonomik kalkınmanın belkemiğini oluşturan mesleki eğitimde nitelikli teknik eleman ihtiyacını gidermek amacıyla MEB tarafından hazırlandı. Okullarda altyapı güncellemesi yapılacak, ayrıca deneyim paylaşımı ve etkili staj imkanı olacak. Nihayetinde meslek lisesinden mezun olan nitelikli teknik elemanların istihdam edilmesi süreci başlayacak. Bu projede 8 okul mevcut. Bunların hamileri meclis üyesi arkadaşlarımız. İstanbul’da 320 mesleki teknik Anadolu lisesi var. Bunların her birinin bir hamiye ihtiyacı var. İTO’nun 81 meslek komitesi birer okulun hamisi olabilir.

İSTANBUL TİCARET PLATFORMU KURALIM

Ahmet Sevilmiş / Makina ve Ekipmanları: Sizlere İstanbul Ticaret Platformu’ndan bahsetmek istiyorum. Platform, üyelerimizi tek bir sanal çatı altında toplayacak. Ülkemizin ticaret hacminin büyümesi, üyelerimizin yeni pazarlara, tedarikçilere daha kolay ulaşmalarını sağlamak için buna ihtiyaç var. Şirketlerimiz ve ürünleri, internetin derinliğinde kayboluyor. Çünkü arama sistemleri tamamen reklama dayanıyor. Üyelerimizin çok azı web sitesine sahip. Olanların da çok azı ticari fayda sağlayabiliyor. Yaygın bir yerli arama motorumuz da yok. Platform, bunları telafi edebilir. İTO web sayfasındaki üye bilgileri, platformun çekirdeğini oluşturabilir. Bu platformda her üyenin şirketlerini ve ürünlerini anlatacağı sayfalar açılabilir. Bu arada önceki hafta İTO’da e-ticaret konusunda güzel bir seminer yapıldı, bunun için teşekkür ediyoruz.

YAVRU VATANDA BİRLİK ORTAMI

Çalışma toplantısı için oluşturulan Divan Heyeti başkanlığına Serdar Keskin, Divan üyeliklerine de Ahmet Karakış ve Rıfat Bayındır seçildi. Divan Başkanı Keskin, “Yavru vatanda bu birlik ortamı İstanbul’daki iş dünyasının sorunlarını paylaşması, çözüm önerilerini dile getirmesi ve iş adamlarımızın ilişkilerini pekiştirmesi için önemli bir fırsat” dedi.

İLGİLİ HABERLER

15 Temmuz ruhunu iş dünyası olarak hayata geçireceğiz

Üretim toplumu geleceğin gücü

28 Kasım 2016 Pazartesi

Etiketler : Gündem

Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği'nde değişiklik yaptı.

SPK'nın "III-52.4 sayılı Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ"i Resmi Gazete'de yayımlandı.

Buna göre, girişim sermayesi yatırımlarının finansmanında önemli bir yatırım aracı olan, Türkiye'nin sermaye piyasalarında da giderek önem kazanan ve hızla büyümeye devam eden girişim sermayesi yatırım fonlarına yapılan yatırımların artırılabilmesi amacıyla ve uygulamada karşılaşılan ihtiyaçlar ile girişim sermayesi ekosisteminin sağlıklı bir şekilde büyümesi ve yeni yatırım araçlarının yaygınlaştırılmasına yönelik olarak anılan tebliğin muhtelif maddelerinde değişiklik yapıldı.

Yapılan değişiklikler kapsamında, doğrudan yatırım yerine girişim sermayesi yatırım fonları (GSYF) üzerinden riskin dağıtılarak yatırımın çeşitlendirilebilmesi, daha önce yatırım almış ve yatırım turu kapanmış girişim şirketlerine yatırım yapılabilmesine imkan sağlamak amacıyla fon toplam değerinin en az yüzde 80’i diğer GSYF katılma paylarından oluşacak şekilde GSYF’lerin fon sepeti fonu yapısında ihraç edilebilmesine imkan tanınacak.

Yatırımın yapıldığı tarih itibarıyla son yıllık veya yatırım yapılan tarihe en yakın tarihli finansal tablolarına göre varlıklarının en az yüzde 51’inin Türkiye’de kurulu bağlı ortaklık veya iştiraklerden oluşan yurt dışında kurulu girişim şirketlerine yatırım yapılmasına olanak sağlanacak.

Girişim sermayesi ekosisteminin sağlıklı bir şekilde büyümesi ve yeni finansman araçlarının yaygınlaştırılması amacıyla, ilgili mevzuatta yer alan şartlara uyum sağlanmak kaydıyla, ileri vadede ortak olma hakkı veren sözleşmeler girişim sermayesi yatırımı olarak değerlendirilecek.

Bu kapsamda, yurt dışında kurulu girişim şirketlerine yapılan yatırımın sınırının fon toplam değeri yüzde 10’undan, yüzde 15’e çıkarılacak ve Fon’un tedavüldeki katılma paylarının yurt dışındaki gerçek ve tüzel kişilerce sahip olunması halinde bu oran kademeli olarak %100’e kadar artırılabilecek.

Son yıllık finansal tablolarına göre aktif toplamının en az yüzde 40’ı gayrimenkul veya gayrimenkule dayalı varlıklardan oluşan şirketler ile esas faaliyet konusu müteahhitlik olan şirketler girişim şirketi olarak değerlendirilmeyecek.

Diğer GSYF’lere fon toplam değerinin en fazla yüzde 25’i, girişim şirketi niteliğindeki halka açık şirketlerin borsada işlem görmeyen paylarına fon toplam değerinin en fazla yüzde 20’si ve GSYF katılma payına sahip yatırımcıların yönetim kontrolüne sahip oldukları şirketlere ve ilişkili taraflarına fon toplam değerinin en fazla yüzde 20’si oranında yatırım yapabilecek.

Tebliğ kapsamında, fon katılma paylarının satış başlangıç tarihinden fon toplam değerinin en az yüzde 80’inin girişim sermayesi yatırımlarına yönlendirilmesine kadar geçen sürede ve sonrasında sermaye piyasası araçlarına yapılacak yatırımlarda, yatırımın yapıldığı tarih itibarıyla Kurulun III-52.1 sayılı Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nde yer alan ihraççı sınırlamalarına uyum sağlanması gerekecek.

Kaynak taahhüdü tutarı, fon katılma paylarının nitelikli yatırımcıya satışına başlandığı tarihi müteakip en geç bir yıl içinde tahsil edilecek.

Tebliğ kapsamında, sektör talepleri dikkate alınarak başvuru süreçlerinin kısaltılabilmesi amacıyla GSYF’ler menkul kıymet yatırım fonları ve gayrimenkul yatırım fonları gibi şemsiye fona bağlı olarak ihraç edilebilecek.

Fon bilgilendirme dokümanlarının içeriklerinin sadeleştirilirken, bu doğrultuda belirli konulara fon ile katılma payı sahipleri arasında imzalanacak fon ihraç sözleşmesinde yer verilecek.

Tebliğ’e eklenen Geçici Madde 2 ile Tebliğ değişikliklerinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla katılma payı ihraç edilmiş fonlar tarafından yatırımcılar ile fon ihraç sözleşmesi imzalanması gerekliliğinin yerine getirilebilmesi ve fonun ihraç belgesinde yer alması gereken asgari unsurlara uyum sağlanabilmesi için 30 Haziran 2025 tarihine kadar, yeni portföy sınırlamalarına uyum sağlanabilmesi için ise 31 Aralık 2025 tarihine kadar süre verildi.

Söz konusu Tebliğ bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.

21 Eylül 2024 Cumartesi

Küresel piyasalar, Fed'in 4 yıl aradan sonra 50 baz puanlık faiz indirimine gitmesinin ardından "yumuşak iniş" ihtimaline yönelik beklentilerin yeniden güçlenmesiyle geçen hafta pozitif seyrederken, gözler ABD'de açıklanacak büyüme verisine çevrildi.

Fed politika faizini 4 yıl aradan sonra ilk kez indirdi ve 50 baz puan düşürerek yüzde 4,75-5,00 aralığına getirdi.

Fed'den yapılan açıklamada, son göstergelere göre ekonomik aktivitenin sağlam bir hızda genişlemeye devam ettiğinin görüldüğü aktarılarak, istihdam kazanımlarının yavaşladığı ve işsizlik oranının yükseldiği ancak düşük kalmayı sürdürdüğü kaydedildi.

Ekonomik görünümün belirsiz olduğu kaydedilen açıklamada, her iki taraftaki risklere dikkat edildiği vurgulandı.

Fed projeksiyonlarına göre enflasyon tahminleri ise bu yıl için yüzde 2,6'dan yüzde 2,3'e, 2025 için yüzde 2,3'ten yüzde 2,1'e düşürüldü.

ABD ekonomisinin büyüme tahmini bu yıl için yüzde 2,1'den yüzde 2'ye indirilirken, 2025, 2026 ve 2027 için yüzde 2 olarak öngörüldü. İşsizlik oranına ilişkin tahminler ise bu yıl için yüzde 4'ten yüzde 4,4'e ve 2025 için yüzde 4,2'den yüzde 4,4'e çıkarıldı.

Toplantı sonrası açıklamalarda bulunan Fed Başkanı Jerome Powell, enflasyona yönelik yukarı yönlü risklerin azaldığını ve istihdama ilişkin aşağı yönlü risklerin arttığını belirterek, 50 baz puanlık faiz indirimi kararının politika duruşunun uygun şekilde yeniden ayarlanmasıyla iş gücü piyasasındaki gücün korunabileceğine olan artan güveni yansıttığını ifade etti.

ABD ekonomisinin genel olarak güçlü olduğunu ve son iki yılda hedeflere doğru önemli ilerlemeler kaydedildiğini belirten Powell, iş gücü piyasasının eski "aşırı ısınmış" haline kıyasla "soğuduğunu" ve enflasyonunun önemli ölçüde azaldığını kaydetti.

Dünya genelinde Fed'in çarşamba günkü kararı sonrasında ABD'de ekonominin ne yönde ilerleyeceği değerlendirilmeye devam edilirken, resesyondan kaçınılabileceği ihtimali risk iştahını besledi.

Fed'in projeksiyonlarına göre yıl sonun kadar 50 baz puanlık daha indirim beklentisi öngörülürken, piyasalarda ise 75 baz puanlık indirim beklentileri öne çıkıyor. Bu durumda özellikle açıklanacak istihdam verilerinin öneminin arttığı görülürken, ekonomik aktiviteye ilişkin sinyaller de yatırımcıların odağında bulunuyor.

Analistler, gelecek hafta ABD'de açıklanacak büyüme verisinin de piyasaların odağında bulunacağını söyledi.

Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi, haftayı 7 baz puan artışla yüzde 3,72'den tamamladı. Dolar endeksi, yüzde 0,4 gerileyerek 101,7 seviyesine gerilerken, 2 bin 625,8 dolarla rekor seviyeyi gören altının ons fiyatı da yüzde 1,7 artışla 2 bin 622,3 dolara yükseldi.

Küresel piyasalardaki pozitif havanın etkisiyle Brent petrolün varil fiyatı, haftayı yüzde 3,2 artışla 74 dolardan tamamladı.

NEW YORK BORSASI POZİTİF SEYRETTİ

New York borsası, Fed’in faiz kararının ardından haftayı pozitif tamamladı.

ABD’de açıklanan verilere göre, ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 14 Eylül ile biten haftada 219 bine gerileyerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.

ABD’de cari işlemler açığı ise yılın ikinci çeyreğinde yüzde 10,7 artarak 266,8 milyar dolara yükseldi.

Ülkede, perakende satışlar, ağustosta aylık bazda azalacağı beklentilerinin aksine yüzde 0,1 artış kaydetti. Analistler, perakende satışlarda ağustosta yaşanan beklenmedik artışın tüketici harcamalarının nispeten güçlü kalmaya devam ettiğini gösterdiğini belirtti.

ABD’de sanayi üretimi de ağustosta aylık bazda yüzde 0,8 ile piyasa beklentilerinin üzerinde artış kaydetti.

Kurumsal tarafta ise Intel’in hisseleri, şirketin Amazon Web Services ile stratejik işbirliğini genişlettiklerini duyurmasının ardından yüzde 11,1 değer kazandı.

Çip üreticilerinden AMD’nin hisseleri yüzde 2,4 yükseldi. ABD’li teknoloji devlerinden Apple’ın hisseleri yüzde 2,6, Meta’nın hisseleri yüzde 7, Microsoft’un hisseleri yüzde 1,1 ve Alphabet’in hisseleri yüzde 4 değer kazandı.

Bu gelişmelerle Nasdaq endeksi yüzde 1,49, Dow Jones endeksi yüzde 1,62 ve S&P 500 endeksi yüzde 1,37 değer kazandı.

Gelecek hafta pazartesi ABD’de imalat sanayi ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) Chicago ulusal aktivite endeksi, Salı tüketici güven endeksi, Richmond Fed sanayi endeksi, Çarşamba yeni konut satışları, Perşembe büyüme, dayanıklı mal siparişleri, haftalık işsizlik başvuruları, bekleyen konut satışları, Cuma kişisel gelir ve harcamalar, toptan stoklar, Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi takip edilecek.

AVRUPA BORSALARI İNGİLTERE HARİÇ YÜKSELDİ

Avrupa borsalarında, Fed'in faiz 50 baz puanlık faiz indiriminin bölge piyasalarında olumlu karşılanmasıyla alıcılı bir seyir hakim oldu.

Öte yandan İngiltere Merkez Bankası (BoE), politika faizini, beklentiler dahilinde yüzde 5'te sabit bıraktı.

Bankadan yapılan açıklamada, Para Politikası Kurulu'nun (PPK) para politikasını, yüzde 2 enflasyon hedefine ulaşmak ve aynı zamanda sürdürülebilir büyümeyi sağlamak üzere belirlediği aktarıldı.

BoE Başkanı Andrew Bailey, kararın ardından yaptığı değerlendirmede, ağustosta politika faizini düşürdüklerinden beri enflasyonist baskıların azalmaya devam ettiğini belirterek, "Ekonomi genel olarak beklediğimiz gibi ilerliyor. Bu durum devam ederse politika faizini zaman içinde kademeli olarak düşürebiliriz. Ancak enflasyonun düşük kalması hayati önem taşıyor, bu nedenle politika faizinde çok hızlı ya da çok fazla kesinti yapmamaya dikkat etmeliyiz." ifadelerini kullandı.

Öte yandan Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkililerinin açıklamaları da öne çıktı.

ECB Başkan Yardımcısı Luis de Guindos yaptığı açıklamada, projeksiyonların enflasyonun 2025 sonunda yüzde 2 hedefi civarında seyredeceğini gösterdiğini belirterek, "Faiz oranı kararları konusunda tüm seçenekleri açık tutmak istiyoruz, enflasyonun eylülde düşmesini bekliyoruz ama 4. çeyrekte bir yeniden yükseliş olabilir." dedi.

ECB üyesi Peter Kazimir de faiz indirimi için acele etmeye gerek olmadığını görünümün daha net hale gelmesini beklemenin en güvenlisi olduğunu kaydederek, "ECB'nin ekim ayında faiz indirimine gitmesi için görünümde önemli bir değişiklik gerekli." ifadesini kullandı.

ECB Başekonomisti Philip Lane ise ücret ve karlarla ilgili gelen verilerin beklentilere uygun olduğu vurgulayarak, "Veriler temel senaryomuza uygun gelirse, parasal sıkılaştırmadan kademeli bir çıkış uygun olacak." açıklamasında bulundu.

Analistler, Fed'in faizleri 50 baz puan indirmesinin gevşeme döngüsü için küresel bir alan açtığı belirterek, Avrupa Merkez Bankasının (ECB) yıl sonuna kadar atacağı adımlarda daha da güvercinleşebileceğini söyledi.

Bölgede açıklanan verilere göre, Avrupa Ekonomik Araştırmalar Merkezi'nin (ZEW), kurumsal yatırımcı ve analistlerin gelecek 6 aya ilişkin beklentilerini ölçen ZEW Ekonomik Güven Endeksi eylülde önceki aya göre 15,6 puan düştü.

Ağustosta 19,2 puan olan endeks, bu ay 3,6 puan seviyesine inerken, Almanya'da mevcut duruma ilişkin yatırımcı güveni eylülde Mayıs 2020'den beri en düşük seviyesine geriledi.

Bu gelişmelerle İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,52 değer kaybederken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,47, İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,57 Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,11 değer kazandı.

Almanya'da DAX 40 endeksi geçen hafta 19.044,96 puanı görerek rekor kırdı.

Gelecek hafta pazartesi Almanya'da imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI, salı Almanya'da İfo iş dünyası güven endeksi, cuma Avro Bölgesinde ekonomik güven endeksi ve tüketici güven endeksi takip edilecek.

ASYA BORSALARI BOJ'UN FAİZ KARARIYLA BİRLİKTE YÜKSELDİ

Asya tarafında Japonya Merkez Bankasının faiz oranını sabit tutmasıyla birlikte geçen hafta pozitif bir seyir öne çıktı.

Japonya Merkez Bankası (BoJ) politika faizini değiştirmeyerek yüzde 0,25 seviyesinde sabit bıraktı. Bankadan yapılan açıklamada, Japonya ekonomisindeki toparlanmanın devam ettiği belirtilerek, enflasyonist baskıların da ithalat fiyatlarındaki gerilemeyle yumuşadığı ancak devam etmesinin beklendiği ifade edildi.

Para politikası toplantısının ardından açıklamalarda bulunan BoJ Başkanı Kazuo Ueda, küresel ekonomik görünümün oldukça belirsiz olduğunu ve piyasalarda istikrarsızlığın sürdüğünü belirterek, finans ve döviz piyasalarını yakından takip edeceklerini söyledi.

Ueda, ekonomik öngörüleri ve fiyat tahminleri gerçekleşirse, faiz oranlarını yükseltip parasal desteği yeniden ayarlayacaklarını vurguladı.

Japonya’da açıklanan verilere göre, ülkede, yıllık bazda ağustos ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 3, çekirdek TÜFE ise 2,8 artarak beklentiler dahilinde gerçekleşti.

Japonya’da ağustos ayı dış ticaret açığı 695,3 milyar yen oldu. Temmuz ayına ilişkin çekirdek makine siparişleri ise aylık 0,1 azalışla tahminlerin altında gerçekleşirken, yıllık bazda ise yüzde 8,7 artış kaydetti.

Çin’de sanayi üretimi ağustos ayında yıllık bazda yüzde 4,5 artarken beklentilerin altında gerçekleşti. Ağustos ayına ilişkin işsizlik oranı ise 5,3 ile tahminlerin üzerinde geldi.

Öte yandan, ülkede ağustos ayı konut fiyatları ise yüzde 5,3 ile azalış serisini sürdürdü.

Analistler, ülkedeki konut fiyatlarındaki sert azalışın önüne geçmek için alınan önlemlerin etkisinin sınırlı kaldığını belirterek, emlak fiyatlarındaki düşüşün ülkedeki temel ekonomik sorunların başında geldiğini kaydetti.

Bunun yanı sıra, Çin’de gösterge faizi işlevi gören 1 ve 5 yıllık kredi faizi oranlarında (LPR) değişiklik olmadı. Ulusal Bankalar Arası Fon Merkezinden yapılan açıklamaya göre, 1 yıllık kredi faiz oranı yüzde 3,35, 5 yıllık kredi faiz oranı ise yüzde 3,85’te sabit bırakıldı.

Öte yandan, Çin’in Hong Kong Özel İdari Bölgesi, Fed’in politika faizini 50 baz puan indirmesinin ardından ABD dolarına bağlı kur rejimi nedeniyle gösterge faizinde aynı oranda kesintiye gitti.

Dolar/yen paritesi, haftayı yüzde 2,2 artışla 143,9 seviyesinden tamamladı.

Bu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3,12, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,70, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 5,12, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,21 değer kazandı.

Gelecek hafta Salı Japonya’da hizmet sektörü ve imalat sanayi PMI, Perşembe BoJ toplantı tutanakları, Cuma Japonya’da Tokyo TÜFE, Çin’de sanayi karları takip edilecek.

YURT İÇİ PİYASALAR POZİTİF SEYRETTİ

Yurt içinde geçen hafta yükseliş eğilimi öne çıkarken Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 2,22 değer kazanarak 9.900,25 puandan tamamladı.

Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,5 üstünde 34,1230'dan kapattı.

Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.900 ve 9.700 puanın destek, 10.000 ve 10.150 seviyelerinin ise direnç konumunda olduğunu kaydetti.

Öte yandan TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 50'de tuttu.

PPK duyurusunda, "Temel mal enflasyonu sınırlı bir artışla düşük seyretmeye devam ederken, hizmet enflasyonundaki iyileşmenin son çeyrekte gerçekleşmesi beklenmektedir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır." ifadelerine yer verildi.

Söz konusu gelişmelerin ardından Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) ise 254,2 baz puanla Şubat 2020'den bu yana görülen en düşük seviyeye geriledi.

Gelecek hafta salı reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı, cuma ekonomik güven endeksi ile dış ticaret dengesi takip edilecek.

21 Eylül 2024 Cumartesi

Etiketler : Fed faiz ABD büyüme