Jeopolitik risklerin ve küresel çapta gıda arzına ilişkin sıkıntıların hakim olduğu ocak-mart döneminde tarım ihracatında tarihi zirveler görüldü.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, Türkiye'nin tarım sektörü 9,3 milyar dolarla tüm zamanların en yüksek ilk çeyrek ihracatını yakaladı. Yılın ilk 3 ayında 2023'ün aynı dönemine göre yüzde 8,6 artan tarım ihracatı Türkiye'nin toplam dış satımından yüzde 14,6 pay aldı.
Tarım bünyesinde faaliyet gösteren 10 sektörden 5'i ilk çeyrekte ihracat rekoru kırdı.
Hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri sektöründe 3,1 milyar dolarlık, yaş meyve ve sebzede 963,6 milyon dolarlık, meyve sebze mamullerinde 708,3 milyon dolarlık, kuru meyve ve mamullerinde 497,6 milyon dolarlık, süs bitkileri ve mamullerinde ise 49,1 milyon dolarlık dış satım yapıldı.
Söz konusu dönemde yıllık bazda hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamullerinde yüzde 7, yaş meyve ve sebzede yüzde 2,6, meyve sebze mamullerinde yüzde 28,9, kuru meyve ve mamullerinde yüzde 29,9, süs bitkileri ve mamullerinde yüzde 2,1 ihracat artışı görüldü.
Sektörlerin en yüksek ihracatı yaptıkları ülkelere bakıldığında hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri ihracatında başı 583,8 milyon dolarla Irak çekti.
Yaş meyve ve sebze sektöründe ilk sırayı 216,9 milyon dolarla Rusya Federasyonu alırken, meyve sebze mamullerinde ABD'ye 109,4 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Kuru meyve ve mamullerinde Almanya 61,6 milyon dolarla birinci olurken, süs bitkileri ve mamulleri sektörünün en çok ihracat yaptığı ülke 10,7 milyon dolarla Hollanda oldu.
İller bazında bakıldığında ise İstanbul'dan 903,7 milyon dolarlık hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri ile 197,6 milyon dolarlık meyve sebze mamulleri, Mersin'den 263,8 milyon dolarlık yaş meyve sebze, İzmir'den 160,6 milyon dolarlık kuru meyve ve mamulleri, Antalya'dan 20,6 milyon dolarlık süs bitkileri ve mamulleri ihracatı gerçekleşti.
TİM verilerine göre, bu yılın ve 2023'ün ocak-mart döneminde tarım ve tarıma bağlı sektörlerin ihracatı (bin dolar) şöyle:
SEKTÖRLER | 2023 | 2024 | Değişim ('24/'23) | Pay(24) (%) |
I. TARIM | 8.583.103 | 9.320.706 | +8,6 | 14,6 |
A. BİTKİSEL ÜRÜNLER | 5.805.774 | 6.415.877 | +10,5 | 10,1 |
Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri | 2.918.090 | 3.121.889 | +7,0 | 4,9 |
Yaş Meyve ve Sebze | 939.057 | 963.595 | +2,6 | 1,5 |
Meyve Sebze Mamulleri | 549.629 | 708.255 | +28,9 | 1,1 |
Kuru Meyve ve Mamulleri | 383.124 | 497.640 | +29,9 | 0,8 |
Fındık ve Mamulleri | 453.307 | 606.041 | +33,7 | 1,0 |
Zeytin ve Zeytinyağı | 292.427 | 245.030 | -16,2 | 0,4 |
Tütün | 222.096 | 224.359 | +1,0 | 0,4 |
Süs Bitkileri ve Mamulleri | 48.044 | 49.067 | +2,1 | 0,1 |
B. HAYVANSAL ÜRÜNLER | 819.856 | 970.854 | +18,4 | 1,5 |
Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller | 819.856 | 970.854 | +18,4 | 1,5 |
C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ | 1.957.473 | 1.933.975 | -1,2 | 3,0 |
Mobilya, Kağıt ve Orman Ürünleri | 1.957.473 | 1.933.975 | -1,2 | 3,0 |
