Dünyada artan ekonomik belirsizlik ortamı ve özellikle Çin ve ABD'de yavaşlayan büyüme nedeniyle satışları azalan ve yılın geri kalanı için daha karamsar bir görünüm bekleyen lüks tüketim markalarının hisselerinde keskin düşüşler gerçekleşiyor.

Yılın ilk çeyreği ve yarısına ilişkin finansal sonuçlarını açıklayan birçok şirketin satışlarında gerileme görülürken, piyasadaki olumsuz etki henüz finansal sonuçlarını açıklamayan şirketlerin hisselerine de yansıyor.

Dünyanın en ünlü lüks markalarından İngiliz Burberry'nin hisseleri, bu haftaya keskin düşüşle başladı. Burberry, 15 Temmuz'da yaptığı açıklamada, perakende gelirinin 29 Haziran 2024 ile biten son 13 haftada yüzde 22 gerilediğini bildirdi, ayrıca temettü iptali duyurdu. Şirketin üst yöneticisindeki değişikliğin de etkisiyle Burberry hisseleri haftanın ilk gününde yüzde 15 düştü ve hafta boyunca kayıplarını sürdürdü.

Almanya merkezli lüks moda markası Hugo Boss, makroekonomik ve jeopolitik zorlukların tüketici talebini baskılamasına bağlı olarak yılın ikinci çeyreğinde grup satışlarının yüzde 1 azaldığını açıkladı. Özellikle İngiltere ve Çin gibi ana pazarlarda zorlu koşullar olduğunu belirten şirket, ekonomik belirsizliklerin yıl boyunca satışları etkileyebileceği düşüncesiyle 2024'ün tamamı için satış öngörüsünü aşağı çekti.

Bu haftaya düşüşle başlayan Hugo Boss hisseleri, finansal sonuçlarını açıkladığı 16 Temmuz'da yüzde 13,5 değer kaybına uğradı ve Nisan 2021'den sonraki en düşük seviyesini gördü.

İsviçre merkezli saat markası Swatch, hafta başında Çin'deki zayıf talebin etkisiyle yılın ilk yarısında karının yüzde 70 gerilediğini bildirdi.

Tissot, Longines ve Omega gibi lüks saat markalarını da bünyesinde bulunduran Swatch'ın satışları bu dönemde yüzde 14,3 düşüşle 3,85 milyar dolara geriledi.

Şirketin hisseleri haftanın ilk gününe yüzde 11,5 düşüşle başlarken, son 4 yıldaki en kötü gününü geçirdi. Hafta içinde hafif toparlanma gösteren Swatch hisseleri, geçen haftaki kapanış değerinin altında seyrediyor.

PİYASADAKİ OLUMSUZ HAVA DİĞER MODA ŞİRKETLERİNİN HİSSELERİNİ DE ETKİLEDİ

Fransız lüks tasarım markası Hermes'in hisseleri de piyasada bu hafta belirgin hale gelen olumsuz havadan etkilendi. Hermes'in hisselerindeki değer kaybı yüzde 5'i aştı. Şirket, yılın ilk yarısına ilişkin finansal sonuçlarını 25 Temmuz'da açıklayacak.

Fransız lüks tüketim grubu Louis Vuitton Moet Hennessy'nin hisseleri haftaya yüzde 2,5 düşüşle başladı ve hafta içinde de kayıplarını sürdürdü.

İtalyan lüks moda markası Christian Dior'un hisselerinde de haftanın ilk günündeki yüzde 2,3'lük düşüş devam eden satışlarla yüzde 5'e kadar çıktı.

İtalyan moda markası Prada'nın hisseleri, piyasadaki olumsuz havanın etkisiyle yüzde 5'i, ABD'li Ralph Lauren ise yüzde 7'yi bulan değer kayıpları yaşadı.

İsviçre merkezli mücevher, aksesuar ve giyim firması Richemont'un hisse kayıpları da yüzde 3,5'i aştı.

Yılın ilk çeyreğine ilişkin finansal sonuçlarını haziranda açıklayan lüks moda firması Calvin Clein'ın hisselerinde hafta boyunca yüzde 7'yi bulan kayıp gerçekleşti. Calvin Clein, yılın ilk çeyreğinde gelirinin yüzde 10 azaldığını ve yılın geri kalanında da düşüşün sürmesini beklediğini açıklamıştı.

DAHA GENİŞ BİR TÜKETİCİ TABANINDA TEMKİNLİ YAKLAŞIM SÖZ KONUSU

Küresel danışmanlık şirketi Bain & Company Kıdemli Ortağı ve Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EMEA) Moda ve Lüks Lideri Federica Levato, ekonomik belirsizliklerin lüks tüketim ürünleri pazarına etkisine ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.

Lüks tüketim ürünleri pazarının 2 yıl üst üste rekor kırmasının ardından bir normalleşme süreciyle karşı karşıya olduğunu belirten Levato, "Ancak bundaki en önemli faktörlerden biri, lüks markalar için kritik önem taşıyan Çin ve ABD gibi kilit pazarlardaki büyümenin yavaşlaması. Üst düzey ürünlere harcama yapan ultra varlıklı tüketiciler hala güçlü bir taban oluşturmaya devam etse de ekonomik belirsizlikler daha geniş bir tüketici tabanında temkinli yaklaşıma yol açıyor. Yatırımcılar ve şirketler, harcamalardaki düşüşün gelirler ve karlar üzerindeki etkisini öngörülerinde hesaba kattıklarından, bu tereddüt birçok lüks markanın hisse performansına da yansıyor." diye konuştu.

Lüks tüketim ürünleri sektörünün operasyonel maliyetler ve tedarik zinciri zorlukları nedeniyle de bazı sıkıntılar yaşadığını dile getiren Levato, "Lüks ürünler pazarı yılın geri kalanında da küresel ekonomik belirsizliğin etkilerini yaşamaya devam edecek. Yılın devamında daha düşük tek haneli bir büyüme öngörüyoruz." dedi.

Levato, tüketicilerin temkinli harcamaları ve değişen ekonomik ortam nedeniyle büyümeyi sürdürmek isteyen markaların üzerinde müşteri tabanlarını yenileme ve çeşitlendirme konusundaki baskının artacağını da sözlerine ekledi.

Bu arada, Bain&Company'nin öngörüsüne göre lüks ürünlerin piyasa değeri 2030 itibarıyla 580 milyar avroya kadar yükselebilir. Bu da pazarın 2019'daki değerinin iki katına çıkacağı anlamına geliyor. Çin'in ABD ve Avrupa'yı geride bırakarak yüzde 26'yı bulan payla en büyük lüks ürün pazarı haline gelmesi bekleniyor.

19 Temmuz 2024 Cuma

Avrupalı şirketler, durgun ekonomik görünüm ortamında işten çıkarmalarda yılın ikinci yarısında da hız kesmedi.

Avrupa'da, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın ekonomiler üzerindeki etkilerinin sürmesinin yanı sıra zayıf ekonomik veriler, Almanya'daki yapısal sorunlar ve yüksek enflasyona karşı uygulanan sıkı para politikası nedeniyle tüketici talebinin zayıflamasına bağlı olarak, maliyetlerin düşürülmesi amacıyla işten çıkarma kararları alınıyor.

Salgın öncesine göre yüksek seyreden enflasyon hane halkının satın alma gücünü düşürürken, enflasyonu düşürmek için faizin artırılması da şirketlerin yatırım için kredi maliyetlerini yükseltti.

Ortaya çıkan ekonomik durgunluk, Avrupa'nın önde gelen şirketlerinin birçoğunun satış ve karında yaşadığı düşüş de şirketlerin istihdam kararlarına yansıyor.

Otomotiv, mühendislik, kimya, bankacılık, imalat, teknoloji ve petrol başta olmak üzere neredeyse tüm sektörlere yayılan işten çıkarmalar, bu yılın ikinci yarısı itibarıyla da hız kesmedi. Buna son olarak, Fransa merkezli havacılık ve uçak üretim şirketi Airbus’ın Savunma ve Uzay bölümünde 2026 ortasına kadar 2 bin 500'e kadar pozisyonu azaltma kararı eklendi.

Bu yılın temmuz başından itibaren işten çıkarma kararları alan büyük çaplı Avrupalı şirketler ve sektörlere göre dağılımı şu şekilde:

MÜHENDİSLİK, HAVACILIK VE SAVUNMA

İsveç merkezli batarya üreticisi Northvolt, geçen ay yaptığı açıklamada, Skelleftea bölgesindeki Northvolt Ett fabrikasındaki 1000 pozisyon dahil 1600 çalışanını işten çıkarmayı planladığını duyurdu. Şirketin açıklamasında, zorlu makroekonomik koşullar karşısında fabrikadaki üretim kapasitesinin artırılması için bazı maliyet düşürücü önlemlerin alınacağı belirtilerek, bu önlemlerin işten çıkarmalarla sonuçlanmasının beklendiği bildirildi.

Fransa merkezli havacılık ve uçak üretim şirketi Airbus bu hafta Savunma ve Uzay bölümünde 2026 ortasına kadar 2500'e kadar pozisyonu azaltma kararını açıkladı.

DEMİR YOLU, TELEKOM VE ÇİP

Alman demir yolu operatörü Deutsche Bahn, temmuzda, toplam istihdamının yaklaşık yüzde 9'una karşılık gelen 30 bin çalışanını işten çıkaracağını açıkladı.

İsveçli telekom operatörü Telia da bu yıl içinde yaklaşık 3 bin çalışanıyla yollarını ayıracağını bildirerek, istihdamını azaltma kararı alan diğer Avrupalı şirketler arasına katıldı.

Alman çip üreticisi Infineon ağustosta dünya çapında 1400 pozisyonu azaltacaklarını ve bu pozisyonları işçilik maliyetlerinin daha düşük olduğu ülkelere taşıyacaklarını duyurdu.

Polonya'nın en büyük yük taşıma şirketi PKP Cargo, temmuzda personelinin yüzde 30'unun işine son vermeyi planladığını açıkladı.

Finlandiya merkezli bilgi teknolojileri ve telekomünikasyon şirketi Nokia'nın da maliyetleri düşürme çabası kapsamında Avrupa'da 350 kişiyi işten çıkarmayı planladığı haberleri uluslararası medyada yer aldı. Şirketin ayrıca Çin'de de istihdamını 2 bin kişi azaltmayı planlıyor.

BANKACILIK

Norveç merkezli DNB bankası, eylülde yaptığı duyuruda 6 ay içinde tam zamanlı 500 çalışanının işine son vereceğini bildirdi.

İtalyan banka UniCredit, 17 Ekim'de işçi sendikasıyla 1000 kişinin gönüllü şekilde işten çıkarılması ve 500 yeni istihdam oluşturulması konusunda anlaşmaya vardığını açıkladı.

PERAKENDE VE TÜKETİM MALLARI

Ev aletleri üreticisi Dyson, temmuzda küresel yeniden yapılanma planı kapsamında İngiltere'de yaklaşık 1000 kişiyi işten çıkarma kararı aldı.

Tüketim ürünleri şirketi Unilever de temmuzda 2025 sonuna kadar Avrupa'daki tüm ofis pozisyonlarını üçte bir azaltmayı planladığını duyurdu.

ENERJİ, İLAÇ, MEDYA VE DİĞER SEKTÖRLER

Enerji şirketi Shell'in petrol ve doğal gaz arama alanındaki istihdamını yüzde 20 azaltmayı planladığına ilişkin haberler uluslararası medyaya yansıdı.

İlaç üreticisi Indivior, temmuzda 130 kişiyi işten çıkaracağını duyururken, Norveçli gübre üreticisi bu hafta yaptığı açıklamada Belçika'daki tesisinde planlanan üretim değişikliklerinin yaklaşık 115 çalışanın işten çıkarılmasıyla sonuçlanabileceğini açıkladı.

Finlandiyalı orman ürünleri grubu da geçen hafta Fibres Finland tesisinde yaklaşık 110 çalışanıyla yollarını ayırabileceğini bildirdi. Şirket ağustosta Almanya'daki fabrikasının kapanmasıyla 338 kişinin, biokompozit tesisinin kapatılmasıyla da Finlandiya ve Almanya'da 59 kişinin işten çıkarılacağını açıklamıştı.

İsviçreli medya şirketi Tamedia ağustosta iki matbaasını kapatacağını ve yaklaşık 300 çalışanının işine son vereceğini duyurdu.

İngiliz medya devi BBC bu hafta 155 kişinin işten çıkarılacağını açıkladı. Yılda 700 milyon sterlin tasarruf sağlama planı kapsamında pozisyonlarını azaltmaya karar veren BBC'nin, söz konusu işten çıkarmalarla maliyetini 24 milyon sterlin düşüreceği bildirildi. 

İngiliz Premier Lig kulübü Manchester United'ın da kulüp çapında bir işten çıkarma programının parçası olarak yaklaşık 250 kişiyi işten çıkarmayı planladığına yönelik haberler medyada yer aldı.

18 Ekim 2024 Cuma

Çin ekonomisi, yılın üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 4,6 büyüdü.

Ulusal İstatistik Bürosu (UİB) verilerine göre, Çin'de Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH), Ocak-Eylül 2024 döneminde 94,97 trilyon yuana (13,34 trilyon dolar) ulaşırken üçüncü çeyrekte önceki çeyreğe göre yüzde 0,9, geçen yılın aynı dönemine göre ise yüzde 4,6 artış kaydetti.

İlk üç çeyrekteki büyüme yıllık 4,8'e ulaşırken hükümetin bu yıl için "yüzde 5 civarında" öngördüğü büyüme hedefinin yakalanıp yakalanamayacağına dair kuşkular arttı.

Çin ekonomisi ilk çeyrekte yıllık yüzde 5,3, ikinci çeyrekte yüzde 4,7 büyüme kaydetmişti.

Eylül ayı ekonomik verileri, üretim ve tüketimde ağustosa göre toparlanmaya işaret ederken, gayrimenkul yatırımlarındaki süregelen düşüşün ekonomik büyüme üzerindeki negatif etkisi devam etti.

ÜRETİM VE TÜKETİMDE TOPARLANMA

Yıllık cirosu 20 milyon yuanın (yaklaşık 2,74 milyon dolar) üzerindeki sanayi işletmelerinin üretim çıktılarının hesaplandığı sanayi üretimi, eylülde yıllık bazda yüzde 5,4 artarken, ağustostaki 4,5'lik atışın üzerine çıktı.

Tüketimin ölçüsü kabul edilen perakende satışlar ise eylülde yıllık yüzde 3,2 artarak ağustostaki yüzde 2,1'lik yükselişin üzerinde performans sergiledi.

Altyapı, taşınmazlar, makine ve donanım harcamalarını içeren sabit sermaye yatırımları, 9 ayda yıllık yüzde 3,4 artarak 8 aydaki artış oranını korudu.

GAYRİMENKUL YATIRIMLARINDAKİ DÜŞÜŞ SÜRÜYOR

Çin'de gayrimenkul sektörü ve konut piyasasında Kovid-19 salgını ile başlayan daralma, son 3 yıldır ülkede ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyen faktörlerin de başında yer alıyor.

Gayrimenkul yatırımları ilk 9 ayda yüzde 10,1 azalarak son iki yıldaki düşüşünü sürdürdü.

Hükümetin, gayrimenkul sektöründe ve özel sektörde büyümeyi teşvik etmeye yönelik politikalarının henüz sonuç vermediği gözleniyor.

Öte yandan yatırımcı güvenin göstergesi olarak kabul edilen özel sektör yatırımları da Ocak-Eylül 2024 döneminde yüzde 0,2 azaldı.

İŞSİZLİK

Ağustosta yüzde 5,3 olan kentlerdeki genel işsizlik oranının eylülde yüzde 5,1'e gerilediği bildirildi.

Son üç yılda rekor seviyelere ulaştığı gözlenen genç işsizlik oranının detayları ise henüz açıklanmadı.

Çin hükümeti, martta yapılan Ulusal Halk Kongresinde bu yıl için "yüzde 5 civarında" büyüme belirlemişti.

EKONOMİ YÖNETİMİNDEN CANLANDIRMA ADIMLARI

Hükümet ve ekonomi yönetiminden sorumlu kurumlar yıllık büyüme hedefinin gerisinde seyreden büyümeyi canlandırmak üzere son haftalarda farklı politika adımlarını duyurmuştu.

Çin Merkez Bankası (PBoC), Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu (NDRC), Maliye Bakanlığı ve son olarak da Konut ve Kentsel-Kırsal Kalkınma Bakanlığı, düşüşteki gayrimenkul sektörünü canlandırmaya, yerel yönetimlerin borç problemlerini ve finansman sorunları çözmeye ve tüketici ile yatırımcı güvenini artırmaya yönelik aşamalı politika adımlarını açıklamıştı.

Çin'de piyasalar açıklanan bazı tedbirlere olumlu yanıt verirken bazı tedbirlerin ise piyasaların beklentilerini karşılamadığı gözleniyor.

18 Ekim 2024 Cuma