Türkiye'de bağımsız yıllık gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) geçen yıl yüzde 5.5 artış gösterdi. GSYH'de en yüksek payı yüzde 22.1 ile imalat sanayisi aldı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılına ilişkin yıllık GSYH verilerini açıkladı.
Buna göre, yıllık verilere dayalı olarak hesaplanan bağımsız yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksiyle 2022'de 2021'e göre yüzde 5,5 yükseldi.
Üretim yöntemine göre cari fiyatlarla GSYH, 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 106,9 artarak 15 trilyon 11 milyar 776 milyon lira olarak hesaplandı. GSYH'de en yüksek payı 2022'de yüzde 22,1 ile imalat sanayisi aldı.
Bu sektörü, yüzde 13,5 ile toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı ve yüzde 10 ile ulaştırma ve depolama izledi. Yıllık GSYH'de en düşük pay hane halklarının işverenler olarak faaliyetleri için gerçekleşti.
Kişi başına GSYH, 2022'de cari fiyatlarla 176 bin 651 lira, dolar cinsinden 10 bin 659 dolar oldu.
Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri yüzde 32,1, finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 20,7, hane halklarının işverenler olarak faaliyetleri yüzde 20,6 ile 2022'de en çok büyüyen sektörler oldu.
Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı yüzde 24,6, inşaat yüzde 7,1, madencilik ve taş ocakçılığı yüzde 5,5 ile en çok küçülen sektörler olarak kayda geçti.
Yerleşik hane halkı nihai tüketim harcamaları 2022'de bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre yüzde 19 arttı.
Yerleşik hane halkı nihai tüketim harcamalarının cari değerlerle GSYH içindeki payı yüzde 57 oldu. Hane halkı harcamalarında en yüksek payı alan harcama grupları sırasıyla yüzde 23,2 ile gıda ve alkolsüz içecekler, yüzde 18,3 ile ulaştırma ve yüzde 12,4 ile konut, su, elektrik, gaz ve diğer yakıtlar şeklinde sıralandı.
Devletin nihai tüketim harcamalarının GSYH içindeki payı 2022'de yüzde 11,7 olurken gayrisafi sabit sermaye oluşumunun payı yüzde 29,2 olarak gerçekleşti. Bir önceki yıl zincirlenmiş hacim endeksine göre, devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 4,2, gayrisafi sabit sermaye oluşumu da yüzde 1,3 arttı.
Mal ve hizmet ihracatı 2022'de zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 9,9, ithalatı da yüzde 8,6 yükseldi. Harcama yöntemine göre cari GSYH ana bileşenleri içinde toplam mal ve hizmet ihracatının payı yüzde 38,6, ithalatın payı ise yüzde 42,6 oldu.
Gelir yöntemiyle GSYH hesaplamalarına göre iş gücü ödemeleri, 2022'de bir önceki yıla göre yüzde 81,7 artarken brüt işletme artığı/karma gelir yüzde 115,5 yükseldi. İş gücüne yapılan ödemelerin cari gayrisafi katma değer içindeki payı 2021'de yüzde 30 iken bu oran 2022'de yüzde 26,3 olarak kayıtlara geçti.
Net işletme artığı/karma gelirin payı ise 2021'de yüzde 52,3 iken 2022'de yüzde 53,7 oldu.
31 Ağustos 2023 Perşembe
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), önemli ekonomilerdeki zayıf performans nedeniyle küresel ekonomik büyümenin 2024'te yüzde 2,9'a gerileyeceğinin öngörüldüğünü bildirdi.
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF), Küresel Görünüm Raporu'nu yayımladı.
Raporda, Orta Doğu'daki çatışmalar ve ABD-Çin ilişkileri de dahil olmak üzere jeopolitik gerginliklerin yüksek kalmaya devam ettiği belirtildi.
Söz konusu gelişmelerin eş zamanlı olarak gerçekleştiği ve belirsizliğe katkıda bulunduğu belirtilen raporda, böylesine değişken bir ortamda siyasi olayların daha da önem kazandığı ve kasım ayındaki ABD başkanlık seçimlerinin küresel ölçekte yılın en önemli siyasi olayı olarak öne çıktığı ifade edildi. Raporda, ABD'deki seçimlerin küresel ekonomi ve ticaret politikalarını önemli ölçüde etkileyebileceği vurgulandı.
Küresel ekonomik faaliyetin yavaşlamasının beklendiğine işaret edilen raporda, küresel ekonomik büyümenin ABD ve Çin gibi önemli ekonomilerdeki zayıf performans nedeniyle 2023'teki yüzde 3,1 seviyesinden 2024'te ve 2025'te yüzde 2,9'a gerileyeceğinin öngörüldüğü bilgisi verildi.
Raporda, ABD'de ABD Merkez Bankasının (Fed) geçmişteki agresif parasal sıkılaştırmasının etkilerinin işe alımlarda yavaşlamaya, hane halkı gelir büyümesini baskılamaya ve tüketici harcamalarını kısıtlamaya yol açmasının beklendiği belirtilerek, benzer şekilde Çin'in ekonomik ivmesinin de zayıfladığı ve son verilerin temel sektörlerde geniş tabanlı bir yavaşlamaya işaret ettiği aktarıldı.
ABD ekonomisinin bu yıl yüzde 2,4 büyümesinin beklendiği kaydedilen raporda, Çin ekonomisinin de bu yıl yüzde 4,7 büyüyeceğinin öngörüldüğü belirtildi.
Raporda, Avro Bölgesi'nin ekonomik görünümünün de zorlu olmaya devam ettiğine işaret edilerek, bölge ekonomisinin ekonomik büyüme hızının geçen yıla benzer şekilde yüzde 0,5 civarında düşük kalmasının beklendiği kaydedildi.
IIF'nin raporunda, Türkiye ekonomisinin ise 2024'te yüzde 2,7 büyüyeceğinin öngörüldüğü bildirildi.
Öte yandan, Fed'in 2024 yılında faiz oranlarını 100 baz puan düşürmesinin beklendiği ve bu durumun küresel finans piyasalarını etkileyeceği belirtilerek, gelişmekte olan piyasaların, riskler bölgeye göre değişse de ABD'deki daha düşük faiz oranlarından faydalanabileceği ifade edildi.
Raporda, 2025 yılına ilişkin ekonomik görünümün ise jeopolitik istikrara ve teknolojik ilerlemeye bağlı olduğu kaydedildi.
19 Eylül 2024 Perşembe
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 2.06 değer kazanarak 9.975,61 puandan tamamladı. BIST 100 endeksi, önceki kapanışa göre 201,12 puan artarken, toplam işlem hacmi 84,6 milyar lira oldu.
Bankacılık endeksi yüzde 3,08, holding endeksi yüzde 2,50 değer kazandı.
Sektör endeksleri arasında en çok kazandıran bankacılık, tek kaybettiren yüzde 0,63 ile ticaret oldu.
Küresel piyasalarda, ABD Merkez Bankasının (Fed) 50 baz puanlık faiz indiriminin ardından pozitif bir seyir izleniyor.
Öte yandan TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını değiştirmeyerek yüzde 50'de tuttu.
PPK duyurusunda, "Temel mal enflasyonu sınırlı bir artışla düşük seyretmeye devam ederken, hizmet enflasyonundaki iyileşmenin son çeyrekte gerçekleşmesi beklenmektedir. Enflasyonda belirgin ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda ise para politikası araçları etkili şekilde kullanılacaktır." ifadelerine yer verildi.
Kararın ardından BIST 100 endeksindeki yükseliş hızlanırken, Türkiye'nin 5 yıllık kredi risk primi (CDS) ise 256,5 baz puanla Şubat 2020'den bu yana görülen en düşük seviyeye yaklaştı.
Analistler, TCMB'nin karar metninden alınan sinyallerin enflasyonla mücadelenin ciddi şekilde devam edeceği şeklinde yorumlandığını kaydederek, bu durumun Türk lirası varlıklara olan talebi destekleyebileceğini belirtti.
Yarın yurt içinde tüketici güven endeksi, yurt dışında ise Japonya Merkez Bankası (BoJ) faiz kararı, Japonya'da enflasyon, Almanya'da Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), Avro Bölgesinde tüketici güven endeksinin öne çıkacağını dile getiren analistler, BoJ'un yarınki açıklamasında faiz oranının yüzde 0,25'te sabit tutmasının beklendiğini söyledi.
Banka politika faizini 31 Temmuz 2024'te 15 baz puan artışla yüzde 0,25'e yükseltirken, devlet tahvil alımlarının ise azaltılmasına karar vermişti.
Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.000 ve 10.100 seviyelerinin direnç, 9.800 ve 9.700 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
19 Eylül 2024 Perşembe
19 Eylül 2024 Perşembe
19 Eylül 2024 Perşembe
19 Eylül 2024 Perşembe
19 Eylül 2024 Perşembe
19 Eylül 2024 Perşembe
20°C