Gelişimi son yıllarda hızlanan ve insan hayatındaki yeri giderek artan yapay zekanın, küresel ekonomi ve iş gücü piyasasında, sanayi devrimine benzer bir dönüşüm yaratması bekleniyor.

Uluslararası Para Fonu (IMF), 14 Ocak'ta yayımlanan "Yapay Zeka ve İşin Geleceği" başlıklı raporunda, yapay zekanın küresel istihdamın yüzde 40'ını etkileyeceği ve bu eğilimin ülkeler arasındaki gelir eşitsizliğini daha da kötüleştirebileceği uyarısında bulundu.

Söz konusu oranın, gelişmiş ekonomilerde yüzde 60'a çıkabileceğine işaret edilen raporda, yapay zekanın küresel ekonomiyi derinden değiştirmeye hazırlandığı ve bu durumun yeni bir sanayi devrimine benzetildiği aktarıldı.

Oxford Üniversitesinden akademisyenlerin hazırladığı ve 4 Ocak'ta yayımlanan "Yapay Zekada İlerlemeye İlişkin Uzman Araştırması 2023" başlıklı raporda, yapay zekanın 2116 yılına kadar insanların çalıştığı tüm meslekleri yapabilecek duruma geleceği öngörüsüne yer verildi.

ChatGPT'nin kullanıma sunulmasıyla üretici yapay zekanın (GenAI) dünya çapında yaygınlaşması hız kazanırken, Google'a ait Bard'la birlikte metin veya kod yazımı gibi alanlarda, profesyoneller, söz konusu araçları günlük işlerinde daha fazla kullanmaya başladı.

Etkilenmesi beklenen başlıca sektörler arasında bulunan finans sektöründe, yapay zeka piyasa analiz süreçlerini insanlara göre çok daha hızlı bir şekilde gerçekleştirebilirken, grafik tasarımcıları da yapay zeka tarafından üretilen sanatla doğrudan rekabete girdi.

Yapay zekanın küresel ekonomiye ve iş gücü piyasasına olası etkilerine ilişkin soruları yanıtlayan uluslararası uzmanlar, yapay zekadan en çok ofis işlerinde çalışan insanların etkileneceği, insan teması gerektiren mesleklerin yanı sıra yüksek vasıflı kol işçilerinin ise en az etkilenecek grup olacağı görüşünde birleşiyor.

YAPAY ZEKADAN EN ÇOK KORUNACAK MESLEKLER YÜKSEK VASIFLI KOL İŞÇİLERİ

Oxford Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Profesörü Philip Torr, orta vadede insanların içerik oluşturmaktan, yapay zeka içeriğinin küratörlüğüne veya takibine geçiş yapılacağını söyledi.

Söz konusu süreçten en çok ofis işlerinin etkileneceğine işaret eden Torr, "Bu değişime hazırlanmak için insanların yapay zeka konusunda becerilerini geliştirmeleri gerekecek. Bunun okul seviyesinden üniversiteye kadar yapılması gerekiyor ve hükümetin ücretsiz yeniden eğitim sağlaması gerekiyor." değerlendirmesinde bulundu.

Torr, yapay zeka değişiminden en az etkilenecek mesleklerin ise bakıcılık ve kuaförlük gibi insan temasını gerektiren işler olacağını söyledi.

Yapay zekanın küresel istihdama etkisine ilişkin uzun vade öngörülerini de paylaşan Torr, "Genel yapay zekaya gelirsek makineler bizden daha akıllı olacak, eğer robotları insan düzeyinde performansa göre geliştirirsek o zaman makineler insanların yaptığı tüm işleri yapabilecek. Elon Musk, zaten herkesi işsiz bırakacağıyla övünmeye başladı." diye konuştu.

Torr, söz konusu gelişmelerin gerçekleşmesi halinde, yapay zekaya kimin sahip olduğunun tekrar düşünülmesi gerektiğini belirterek, "Bu noktada yapay zekanın kamuya ait olması ve herkesin mülkiyetinde olması gerekecek ve biz de insanların istemedikleri takdirde çalışmak zorunda kalmayacağı bir ütopyaya ulaşabiliriz. Ben buna yapay zeka ütopyası diyorum, ancak bu, yararlılığını yitirmiş olacağı için kapitalizmi de terk etmeyi gerektirecek." değerlendirmesinde bulundu.

ING Uluslararası Başekonomisti James Knightley de yüksek vasıflı kol işçilerinin yapay zekadan en fazla korunacak meslek grubu olacağını söyledi.

Yapay zekanın, söz konusu meslekleri bile kısmen savunmasız hale getirebilecek optimizasyon stratejilerini kullanabileceğini ve geliştirebileceğini dile getiren Knightley, "Herkesin işlerinin bir şekilde değişeceğini kabul etmesi gerektiğini düşünüyorum ve bu gerçeği benimseyen ve bu gerçeği benimsemeye ve bunu nasıl etkili bir şekilde kullanacağını öğrenmeye istekli olanlar elbette en çok fayda sağlayacak veya en azından daha az etkilenecek." değerlendirmesinde bulundu.

YAPAY ZEKA EN FAZLA BEYAZ YAKA İŞLERİ ETKİLİYOR

Surrey Üniversitesi İnsan Odaklı Yapay Zeka Enstitüsünden Dr. Andrew Rogoyski ise, ChatGPT'nin kullanıma sunulmasıyla üretken yapay zekanın erken potansiyelinin görüldüğünü belirterek, gazetecilik, senaristlik, yöneticilik, avukatlık, grafik tasarımcılığı ve sanatçılık gibi çok çeşitli mesleklerin şimdiden etkilendiğini söyledi.

Üretken yapay zekanın gelecekteki etkisini kimsenin tam anlamıyla bilmediğini anlatan Rogoyski, "Bazı kariyerler birkaç yıl içerisinde yok olacak. Artık ömür boyu çalışacağımız işler arayamayız, bunun yerine yeni beceriler öğrenmemiz ve teknolojiler iş dünyasını değiştirdikçe uyum sağlamamız gerekecek." şeklinde konuştu.

Rogoyski, üretici yapay zekanın etkileyeceği mesleklere değinerek, beklentilerin aksine düşük vasıflıların yerine beyaz yaka mesleklerinin etkilendiğini vurguladı.

Söz konusu durumun şaşırtıcı olduğunu kaydeden Rogoyski, "Önce düşük vasıflı işlerin etkileneceğini, profesyonel beyaz yaka meslekleri ise güvenli görüyorduk. Ancak bunun tam tersi doğruymuş gibi görünüyor, fiziksel ve zanaatkarlık gerektiren işler en güvenli olduklarını kanıtlanıyor." ifadelerini kullandı.

Rogoyski, yapay zekanın uzun süredir insanların hayatında olduğunu ve sağlık, ilaç, lojistik ve internet aramaları gibi alanlarda ilerlemeler sağlandığını anlatarak, yapay zekanın etkisinin hızla arttığını söyledi.

YAPAY ZEKA BÜYÜK ÖLÇÜDE BİR AVUÇ ABD'Lİ ŞİRKET TARAFINDAN YÖNLENDİRİLİYOR

Andrew Rogoyski, üretici yapay zekanın daha çok ABD'de geliştirildiğini ifade ederek, "Yapay zekayı kullanırken belki de üretici yapay zekanın büyük ölçüde bir avuç büyük ABD şirketi tarafından yönlendirildiği gerçeğini düşünmeliyiz. Ne geliştirdiklerini veya teknolojiyi nasıl uyguladığını kontrol etmiyoruz. Bu, dijital ekosistemlerinin egemenliğini korumak isteyen birçok hükümet için endişe kaynağı olacaktır." yorumunda bulundu.

Eğitimin de üretici yapay zeka tarafından değiştirileceğini anlatan Rogoyski, "Yapay zeka, insanların bilgilerini ve yeteneklerini geliştirmek için önemli bir araç haline geldikçe, neyi, neden öğrendiğimizin yanı sıra, öğrenme şeklimiz gibi eğitimi değiştirecek." diye konuştu.

YAPAY ZEKA ELİNİZDEN İŞİNİZİ ALMAYACAK

Northeastern Üniversitesi Deneyimsel Yapay Zeka Enstitüsü Genel Müdürü Usama Fayyad da, dünya dijitalleştikçe, yapay zeka ve algoritmaların çeşitli alanlarda rol alma olasılığının giderek arttığını ve kolaylaştığını söyledi.

Yapay zeka ile ilgili yaşanan gelişmeleri elektriğin keşfiyle kıyaslayan Fayyad, "Elektrik ilk ortaya çıktığında insanlar onun belirli kullanım alanlarını biliyorlardı ve belirli şekillerde kullanıldığını düşünüyorlardı. Ancak zamanla insanlar kimsenin kullanmadığı diğer yolları keşfettiler." şeklinde konuştu.

Fayyad, benzer bir sürecin cep telefonlarında da yaşandığına işaret ederek, "İş dünyası arasındaki temaslar ve çok önemli görüşmeler hedeflenmişti. Ancak tahmin edin ne oldu? Söylentileri, sosyal medyayı ve daha önce kimsenin düşünmediği her türlü şeyi yaymak için harika araçlar haline geldiler. Dolayısıyla burada da benzer bir etki göreceğimizi düşünüyorum. İnsanlar teknolojiye ve yeteneklere alıştıkça, daha önce hayal bile edilemeyen yeni yollar bulunacak." ifadelerini kullandı.

Teknolojideki gelişimin istihdamı nasıl etkileyebileceğine yönelik geçmişten bir örnek veren Fayyad, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Muhasebecilerin 60 yıl önce güzel bir el yazısı, kafadan hesap yapabilme gibi yeteneklere ihtiyaçları vardı. Günümüzde artık bunların hiçbir önemi yok. Bugünkü muhasebeci sayısı daha mı az daha mı fazla? Bugün insanların uygarlık tarihinde sahip olduğumuzdan daha fazla muhasebecimiz var. Yani otomasyon, fonksiyonun demokratikleştirilmesini sağladı ve onu birçok küçük işletme için daha uygun hale getirdi. Daha küçük birimler, daha küçük organizasyonlar; artık herkes muhasebeyi kullanabiliyor."

Fayyad, insanların kendisine sıklıkla "Yapay zeka işimi elimden alacak mı?" sorusunu yönelttiklerini belirterek, "Cevabım hemen 'kesinlikle hayır' oluyor. Yapay zeka işinizi almayacak. Ancak yapay zekayı kullanan bir insan, siz onu kullanmıyorsanız işinizi elinizden alacaktır." dedi.

YAPAY ZEKA MONOTON İŞLERİ ÜSTLENİYOR

Yapay zeka stüdyosu Fokina.AI'nın Üst Yöneticisi (CEO) Dariya Fokina ise IMF raporunda yer alan bulgulara değinerek, küresel istihdamın yüzde 40'ının etkilenmesinin, yapay zekanın tüm bu işlerde insanların yerini alacağı anlamına gelmediğine işaret etti.

Yapay zekanın meslekleri yok etmediğini ancak onları değiştirdiğini vurgulayan Fokina, "Çalışanlar rutin görevleri sinir ağlarına devrediyor ancak yaratıcılık ve kararların sorumluluğunu almak hala insanlara ait bir ayrıcalık. Yapay zeka, ağır monoton emeğin yerini alarak iş yerinde ve günlük yaşamda giderek daha fazla insanların yardımcısı haline geliyor." diye konuştu.

Fokina, metin yazımı, evrak hazırlanması ve büyük veri analizi gibi bazı alanların yapay zekaya karşı hassas bir durumda olduğunu kaydederek, "Önümüzdeki 5-10 yıl içinde kuryelik, taksi şoförlüğü ve satış alanlarında kısmi işten çıkarmalar beklenebilir. Ancak teknoloji ve onun yasal düzenlemeleri, insan emeğinin kısmen ikame edilmesi için doğru seviyeye ulaşsa bile, bu onun tamamen reddedilmesi anlamına gelmemektedir." açıklamasında bulundu.

Hiçbir mesleğin yapay zekaya karşı korunaklı olamayacağını vurgulayan Fokina, "Benzetme yaparak şu soruyu sorabiliriz: Hangi meslekler bilgisayardan veya internetten korunabilir? Yapay zeka her şeyden önce çalışanları daha önemli görevleri çözmek için rutin işlerden kurtaran bir araçtır." ifadelerini kullandı.

23 Ocak 2024 Salı

Apple’ın iOS 18 güncellemesi, iPhone kullanıcılarına sunduğu 18 yenilikçi özellik ile cihazlarını daha kişisel, güvenli ve eğlenceli hale getiriyor. Bu özelliklerle iPhone’unuzu yeniden keşfedin!

Apple’ın 2024 yılına damgasını vuran iOS 18 güncellemesi, iPhone kullanıcılarına birbirinden yenilikçi ve kullanışlı özellikler sunuyor. Cihazınızın performansını artırmaktan kişiselleştirme seçeneklerine kadar birçok alanda yenilikler içeren bu güncelleme, günlük kullanım deneyiminizi bir üst seviyeye taşıyor. İşte iOS 18 ile birlikte iPhone’unuzda keşfetmeniz gereken 18 harika özellik:

1. Kontrol Merkezi’ni Kişiselleştirin: Cihazınızı Tamamen Sizin Hale Getirin  

iOS 18 ile birlikte Kontrol Merkezi’nizi dört farklı ekrana kadar genişletebilir, ihtiyaçlarınıza en uygun şekilde kişiselleştirebilirsiniz. Artık ekranın sağ üst köşesinden aşağıya kaydırarak Kontrol Merkezi’ni açtığınızda, ekranlar arasında yukarı ve aşağı kaydırarak geçiş yapabilir, simge ve widget’ları dilediğiniz gibi düzenleyebilirsiniz. Üstelik sol üst köşedeki + (artı) düğmesine dokunarak yeni araçlar ekleyebilir veya mevcutları çıkarabilirsiniz.

2. Video Kayıtlarını Durdurup Devam Ettirme Özelliği: Anları Kaçırmayın  

Kamera uygulamasına eklenen duraklatma düğmesi sayesinde, video kaydederken duraksamadan sahne değiştirebilirsiniz. Ekranın köşesinde beliren bu yeni düğme, video kaydına ara verip kaldığınız yerden devam etmenizi sağlıyor. Bu özellikle, tek bir videoda farklı açılar veya sahneler yakalamak artık çok daha kolay.

3. Safari ile Web’de Dikkat Dağıtıcıları Kapatın: Odaklanmış Bir Tarama Deneyimi

iOS 18, Safari tarayıcısında dikkat dağıtıcı öğeleri gizleyerek daha odaklanmış bir tarama deneyimi sunuyor. Web sayfalarındaki grafikler, menüler gibi dikkatinizi dağıtabilecek unsurları gizlemek için, adres çubuğunun solundaki dikdörtgen ve çizgilerden oluşan simgeye dokunarak bu özelliği aktif hale getirebilirsiniz. Bu özellik, özellikle okumaya odaklanmak istediğinizde oldukça faydalı.

4. Duygularınızı Günlük Uygulaması ile Kaydedin: Zihinsel Sağlığınızı Takip Edin  

Günlük uygulaması iOS 18 ile birlikte önemli bir yenilik kazandı. Artık her gün ruh halinizi kaydedebilir, zamanla duygularınızın nasıl değiştiğini gözlemleyebilirsiniz. Günlük girişlerinize farkındalık eklemek için, küçük bir ağaç simgesine benzeyen yeni ikona dokunmanız yeterli. Bu özellik, zihinsel sağlığınızı takip etmenizi kolaylaştırıyor.

5. Oyun Modu ile Daha Akıcı Oyun Deneyimi: Kesintisiz Eğlence  

iOS 18, oyunseverler için yerleşik bir Oyun Modu sunuyor. Bu mod, arka plan etkinliklerini minimuma indirerek oyunların daha akıcı ve hızlı çalışmasını sağlıyor. Oyun Modu, oyun başlattığınızda otomatik olarak devreye giriyor ve ekranın üst kısmında bu modun aktif olduğunu belirten bir bildirim çıkıyor. Eğer bu modu kapatmak isterseniz, bildirime dokunmanız yeterli.

6. Akıllı Evinize Misafirleriniz için Geçici Erişim İzni Verin

Apple Home uygulaması, iOS 18 ile birlikte konuk erişim özelliğini tanıttı. Bu özellik sayesinde, evinize gelen misafirlere akıllı cihazlarınıza geçici erişim izni verebilirsiniz. Örneğin, akıllı kilitlerinizi kullanarak misafirlerinizin eve giriş yapmasını sağlayabilirsiniz. Bunu yapmak için Apple Home uygulamasındaki ana sekmeden + (artı) simgesine dokunun ve ardından Kişi Ekle seçeneğini kullanarak erişim izni vereceğiniz kişiyi belirleyin.

7. Yeni Şifreler Uygulaması: Şifrelerinizi Güvende Tut  

iOS 18, Apple’ın güvenlik odaklı yeniliklerinden biri olarak bağımsız bir Şifreler uygulaması sunuyor. Bu uygulama, giriş bilgilerinizi güvenli bir şekilde saklıyor ve cihazlarınız arasında senkronize ediyor. Uygulama Kütüphanesi’nden bu uygulamayı açarak, tüm şifrelerinizi tek bir yerde toplayabilir, gerektiğinde kolayca erişim sağlayabilirsiniz. Bu sayede, hem güvenliğinizi artırabilir hem de şifre yönetimini daha pratik hale getirebilirsiniz.

8. Ana Ekran Kısayollarınızı Renklerle Özelleştirin: Estetik ve Kullanışlılık Bir Arada  

Ana ekranınızı daha estetik hale getirmek ve kullanışlılığını artırmak için iOS 18, uygulama kısayollarınızın renklerini duvar kağıdınızla uyumlu hale getirme imkanı sunuyor. Ana ekranınızda boş bir alana uzun basarak simgelerin hareket etmesini sağlayın ve ardından Düzenle ve Özelleştir seçeneklerine dokunun. Buradan simge boyutlarını ve renklerini dilediğiniz gibi ayarlayabilirsiniz.

9. Kilit Ekranı Kısayollarınızı Seçin: Kendi Kilit Ekranınızı Oluşturun  

Varsayılan olarak kilit ekranında el feneri ve kamera kısayolları bulunur, ancak iOS 18 ile artık bunları özelleştirme imkanına sahipsiniz. Kilit ekranınızda herhangi bir yere uzun basın, ardından Özelleştir ve Kilit Ekranı seçeneklerini seçin. Buradan, mevcut kısayolları değiştirebilir, ihtiyaçlarınıza göre yeni kısayollar ekleyebilir veya tamamen kaldırabilirsiniz.

10. Hesap Makinesi ile Gelişmiş Hesaplamalar Yapın: Matematik Notları Modu

Hesap Makinesi uygulaması da iOS 18 ile önemli bir güncelleme aldı. Sol alt köşedeki küçük hesap makinesi simgesine dokunarak Matematik Notları moduna geçiş yapabilirsiniz. Bu mod, matematiksel ifadeler yazmanıza ve hatta değişkenler atamanıza olanak tanır. Böylece, daha karmaşık hesaplamalar yaparken bile uygulama sizin için en uygun çözümleri sunar.

11. Fotoğraflarınızı Kolayca Bulun: Anılarınızı Daha Hızlı Erişin  

Fotoğraflar uygulaması, kütüphanenizdeki görselleri bulmanızı kolaylaştıracak yeni özellikler sunuyor. iOS 18 ile birlikte, uygulamanın ana ekranında son günler, kişiler, evcil hayvanlar gibi kategorilere yönelik kısayollar ve gezilerinizin koleksiyonları yer alıyor. Bu sayede, aradığınız fotoğrafları çok daha hızlı ve kolay bir şekilde bulabilirsiniz.

12. El Feneri Işığını Ayarlayın: Işık Yoğunluğunu ve Odak Noktasını Kontrol Edin

iOS 18 ile birlikte el fenerinizin ışık yoğunluğunu ve odak noktasını daha hassas bir şekilde ayarlayabilirsiniz. Kontrol Merkezi’nden el fenerini açtıktan sonra, Dinamik Ada üzerindeki simgeye dokunarak ışığın odak noktasını ve yoğunluğunu dilediğiniz gibi ayarlayabilirsiniz. Sola ve sağa kaydırarak odak noktasını, yukarı ve aşağı kaydırarak ise ışık yoğunluğunu değiştirebilirsiniz.

13. Notlar Uygulamasına Ses Ekleyin: Düşüncelerinizi Kaydedin  

Notlar uygulaması, ses kaydı ekleme özelliği ile daha işlevsel hale geldi. Artık notlarınıza doğrudan ses kaydı ekleyebilir ve bu kayıtları gerçek zamanlı olarak metne dönüştürebilirsiniz. Bir not açın ve ataş simgesine dokunarak Ses Kaydet seçeneğini seçin. Bu özellik, özellikle hareket halindeyken veya ellerinizi kullanmak istemediğinizde oldukça kullanışlıdır.

14. Uygulamalarınıza Ekstra Güvenlik Ekleyin: Önemli Bilgilerinizi Koruma Altına Alın  

iOS 18, önemli uygulamalarınıza ekstra güvenlik katmanları eklemenizi sağlıyor. Eğer telefonunuzu başkalarıyla paylaşıyorsanız, uygulamalarınıza erişimi Face ID veya Touch ID ile kilitleyebilirsiniz. Ana ekrandan bir uygulama kısayoluna uzun basın, ardından Face ID Gerektir (veya Touch ID Gerektir) seçeneğini seçerek bu özelliği aktif hale getirin.

15. Apple Maps ile Özel Yürüyüş Rotaları Oluşturun: Keşfinizi Kişiselleştirin

iOS 18 ile Apple Maps’e eklenen yeni özellikler, yürüyüş rotaları oluşturmanızı ve bunları çevrimdışı kullanım için kaydetmenizi sağlıyor. Apple hesap resminize dokunun, ardından mevcut rotaları görüntülemek ve yeni rotalar oluşturmak için Kütüphane ve Rotalar seçeneklerini kullanın. Bu özellik, özellikle doğa yürüyüşleri veya şehir turları planlayan kullanıcılar için büyük bir avantaj sağlıyor.

16. Yeni Duvar Kağıtları ile Cihazınızı Yenileyin: Taze Bir Görünüm

iOS 18, cihazınıza taze bir görünüm kazandıracak dört yeni duvar kağıdı sunuyor. Bu duvar kağıtları, hem açık hem de koyu mod alternatifleriyle birlikte gelir. Onları bulmak için iOS Ayarlarını açın, ardından Duvar Kağıdı ve Yeni Duvar Kağıdı Ekle seçeneklerini takip edin.

17. Mesajlarınıza Metin Efektleri Ekleyin: İletişiminize Renk Katın  

Mesajlar uygulamasında iOS 18 ile birlikte gelen metin efektleri, mesajlarınıza farklı bir hava katıyor. Artık iMessage sohbetlerine biçimlendirme seçenekleri (kalın, italik gibi) ve animasyonlu efektler (büyüyen veya patlayan metin gibi) ekleyebilirsiniz. Bir mesaj oluşturduktan sonra, metni seçin ve üstündeki oka dokunarak Metin Efektleri’ni seçin. Bu özellik, özellikle önemli mesajlarınızı vurgulamak için oldukça etkili.

18. Android Kullanıcılarıyla RCS Üzerinden Mesajlaşın: Sınırları Kaldırın  

iOS 18 ile iPhone kullanıcıları, Android kullanıcılarıyla da RCS (Rich Communication Services) protokolü üzerinden mesajlaşabilir. Bu yeni özellik, SMS’in yerini alarak okundu bilgileri, yazım göstergeleri, grup sohbetleri ve yüksek çözünürlüklü medya gönderimi gibi avantajlar sunuyor. Her ne kadar mesaj baloncukları yeşil kalsa da, bu özellik Android kullanıcılarıyla iletişimi çok daha zengin hale getiriyor.

iOS 18 ile iPhone’unuz daha kişiselleştirilebilir, daha güvenli ve daha eğlenceli hale geliyor. Bu yeni özelliklerle, cihazınızın potansiyelini tam anlamıyla keşfedin ve günlük kullanım deneyiminizi bir üst seviyeye taşıyın. iOS 18’in sunduğu bu yenilikleri denemeden iPhone’unuzun tüm yeteneklerini keşfetmiş sayılmazsınız!

19 Eylül 2024 Perşembe

Etiketler : #İOS #Apple

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından gerçekleştirilen ‘e-Devlet Araştırması 2024’ sonuçlarına göre Türkiye, 193 ülke arasında e-Devlet Gelişmişlik Endeksinde bir önceki döneme göre 21 sıra yükselerek 27. sıraya yerleşti.

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisinden aldığı bilgiye göre, BM e-Devlet Araştırmaları, BM Ekonomik ve Sosyal İşler Bölümü (UN DESA) bünyesindeki Kamu İdaresi ve Yönetim Bölümü (DPADM) tarafından yürütülüyor. 2003'ten itibaren raporları yayımlanan ve 2008 yılı itibarıyla düzenli olarak her iki yılda bir gerçekleştirilen çalışma, 2010 yılı itibarıyla 193 ülkeyi kapsıyor.

Araştırma kapsamında hesaplanan e-Devlet Gelişmişlik Endeksi, BM üyesi ülkelerin e-Devlet gelişmişlik düzeyini belirliyor. e-Devlet Gelişmişlik Endeksi Çevrim İçi Hizmet Endeksi, Telekomünikasyon Altyapısı Endeksi ve Beşeri Sermaye Endeksi olarak isimlendirilen 3 alt endeksle hesaplanıyor.

Türkiye, "BM e-Devlet Araştırmaları 2024" sonuçlarına göre, 193 ülke arasında e-Devlet Gelişmişlik Endeksinde bir önceki döneme göre 21 sıra yükselerek 27. sıraya yerleşti.

Araştırma kapsamında e-Devlet Gelişmişlik Endeksi ile birlikte ölçümlenen e-Katılım Endeksinde 22. sırada yerini aldı. Türkiye, 2024 e-Devlet Gelişmişlik Endeksinde en fazla ilerleme kaydeden ülkeler arasında oldu.

Ülke geçen dönem olduğu gibi bu dönemde de "Çok Yüksek e-Devlet Gelişmişlik Endeksine Sahip Ülkeler" arasında sayıldı.

Bu yıl e-Devlet Gelişmişlik Endeksi kapsamında ilk 10 ülke sırasıyla Danimarka, Estonya, Singapur, Güney Kore, İzlanda, Suudi Arabistan, Birleşik Krallık, Avustralya, Finlandiya ve Hollanda oldu.

Türkiye, içinde bulunduğu üst orta gelir seviyesindeki 56 ülke arasında e-Devlet Gelişmişlik Endeksinde 2. sırada yer aldı. Bu sıralamada ilk 5 ülke, Kazakistan, Türkiye, Hırvatistan, Çin ve Sırbistan olarak kaydedildi.

Asya bölgesinde ise Türkiye, içinde olduğu 47 ülke arasında e-Devlet Gelişmişlik Endeksinde 9. sırada yer aldı. Bu kapsamda ilk 10 ülke sırasıyla Singapur, Kore Cumhuriyeti, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Japonya, Bahreyn, İsrail, Kazakistan, Türkiye ve Çin olarak gerçekleşti.

Türkiye'nin, içinde olduğu Asya (Batı Asya alt bölgesi) ve dünya ortalaması puanları incelendiğinde tüm alt endeks bileşenlerinde bölge ve dünya ortalamasının üstünde ilk sıralarda olduğu görüldü.

2018'de ilk defa pilot olarak 40 şehir için ölçülen Yerel Çevrim İçi Hizmet Endeksi kapsamında 2024'te 193 ülkenin en kalabalık şehirleri için değerlendirme yapıldı.

Türkiye'den İstanbul için yapılan ölçümlemede 2020 yılı raporunda 12. 2022 yılı rapor döneminde 11. sırada yer alan İstanbul, bu yıl 7. sıraya yükseldi ve 42 şehir ile "Çok Yüksek LOSI" değerine sahip şehirler arasında yer aldı. Böylece İstanbul, Berlin, Seul, Singapur ve Londra gibi şehirleri geride bırakmış oldu.

19 Eylül 2024 Perşembe

Etiketler : edevlet