İlk çeyrekte, brent petrolün varil fiyatı, Ortadoğu’da yaşanan karışıklıklar ve Rusya-Ukrayna savaşı sebebiyle artan arz endişeleriyle yüzde 12.91 yükseldi. Öte yandan, Rusya’nın petrol üretiminde kesinti kararının brent petrolün 100 dolara yükselmesi için potansiyel oluşturduğu da kaydediliyor.

Brent türü ham petrolün yılın başında 76.86 dolar olan varil fiyatı, ocakta yüzde 4.6 artarak 80.42 dolara, şubatta yüzde 1.65 artışla 81.75 dolara çıktı. Fiyatlar, mart ayında Kasım 2023’ten beri en yüksek seviye olan 87.1 doları test etti ve ayın tamamında yüzde 6.16 artışla 86.79 dolara yükseldi. Böylece brent petrolün varili, yılın ilk 3 ayında yüzde 12.91 değer kazanmış oldu. Batı Teksas türü ham petrolün varil fiyatı da ilk çeyrekte yüzde 15.87 arttı.  

RUSYA’NIN ARZI

Gelişmelerle ilgili değerlendirmelerde bulunan Energy Intelligence Group’un Petrol Piyasaları Ekonomisti Julien Mathonniere, Ukrayna’ya ait insansız hava araçlarının Rusya’daki petrol rafinerilerini vurmasının ardından bazı rafinerilerin üretimi kısmen durdurmak zorunda kaldığını, bu sebeple ülkenin rafine petrol ürünü ihraç etme kapasitesinin azalabileceğini söyledi. Mathonniere, Rus ham petrol ve rafine ürünlerinin hâlâ küresel arzın yaklaşık yüzde 8’ini oluşturduğunu, bu ihtimalin gerçekleşmesi halinde küresel rafine petrol ürünü pazarındaki sıkışıklığın artarak jet ve dizel yakıt fiyatlarını yukarı yönlü baskılayabileceğini de ifade etti. 

OPEC+ KOTALARI

Rusya’daki petrol rafinerilerinin tekrar tam kapasiteyle çalışmaya başlayana kadar daha az petrol işleyeceğine işaret eden Mathonniere, bu sebeple ülkenin elinde piyasaya sürülmeyi bekleyen daha fazla ham petrol olacağını dile getirdi. Rusya’nın daha fazla ham petrol ihracına karar vermesi halinde OPEC+ grubuna taahhüt ettiği üretim ve ihracat kotalarını ihlal etmiş olacağını belirten Mathonniere, “Olası bir itaatsizlik, OPEC+ grubunun bu yıl daha fazla tedarik sağlamasının önüne geçeceğinden Suudi Arabistan’ı huzursuz edecektir” değerlendirmesinde bulundu. 

DOLAYLI İTHALAT

Avrupa’nın yaptırımlar sebebiyle Rus dizel yakıtlarını doğrudan almak yerine çeşitli ülkeler aracılığıyla ithal ettiğini söyleyen Mathonniere, şu analizi yaptı: “Petrol fiyatlarında yılın ilk çeyreğinde gözlemlenen fiyat artışı, ham petrol piyasasından ziyade işlenmiş petrol ürünlerine yönelik arz endişelerinden kaynaklanıyor. Rusya ile Ukrayna arasındaki gerginliğin, ithal edilen dizel yakıtların kapasitesini azaltacağından duyulan endişe neticesinde petrol fiyatları yukarı yönlü hareketini sürdürüyor.”

ÜRETİM KISINTISI VE JP MORGAN’IN TAHMİNİ

Petrol piyasalarını etkileyen önemli bir gelişme de Rusya Başbakan Yardımcısı Alexander Novak’ın, petrol şirketlerinin üretim kesintilerini diğer OPEC+ üyesi ülkelerle eşit bir şekilde yaymak için ikinci çeyrekte ihracattan ziyade üretimi azaltmaya odaklanacaklarını duyurması oldu. New York merkezli yatırım bankası JP Morgan, konuyla ilgili değerlendirmesinde, Rusya’nın üretimde kesinti kararının diğer ülkelerin önlemleriyle dengelenmediği sürece brent petrolün 100 dolara yükselmesi için potansiyel olduğunu açıkladı. Mart ayında ayrıca Suudi Arabistan, Cezayir ve Kuveyt, petrol üretiminde yaptıkları gönüllü kesintiyi 3 ay daha uzatacaklarını duyurmuştu. Suudi Arabistan Enerji Bakanlığı, petrol üretiminde gönüllü kesintinin haziran sonuna uzatıldığını ve günlük 9 milyon varil üretim yapılacağını bildirmişti. Cezayir’in günlük petrol üretiminin 51 bin varil kesintiyle 908 bin varil olacağı ifade edilmişti. 

15 Nisan 2024 Pazartesi

Avrupa’nın dev otomotiv üreticileri, yılın ilk çeyreğini kâr oranlarındaki düşüşle geride bıraktı. Buna sebep olarak ise talebin düşmesi, artan rekabet ve yüksek faiz oranları gösteriliyor.

NECMİ UYSAL

Bu yılın ilk çeyreğinde Avrupalı otomotiv üreticileri, Çin’de düşen yurtiçi talebe ilave olarak artan rekabet ve yüksek faiz oranları nedeniyle zora girdi. 

VOLKSWAGEN’İN KÂRI, BEŞTE BİR ORANINDA DÜŞTÜ

Çin pazarında etkin olarak yer alan Volkswagen grubunun yılın ilk üç ayındaki kârı, beşte bir oranında düşerek 4.6 milyar Euro’ya geriledi.

AVRUPA KAYNAKLI DÜŞÜK TALEP

Sektördeki diğer büyük üretici Stellantis Grup ise Avrupa kaynaklı düşük talep nedeniyle ilk çeyrekte satışlarının beklenenden daha yüksek düşüş göstererek 41.7 milyar Euro’ya geriledi. 

TESLA VE ÇİN KAYNAKLI REKABET

Mercedes Benz ise önemli kısmı Asya kaynaklı olmak üzere geçtiğimiz yıl satışlarının yüzde 8 düştüğünü açıkladı.

Sektörün bir diğer sorunu ise tedarik zinciri problemleri nedeniyle yüksek fiyatlara ulaşan elektrikli araçlarda düşen talep nedeniyle ikinci el değerlerinde görülen çöküşe ilave olarak Tesla ve Çin kaynaklı rekabet.

02 Mayıs 2024 Perşembe

S&P Global Ratings, ABD Merkez Bankasının (Fed) faiz indirimi döngüsüne muhtemelen aralık ayında başlayacağının öngörüldüğünü bildirdi.

S&P Global Ratings'ten yapılan açıklamada, son ekonomik veriler ve diğer gelişmeler nedeniyle ABD için faiz oranı tahminlerinde revizyona gidildiği aktarıldı.

Fed'in para politikasını gevşetmesi için gereken koşulların sonbahardan önce oluşmayacağının düşünüldüğü belirtilen açıklamada, artık Fed'in faiz indirimi döngüsüne aralık ayında başlayabileceğinin beklendiği kaydedildi.

Açıklamada, son haftalarda açıklanan verilerin ABD ekonomisinin ilk çeyrekte güçlü bir ivmeye sahip olduğunu, aynı zamanda geçen yılki dezenflasyon ivmesinin ise kaybolduğunu gösterdiği ifade edildi.

S&P Global Ratings'in açıklamasında, "Artık Fed'in, aylık çekirdek enflasyonun yavaşladığını gösteren art arda birkaç veri görmedikçe faiz indirimine gitmeyeceğine inanıyoruz." değerlendirmesinde bulunuldu.

Bu yıl faiz indirimine gidilmemesi riskinin arttığına işaret edilen açıklamada, son enflasyon verilerindeki yukarı yönlü sürprizlere rağmen geçen yılki dezenflasyon eğiliminin bozulmadan devam ettiğinin düşünüldüğü aktarıldı.

Açıklamada, "Ayrıca Fed'in yeniden faiz artırımına başlama ihtiyacı hissedeceğini de düşünmüyoruz." ifadeleri kullanıldı.

02 Mayıs 2024 Perşembe