İstanbul Ticaret Odası (İTO) Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, 24 Haziran seçimlerinin Türkiye’nin, 2023 vizyonuna, 2053 vizyonuna, 2071 vizyonuna koşarak gideceğimizin müjdecisi olduğunu söyledi.
Türkiye ve Azerbaycan tarafından yapımı 3 yıldır süren Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı’nın (TANAP) faaliyete geçtiğini belirten Avdagiç, “TANAP’ın faaliyete geçmesi, Türkiye’nin yatırım ve güvenlik iklimini teyit etmiştir. Türkiye, şu an dünyada yatırımcılar için en güvenli limanlardan biridir” dedi. Avdagiç,Oda’nın haziranayı Meclistoplantısında yaptığı konuşmada,dünya ekonomisini derinden etkileyen önemli gelişmeler olduğuna dikkat çekti.
TİCARET SAVAŞLARI
ABD’nin AB, Çin ve Hindistan ile başlattığı ticaret savaşlarının dengeleri sarstığını söyleyen Avdagiç, Arjantin’in yıllar sonra yeniden IMF ile borç pazarlığı yaptığını anlattı. Avdagiç, böyle bir dönemde Türkiye’nin IMF’ye borç vermeyi teklif edip yoluna devam ettiğini hatırlatarak şöyle konuştu:
TAHMİNLER DEĞİŞTİ
“Türkiye, son 16 senede önemli bir dönüşüm yaşadı. Her manada büyük kazanımlar elde etti.
Söz gelimiekonomi cephesinde, 197 milyar dolarlıkmilli gelirimizi 851 milyar dolara çıkardık. Biliyorsunuz, 2018’in ilk çeyrek büyüme rakamı da yüzde 7.4 olarak açıklandı.Bu oranla OECD’de birinci, G20’de ikinci sıradayız.Son9 yıldır kesintisiz şekilde büyümeye devam ediyoruz. Dünya Bankası bu başarının ardından ülkemiz için 2018 yılı büyüme tahminini yüzde 3.5’den yüzde 4.5’e revize etti.”
100 YILLIK SÜREÇ
Cumhurbaşkanlığı ve milletvekilliği seçimlerinin 2018 yılında olmasının simgesel bir anlamı olduğuna işaret eden Şekib Avdagiç, 100 yıl önce, 1918 yılında Türkiye’yi bölmek isteyenlerin, 2018 yılında da işbaşında olduğuna dikkat çekti.
“100 yıl önce kardeşlerimizden, dindaşlarımızdan bizi ayırmak için önümüze Sevr’i koyanlar, şimdi de benzer hedeflerin peşindeler” diyen Avdagiç, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Biz büyük Türkiye’yi kurmak istedikçe, büyük projeleri gerçekleştirdikçe, kaybolan onurumuzu kazandıkça, güçlü liderimizin ardında, Gezi olaylarından 15 Temmuz FETÖ hain darbe girişimine kadar bütün oyunlarını boşa çıkardıkça, ne yapacaklarını bilemez hale geliyorlar. İstanbul iş dünyası olarak, güçlü Türkiye’yi hiçbir engelin durduramayacağını 24 Haziran seçimlerinde bir kez daha göstereceğimize inanıyorum. 24 Haziran, 2023 vizyonuna, 2053 vizyonuna, 2071 vizyonuna koşarak gideceğimizin müjdecisidir, böyle olmalıdır.”
TANAP İHYA EDECEK
Başkan Avdagiç, konuşmasında TANAP’ın açılış törenine katıldığını belirterek, “TANAP, geçtiği her yeri ihya edecek” dedi. Projenin Hazar Bölgesi’nden Avrupa’ya kadar tüm bölgelerin refah ve istihdamına da katkı sağlayacağını vurgulayan Avdagiç, şöyle devam etti:
“TANAP gibi büyük bir uluslararası altyapı projesinin kısa sürede faaliyete geçmesinde Türkiye’nin son 16 yılda sağladığı siyasi ve ekonomik istikrarın çok önemli rolü vardır. Üstelik Türkiye bu istikrarı, FETÖ gibi bir ihanet şebekesinin kanlı darbe girişimini bertaraf ederek sağlamayı başarmıştır. Dünya ekonomisinde çalkantıların olduğu bir dönemde TANAP’ın bitirilerek faaliyete geçmesi, Türkiye’nin yatırım ve güvenlik iklimini teyit etmiştir. Türkiye, şu an dünyada yatırımcılar için en güvenli limanlardan biridir.”
İMAR BARIŞINDA ÜYEYE ÖZEL ÇALIŞMA
İTO Başkanı Şekib Avdagiç, Oda’nın İmar Barışı’nda aktif görev aldığını belirterek, bu bağlamda İTO Bilgilendirme Merkezi’nde üyelerine destek vereceklerini açıkladı.
Hükümetin yıllardır süren bir yaraya daha parmak basarak, İmar Barışı’nı yürürlüğe koyduğunu hatırlatan Avdagiç, bu konuda yapacakları çalışmaları şöyle anlattı: “İstanbul iş dünyasının temsilcisi olarak İTO, İmar Barışı’nda aktif görev aldı. Bu bağlamda İstanbul Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile ortak bir çalışmanın hazırlıklarına başladık. Çalışmalarımız ticari binaları kapsıyor. Dolayısıyla ticari binalarla sınırlı olmak üzere İTO Bilgilendirme Merkezi’nde masalar oluşturup, bu konuda gerek telefonla, gerekse doğrudan gelerek başvuran üyelerimize destek vereceğiz. Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü elemanları, öncelikle İTO’nun bu konuda görev verdiği kişileri eğitime tabi tutacak.”
İTO Başkanı Şekib Avdagiç - 21 Haziran / İTO Meclisi: 24 Haziran’da oyumu, dün olduğu gibi bugün de Türkiye’yi başarıdan başarıya koşturan, mazlumun yardımına koşmak için bir an bile tereddüt etmeyen bir Cumhurbaşkanı için kullanacağım. Onun ardında, büyük ve güçlü Türkiye için yürümeye devam edeceğim.
ASIL HEDEF BÜYÜME VE İSTİKRAR
İstanbul Ticaret Odası Meclis Başkanı Öztürk Oran, Türkiye’nin 24 Haziran seçimleri ile yepyeni bir sistemle, daha güçlü bir Türkiye yolunda önemli bir adım attığını söyledi. Oda’nın aylık Meclis toplantısında konuşan Oran, şöyle devam etti:
“Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, ekonomik alanda da güçlenen bir Türkiye resmini net bir şekilde ortaya koyacaktır. Çünkü şunu çok iyi biliyoruz ki, hayattaki başarının en temel esası onu sürdürebilmektir.
Türkiye için asıl hedef, istikrar içinde büyümektir. İnanıyorum ki, birlik ve beraberlik duygusunun egemen olduğu, suhulet içinde gerçekleştireceğimiz seçimler Türkiyemizin önünde, yepyeni başarıların kapısını açacaktır. Seçimlerin ekonomik büyümenin devam ettirilmesi noktasında bir kaldıraç olmasını bekliyoruz.”
MECLİS ÜYELERİ KÜRSÜDE
MAL VE HİZMET ALIM KARARI DOĞRU DEĞİL
Ramazan Bingöl / Restoran ve Yiyecek İçecek Hizmetleri Meslek Komitesi: İstanbul Ticaret Odası’nın mal ve hizmet alımlarına ilişkin kararını doğru bulmuyorum ve bu konuda şerh koyuyorum. İTO’nun ve bağlı kuruluşlar ile iştiraklerinin mal ve hizmet alımlarında Meclis ve meslek komitesi üyeleri ile bunların birinci derecede yakınları veya yönetici olduğu firmalardan teklif alınmaması yönündeki kararı doğru değil. Burada Meclis Üyesi olan bir kişinin kardeşinin, akrabasının veya tanıdığının ne suçu var? Bu yüzden niye cezalandırılıyor? Niye burada ticaret yapmasın? Her ticaret yapanın, her bir makamda bulunanın akrabası, arkadaşı, dostu yolsuzluk mu yapacak? Art niyeti varsa bunu zaten yapar. Bu bakış açısını değiştirmemiz gerekiyor. Burası adı üstünde Ticaret Odası. Ben buraya ticareti geliştirmeye, yaymaya, büyütmeye, uluslararası alanda iş yapmaya geliyorum. Ama diğer taraftan baktığımda da özelinde ticareti kısıtlıyorum. Bunun böyle olmaması gerektiğini düşünüyorum.
YENİ NESİLLERE ÖRNEK BİR KARAR
Orhan Albayrak / Eğitim Meslek Komitesi: Geçmişte bir partide başkan yardımcılığı yaparken, 5 ay etik ile ilgili çalışmalarda bulundum. Dünyadaki büyük şirketler, ABD, Norveç, İngiltere başta olmak üzere birçok meclisle ilgili veriler topladım. Kendime göre bir etik sözleşme hazırladım ve o sözleşmede şunları gördüm. Evet, biz Türkiye olarak bir ülkeyiz ama çok büyük şirketler, çok büyük meclisler var. Yönetimi, mal ve hizmet alımı konusundaki kararı için tebrik ediyorum. Doğru bir karar; etik olduğunu düşünüyorum. Bundan sonraki nesillere de örnek olacağı kanaatindeyim. Yaptığınız iş, kanunen suç değil ama vicdana oturmuyor. Birçok etik sözleşmeyi incelerseniz olayın sadece iş yapıp yapmama dışında da birçok boyutunun olduğunu görebilirsiniz.
Mustafa Balkuv’u denetimli serbestlik konusundaki başarılı çalışmalarından dolayı tebrik ediyorum. Eğitim Komitesi olduğumuz için bir konuyu düzeltmeden geçemeyeceğim. Odamızın da içinde olduğu ÖZİMEK adlı bir projeyle Dünya Ticaret Odaları Kongresi’nde birinci olduk. Projeyle 20 bin kişiyi istihdam ettik. İşgücü borsası kurduk, web sitesi yaptık. Mesleki eğitimin cazip hale getirilmesine yönelik yeni projemiz var.
DOĞRU VE ŞEFFAF İHALELERLE EN İYİ HİZMETLERİ ALMALI
Levent Birant / Şehiriçi Yolcu Taşımacılığı Meslek Komitesi: Etik konusunda kimsenin söyleyeceği bir şey yok. İstanbul Ticaret Odası, 400 bin üye ile dünyanın en büyük ticaret odası olmakla övünüyor. Odada 81 meslek komitesine mensup üyelerin her biri, kendi sektörünün birinci, ikinci ya da önde gelenleri durumunda. Burada çok geniş çalışmalar yürüten, perakende satış yapan şirketler var.
Kısa süre önce bir konuya muhatap oldum. Ticaret Üniversitemizin personel taşıma ihalesi nisanda mevcut firmanın olumsuzlukları nedeniyle bir anda iptal oldu. Üniversiteden geçen dönem sorumlumuz Hasan Erkesim, beni arayarak müdahil olmamızı istedi. Biz de bu hizmeti kaldığı yerden alıp yürüttük. Üniversite bize,
‘Bu hizmetlerin yürütülmesi için bir teklif verin’ dedi.
17 Nisan’da teklifimizi verdik. Ama hizmeti de bu esnada sürdürdük. Daha sonra üniversiteden talep geldi, ‘taşıma ile ilgili ihale yapılacak. Sizinle görüşeceğiz’ diye. Arkadaşlarımız gitti ama ben Meclis Üyesi olduğum için ihale komisyonundan dışarı çıkarıldılar.
Kararın tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Doğru ve şeffaf ihaleler yapıldığı müddetçe bu Oda ve bağlı kurumları en iyi malları, en iyi hizmetleri almakla mükelleftir.
İSTANBUL’UN TAMAMINI YASAKLI MI YAPACAĞIZ?
Bekir Taner Ateş / İplik ve Elyaf Ürünleri Meslek Komitesi: İstanbul Ticaret Odası’nı ilgilendiren birçok konu varken önceliğimiz bu olmamalıydı. Getirilen öneri, neredeyse İTO Meclis üyelerinin itibar kaybı anlamını taşıyor.
Sayın Başkanım, bir işi İTO seçilenlerine ve yakınlarına verince sıkıntı olur diyorsanız, ben de İTO seçilenleri haricinde birine verince sıkıntı olmaz mı diye soruyorum? O takdirde İstanbul’un tamamını yasaklı mı yapacağız? Tabii ki her iki durumda da olumsuzluklar olabilir. Mal ve hizmet alımında İTO’nun her bir lirasını kendi firmanızın parası kadar kıymetli görürseniz oluşabilecek sorunların çoğunu çözmüş olursunuz. Yoksa bugün Oda üyelerine yasak koysanız, yarın İstanbul esnafına, sanayicisine yasak koysanız ne değişir?
İTO ile hiçbir ticari bağım yok. Lakin yaptığım işle ilgili Oda’nın bir alım talebi olursa bunu benden daha uygun fiyata ve kalitede kimse vermemeli.
Oda’nın işleyişinde aksaklık varsa ve ülkemizdeki gelişmelerden Oda üyeleri zarar görüyorsa öncelik belirtmek bizim görevimiz olmalı. Yönetim Kurulu’ndan ricam bu kararını geri çekmesidir.
BİR İŞİ HEM YAPIP HEM DENETLEYEMEZSİNİZ
Mehmet Develioğlu / Kağıt ve Kırtasiye Meslek Komitesi: İTO’nun 400 bin üyesinden bahsediyoruz. Bu, Meclisi koruma ile ilgili bir karar diye düşünüyorum. Murat Başkan’la birlikte yönetimde olduğumuz dönemde Meclis’ten en büyük desteği aldığımız konu buydu. Bu Meclis’teki herkes işinin ehli. En iyi işi yaptıklarına da eminim. Ama eğer biz buraya geliyorsak istediğiniz kadar tarafsız oluyoruz deyin, oralarda seçici yerlerde olan, seçici kişileri atayan bir kardeşiniz olarak söylüyorum. Ne kadar yaparsanız yapın, orada bizim profesyonel arkadaşlarımız, kardeşlerimiz, çalışanlarımız oluyor, bizler oluyoruz. Etkilenmemek mümkün değil. O yüzden ben bu kararın doğru olduğunu düşünüyorum. Meclisi ve Yönetim Kurulu’nu koruduğunu düşünüyorum. Biz Meclis üyelerinin bir vasfı da İTO’nun denetleme kuruluyuz. Hem denetleyeceğiz hem de o faaliyetlerin içerisinde olacağız. Bu biraz olayın yapısına ters.
İNGİLTERE’DE BİN LİRALIK HEDİYEYİ BİLE BEYAN EDİYORLAR
Yusuf Cevahir / İnşaat Taahhüt Meslek Komitesi: Batı dünyasında resmi kurumda görev alanlar, kendilerine gelecek olan hediye dahi olsa bunu bildirmek zorunda. İngiltere’de 150 pound’un yani bin liranın üzerinde bir hediyeyi bir milletvekili veya Lordlar Kamarası’nda biri aldığı zaman bunu beyan etmek zorunda. Bu kadar hassas bir ölçü bu. Dolayısıyla bu kadar hassas ölçünün olduğu bir yerde bu makamların suistimal demeyim ama kullanılma ihtimalleri her zaman yüksek. Hizmete talipseniz çözüm basit. Meclis’ten çekilirsiniz. Çekildikten sonra da her türlü hizmete teklif verirsiniz. Bunu bir pazarlık konusu yapmak, burada açmak doğru değil. Sadece İTO’da değil, devlet kurumlarında da STK’larda da durum aynı. Meclisin içinde vazife yapıyorsak bu ahlaki kurallara da uymalıyız. Bu bir Yönetim Kurulu teklifidir ve kabul edilmesi de zarurettir.
HEMŞEHRİLERİN ZİYARETİNE MECLİS ÜYELERİ DE DAVET EDİLSİN
Ferhan Ademhan / Toptan ve Dış Ticaret Meslek Komitesi: Biz burada tüccar olan arkadaşlara mı güvenmiyoruz, yönetim mi kendine güvenmiyor? Burada herhangi bir Meclis üyesi niye teklif vermesin? Bence bu karar yanlış. Gözden geçirilmesini tavsiye ediyorum.
Birkaç sanatçı dostumuzun bizden ricası oldu. Çektikleri filmler veya ürettikleri eserler yurtdışında sergileniyor. Bu nedenle ihracatçı sayılmak ve bu konuda Oda ile diyalog kurmak istiyorlar. İhracatçı olarak kabul edilmeleri için bizlerden destek bekliyorlar.
Sosyal medyayı iyi kullanıyorum ve Şekib Başkanı da sosyal medyadan takip ediyorum. Mardinli bir derneğimiz yönetimden randevu almış ve Şekib Başkanım da bu görüşmeyi kendi hesabında paylaşmış. Meclis’te Mardinli 8 kardeşim var. Onları tek tek aradım ama maalesef hiçbirinin bu görüşmeden haberinin olmadığını öğrendim. 261 Meclis üyesi olarak tek bir amacımız var: İstanbul tüccarına hizmet etmek, hemşehrilerimizle ilgili elimizden geleni yapmak. Hemşehrilerimiz Oda’yı ziyaret ettiklerinde ilgili Meclis üyeleri de davet edilirse çok daha iyi olur. Beraber daha verimli çalışacağımızı düşünüyorum.
DESTEKLİYORUM AMA YETMEZ
Fatih Güner / Restoran ve Yiyecek İçecek Hizmetleri Meslek Komitesi: Dünyanın 5’inci büyük odasının 20. Dönem Meclisi’nde bulunuyoruz.
Bu Meclis ülkemizin ekonomisine, sektörlerimizin sorunlarının çözümüne hayırlar getirsin.
Bereketli bir dönem olmasını diliyorum. İTO Meclisi’nin bu dönem yarıya yakını değişti.
20 bin üyemi temsilen burada bulunuyorum.
Oda’nın mal ve hizmet alımına yönelik kararı komitelerimize de geldi. Ramazan Bingöl eleştirdi, kabul etmedi. Aynı komitede olmamıza rağmen ben onaylıyorum. Ama yetmez.
BİZİM DE BİR SİGORTA FUARIMIZ OLSUN
Doğan Şen / Sigortacılık Meslek Komitesi: Alıcı ile satıcının aynı platformda bulunması kanaatimce doğru değil. Yönetim Kurulu’nun kararının doğru olduğunu düşünüyorum ve bunun yaygınlaştırılmasını talep ediyorum.
Ülkemizde sigortacılık sektörünü büyütmek istiyoruz. Çünkü sigortalılık oranı bir ülkenin gelişmişlik göstergelerinden biri. Sanayicinin daha güvenilir yatırım yapmasına vesile olur. Kamu yükünü azaltır, özkaynak israfını engeller, fon yaratır. Her bir poliçede tahakkuk eden yangın sigorta vergisi ve banka sigorta muamele vergisi ile hazineye vergi aktarır. İstihdam ve tasarruf sağlar, kadercilikten bilimselliğe geçişte rol oynar, gelecek planlamasının doğru yapılmasını temin eder. Ticari ve sınai işletmelerin kredibilitesini yükseltir.
Sigorta sektörünü büyütmek istiyoruz. Çünkü iklimsel ve jeolojik hasarlarda ülkemiz dahil dünyada hızlı bir artış var. Ve bu manada ülkemizi de ciddi riskler bekliyor. Bu sektörü büyütmek için desteklerinizi ve yardımlarınızı isteyeceğiz.
Odamızın 2018 iş programını ve bütçesini okudum. Çok güzel program. Hazırlayanlara teşekkür ediyorum.
Yönetim Kurulu’ndan sigorta sektörünün gelişmesine yönelik ve tüm tarafların katılacağı bir fuar düzenlenmesini talep ediyorum. Bugün TARSİM ve DASK dünyada numune olan kurumlar. Pek çok ülke TARSİM ve DASK’ın çalışma esaslarını bizden öğreniyor.
Bu ülkemiz için çok büyük bir reklam konusu. İTO’nun sigortacılık konusunda bir fuar düzenlemesi ülkemizin adını dünya arenasında duyuracak.
İTO MECLİSİ’NİN BÜYÜMESİNİ İSTİYORUZ
Sait Kılıç / Kargo, Posta ve Depolama Meslek Komitesi: 21 Mayıs 2018’de babamı geldiği yoldan Hak yolu olan ebedi yolculuğa uğurladık. Bu dönemde yanımızda olan veya olamayan dostlarıma teşekkür ediyorum.
Geçen Meclis’te burada yaşanmaması gereken bir seçim sıkıntısı yaşandı. Meclis üyelerimizden bazıları, bu hadisenin doğru olmadığını ve Meclisimize yakışmayan bir durum sergilendiğini ifade ederek 25 yıldır bu çatı altında yaşayan biri olarak benden ve Mithat Bey’den devreye girmemizi rica ettiler. Sayın Meclis Başkanımız, Yönetim Kurulu Başkanımız ve Yönetim Kurulu Başkan Yardımcımız ile görüşerek arkadaşlarımızın iç yönerge ile ilgili taleplerini kendilerine ilettik. Onlar da gündemlerine aldılar. Kendilerine teşekkür ederim. Meclis üyelerinin haklarının korunması görevi, temel olarak Yönetim Kurulu’nun ve Meclis Başkanı’nındır. Meclis Başkanı bu Meclisi ne kadar büyütürse kendisi büyür, ne kadar küçültürse kendisi de o kadar küçülür. Biz büyümelerini istiyoruz.
DEFTER TASDİKİNİ NOTERLER YAPMALI
Numan Sağ / Mali Müşavirlik Meslek Komitesi: TOBB’un yatırım ortamının iyileştirilmesiyle ilgili 7099 sayılı yasada, ‘şirket kuruluşları artık noterlerde değil, MERSİS üzerinde onaylansın ve hızlıca şirket kuruluşu yapılsın’ şeklinde bir önerisi var. Tüm Türkiye’de ticaret şirketlerinin kuruluş değişiklikleri artık MERSİS ortamında yapılıyor. Ticaret sicil müdürlüğünden randevu alınıyor, ardından şirketin kuruluşu hızlıca gerçekleşiyor. Tescil ilanını da ticaret sicil müdürlüğü yapmış oluyor.
Şu anda ticaret sicil müdürlüğünde saatlerce defter tasdikleriyle uğraşılıyor. Bunun için yeni elemanlar almak zorunda. Oysa 7099 sayılı kanunun 22. maddesine ‘ticaret sicil müdürlüğü veya noterler’ cümlesi eklendiğinde ticaret sicil memurlarımız defter tasdiki ile uğraşmayacak. Bırakın noterler yapsın bunu. Anonim şirketlerin kuruluşu noterden yapılabiliyor, limited şirketlerinki yapılamıyor. Burada işleri hızlandırmak gerekirken daha pratik ve daha az ücret alınması hedeflenirken hem zaman hem de emek kaybediyoruz.
Defter tasdiki ücretlerinin artırılması da doğru değil. Daha doğrusu defter tasdikinin sicil müdürlüğünde yapılması doğru değil. Hazır defter alınabilir. Matbaada fatura bastırılır gibi defter alınabilir. Sicil müdürlüğünün mührü ile mühürlenebilir. Ama bu da yetmez. Şu anda sicil müdürlüğünde şirket kuruluşlarında 100 sayfalık defter tasdiki yapılıyor. Bir ticaret şirketinin açılış kapanış maddeleri veya 1 aylık süresi içindeki maddeleri bazen 150 sayfa tutuyor. Düşünün bir holding, bir anonim şirketi, iyi çalışan aktif bir şirket 10 gün sonra notere değil, tekrar ticaret sicil müdürlüğüne gidip defter tasdiki yaptıracak. Mali müşavirler olarak önerimiz, 7099 sayılı kanunun 22. maddesine ve/veya cümlesiyle ‘noterler tarafından da yapılır’ hükmünün getirilmesidir.
94 SEKTÖRÜN 57’Sİ DIŞ TİCARET AÇIĞI VERİYOR
Mehmet Akif Özyurt / Takım Tezgahları ve Otomasyon Meslek Komitesi: Sanayi İhtisas Komitesi olarak geçen dönem İstanbul Düşünce Akademisi’ne (İDA) yaptırdığımız ‘Türkiye’nin dış ticaret ve hammadde ithalat analizi’ başlıklı çalışmanın çıktıları özet olarak şunu söylüyor: İthalatımız belli ürün gruplarına ve ürünlere yoğunlaşmış durumda. Bu alanlarda yerli üretimi geliştirebilirsek dış ticaret açığını büyük oranda ortadan kaldırabiliriz.
Toplam ithalatımızın yüzde 77’sini ilk 13 fasıl oluşturuyor. İthalatta yüzde 74.8 paya sahip olan bu 13 sektör, dış ticaret açığının da toplam yüzde 77.3’üne neden oluyor. Dolayısıyla sadece bu ilk 13 fasılda yerli üretimi teşvik etmemiz bile cari açığımızın kapanması için çok büyük fayda sağlayacak.
94 sektörün 57’si açık veriyor. Açık tutarı 120.9 milyar dolar. İthalat fasıllarında ilk sırayı petrol alıyor. 37.2 milyar dolar. Ancak petrol ithal etmek zorundayız. Makine ve elektrikli makine, her biri 13.3 milyar dolar ile en fazla açık veren sektörler. Onu
8.5 milyar dolar ile demir çelik izliyor. Plastik 7.8 milyar dolar ile üçüncü sırada. Kıymetli metal 6.5 milyar dolar, organik kimyasal 4.7 milyar dolar diye devam ediyor.
Aslında cari açığımızı kapatmak çok zor değil. Doğru yerlere doğru yatırımı yapma, kısıtlı imkanları doğru kanalize etme meselesi bu. Tabii olay yine yerli ve milli ürün kullanmaya geliyor.
ARTIK DİJİTAL EKONOMİYİ KONUŞALIM
Ergun Kont / Bilgi Teknolojileri Meslek Komitesi: Komitelerimizi ve Meclisimizi ne kadar etkin çalıştırırsak sektörlerimize ve dolayısıyla ülkemize değer katma noktasında bize düşeni azami derecede yapmış oluruz. Bana göre İTO’da komitelerimiz en fazla çıktı üreten, en fazla çalışan ve katkı sağlayan organ. Bununla birlikte biz komite çalışmalarımızda Meclis ve komite üyeleri diye ikiye ayrılıyoruz. Komite bir bütündür, sektör bütündür, sektörel faaliyetler de komitede bir bütün olarak dikkate alınmalı. İTO’nun bu komitelerde bizi ayrıştırmaması, sınıflandırmaması açısından artık bir adım atması gerekiyor. Bu adımla komitelerimiz de motive olacak.
Bilgiyi Ticarileştirme Merkezi’nde ilk akla gelecek komiteyiz. Girişimcilerimiz buraya geliyor ve bizlere projelerini sunuyorlar. Biz bütün projelere yatırımcı gözüyle bakıyoruz. Komite olarak 1 milyon TL’lik bir yatırım fonu oluşturalım ve inandığımız projelere bu fonu kullanalım dedik. İTO’nun bu güçlü Meclisi 81 komiteyle bu konuya iştirak ettiğinde 81 milyonluk bir yatırımcı fonu ortaya çıkmış oluyor. İTO Meclisi bu konuda ön plana çıkmalı.
Meclisimizi ekonomik konularda besleyecek bir ekonomi kurulu bu Meclis’e değer katacak.
Artık dijital ekonomiyi konuşmamız gerekiyor.
Bu vizyondan hareketle İTO olarak Bilgi ve Teknoloji Danışma Kurulu’nu da kuralım.
ÇATALCA GÜMRÜĞÜNDE 200 DOLARA YER KİRALIYORUZ
Mehmet Metin Korkmaz / Gümrük Müşavirliği Meslek Komitesi: İç yönergenin hem oylamaya hem seçime yönelik 5174 sayılı TOBB yasası ile çelişen bir sürü maddeleri var. Bu yönergenin düzeltilmesi yönünde Sayın Başkanla görüştüm. Dünya gerçekleriyle örtüşen, çağdaş, yenilikçi bir yönerge bekliyoruz. Bundan da herhangi bir şüphemiz yok.
Bizler Meclis üyesi olarak, iş insanı kimliğimizle hem kamunun hem de üyelerimizin haklarını korumakla mükellefiz. Unutmayalım, bu Oda’nın Meclisi’nde bulunmak büyük bir şereftir.
Yönetim Kurulu’ndan bir talebimiz var. 2007’de TOBB’un bir yazısı referans gösterilerek, bundan sonra Türkiye’deki bütün odalardan TOBB marifetiyle Gümrük Bakanlığı’na yazıların gönderilmesi gerektiği bildirildi. Biz de 2015’te Gümrük Müşavirleri Komitesi olarak ülkenin dış ticaretini ilgilendiren çok önemli 12 maddeyi yazdık. Yönetim Kurulu marifetiyle TOBB’a gönderdik, TOBB da bakanlığa iletti. 2015’ten günümüze kadar 12 maddenin 6’sına henüz cevap verilmemiş, 2’sine cevap verilmiş. 4’ünün de mevzuat düzenlemeleri kapsamında gündeme alınacağı ifade edildi.
Çatalca gümrüğünde şu anda 200 dolarla yer kiralıyoruz. Depolamada da 27-28 Euro civarında para ödüyoruz.
HAMİLİK YAPTIĞIMIZ OKULLARI ARTIRALIM
Mustafa Büyükdede / Takım Tezgahları ve Otomasyon Meslek Komitesi: İl Milli Eğitim Müdürlüğümüz ile dayanışma halinde yürüttüğümüz tematik okullar ve hamilik projesi, Milli Eğitim Bakanlığı’na sunularak kanun haline getirildi. Odamızın iki yıldır fiilen takip ettiği ve uygulamalarda bulunduğu mesleki teknik okullarımızın birinci yıl 8 okulumuza, ikinci yıl 15 okulumuza bizzat komitelerimizin hamiliği bulunuyor. Rahmetli İbrahim Başkan ve Öztürk Başkan’ın tam desteğiyle projemiz hayata geçirildi. İbrahim Başkanıma Allah’tan rahmet diliyor, Öztürk Başkanıma teşekkür ediyorum. Şekib Başkanım, Meclis Başkanı iken özellikle Milli Eğitim Bakanı’na projenin Odamız’da geliştiğini, Meclis üyelerinin katkıları olduğunu ve Yönetim Kurulu’muzun uygulamayı desteklediğini belirtti. Başkanıma teşekkür ediyorum.
İTO birinci yıl 1 milyon TL, ikinci yıl 1.3 milyon TL olmak üzere okullarımızın ihtiyaçlarına göre hamilerimizin tespiti kontrolünde ödemeleri yaptı.
Hamilik projesi ile komitelerimizin almış olduğu okullar takip edilecek. Hamiler rapor verecek. Okullar özel durumlar haricinde ayda iki defa ziyaret edilerek istişarelerde bulunulacak.
Tüm arkadaşlarımızdan, komitelerimizden bu okullara yeni okulların eklenmesini istiyoruz. Yeni okulların desteklenmesi konusunda, sizlerin desteğini bekleyen bir isim listesi talep ediyoruz.
İSPARK OTOPARKLARINI BİZ DE ÜCRETSİZ KULLANALIM
Numan Hocaoğlu / Gözlükçülük ve Saatçilik Meslek Komitesi: Meclis üyesi arkadaşlarımızın söz isteme sırası ve yazma şekliyle ilgili bir eleştirim olacak. Geçtiğimiz ayki Meclis’te saat 13.00 sıralarında Meclis Başkanımızın sekreteryasına telefon ederek ismimi konuşmacı olarak yazdırdım. Konuşmacı olarak kaç kişi olduğunu sordum. 10 kişi denildi. Meclis’te 17’nci kişi olduğum söylendi; zaten 18 kişi vardı.
Meclis ve otopark giriş kartlarımız dağıtıldı. Yönetim Kurulumuza teşekkür ederim. Murat Başkan döneminde Meclis üyelerimizin İSPARK otoparklarını ücretsiz olarak kullanmaları yönünde bir ricam olmuştu. Ama İSPARK tarafından olumsuz cevap gelmişti. Aynı ricayı tekrarlamak istiyorum. 260 Meclis üyesi var. Aynı çalışma tekrar yapılır ve sonuç alınırsa bundan memnuniyet duyarız.
İç yönerge ile yönetimimiz çalışacak, sağolsunlar. Bize o konuda da destek verdikleri için teşekkür ediyorum.
Övünerek söylüyorum, Meclis üyesi olarak 19. yılıma giriyorum. Murat Başkan döneminde kendi isteğim üzerine Trabzon Dünya Ticaret Merkezi’nde Yönetim Kurulu Üyesi olarak uzun yıllar görev yaptım. Bir memur bizi görevden almak istedi. Yönetim Kurulu Başkanı ve yardımcılarından birinin bunu söylemesi daha etik olur.
İTO DENETİMLİ SERBESTLİK ATÖLYELERİNE ORTAK OLSUN
Mustafa Balkuv / Örme Kumaş, Çorap ve Trikotaj Meslek Komitesi: Kurucusu olduğum 25 yıllık Türkiye Triko Sanayicileri Derneği’nin (TRİSAD) başkanlığını yapıyorum. Başkanımıza ve Yönetim Kurulu’na derneğimize yaptığı 75 bin TL’lik ayni destek için teşekkür ediyorum.
81 komitenin neredeyse tamamına faydalı olacak bir projemi sizinle paylaşmak istiyorum. Denetimli serbestlikten yararlanan hükümlüler. Bu insanlar bir şekilde suç işlemiş ama cezalarını cezaevinde değil de her gün bir kamu kurumunda 4 saat hizmet vererek çekiyor.
3 ay evvel bir protokol imzaladık. Yaklaşık 300 bin liralık yatırımla Vatan Caddesi Adalet Bakanlığı denetimli serbestlik binasında atölyemizi faaliyete geçirdik. İki usta öğretici nezaretinde toplam 50 kişiye mesleğimizi öğretiyoruz.
Atölyeden bugüne kadar 50’ye yakın hükümlüyü işe yerleştirdik. Burada üretilen mamulleri de her ay farklı bir kuruma bağışlıyoruz.
Hedefimiz bu atölyelerin sayısını artırmak. İTO’nun bu projeye ortak olmasını teklif ediyorum. Başkanım, gelin beraber çalışalım. 81 meslek komitemizin birçoğuna bu projemizi uygulayalım. Dünyada eşi benzeri olmayan projeye öncülük etmiş olacaksınız. Yönetim Kurulu arkadaşlarımız ve Meclis üyelerimizle atölyemizi gezin. İnanıyorum ki 400 bin üyemizin ‘İTO ne iş yapar’ sorusuna da cevap vermiş olacaksınız. Sadece atölyemizi değil, TRİSAD Tekstil Teknolojisi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’ni de görün. Okulumuz Türkiye’de 18 meslek lisesi arasından İstanbul’daki 7 meslek lisesi arasına kabul edildi. 4 bin meslek lisesi arasında tek hazırgiyim eğitimi veren tematik lise bu.
AHİLİK VE ETİK KOMİSYONU KURULMALI
Ali Tatlıdil / Restoran ve Yiyecek İçecek Hizmetleri Meslek Komitesi: Komite üyemiz ve yemek sektöründe sanayici olan Turan Kuytak’ın bir talebi var. Et ve Süt Kurumu’nun şu an marketlerde yaptığı uygulamanın kendi sektörlerine de uygulanmasını talep ediyor.
Bizlerin ahilik kültürünü tekrar gündeme getirmesi, doğru ve yanlışların, olması ve olmaması gereken hallerin tekrar kazanılması için İTO yönetiminden ahilik kültürü ve ticaretin etik kuralları adı altında bir komisyon kurulmasını talep ediyorum. Kültürü ileriki nesillere taşıyacak, ticaretin etik kurallarını kaidelerle belirleyecek tarzda bir çalışmayı gelecek kuşaklara taşırsak bu bizim faydamıza olur.
MECLİS ÜYELERİNİN DE GÖRÜŞLERİ ALINMALI
Murat Hazıroğlu / Bilgi Teknolojileri Meslek Komitesi: Bugün Meclis’te, kürsüde benim de ilk günüm. Ben siyasi bir partide görev yapan bir kardeşinizim. Bu Meclis’teki arkadaşlar her biri kendi sektöründen aday oluyor ve oy alarak seçiliyor.
Biz siyasi partide kendi seçtiğimiz Meclis üyelerini bile komisyonlara önerirken veya tercih ederken Meclis üyesi arkadaşları toplar, onlardan hangi komisyonda görev almak istedikleri veya hangi arkadaşın hangi komisyonda olmasını istedikleri şeklinde öngörülerini alırdık. Ve buna göre bu arkadaşları komisyonlarda ortak istişare sonucunda görevlendirirdik.
Ticaret Odamızın farklı yerlerde hem yöneticiliği hem temsili var. Bu anlamda Meclis üyesi arkadaşların görüşlerinin alınmasının doğru olduğunu düşünüyorum.
KURU TEMİZLEMEDE KDV YÜZDE 8’E İNMELİ
Hüseyin Karasu / Tekstil Terbiye Meslek Komitesi: Odamızca üyelerimize kullandırılan nefes kredisinin maalesef bankalar tarafından kendi müşterilerine öncelik tanınarak dağıtıldığını düşünüyorum. Bundan sonra verilecek kredilerde Odamızın bu konuda bankalara biraz daha bastırmasını rica edeceğim.
Tekstilde, kumaş ve tekstil yan sanayi ürünlerinin birçoğunda, hazır giyim ürünlerinde KDV oranı yüzde 8, ancak kuru temizleme sektöründe yüzde 18. Çoğu orta ve küçük ölçekli işletmeler olan kuru temizleme firmaları yüzde 18’lik KDV oranından dolayı şikayetçiler. Talebimiz sektör olarak bizdeki KDV oranlarının yüzde 8’e inmesi yönündedir.
Yıllardır dile getirmemize rağmen tekstil ürünlerindeki hatalı etiketlerle ilgili maalesef en küçük bir olumlu gelişme yaşanmadı. Bu, kuru temizleme sektörünün kanayan yaralarından biri. Talimat etiketlerinden dolayı yaşanan problemlerde sürekli kuru temizleme firmaları mağdur oluyor.
Komite olarak talebimiz, hatalı talimat etiketleri konusunda Bakanlık veya müsteşarlık nezdinde girişimlerde bulunulması.
İSTANBUL İÇİN ŞOFÖRLER YETİŞTİRELİM
Turgay Gül / Şehiriçi Yolcu Taşımacılığı Meslek Komitesi: Sektör olarak plaka tahdidiyle ilgili çalışmalarımıza halen devam ediyoruz. Bakanlarla, bürokratlarla görüşüyoruz ama halen bir yol alamıyoruz. Yönetim Kurulumuzun desteğini talep ediyorum.
Biz de sektörümüzde hükümlü çalıştırmayı istiyoruz ama bizde çalışanlar genelde servis şoförü ve servis hostesi olduğu için bunları değerlendirme imkanımız yok.
Afyon Kocatepe Üniversitesi Sultandağı Meslek Yüksekokulu’nun başardığı bir konu var. Sektöre otobüs şoförü yetiştiriyor. İstanbul’da trafikten, özellikle servis şoförlerinden, halk otobüsü şoförlerinden, minibüs ve taksi şoförlerinden yakınıyoruz. Komite olarak bu doğrultuda hamilik projesinden daha farklı bir boyutta okullar yapan bir kuruluz. Bir meslek yüksekokulu. Bu Ticaret Üniversitesi kanalıyla veya başka bir projeyle de olabilir.
Keza bizim İTO’ya daha önce sunduğumuz Trafik Akademisi diye de bir projemiz var. Bunun hayata geçirilmesini talep ediyoruz. Bir meslek yüksekokulu ile birlikte ortak bir çalışma yapabilir, Afyon’daki üniversiteden bu konuda destek alabiliriz.
Kürsü konuşmaları ile ilgili de bir teklifim var. İsimlerimizi aynı gün yazdıralım. Kuradan kim çıkarsa o konuşsun.
HURDA İHRACATINI ZORLAŞTIRMAMIZ LAZIM
Ali Bakaner / Demir Dışı Metaller Meslek Komitesi: Kürsüde daha önce Londra Metal Borsası’nın onayladığı LME deposunun açılması yönünde bir konuşma yapmıştım. Bu konu şu anda bakanlık nezdinde inceleniyor. LME deposunun açılmasıyla çelik, bakır ve alüminyum kütük üreticisi sanayicilerimiz hem üretimlerini artıracaklar hem de stok maliyetinden kurtulacaklar. Hem lojistik, hem nakliye hem finans sektörü kazanacak. Ülkemiz de bu konularla ilgili bir hub olacak.
Ara eleman ihtiyacımızın karşılanması için meslek yüksek okulları mezunlarının askerlik ile ilgili durumları iyileştirilebilir.
Bir diğer konu faizlerle ilgili. Şu anda yüzde 2.5’e yaklaşan aylık faiz oranlarıyla ne yatırım yapabiliyoruz, ne istihdam sağlayabiliyoruz, ne de kazançlı ticaret yapabiliyoruz. Finans sektörümüz yüzde 29 büyürken, sanayicilerimiz iş adamlarımız, üretim yapan sektörümüz yüzde 3-5 kârlarla çok şükür diyoruz.
Bakır ve alüminyum sanayicileri olarak hurda kullanıyoruz. Hurdadan katma değeri yüksek ürünler yapıyoruz. AB müktesebatına göre yurtdışına hurda ticareti yapmamız yasak. Bunu yapamıyoruz. Çünkü biz AB ülkelerinden bakır ve alüminyum hurdası alabiliyoruz. Yaptığımız anlaşma gereği bizim de onlara bakır ve alüminyum hurdası ihraç etmemiz lazım. Ama bize hurda lazım olduğu için ihtiyacımız olanı ülkemiz içerisinden karşılayamazsak ithal etmek zorunda kalıyoruz. Bu ithalatı önlemek için bakır ve alüminyum sanayicisinin ihtiyacı olan hurdanın dışarı çıkmasını yasak olduğu için engelleyemiyoruz ama zorlaştırmamız lazım.
TÜRKİYE’YE MODEL BİR YÖNERGE OLMALI
Hacı Demir / Mali Müşavirlik Meslek Komitesi: İTO Meclisi, web sitemizde de Oda’nın idari yapısında en üst organ olarak görünüyor. Yönetim Kurulu, iç yönergenin Türkiye’ye model olması yönünde çalışma başlattı.
Burada yapılan çalışmalar doğru aklın bulunması yöntemidir. Yönerge ile bizim ayağımız bağlanıyor. Meclis üyeleri burada zamanı ve verimliliğini yeteri kadar yansıtamıyor. Biz Meclis üyelerinden bu yönergeye katkı vermesi noktasında talepte bulunursanız memnun oluruz. Güzel bir taslak ortaya çıkar.
Burs Komitesi’nde görev verdiğiniz için de teşekkür ediyorum.
27 Haziran 2018 Çarşamba
Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği'nde değişiklik yaptı.
SPK'nın "III-52.4 sayılı Girişim Sermayesi Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ"i Resmi Gazete'de yayımlandı.
Buna göre, girişim sermayesi yatırımlarının finansmanında önemli bir yatırım aracı olan, Türkiye'nin sermaye piyasalarında da giderek önem kazanan ve hızla büyümeye devam eden girişim sermayesi yatırım fonlarına yapılan yatırımların artırılabilmesi amacıyla ve uygulamada karşılaşılan ihtiyaçlar ile girişim sermayesi ekosisteminin sağlıklı bir şekilde büyümesi ve yeni yatırım araçlarının yaygınlaştırılmasına yönelik olarak anılan tebliğin muhtelif maddelerinde değişiklik yapıldı.
Yapılan değişiklikler kapsamında, doğrudan yatırım yerine girişim sermayesi yatırım fonları (GSYF) üzerinden riskin dağıtılarak yatırımın çeşitlendirilebilmesi, daha önce yatırım almış ve yatırım turu kapanmış girişim şirketlerine yatırım yapılabilmesine imkan sağlamak amacıyla fon toplam değerinin en az yüzde 80’i diğer GSYF katılma paylarından oluşacak şekilde GSYF’lerin fon sepeti fonu yapısında ihraç edilebilmesine imkan tanınacak.
Yatırımın yapıldığı tarih itibarıyla son yıllık veya yatırım yapılan tarihe en yakın tarihli finansal tablolarına göre varlıklarının en az yüzde 51’inin Türkiye’de kurulu bağlı ortaklık veya iştiraklerden oluşan yurt dışında kurulu girişim şirketlerine yatırım yapılmasına olanak sağlanacak.
Girişim sermayesi ekosisteminin sağlıklı bir şekilde büyümesi ve yeni finansman araçlarının yaygınlaştırılması amacıyla, ilgili mevzuatta yer alan şartlara uyum sağlanmak kaydıyla, ileri vadede ortak olma hakkı veren sözleşmeler girişim sermayesi yatırımı olarak değerlendirilecek.
Bu kapsamda, yurt dışında kurulu girişim şirketlerine yapılan yatırımın sınırının fon toplam değeri yüzde 10’undan, yüzde 15’e çıkarılacak ve Fon’un tedavüldeki katılma paylarının yurt dışındaki gerçek ve tüzel kişilerce sahip olunması halinde bu oran kademeli olarak %100’e kadar artırılabilecek.
Son yıllık finansal tablolarına göre aktif toplamının en az yüzde 40’ı gayrimenkul veya gayrimenkule dayalı varlıklardan oluşan şirketler ile esas faaliyet konusu müteahhitlik olan şirketler girişim şirketi olarak değerlendirilmeyecek.
Diğer GSYF’lere fon toplam değerinin en fazla yüzde 25’i, girişim şirketi niteliğindeki halka açık şirketlerin borsada işlem görmeyen paylarına fon toplam değerinin en fazla yüzde 20’si ve GSYF katılma payına sahip yatırımcıların yönetim kontrolüne sahip oldukları şirketlere ve ilişkili taraflarına fon toplam değerinin en fazla yüzde 20’si oranında yatırım yapabilecek.
Tebliğ kapsamında, fon katılma paylarının satış başlangıç tarihinden fon toplam değerinin en az yüzde 80’inin girişim sermayesi yatırımlarına yönlendirilmesine kadar geçen sürede ve sonrasında sermaye piyasası araçlarına yapılacak yatırımlarda, yatırımın yapıldığı tarih itibarıyla Kurulun III-52.1 sayılı Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nde yer alan ihraççı sınırlamalarına uyum sağlanması gerekecek.
Kaynak taahhüdü tutarı, fon katılma paylarının nitelikli yatırımcıya satışına başlandığı tarihi müteakip en geç bir yıl içinde tahsil edilecek.
Tebliğ kapsamında, sektör talepleri dikkate alınarak başvuru süreçlerinin kısaltılabilmesi amacıyla GSYF’ler menkul kıymet yatırım fonları ve gayrimenkul yatırım fonları gibi şemsiye fona bağlı olarak ihraç edilebilecek.
Fon bilgilendirme dokümanlarının içeriklerinin sadeleştirilirken, bu doğrultuda belirli konulara fon ile katılma payı sahipleri arasında imzalanacak fon ihraç sözleşmesinde yer verilecek.
Tebliğ’e eklenen Geçici Madde 2 ile Tebliğ değişikliklerinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla katılma payı ihraç edilmiş fonlar tarafından yatırımcılar ile fon ihraç sözleşmesi imzalanması gerekliliğinin yerine getirilebilmesi ve fonun ihraç belgesinde yer alması gereken asgari unsurlara uyum sağlanabilmesi için 30 Haziran 2025 tarihine kadar, yeni portföy sınırlamalarına uyum sağlanabilmesi için ise 31 Aralık 2025 tarihine kadar süre verildi.
Söz konusu Tebliğ bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.
21 Eylül 2024 Cumartesi
Küresel piyasalar, Fed'in 4 yıl aradan sonra 50 baz puanlık faiz indirimine gitmesinin ardından "yumuşak iniş" ihtimaline yönelik beklentilerin yeniden güçlenmesiyle geçen hafta pozitif seyrederken, gözler ABD'de açıklanacak büyüme verisine çevrildi.
Fed politika faizini 4 yıl aradan sonra ilk kez indirdi ve 50 baz puan düşürerek yüzde 4,75-5,00 aralığına getirdi.
Fed'den yapılan açıklamada, son göstergelere göre ekonomik aktivitenin sağlam bir hızda genişlemeye devam ettiğinin görüldüğü aktarılarak, istihdam kazanımlarının yavaşladığı ve işsizlik oranının yükseldiği ancak düşük kalmayı sürdürdüğü kaydedildi.
Ekonomik görünümün belirsiz olduğu kaydedilen açıklamada, her iki taraftaki risklere dikkat edildiği vurgulandı.
Fed projeksiyonlarına göre enflasyon tahminleri ise bu yıl için yüzde 2,6'dan yüzde 2,3'e, 2025 için yüzde 2,3'ten yüzde 2,1'e düşürüldü.
ABD ekonomisinin büyüme tahmini bu yıl için yüzde 2,1'den yüzde 2'ye indirilirken, 2025, 2026 ve 2027 için yüzde 2 olarak öngörüldü. İşsizlik oranına ilişkin tahminler ise bu yıl için yüzde 4'ten yüzde 4,4'e ve 2025 için yüzde 4,2'den yüzde 4,4'e çıkarıldı.
Toplantı sonrası açıklamalarda bulunan Fed Başkanı Jerome Powell, enflasyona yönelik yukarı yönlü risklerin azaldığını ve istihdama ilişkin aşağı yönlü risklerin arttığını belirterek, 50 baz puanlık faiz indirimi kararının politika duruşunun uygun şekilde yeniden ayarlanmasıyla iş gücü piyasasındaki gücün korunabileceğine olan artan güveni yansıttığını ifade etti.
ABD ekonomisinin genel olarak güçlü olduğunu ve son iki yılda hedeflere doğru önemli ilerlemeler kaydedildiğini belirten Powell, iş gücü piyasasının eski "aşırı ısınmış" haline kıyasla "soğuduğunu" ve enflasyonunun önemli ölçüde azaldığını kaydetti.
Dünya genelinde Fed'in çarşamba günkü kararı sonrasında ABD'de ekonominin ne yönde ilerleyeceği değerlendirilmeye devam edilirken, resesyondan kaçınılabileceği ihtimali risk iştahını besledi.
Fed'in projeksiyonlarına göre yıl sonun kadar 50 baz puanlık daha indirim beklentisi öngörülürken, piyasalarda ise 75 baz puanlık indirim beklentileri öne çıkıyor. Bu durumda özellikle açıklanacak istihdam verilerinin öneminin arttığı görülürken, ekonomik aktiviteye ilişkin sinyaller de yatırımcıların odağında bulunuyor.
Analistler, gelecek hafta ABD'de açıklanacak büyüme verisinin de piyasaların odağında bulunacağını söyledi.
Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi, haftayı 7 baz puan artışla yüzde 3,72'den tamamladı. Dolar endeksi, yüzde 0,4 gerileyerek 101,7 seviyesine gerilerken, 2 bin 625,8 dolarla rekor seviyeyi gören altının ons fiyatı da yüzde 1,7 artışla 2 bin 622,3 dolara yükseldi.
Küresel piyasalardaki pozitif havanın etkisiyle Brent petrolün varil fiyatı, haftayı yüzde 3,2 artışla 74 dolardan tamamladı.
NEW YORK BORSASI POZİTİF SEYRETTİ
New York borsası, Fed’in faiz kararının ardından haftayı pozitif tamamladı.
ABD’de açıklanan verilere göre, ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 14 Eylül ile biten haftada 219 bine gerileyerek piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti.
ABD’de cari işlemler açığı ise yılın ikinci çeyreğinde yüzde 10,7 artarak 266,8 milyar dolara yükseldi.
Ülkede, perakende satışlar, ağustosta aylık bazda azalacağı beklentilerinin aksine yüzde 0,1 artış kaydetti. Analistler, perakende satışlarda ağustosta yaşanan beklenmedik artışın tüketici harcamalarının nispeten güçlü kalmaya devam ettiğini gösterdiğini belirtti.
ABD’de sanayi üretimi de ağustosta aylık bazda yüzde 0,8 ile piyasa beklentilerinin üzerinde artış kaydetti.
Kurumsal tarafta ise Intel’in hisseleri, şirketin Amazon Web Services ile stratejik işbirliğini genişlettiklerini duyurmasının ardından yüzde 11,1 değer kazandı.
Çip üreticilerinden AMD’nin hisseleri yüzde 2,4 yükseldi. ABD’li teknoloji devlerinden Apple’ın hisseleri yüzde 2,6, Meta’nın hisseleri yüzde 7, Microsoft’un hisseleri yüzde 1,1 ve Alphabet’in hisseleri yüzde 4 değer kazandı.
Bu gelişmelerle Nasdaq endeksi yüzde 1,49, Dow Jones endeksi yüzde 1,62 ve S&P 500 endeksi yüzde 1,37 değer kazandı.
Gelecek hafta pazartesi ABD’de imalat sanayi ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) Chicago ulusal aktivite endeksi, Salı tüketici güven endeksi, Richmond Fed sanayi endeksi, Çarşamba yeni konut satışları, Perşembe büyüme, dayanıklı mal siparişleri, haftalık işsizlik başvuruları, bekleyen konut satışları, Cuma kişisel gelir ve harcamalar, toptan stoklar, Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi takip edilecek.
AVRUPA BORSALARI İNGİLTERE HARİÇ YÜKSELDİ
Avrupa borsalarında, Fed'in faiz 50 baz puanlık faiz indiriminin bölge piyasalarında olumlu karşılanmasıyla alıcılı bir seyir hakim oldu.
Öte yandan İngiltere Merkez Bankası (BoE), politika faizini, beklentiler dahilinde yüzde 5'te sabit bıraktı.
Bankadan yapılan açıklamada, Para Politikası Kurulu'nun (PPK) para politikasını, yüzde 2 enflasyon hedefine ulaşmak ve aynı zamanda sürdürülebilir büyümeyi sağlamak üzere belirlediği aktarıldı.
BoE Başkanı Andrew Bailey, kararın ardından yaptığı değerlendirmede, ağustosta politika faizini düşürdüklerinden beri enflasyonist baskıların azalmaya devam ettiğini belirterek, "Ekonomi genel olarak beklediğimiz gibi ilerliyor. Bu durum devam ederse politika faizini zaman içinde kademeli olarak düşürebiliriz. Ancak enflasyonun düşük kalması hayati önem taşıyor, bu nedenle politika faizinde çok hızlı ya da çok fazla kesinti yapmamaya dikkat etmeliyiz." ifadelerini kullandı.
Öte yandan Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkililerinin açıklamaları da öne çıktı.
ECB Başkan Yardımcısı Luis de Guindos yaptığı açıklamada, projeksiyonların enflasyonun 2025 sonunda yüzde 2 hedefi civarında seyredeceğini gösterdiğini belirterek, "Faiz oranı kararları konusunda tüm seçenekleri açık tutmak istiyoruz, enflasyonun eylülde düşmesini bekliyoruz ama 4. çeyrekte bir yeniden yükseliş olabilir." dedi.
ECB üyesi Peter Kazimir de faiz indirimi için acele etmeye gerek olmadığını görünümün daha net hale gelmesini beklemenin en güvenlisi olduğunu kaydederek, "ECB'nin ekim ayında faiz indirimine gitmesi için görünümde önemli bir değişiklik gerekli." ifadesini kullandı.
ECB Başekonomisti Philip Lane ise ücret ve karlarla ilgili gelen verilerin beklentilere uygun olduğu vurgulayarak, "Veriler temel senaryomuza uygun gelirse, parasal sıkılaştırmadan kademeli bir çıkış uygun olacak." açıklamasında bulundu.
Analistler, Fed'in faizleri 50 baz puan indirmesinin gevşeme döngüsü için küresel bir alan açtığı belirterek, Avrupa Merkez Bankasının (ECB) yıl sonuna kadar atacağı adımlarda daha da güvercinleşebileceğini söyledi.
Bölgede açıklanan verilere göre, Avrupa Ekonomik Araştırmalar Merkezi'nin (ZEW), kurumsal yatırımcı ve analistlerin gelecek 6 aya ilişkin beklentilerini ölçen ZEW Ekonomik Güven Endeksi eylülde önceki aya göre 15,6 puan düştü.
Ağustosta 19,2 puan olan endeks, bu ay 3,6 puan seviyesine inerken, Almanya'da mevcut duruma ilişkin yatırımcı güveni eylülde Mayıs 2020'den beri en düşük seviyesine geriledi.
Bu gelişmelerle İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,52 değer kaybederken, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,47, İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,57 Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 0,11 değer kazandı.
Almanya'da DAX 40 endeksi geçen hafta 19.044,96 puanı görerek rekor kırdı.
Gelecek hafta pazartesi Almanya'da imalat sanayi ve hizmet sektörü PMI, salı Almanya'da İfo iş dünyası güven endeksi, cuma Avro Bölgesinde ekonomik güven endeksi ve tüketici güven endeksi takip edilecek.
ASYA BORSALARI BOJ'UN FAİZ KARARIYLA BİRLİKTE YÜKSELDİ
Asya tarafında Japonya Merkez Bankasının faiz oranını sabit tutmasıyla birlikte geçen hafta pozitif bir seyir öne çıktı.
Japonya Merkez Bankası (BoJ) politika faizini değiştirmeyerek yüzde 0,25 seviyesinde sabit bıraktı. Bankadan yapılan açıklamada, Japonya ekonomisindeki toparlanmanın devam ettiği belirtilerek, enflasyonist baskıların da ithalat fiyatlarındaki gerilemeyle yumuşadığı ancak devam etmesinin beklendiği ifade edildi.
Para politikası toplantısının ardından açıklamalarda bulunan BoJ Başkanı Kazuo Ueda, küresel ekonomik görünümün oldukça belirsiz olduğunu ve piyasalarda istikrarsızlığın sürdüğünü belirterek, finans ve döviz piyasalarını yakından takip edeceklerini söyledi.
Ueda, ekonomik öngörüleri ve fiyat tahminleri gerçekleşirse, faiz oranlarını yükseltip parasal desteği yeniden ayarlayacaklarını vurguladı.
Japonya’da açıklanan verilere göre, ülkede, yıllık bazda ağustos ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 3, çekirdek TÜFE ise 2,8 artarak beklentiler dahilinde gerçekleşti.
Japonya’da ağustos ayı dış ticaret açığı 695,3 milyar yen oldu. Temmuz ayına ilişkin çekirdek makine siparişleri ise aylık 0,1 azalışla tahminlerin altında gerçekleşirken, yıllık bazda ise yüzde 8,7 artış kaydetti.
Çin’de sanayi üretimi ağustos ayında yıllık bazda yüzde 4,5 artarken beklentilerin altında gerçekleşti. Ağustos ayına ilişkin işsizlik oranı ise 5,3 ile tahminlerin üzerinde geldi.
Öte yandan, ülkede ağustos ayı konut fiyatları ise yüzde 5,3 ile azalış serisini sürdürdü.
Analistler, ülkedeki konut fiyatlarındaki sert azalışın önüne geçmek için alınan önlemlerin etkisinin sınırlı kaldığını belirterek, emlak fiyatlarındaki düşüşün ülkedeki temel ekonomik sorunların başında geldiğini kaydetti.
Bunun yanı sıra, Çin’de gösterge faizi işlevi gören 1 ve 5 yıllık kredi faizi oranlarında (LPR) değişiklik olmadı. Ulusal Bankalar Arası Fon Merkezinden yapılan açıklamaya göre, 1 yıllık kredi faiz oranı yüzde 3,35, 5 yıllık kredi faiz oranı ise yüzde 3,85’te sabit bırakıldı.
Öte yandan, Çin’in Hong Kong Özel İdari Bölgesi, Fed’in politika faizini 50 baz puan indirmesinin ardından ABD dolarına bağlı kur rejimi nedeniyle gösterge faizinde aynı oranda kesintiye gitti.
Dolar/yen paritesi, haftayı yüzde 2,2 artışla 143,9 seviyesinden tamamladı.
Bu gelişmelerle haftalık bazda Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 3,12, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,70, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 5,12, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,21 değer kazandı.
Gelecek hafta Salı Japonya’da hizmet sektörü ve imalat sanayi PMI, Perşembe BoJ toplantı tutanakları, Cuma Japonya’da Tokyo TÜFE, Çin’de sanayi karları takip edilecek.
YURT İÇİ PİYASALAR POZİTİF SEYRETTİ
Yurt içinde geçen hafta yükseliş eğilimi öne çıkarken Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 2,22 değer kazanarak 9.900,25 puandan tamamladı.
Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,5 üstünde 34,1230'dan kapattı.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.900 ve 9.700 puanın destek, 10.000 ve 10.150 seviyelerinin ise direnç konumunda olduğunu kaydetti.
Öte yandan TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 50'de tuttu.
PPK duyurusunda, "Temel mal enflasyonu sınırlı bir artışla düşük seyretmeye devam ederken, hizmet enflasyonundaki iyileşmenin son çeyrekte gerçekleşmesi beklenmektedir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır." ifadelerine yer verildi.
Söz konusu gelişmelerin ardından Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) ise 254,2 baz puanla Şubat 2020'den bu yana görülen en düşük seviyeye geriledi.
Gelecek hafta salı reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı, cuma ekonomik güven endeksi ile dış ticaret dengesi takip edilecek.
21 Eylül 2024 Cumartesi
21 Eylül 2024 Cumartesi
21 Eylül 2024 Cumartesi
21 Eylül 2024 Cumartesi
21 Eylül 2024 Cumartesi
20 Eylül 2024 Cuma
22°C