Avrupa'da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF'de işlem gören vadeli doğal gaz kontratlarında 1000 metreküp doğal gazın fiyatı yeniden 94 avroya ulaştı. Avrupa'da vadeli doğal gaz piyasasında fiyatların yeniden artış göstermesine, Rusya'nın düşük enerji arzı, Avrupa’da daha soğuk havanın etkili olması ve enerji kriziyle ilgili endişelerin yeniden artması etkili oldu. Alman şebeke operatörü Gascade'nın verilerine göre, Rus gazını batıdan Avrupa'ya aktaran Yamal-Avrupa boru hattından Almanya’ya giden doğalgaz miktarı 15 Aralık’tan bu yana azalarak neredeyse sıfıra ulaştı. Boru hattında gaz Polonya'ya akıyor. Avrupa'da doğal gaz fiyatları, aralık ayı ortasında, Yamal-Avrupa boru hattında Rusya'dan doğal gaz akışının azalması ve Avrupa'da yeni soğuk hava dalgası ile sıcaklıkların düşmesinin tüketimi yükseltmesiyle artış göstererek megavatsaat başına 180 avronun üzerine çıkmıştı. AB ülkeleri, mevcut durumda doğal gaz ihtiyacının yüzde 90'ını ithal ederken, kıtada doğal gaz fiyatlarının ocak ayından bu yana 7 kat artması "enerji krizine" neden olmuştu.

05 Ocak 2022 Çarşamba

AB üyesi 27 ülkenin 19'unun resmi para birimi olan avronun 1999'da kaydi olarak yürürlüğe girmesine karar verilmişti. Avro, 1 Ocak 2002'de ise banknot ve bozuk para olarak piyasaya sürüldü. Bu tarihten itibaren avro günlük işlemlerde kullanılmaya başlandı. Hali hazırda avroyu, Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan olmak üzere 19 AB üyesi ülke kullanıyor. "Avro Bölgesi" olarak adlandırılan bu ülkelerin para politikası, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve üye ülkelerin merkez bankalarından oluşan Avro Sistemi tarafından yürütülüyor. Frankfurt merkezli ECB'nin görevi, para birimi olarak avroyu kullanan AB üyesi ülkelerden oluşan Avro Bölgesi'nde fiyat istikrarını sağlamak olarak tanımlanıyor. Doların ardından dünyanın en fazla kullanılan ikinci rezerv para birimi konumunda bulunan avroyu Avrupa'da yaklaşık 340 milyon kişi kullanıyor. Avro, "Avrupa Para Birimi", "ekü" ve "euro" olarak da adlandırılıyor. Avronun farklı renk ve boyuta sahip 5, 10, 20, 50, 100, 200 ve 500 olmak üzere 7 çeşit banknotu bulunuyor. Ayrıca, 1, 2, 5, 10, 20, 50 sent ile 1 ve 2 avro metal para olarak kullanılıyor. 500 AVRO BASILMIYOR ECB, 2019 yılında 500 avroluk banknotların basımını durdurulmasına karar verdi. Kararın alınmasında terörizmin finansmanı ve kara para aklamaya karşı mücadele ön plana çıktı. Söz konusu 500 avroluk banknotların basımının durdurulmasına karşın halen geçerli. Günlük yaşam ve alışverişte kullanılamayan 500 avroluk banknotlar banka hesaplarına yatırılabiliyor ve bankalardan değiştirilebiliyor. DANİMARKA DIŞINDAKİ ÜYELERE ZORUNLU KATILIM Avro Bölgesi'nin kuruluşunda ortak para politikasına dahil olmayacağını açıklayan Danimarka dışında tüm birlik üyelerinin gerekli kriterleri yerine getirmeleri durumunda avro kullanımına geçme zorunluluğu bulunuyor. Son dönemde, Bulgaristan ve Hırvatistan avro para birimine geçiş süreci için başvuruda bulundu. Bu ülkelerin birkaç yıl sürecek süreç sonunda avro para birimine girişlerinin tamamlanması bekleniyor. AVRO DEĞERİ Avro, 1999 yılında piyasaya sürüldüğünde 1 avro 1,17 dolar seviyesindeydi. Bu tarihten sonra avro, dolar karşısında hızla değer kaybetti. Ekim 2000'de avro 0,83 dolara kadar geriledi. Avro, 2002 yılından 2008'e kadarki süreçte dolara karşı değer kazandı. 2008 yılında 1 avro 1,60 dolara kadar çıkarak rekor kırdı. Hali hazırda avro dolar paritesi 1,13 seviyelerinde seyrediyor. BANKNOT TASARIMI DEĞİŞECEK ECB, 20 yıldır tedavülde olan avro banknotlarını 2024'e kadar yeniden tasarlamayı planlıyor. Yeniden tasarım süreci, Avro Bölgesi'ndeki insanlardan gelecekteki banknotlar için olası temalar hakkında görüş toplamakla görevli odak gruplarının oluşturulmasıyla başlayacak. Daha sonra her Avro Bölgesi ülkesinden bir uzmana sahip danışma grubunun, ECB'nin Yönetim Konseyi'ne yeni temalardan oluşan bir kısa liste sunacak. Yönetim Konseyi, yeni banknotlar basılmadan önce nihai kararı verecek. ALMANLAR İLK BAŞTA ŞÜPHEYLE YAKLAŞTI Avroya geçiş, Almanya'nın yeniden birleşmesini takiben 1990'da Deutschmark'ın piyasaya sürülmesinden sonra, nispeten kısa bir süre içinde ikinci para birimi geçişiydi. Tek para birimine şüpheyle yaklaşan ve eski para birimi mark ile duygusal bir bağı olan Almanlar, avrodan en çok yarar sağlayanlar arasında yer aldı. Avrupa Politikaları konusunda önemli düşünce kuruluşlarından Avrupa Politikalar Merkezi'nin (CEP) yaptığı "Avroya geçişte kazananlar ve kaybedenler" adlı araştırmaya göre, Avrupa'nın en verimli ekonomisine sahip olan Almanya, avroya geçişten 1999-2017 döneminde 1,9 trilyon avro ile açık ara en fazla yarar sağladı. Bu da kişi başına yaklaşık 23 bin avroya denk geliyor. Piyasaya sürüldükten sonraki ilk birkaç yılda Yunanistan avrodan büyük kazanç sağlarken, 2011'den beri kayıplar vermeye başladı, Yine de aynı dönemde Yunanistan 2 milyar avro yarar sağladı. Hollanda'da ise 346 milyar avroluk refah genişlemesi oldu. CEP'in analiz ettiği ülkelerden Fransa'da 3,6 trilyon avro, İtalya'da 4,3 trilyon avro, İspanya'da 224 milyar avro, Belçika'da ise 69 milyar avro refah kaybı oldu.

04 Ocak 2022 Salı

Bazı büyük şirketlerin destekleyici adımları ve yatırımlarının etkisiyle kripto para birimlerine yönelik ilgi 2021 itibarıyla hız kazandı. ABD'li elektrikli otomobil üreticisi Tesla'nın şubat ayında 1,5 milyar dolarlık varlığını Bitcoin'e yatırdığını duyurması, Mastercard ile Bank of New York Mellon'un ise kripto para birimlerinin kullanımını kolaylaştıracak adımlar atmasının ardından 2021'in başında dijital para birimlerinin değerinde hızlı bir yükseliş kaydedildi. Kripto para birimleri arasında yatırımcılar tarafından en çok tercih edilen Bitcoin, yılın başında söz konusu şirketlerin kararlarının ardından 55 bin dolar seviyelerinin üzerine çıktı. Aynı dönemde kripto para biriminin piyasa değerinin 1 trilyon dolara ulaşması ise yatırımcılar arasında önemli bir "dönüm noktası" olarak nitelendirildi. ÇİN KRİPTO PARALARA YÖNELİK KISITLAMALARI ARTIRDI, EL SALVADOR "YASAL PARA BİRİMİ" OLARAK TANIDI Yılın ortalarına doğru kripto para piyasalarına yönelik Çin'den gelen haberler ise kripto para birimlerindeki yükselişi olumsuz etkiledi. Çin'in, mayıs ayında yerel finansal kurumlarının ve ödeme sistemlerinin kripto para hizmeti vermesini yasaklaması kripto para birimlerinde düşüşe neden oldu. Çin, kripto para ticaretine yönelik baskıyı daha da artırarak eylül ayında kripto para ile yapılan tüm işlemleri "yasa dışı" ilan etti. Kripto paralara ilişkin Çin'de uygulanan kısıtlamalara karşın Orta Amerika ülkesi El Salvador, Bitcoin'i resmen tedavüle sokan ilk ülke oldu. El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele'nın Bitcoin'in "yasal bir para birimi" olarak tanınmasına ilişkin yasa teklifinin haziranda kongreden geçmesinin ardından ülkede Bitcoin, eylül ayında yasal para birimi olarak kullanılmaya başlandı. ABD'DE BİTCOİN VADELİ İŞLEM KONTRATLARINA DAYALI İLK ETF İŞLEM GÖRMEYE BAŞLADI Yetkililerin kripto paralara yönelik temkinli bir duruş benimsediği ABD'de ise Bitcoin vadeli işlem kontratlarına dayalı ilk borsa yatırım fonu (ETF), ekim ayında New York Menkul Kıymetler Borsası'nda (NYSE) işlem görmeye başladı. ProShares'in Bitcoin Strateji ETF'sinin "BITO" koduyla işlem görmeye başlaması, kripto para piyasalarını olumlu etkiledi. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), kasım ayında ise varlık yöneticisi VanEck'in spot Bitcoin borsa yatırım fonu (ETF) başvurusunu onaylamadığını duyurdu. Dünyanın en büyük kripto para borsalarından Coinbase, New York özel borsasında teknoloji şirketlerinin ağırlıkta olduğu Nasdaq endeksinde nisan ayında işlem görmeye başladı. Goldman Sachs gibi Wall Street bankaları da Bitcoin'e yönelik çalışmalarını yoğunlaştırdı. REGÜLASYON ÇAĞRILARI YOĞUNLAŞTI Herhangi bir merkez bankası veya resmi kuruluş ile bağı olmayan ve tamamen sanal olarak üretilen Bitcoin, tartışmaların merkezinde kalmaya devam ederken, ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ile Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, Bitcoin'i "spekülatif bir yatırım aracı" olarak nitelendirmeyi sürdürdü. Finansal otoriteler, kullanım alanlarının yaygınlaşması ve her geçen gün ilginin artmasıyla kripto paralara ilişkin çalışmalarına hız verirken, sanal para birimlerine yönelik regülasyon çağrıları da yoğunlaştı. ABD Merkez Bankası (Fed) ile ECB'nin de aralarında bulunduğu birçok merkez bankası, dijital para birimlerini gündemlerine aldı. KASIMDA 69 BİN DOLARLA ZİRVE YAPAN BİTCOİN, ARALIKTA 43 BİN DOLARIN ALTINI GÖRDÜ Yıl boyu yaşanan gelişmeler, kripto paraların fiyatlarında sert dalgalanmalara neden oldu. Kasım ayında 69 bin doların üzerine çıkarak yılın zirvesini gören Bitcoin'in fiyatı, aralıkta ise 43 bin doların altına indi. Tüm dalgalanmalara rağmen dünyanın en popüler kripto para birimi olan Bitcoin, 2021'in başından bu yana yüzde 70'in üzerinde değer kazandı. Bu yılın başında 30 bin dolar civarında olan Bitcoin'in fiyatı, bugün 48 bin dolar seviyelerinde kaydedildi. ETHEREUM, YAKLAŞIK YÜZDE 440'IN ÜZERİNDE DEĞER KAZANDI Hızla gelişen kripto para dünyasında öne çıkan "alt coin"lerden Ethereum da bu yıl hızlı bir yükseliş gösterdi. Bu yılın başında 730 dolar civarında olan Ethereum'un fiyatı, yılın son günlerinde 4 bin dolar seviyelerine yükseldi. Ethereum, 2021'in başından bu yana yaklaşık yüzde 440'ın üzerinde değer kazandı. CoinGecko verilerine göre, tüm kripto para birimlerinin piyasa değeri ise bu yıl yaklaşık 1,5 trilyon dolar artarak 2 trilyon doların üstüne çıktı. BİTCOİN'İN PAZARDAKİ PAYI AZALIYOR Küresel piyasalardaki makroeokonomik kaygılar ve kar satışlarının etkisiyle kripto para piyasasında son dönemde sert değer kayıpları kaydedilirken, uzmanlar, piyasanın bir düşüşe doğru ilerleyebileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Düzenleyicilerin artan incelemeleri ve yoğun fiyat dalgalanmaları, son zamanlarda kripto para birimi Bitcoin'e yönelik beklentileri olumsuz etkiliyor. Kripto para endüstrisi genişledikçe Bitcoin'in pazardaki payı azalıyor ve Ethereum gibi diğer dijital para birimleri daha fazla pay almaya başlıyor. Yatırımcıların büyük kazançlar umuduyla giderek daha küçük kripto paralara yönelmesinin gelecek yıl da devam etmesi bekleniyor. 2022'NİN EN ÖNEMLİ KONUSU REGÜLASYONLAR OLACAK Analistler, kripto para piyasasına yönelik düzenlemelerin 2022'de önemli konu başlıklarından biri olacağını öngörüyor. Hükümetlerin ve özellikle ABD'de SEC'in kripto alanına düzenleme getirmesinin yüksek ihtimal olduğunu belirtiyor. Uzmanlar, düzenleyicilerin gelecek yıl odaklanacağı bir diğer önemli alanın ise sabitkoinler (stablecoin) olduğuna işaret ediyor.

29 Aralık 2021 Çarşamba

Ülkenin ekonomik planlama organı Ulusal Kalkınma ve Reform Komisyonu (NDRC), Ticaret Bakanlığı ile yaptığı ortak açıklamaya göre, yabancı yatırım yasağı listesi 33 kalemden 31'e, pilot serbest ticaret bölgelerinde uygulanan yabancı yatırım yasağı listesi ise 30 kalemden 27'ye düşürüldü. Yeni listelerde, binek otomobil üreten firmalarda yabancı yatırım payına getirilen tavan oranları ile aynı araçları üretmek üzere iki ayrı ortaklık kurmayı engelleyen kural kaldırıldı. Ayrıca, radyo ve televizyon ekipmanı üretiminde yabancıların uydu televizyonu ve radyo yayın cihazları üretmesi yasağına da son verildi. Öte yandan hizmetler sektöründeki yabancı şirketlerin serbest ticaret bölgelerine girişine yönelik kısıtlamalar da gevşetildi. Piyasa araştırması sektöründeki yabancı sermaye yasağı kaldırılırken yabancı yatırım için kamuoyu yoklaması yapılması serbest bırakıldı. Fakat sektördeki ortaklıklardaki yabancı payının yüzde 33'ten fazla olmaması ve yasal temsilcilerin Çin vatandaşı olması zorunluluğuyla yabancı yatırıma yönelik kısıtlama kısmen sürecek. İki yeni liste 1 Ocak 2022'de yürürlüğe girecek. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin, yabancı yatırım yasağı listesindeki kalemleri son 5 yıldır her yıl azaltıyor.

28 Aralık 2021 Salı

Merkezi Londra'da bulunan Ekonomi ve İş Araştırmaları Merkezi (CEBR) yıllık Dünya Ekonomi Ligi Tablosu raporunun 2022 yılı versiyonu yayımlandı. Rapora göre, dünya ekonomisi 2022'de ilk kez, önceki tahminlerden 2 yıl önce, cari fiyatlarla 100 trilyon doları aşmaya hazırlanıyor. CEBR, geçen yıl dünyanın GSYH'sinin ilk kez 2024'te 100 trilyon doları aşacağı tahmininde bulunmuştu. Çin, 2030'da ABD'yi geçerek dünya ekonomisinin en büyüğü olacak. CEBR, bir yıl önceki tahmininde Çin'in ABD'yi 2028'de geçeceğini öngörmüştü. Çin'in ekonomik büyümesi 2020'den 2025'e kadar olan dönemde ortalama yüzde 5,7, 2026-2030 döneminde yüzde 4,7 ve 2030-2035 döneminde ise yüzde 3,7 olacak. CEBR'in öngörülerine göre, Hindistan, dünyanın en büyük 6'ncı ekonomisi Fransa'nın sıralamasını gelecek yıl tekrar elinden alacak ve 2031'de de, daha önce tahmin edilenden bir yıl sonra, 3'üncü büyük ekonomi olacak. Avrupa'nın en büyük ekonomisi olan Almanya, 2033'te Japon ekonomisini geçecek. 2036'da dünyanın en büyük ilk 10 ekonomisi sırasıyla Çin, ABD, Hindistan, Almanya, Japonya, İngiltere, Fransa, Endonezya, Brezilya ve Rusya olacak. ABD'deki Kovid-19 sonrası hızlı ekonomik büyümeden yarar sağlayan Kanada 11'inci, Güney Kore 12'nci, İtalya 13'üncü, Avusturalya 14'üncü, İspanya 15'inci, Meksika 16'ncı, Suudi Arabistan 17'nci, Hollanda 18'inci, Türkiye 19'uncu ve Vietnam 20'nci sırada yer alacak. 2020'Lİ YILLARDA ENFLASYONLA MÜCADELE Rapora göre, küresel GSYH, Kovid-19'un neden olduğu sağlık ve ekonomik kriz kaynaklı toparlanmanın devam etmesiyle yükselecek ancak enflasyonun devam etmesi halinde politika yapıcıların ekonomilerin yeniden resesyona girmesini önlemesi zor olacak. CEBR Başkan Yardımcısı Douglas McWilliams, konuya ilişkin değerlendirmesinde, "2020'ler için önemli olan konu, dünya ekonomilerinin enflasyonla nasıl mücadele edeceğidir." ifadesini kullandı. McWilliams, para politikalarında "mütevazı" bir ayarlamanın, geçici olmayan unsurları kontrol altına alacağını umduklarını belirterek, enflasyon kontrol altına alınmadığı takdirde dünya ekonomisinin 2023 veya 2024'te bir resesyona hazırlanması gerekeceğini iddia etti. TÜRKİYE EKONOMİSİ CEBR raporuna göre, dünyadaki çoğu ülkenin aksine Türkiye ekonomisi, 2020'de yüzde 1,8 büyüdü ve 2021'de yüzde 9 ile daha hızlı büyüyecek. Türkiye'de kamu maliyesinin sağlıklı durumda olduğu belirtilen rapora göre, ülkenin 2020'de yüzde 39,8 olan kamu borcunun GSYH içindeki payı 2021'de yüzde 37,8'e düştü. Türkiye'nin ekonomik büyümesinin 2022'den 2026'e kadar ortalama yüzde 3,4 ve 2027-2036 döneminde yüzde 3,7 olacağını öngören CEBR, Türkiye'nin 2036'da dünyanın en büyük ekonomileri sıralamasında 19. sırada yer alacağı tahmininde bulundu.

27 Aralık 2021 Pazartesi