İngiliz hükümetinden yapılan açıklamada, ülkede bireysel ve kurumsal olarak Rusya Merkez Bankası ve Maliye Bakanlığı ile ilgili mali işlemlerde bulunulmasının yasaklandığı, Rusya'nın İngiliz finans piyasalarına erişiminin kısıtlanmasına ilişkin bir dizi karar alındığı bildirildi. Açıklamada, Rusya'nın, döviz cinsinden rezervlerinin İngiltere'nin müttefikleri tarafından uygulanan finansal yaptırımların etkisini azaltacak şekilde kullanmasının engellenmesinin amaçlandığı kaydedildi. Belirli Rus bankalarının İngiliz bankaları yoluyla sterlin ve takas piyasasına erişiminin de engellenmesi yönünde ilgili kurumlara yetki verildiği bildirilen açıklamada, bu yetkinin kullanılması halinde söz konusu Rus bankalarının İngiltere üzerinden herhangi bir ödemeyi işleme koyamayacağı ve İngiltere'nin finans piyasalarına erişim sağlayamayacağı belirtildi. Açıklamada, İngiltere ve Rusya arasında üst düzey ve kritik önemdeki ekipmanların ticaretinin büyük oranda kısıtlanmasını içeren bir dizi yaptırım kararı alındığı da kaydedildi. "YAPTIRIMLAR, RUSYA EKONOMİSİNİ MAHVEDECEK" Bu yaptırımların; elektronik, telekomünikasyon ve havacılık gibi sektörlerde karşılıklı ticareti yapılan önemli ekipmanları içerdiği bildirilen açıklamada, "Yaptırımlar, Rusya ekonomisini mahvedecek ve doğrudan Vladimir Putin ve Sergey Lavrov da dahil olmak üzere yakın çevresini hedef alacaktır." ifadesi kullanıldı. Açıklamada, Putin'in yakınındaki oligarklara ait yaklaşık 100'ün üzerinde şirketin varlıklarının dondurulmasına karar verildiği, söz konusu varlıkların toplam hacminin ise yüzlerce milyar sterline eş değer olduğu kaydedildi. Açıklamada, yaptırımlardan en ağır darbeyi Rus savunma sanayisinin almasının hedeflendiği, bu kapsamda Rusya'nın en büyük ikinci bankası konumunda olan VTB ile ilişkili yaklaşık 154 milyar sterlin hacmindeki varlıkların dondurulmasına karar verildiği bildirildi.

28 Şubat 2022 Pazartesi

AB Komisyonu, Ukrayna'da insani durumun kötüleştiğini ve ülkeye acil yardım gönderileceğini açıkladı. Açıklamada, Ukrayna'da savaştan etkilenen sivillere destek sağlamak için acil yardım programlarına ilave 90 milyon avro kaynak sağlandığı bildirildi. Söz konusu kaynakla Ukraynalıların yiyecek, su, sağlık ve barınak gibi temel ihtiyaçlarının karşılanmasına yardımcı olunacağına işaret edilen açıklamada, AB'nin Ukrayna'nın komşu ülkeleriyle sürekli temas halinde olduğu ve daha fazla yardım sağlayabileceği kaydedildi. Rusya'nın Ukrayna'ya saldırıları sürerken ülkeden Polonya, Macaristan, Romanya, Moldova ve Slovakya'ya çok sayıda kişi sığındı.

28 Şubat 2022 Pazartesi

Gazprom'dan yapılan yazılı açıklamada, Avrupa'daki depolama tesislerindeki gazın hızla azaldığı belirtildi. Açıklamada, "Gas Infrastructure Europe verilerine göre, Avrupa'daki yer altı depolama tesislerindeki doğal gazın yüzde 21,5'i kaldı. Yaz döneminde Avrupa'daki yer altı depolama tesislerine doldurulan gaz ise tümüyle tüketildi." ifadesine yer verildi. Söz konusu durumun zorluklara sebep olduğuna işaret edilen açıklamada, "Bu, depolama tesislerinin teknolojik yeterlilikleriyle sınırlanan günlük limitleri göz önüne alındığında çok ciddi bir zorluktur. Ayrıca, Avrupa pazarındaki durum büyüyen Asya piyasalarındaki durumla yakından ilişkilidir." değerlendirmesinde bulunuldu. Öte yandan, Gazprom'un Temsilcisi Sergey Kupriyanov, gazetecilere yaptığı açıklamada Ukrayna üzerinden Avrupa'ya Rus gazı sevkiyatının günlük ortalama 100 milyon metreküple normal seyrinde olduğunu söyledi.

28 Şubat 2022 Pazartesi

Batılı ülkelerin Ukrayna'ya saldıran Rusya'ya ekonomik yaptırımları daha da ağırlaşırken, bazı Rus bankalarına SWIFT sisteminde kısıtlama getirilmesi ve Rusya Merkez Bankası'nın rezervlerine erişimin engellenmesinin Moskova'ya ekonomik açıdan ağır bir darbe vuracağı ancak Batılı şirketler ve bankalar için de sıkıntı oluşturacağı belirtiliyor. Avrupa Birliği (AB), ABD, İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya ve Kanada, Rusya'ya karşı uygulanacak ilave ekonomik yatırımlar konusunda cumartesi günü ortak açıklama yaparak bazı Rus bankalarının, uluslararası para transferi sağlayan SWIFT sisteminden çıkarılması yönünde karar aldıklarını duyurdu. Rusya'ya yönelik bir sonraki yaptırım da Rusya Merkez Bankası'nı hedef alıyor. Batılı devletler, Rusya Merkez Bankası'nın rezervlerine erişimin engellenmesi yönünde yeni tedbirler hazırlanması için çalışma yürütüyor. Bu kapsamda, söz konusu çalışmanın ayrıntılarının ve hangi bankaların hedef alınacağının açıklanması bekleniyor. 20 büyük sanayileşmiş ülkenin (G20) merkez bankasına karşı şu ana kadar herhangi bir yaptırım uygulanmadığı biliniyor. Rusya, özellikle yüksek fiyatlı doğal gaz ve petrol gibi enerji ürünlerinin satışından sağladığı döviz rezervleri ile Batı'nın ekonomik yaptırımlarının etkisini zayıflatmayı planlarken, ABD ve Avrupa, Rusya'nın 640 milyar doları bulan rezervlerini de hedefe aldı. AB, Rusya Merkez Bankası'nın rezerv ve varlıklarının yönetimi ile ilgili işlemleri yasaklama kararı aldığını duyurdu. Buna göre, Rusya Merkez Bankası adına veya onun talimatıyla hareket eden herhangi bir tüzel kişi, kuruluş veya organla yapılan işlemlere yasak getirildi. Rusya rezervlerinin yaklaşık yarısı Batı ülkelerinde bulunuyor. Böylece Rusya'nın söz konusu rezervlerine erişimi kesilmiş oldu. Bu arada, Rus ekonomisinin uygulanan yatırımların etkisini hissetmemek için hazırladığı rezervlerini "felç etmeye" yönelik hazırlıklara da başlandı. Batı ülkeleri, Rusya Merkez Bankası'nın işlemlerini dondurmak ve varlıklarını likit hale çevirmesini engelleyecek tedbirler hazırlıyor. Böylece Rus rublesinin değerini kaybetmesi, enflasyonun hızla yükselmesi ve ülkenin finansal olarak savunmasız hale getirilmesi planlanıyor. Kararlar, ABD ve müttefiklerinin büyük Rus bankaları ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'e yaptırım uygulamalarının ardından geldi. BAZI RUS BANKALARININ SWIFT'TEN DIŞLANMASI Bazı Rus bankalarının SWIFT'ten dışlanması, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısına en geniş kapsamlı yanıt olarak görülürken, Rusya ile Batı arasındaki ticaretin ciddi şekilde kısıtlanmasına da neden olabileceği değerlendiriliyor. SWIFT, finansal kurumların ulusal sınırların ötesine para aktarırken birbirleriyle güvenli bir şekilde iletişim kurmasını sağlayan altyapıyı sunmayı teşkil ediyor. 200'den fazla ülkede 11 binden fazla banka, yatırım firmaları ve büyük şirketler SWIFT hizmetini kullanıyor. Rusya Ulusal SWIFT Derneği Rosswift'e göre, Rusya, yaklaşık 300 banka ve kuruluşla ABD'den sonra SWIFT sistemine üye sayısı en fazla olan 2. ülke konumunda yer alıyor. Rusya'nın finans kurumlarının yarısından fazlasının SWIFT üyeliği bulunuyor. Rusya, Visa ve Mastercard sistemlerine benzer şekilde banka havaleleri için SPFS sistemi ve kart ödemeleri için Mir sistemi dahil olmak üzere kendi yerel finansal altyapısına sahip. Pratik açıdan SWIFT'ten çıkarılmak, "Rus bankalarının onu yabancı finans kurumlarıyla ticari işlemler için ödeme yapmak veya almak için kullanamayacağı" anlamına geliyor. Bazı uzmanlar, en büyük doğal gaz tedarikçisi olan Rusya ile önemli ticareti olan Avrupa ülkeleri için bu yaptırımın operasyonel olarak gerçek bir sıkıntı kaynağı olacağı öngörüsünde bulunuyor. Batılı ülkeler, Moskova'nın 2014'te Kırım'ı ilhak etmesinin ardından Rusya'yı SWIFT'ten dışlamakla tehdit etmişti. Bazı uzmanlar, doğal gaz, petrol, taş kömürü, buğday ve alüminyum gibi büyük bir emtia ihracatçısı olan Rusya'nın SWIFT sistemi dışında tutulmasının, Rusya'yı Çin ile alternatif bir transfer sistemi geliştirmeye teşvik edebileceğini belirtiyor. YAPTIRIMLARIN RUS EKONOMİSİNE ETKİLERİ Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, cumartesi günü yaptığı açıklamada, "Rusya Merkez Bankası'nın varlıklarını felç edeceğiz. Bu; işlemlerini donduracak, varlıklarını tasfiye etmesini imkansız hale getirecektir." ifadesini kullanmıştı. Washington merkezli Atlantik Konseyi uzmanı Josh Lipsky, Financial Times'e yaptığı değerlendirmede, Rusya Merkez Bankası'na yaptırım uygulanmasının önemli bir adım olduğunu vurgulayarak, "Bir merkez bankasına yaptırım uygulamak, muhtemelen uluslararası finans sisteminde en çok sıkıntıya neden olacak hareket." değerlendirmesinde bulundu. Rus rublesi, haftaya dolar karşısında yüzde 8'den fazla değer kaybederek başlarken, Rusya Merkez Bankası, bugün politika faizini yüzde 9,5'ten yüzde 20'ye çıkardı. Moskova Borsası'nın bugün işlemlere açılmayacağı açıklandı. Bu hafta Rus döviz piyasasında büyük sıkıntı olacağına işaret eden bazı analistler, işlemlerin durdurulmasını bekliyor. Bazı uzmanlar da Rusya'nın döviz kurunu yapay olarak sabitleyeceği öngörüsünde bulunuyor. "BU, EKONOMİK BİR SOĞUK SAVAŞ" Atlantik Konseyi Avrasya Merkezi'nde ekonomik yaptırımlar konusunda uzman olan Edward Fishman, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, "Şeytan ayrıntıda gizli olacak. Bakalım (Rusya'nın) hangi bankaları listede yer alacak?Yaptırım listesinde Sberbank, VTB ve Gazprombank gibi en büyük Rus bankaları varsa kesinlikle çok büyük olumsuz etkisi olacak." ifadelerini kullandı. Atlantik Konseyi uzmanlarından Daniel Fried de Rus ekonomisinin söz konusu şoklardan kurtulmasının zor olacağına inandığını belirterek, "Bu, ekonomik bir soğuk savaştır." değerlendirmesinde bulundu. Allianz danışmanı ve Gramercy Fon Yönetimi Başkanı Mohamed El-Erian de Rus şirketlerinin Batılı şirketlerde borç ve alacakları olduğuna işaret ederek, Rus bankalarının SWIFT'ten çıkarılmasının küresel ekonomi için kaçınılmaz yansımaları olacağını vurguladı. Uzmanlar, Batılı ülkelerin Moskova'ya karşı son yaptırım kararlarının birçok yatırımcıyı endişelendireceğini ve geçen haftanın ikinci yarısında piyasalarda görülen toparlanmanın bu hafta yeniden teste tabi tutulacağını belirtiyor. Batılı ülkeler, Rusya'nın elit tabakasına, "zenginliklerinin sembolünün yakından ellerinden alınabileceği" konusunda da uyarılarda bulundu. Bloomberg'de yer alan haberde, Batılı ülkelerin Rusya'ya karşı hemfikir olduğu mali cezalar arasında, "yaptırım uygulanan oligarklar, hükümet yetkilileri ve şirketleri belirlemeye ve varlıklarına el koymaya başlayacak bir görev gücü oluşturulmasının" yer aldığı da iddia edildi. SOĞUK SAVAŞ DÖNEMİNDEKİ KESİNTİLERİ HATIRLATIYOR Bu arada, Rus hava yollarının birçok Avrupa ülkesinin üzerinden uçuşu yasaklandı ve Aeroflot gibi hava yollarının Batı'ya giderken izledikleri en kısa rotalar kapatıldı. Hava sahalarının kapatılması, soğuk savaş dönemindeki kesintileri hatırlatıyor. İhtilaf bölgesinde ve civarındaki uçuşa yasak bölgeyle birlikte söz konusu son hamleler, Rus uçaklarının Fransa ve Hollanda gibi ülkelere gidebilmek için Türkiye'ye kadar inmesini gerektiriyor. Kuzeyden alternatif bir rota olan Finlandiya üzerinden uçuş da kapatıldı. Rusya da buna karşılık vererek hava sahasını Avrupa merkezli birçok hava yolu şirketine kapatıp doğuya giden uçakların daha uzun süreli ve daha fazla yakıt harcadıkları rotaları izlemesine neden oldu.

28 Şubat 2022 Pazartesi

Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı ve Batılı ülkelerin yaptırım açıklamalarının ardından Rus rublesinin dolar karşısında değer kaybı yüzde 20'yi aştı. Dolar/ruble paritesi yüzde 21,64 artışla 100 seviyesine, avro/ruble paritesi de yüzde 21,94 yükselişle 113,4'e çıktı. Geçen hafta yaklaşık yüzde 25 değer kaybeden Moskova Borsası'nın ise ikinci bir talimata kadar işlemlere kapalı olacağı duyuruldu. Yaptırımlar nedeniyle Rusya Merkez Bankası, politika faiz oranını yüzde 9,5'ten yüzde 20'ye çıkardığını açıklamıştı. Rusya Maliye Bakanlığı da Rus ihracatçılarına dış ticaretteki döviz kazançlarının yüzde 80'ini satma zorunluluğu getirmişti.

28 Şubat 2022 Pazartesi