Koronavirüsün (Kovid-19) Türkiye’deki ticaret üzerine etkisine, şirket satın alma ve birleşmelerine ilişkin AA muhabirine değerlendirmede bulunan İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, pandeminin en büyük özelliğinin tarihin akışının hızlandırması olduğunu belirterek, bu özelliği sebebiyle kişilerin, şirketlerin ve ülkelerin bağışıklık sistemini test ederek değiştirdiğini söyledi. Pandemi süreciyle ilgili rakamların izinden giderek, ticareti olumsuz etkileyip daralmasına yol açtığı söylemenin tek başına yeterli olmadığını ifade eden Avdagiç, şunları kaydetti: “Burada görülmesi gereken şudur; Kovid-19, ticaret üzerinde sismik bir değişimin gerçekleşmesini sağlayıp olağanüstü bir şekilde, dijitale dönüşme sürecini hızlandırdı. Çünkü e-ticarete yönelik eğilimler, öngörülerin ötesinde artmaya başladı. Bir satış mecrası olarak e-ticarette ciddi bir patlama yaşandı. Türkiye, e-ticarette 5 yılda alacağı mesafeyi 5 ayda aldı. Dünyada ticarete etkisi özellikle e-ticaret alanında görülmüştür. Söz gelimi sadece mart ve nisan aylarında e-ticarette alışveriş yapmamış 5 milyon kredi kartı ilk defa online alışveriş yaptı. Bu rakamlar dönüşümün hızını göstermesi bakımından önemlidir.” "KOVİD-19 SINIR ÖTESİ E-TİCARET BECERİLERİMİZİ HAREKETE GEÇİRDİ" Avdagiç, Kovid-19’un aynı şekilde sınır ötesi e-ticaret becerilerini de harekete geçirdiğini aktararak, “Şimdi Türk iş dünyası olarak, e-ihracatı yaygınlaştırmak için lojistik ve diğer sektörlerimizle koordineli ve hızlı hareket etmesini sağlamalıyız. Böylece küresel e-ticaret piyasasından ciddi bir pay almanın peşinde olmalıyız.” diye konuştu. Bu süreçte fiziksel ortamda üretim gerektirmeyen birçok sektörün, esnek çalışma sistemini verimli bir şekilde kullanmayı başardığına dikkati çeken Avdagiç, “Elimizdeki veriler ve üyelerimizden aldığımız bilgiler ışığında Türkiye’nin Kovid-19 sürecine adapte olup üretim ve satış gibi alanlarda uygulamada başarılı olduğunu, bağışıklığını artırma imkanı oluşturduğunu söyleyebiliriz.” dedi. Avdagiç, iş dünyası olarak oldukça umutlu olduklarını vurgulayarak, Türkiye’nin salgınla mücadelede ortaya koyduğu başarı tablosunun, dünyaya örnek olmasını sağlamakla kalmayıp, iş dünyasına da küresel çapta bir özgüven verdiğini dile getirdi. Türkiye’nin aynı başarı, mücadele ve çıkış yolu üretim kabiliyetini de ticarete ve ekonomiye entegre etmeye çalıştığını ve bunda da başarılı olduğunu belirten Avdagiç, sözlerini şöyle sürdürdü: “Haziranda üretimle iş hayatımızı açarken umutlu olmamızı, üretimin çarklarının tamamıyla durdurulmamasına, tekrar çıkış yapacak kapasitede tutulmasına borçluyuz. Çok daha önemli bir pozitif yansıma üretimin yapısında olmuştur. Başta tıbbi malzeme ve cihaz üretimi ile gıda sektörümüz olmak üzere birçok sektör pandemi ile birlikte üretmeyi başardı. Dünyanın hiçbir ülkesi, 30 günde maske üretimini 12 kat artıramadı, bunu bizim üreticimiz başardı. Aynı başarıyı tıbbi cihaz üretiminde gösterdik. İşte bu,Türk girişimcisinin değişen taleplere karşı arzda ne kadar esnek olabildiğini, yani üretimini değiştirebildiğini, talebe ne kadar hızlıca ayak uydurduğunu gösteriyor. Bunlar da gösteriyor ki endişelerimizin yanına planlarımızı da koyarak Türkiye’yi dünyada yeni bir yörüngeye oturtabiliriz.” Avdagiç, birçok gelişmiş ülkeyle mukayese edilmeyecek şekilde, üretim çarklarının döndürülüp, bunun üretime ve ticarete entegre edildiğini ifade ederek, bunda yerli ve milli üretim yapısına yatırım yapılmasının katkısının büyük olduğunu vurguladı. Türkiye’nin başarılı olmasında ve başarıyı daimi kılmasında üç özelliğin etkili olduğunu anlatan Avdagiç, “Şirketlerimiz üretimlerini, yönetimlerini ve pazarlama süreçlerini pandeminin getirdiği yeni şartlara adapte etmede zaman kaybetmediler. Değişimin ve adaptasyonun kodlarını erken çözüp yolumuza devam ediyoruz.” diye konuştu. BAZI İTO ÜYELERİNDEN ULUSLARARASI ALANDA ŞİRKET SATIN ALMA GİRİŞİMİ Türk şirketlerinin uluslararası alanda şirket satın alma aksiyonlarına ilişkin soru üzerine Avdagiç, şu yanıtı verdi: “Bu konuda üyelerimizden bazılarının girişimleri bulunuyor. Bu konuda şunun altını çizmekte fayda var. Pandemi, dünyada şirketlerin üretim, yönetim ve finansman yapılarında bozulmaya yol açıp onları güçsüz düşürdü. Ama aynı zamanda Çin kaynaklı pandemi, dünya üretiminin odak noktasındaki bu ülkeye karşı getirdiği olumsuzluklar nedeniyle başka ülkelerdeki şirketleri de daha değerli ve talep edilebilir kıldı. Dolayısıyla bu iki özellik, küresel anlamda şirket satın alma ve birleşmeleri tetikledi. Küresel yatırımcılar pandemi sürecinde ve sonrasında bu şekilde hazırlık yapıyorlar. Bunun ülkemize de yansımaları olabilir. O noktada dikkatli olup hiçbir üretken ve verimli şirketimizi, yabancılara kaptırmamalıyız. Pandemi, ekonomi politikalarını farklılaştırıyor, devlete yeni roller yüklüyor. Ekonominin içinde daha düzenleyici bir rol üstlenir hale getiriyor. Bu noktada hükümetler, üretken şirketlerini koruyor. Bizim de küresel yatırımcıyla, küresel akbabaları iyi ayırt etmemiz gerekiyor.” “HAVA YOLLARINDAN OTELLERE KADAR BİRÇOK SEÇENEK MASADA OLABİLİR” Avdagiç, Kovid-19’un global marka ve şirket satın almaları için yeni, büyük bir dalga oluşturduğuna dikkati çekerek, “Koronavirüs pandemisi dünya ticaretinde ‘pause (durdur)’ tuşuna bastıktan sonra şimdi şirket ve marka satın almaları ile birleşmelerin ‘play (oynat)’ tuşuna basacak gibi görünüyor. Sebebi ister nakde dönmek için olsun, ister şirkete yeni bir yön vermek olsun dünya genelinde marka el değiştirmeleri yaşanacak. Petro-dolar zenginleri, akbaba fonları ve özellikle Çinli şirketler, Avrupa'da şirket bakıyor. Hava yollarından otellere kadar birçok seçenek masada olabilir. Özellikle moda, lüks sektöründe birçok markanın el değiştireceği haberleri geliyor.” diye konuştu. "KOVİD-19 KÜRESEL DEĞERLİ MARKA ALIŞVERİŞİNİ HIZLANDIRACAK GİBİ GÖRÜNÜYOR” Avdagiç, Türk sermayesinin de bu yarışta şüphesiz olması gerektiğini belirterek, “Kovid-19 küresel değerli marka alışverişini hızlandıracak gibi görünüyor. Türkiye, Kovid sürecinde küresel değerli marka ve şirket satın almada hızlı balık olmalıdır.” dedi. Uygun fonlarla doğru bir hedef belirlenip harekete geçilebileceğine işaret eden Avdagiç, “Kovid-19’un zayıf bıraktığı küresel marka ve şirketleri Türk sermayesinin satın alması için ortam müsait hale geliyor. Önümüzdeki aylarda birçok fırsat doğması bekleniyor. Değer katabilecek tüm global satın almalara açık olmak lazım. Satın almalar konusunda cesur ve sabırlı olmamız lazım. Ama şu kesin ki global satın almalarda ‘daha yüksek seçenek ve daha düşük fiyat’ imkanları doğacaktır.” diye konuştu. Avdagiç, hem dünyada uygun şartlarla satın alabilecek şirketlerin takip edilmesi hem de Türk markalarının, ucuz bedellerle el değiştirmekten korunması gerektiğini vurguladı.

24 Mayıs 2020 Pazar

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) Başkanı Fatih Birol, yeni tip koronavirüs salgınından olumsuz etkilenenpetrol piyasalarındadengelenmenin başladığınıbelirterek, “IEA verileri bize küresel petrol piyasasında kademeli olarak artan hassas bir düzelme olduğunu gösteriyor. Küresel anlamdaki tüm belirsizliklere rağmen 'kara nisanı' geride bırakmayı umuyoruz” dedi. GÜNLÜK 8.6 MİLYON VARİL Birol, petrol piyasalarındaki toparlanmanın kademeli olduğunu ve hassas bir şekilde ilerlediğini ifade etti. Nisan ayında yayımlanan petrol piyasası raporuna göre, küresel petrol talebinin günlük 9.3 varil azalacağının öngörüldüğünü anımsatan Birol, “Bu ayki rapora göre, küresel günlük petrol talebinin8.6 milyon varil azalacağını tahmin ediyoruz. Bu miktar önceki tahminden kısmen daha iyi” diye konuştu. ÇABALAR İŞE YARADI Yeni tip koronavirüs salgınının ülkelerin gelişmelerinde ve küresel anlamdaki büyümede belirsizliklere neden olduğunun altını çizen Birol, şöyle devam etti: “Küresel petrolün talep tarafı ülke ülke incelendi. IEA verileri bize küresel petrol piyasasında kademeli olarak artan hassas bir düzelme gösteriyor. Küresel anlamdaki tüm belirsizliklere rağmen 'kara nisan'ı geride bırakmayı umuyoruz. Petrol piyasasındaki dengelenmeye yönelik düzelmenin ilk işaretlerini görüyoruz. 2020 petrol piyasası için en kötü yıl olarak nitelendirilebilir, ancak veriler bize çabaların işe yaradığını gösteriyor.” KISINTIYA GİTMELERİ OLUMLU KARŞILANDI Fatih Birol,OPEC+ üretim profili ve OPEC+ dışında kalan ülkelerin üretimlerindeki gelişmelerin küresel petrol talebinde belirleyici olduğuna dikkati çekerek, şunları söyledi: “Petrol talebinin artmasına ulaştırma sektörlerindeki hareketlilik destek veriyor. Talep tarafında ayrıca G20 ülkelerinin stratejik petrol stoklarını artırmaları da etkili oluyor. Enerji güvenliği için artırılan petrol stoklarında, son 45 günde 16 milyon varillik artış gözledik. Daha çok ABD, Çin ve Hindistan'dan gelen bu veriler günlük 1.2 milyon varil artışa denk geliyor. Öte yandan, 1 Mayıs'tan itibarenOPEC ve bazı OPEC dışı ülkelerin kısıntıya gitmesiyle piyasalarda toparlanma sinyalleri oluşuyor.Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Kuveyt'in mayıs ayı kesintisi haricinde gönüllü olarak daha fazla kısıntıya gideceğini bildirmesi piyasalarda olumlu karşılandı.”

20 Mayıs 2020 Çarşamba

Türkiye Enerji Zirvesi'nde yaklaşık 600 katılımcıyla video konferans sistemi üzerinden bir araya gelenEnerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, salgın döneminde enerji tüketiminde talep değişimleri olduğunu söyledi. Dönmez, elektrik ve doğal gazda evlerde talep artışının yüzde 15'lere vardığını, ancak ulusal anlamda bu talebin yüzde 10-15 azaldığını bildirdi. Akaryakıt sektöründe de ciddi bir daralmanın söz konusu olduğuna dikkati çeken Dönmez, talep yönünde bazı ürünlerde yüzde 30, bazı ürünlerde yüzde 50'ye varan daralmanın görüldüğünü dile getirdi. OYUN DIŞINDA KALDILAR Bakan Dönmez, Doğu Akdeniz'de birçok aktörün Türkiye'yi başından beri denklemin dışında tutmaya çalıştığını ifade ederek, “Şimdi asıl bizi dışarda tutmak isteyenler oyun dışında kaldı. Bu krizi belki bahane ettiler, oradan çekildiler. Bizim çok daha önceden yaptığımız hazırlıklar vardı. İş planımıza sadığız. Mümkün mertebe iş programına bağlı kalarak ilerleyeceğiz. Hem Doğu Akdeniz'de hem de önümüzdeki temmuzdan itibaren Karadeniz'de ilk defa kendi milli sondaj gemimiz Fatih ile derin sondajımızı yapmayı planlıyoruz” dedi. İLK SİSMİK ARAŞTIRMA Libya ile yapılan mutabakat zaptına değinen Dönmez, sürecin başladığını ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın bu bölge için ilk arama başvurusunu yaptığını söyledi. Dönmez, süreç tamamlanır tamamlanmaz ilk sismik araştırma faaliyetlerine başlanacağını da sözlerine ekledi. DOĞU AKDENİZ’DE HIZ KESMEDİ Türkiye, 2011'de KKTC ile Kıta Sahanlığı Sınırlandırma Anlaşması ve 2019'da Libya ile Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılmasına İlişkin Mutabakat Muhtırası imzaladı. Türkiye, bu kapsamda Doğu Akdeniz'de KKTC'den alınan ruhsat bölgelerinde sondaj ve sismik arama faaliyetlerine hız kesmeden devam ediyor.

20 Mayıs 2020 Çarşamba

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, nisanayında 542 yatırım teşvik belgesi verdi. Bakanlığın, nisan ayı yatırım teşvik belgesi listesi, Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, belge verilen projelerin sabit yatırım tutarı 11 milyar 81 milyon 974bin 977lira olarak hesaplandı. Bu yatırımlarla 16 bin 586 kişinin istihdam edilmesi planlanıyor. Öte yandan, sabit yatırım tutarı 1 milyar 779milyon 119 bin 757 lira olan ve 1.226 kişi-nin istihdam edilmesi öngörü-len 31 yatırıma ilişkin teşvik belgesi iptal edildi. Bu dönem-de tamamlama vizesi yapılan yatırım teşvik belgesi sayısı 62, sabit yatırım tutarı 1milyar 948 milyon 726 bin 387 lira, bu firmalarda istihdam edilen kişi sayısı da 1.561 oldu.

23 Haziran 2020 Salı

Koronavirüs salgınına karşı alınan tedbirler sebebiyle online perakende alışveriş hacmi arttı. Alışveriş merkezlerinin ve mağazaların büyük kısmının kapalı olması sebebiyle anneler günü alışverişleri de online kanallarda kapasiteleri zorladı. Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD) Başkanı Emre Ekmekçi, pandemi sürecinde daha önce online alışveriş yapmamış bir kesimin de e-ticaret hizmetleriyle tanıştığını kaydetti. Ekmekçi’nin verdiği bilgiye göre pandemi sürecinde online kanallarda, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 60'a varan talep artışı yaşandı. MUTFAK ALETLERİ Bu yıl anneler günü kampanyalar dönemi için online sektörün toplam hacim tahmininin 3.9 milyar TL olduğunu kaydeden Ekmekçi, “Anneler günü haftasında, geçen yıl 250 TL olan sepet tutarı 300 TL’ye yükseldi. Bu yıl alınan hediyeler de farklılaştı. Evde yemek yapma tercihinin yüzde 80 arttığı bu dönemde, annelerimize de yoğun bir şekilde küçük elektrikli ev ve mutfak aletlerinin alındığını gözlemledik. Yanımızda olmayan ama uzaktan görüşme yaptığımız annelerimiz için ise bu görüşmelerde kullanım için cep telefonu ve tablet gibi ürünlerde de artış gördük” diye konuştu. 36-40 YAŞINDAKİLER TOBB E-Ticaret Meclisi Başkanı Öget Kantarcı da siparişlerde geçen yıla göre ortalama yüzde 50, çeşitli kategorilerde yüzde 100 artış yaşandığını söyledi. Bu dönemde en çok 36-40 yaş grubundakilerin alışveriş yaptığına dikkat çeken Kantarcı, “En çok alışveriş yapılan iller ise İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Antalya” dedi. CEP TELEFONU Elektronik tüketici ürünlerinde ise sektörün hem fiziki hem online mağazası olan iki grubunda akıllı telefon satışlarının ilk sırada yer aldığı bildirildi. Sepet miktarı 1500 TL’nin üzerine çıkarken, sepette geçen yıla göre yüzde 60, nisan ayının başına göre yüzde 5 artış oldu. EN ÇOK ALINAN HEDİYELER Kozmetik, güzellik ürünleri, moda ve aksesuar ürünleri, bahçe mobilyaları, mutfak gereçleri, kahve makinası, elektrikli süpürge, robot süpürge, cep telefonu, akıllı bileklik, tablet, spor ayakkabı, çanta, terlik, takı, gözlük. ÇİÇEKÇİLER BAYRAM ETTİ Anneler günü denilince ilk akla gelen sektörlerin başında çiçekçiler yer alıyor. Uzun süre sonra dükkanlarını açabilen çiçekçiler, hem telefon hem de internet üzerinden aldıkları siparişleri yetiştirmek için yoğun şekilde çalıştı. Siparişlerin kendilerini memnun ettiğini belirten çiçekçiler, yıllardır yapamadıkları satışları bir günde yaptıklarını kaydetti. Çiçekçiler, kısıtlamalar sebebiyle trafik yoğunluğu yaşanmamasının, teslimat için kendilerine avantaj sağladığını belirtti. İstanbul’daki sektör temsilcileri de 10-11 Mayıs tarihlerinde çiçekçilerin açık olması yönündeki taleplerini ilgili mercilere ulaştırdığı için İstanbul Ticaret Odası Başkanı Şekib Avdagiç’e teşekkür etti.

20 Mayıs 2020 Çarşamba