Geçtiğimiz ay, Savunma Sanayi Başkanı Haluk Görgün ve Suudi Arabistan heyeti İstanbul'da bir araya gelerek KAAN savaş uçağı ile ilgili görüşmeler gerçekleştirdi. Ekim ayında ise Prens Turki'nin İstanbul ziyareti sırasında, Aselsan, ROKETSAN ve TUSAŞ gibi küresel başarılar elde etmiş savunma sanayi şirketleriyle temaslarda bulunuldu. İki ülke arasındaki potansiyel stratejik iş birliği fırsatları ele alınarak, Suudi Arabistan'da beşinci nesil savaş uçağının yerel üretimini kapsayan bir iş birliği taslağı üzerinde çalışıldı. Suudi Arabistan'ın KAAN uçaklarına ilgisi neden kaynaklanıyor? İşte dikkat çeken detaylar...
SUUDİ ARABİSTAN TÜRKİYE'DEN 100 ADET KAAN İSTEDİ
Suudi Arabistan’ın 100 adet KAAN savaş uçağı satın almayı planladıklarının duyurulması sonrasında ise Riyad’ın ABD’den F-35 uçakları satın almak isterken bir anda Türk Savunma Sanayi’ne yönelmeleri merak konusu oldu.
Türk Havacılık ve Uzay Sanayi (TUSAŞ) KAAN beşinci nesil çok amaçlı savaş uçağı olarak biliniyor. Uçağın geliştirilme projesi kapsamında ise ilk uçuş Şubat 2024 yılında gerçekleştirildi.
ABD İLE F-35 ANLAŞMASI UZADI YÖN TÜRKİYE'YE DÖNDÜ
2019 yılında F-35 programından Türkiye’nin çıkartılmasından sonra savunma sanayinde büyük bir ivme yakaladı ve Riyad ise 2017 yılından beri ABD ile F-35 anlaşmasının uzaması sonrasında Türkiye’nin bu alandaki başarılarını değerlendirme kararı aldı.
ABD'NİN BÖLGE ÜLKELERE F-35 VERMEMESİNİN NEDENİ İSRAİL
Atlantic Council’in analizinde yer alan haberde ise ABD’nin bölgede İsrail’in üstünlüğünü göz önünde bulundurarak komşu ülkelere F-35 verme konusunda geri durduğu, bölgedeki güçlerin niteliksel asker üstünlüğünden endişe duyarak İsrail’in bölgedeki olası varlığına tehdit oluşturulmaması için çabaladığını belirtti.
Ayrıca ABD Kongresi, birçok koşul öne sürerek, müttefikler ve ortaklar da dahil olmak üzere diğer ülkelerin gelişmiş askeri varlıklarının satışlarını engellemek için çabaladığını vurguladı. Bu nedenle de ABD’nin üretmiş olduğu askeri ekipmanların satışını uzatmaya çalıştı. ABD’nin bu tavrı ise F-35 almak isteyen ülkeleri farklı arayışlara yönlendirdi.
KAAN SUUDİ VİZYON 2030 İÇİN UYUMLU
Suudi Arabistan ise Türk KAAN’ına olan ilgisinin Ekim ayında başladığı ve 2028 yılında seri üretime başlaması bekleniyor. Britanya, İtalya ve Japonya’nın aralarında yer aldığı Küresel Savaş Hava Programı (GCAP)’ye katılma talebinde bulunmuş ancak Japonya ise Riyad üyeliğine karşı çıkması nedeniyle üyelik tam anlamıyla gerçekleştirilemedi.
KAAN projesinin GCAP’tan 10 yıl önde olduğun ifade edilirken KAAN’ın faaliyete geçmesiyle altıncı nesil teknolojiyi içerecek şekilde güncellenmesi ve gereksinimlerini sağlamasıyla Suudi Vizyon 2030 için uyumlu hale geliyor.
Türkiye üretmiş olduğu uçakları Azerbaycan, Pakistan gibi ülkelere müttefiklerine ve ortaklarına ihraç etmeye açıkken GCAP ülkelerinin ise buna yanaşmadığı belirtiliyor. Suudi Arabistan ABD ve Batı ülkeleri ile askeri teçhizat da dahil olmak üzere bağımlılığını azaltmak için strateji oluşturduğunu ABD’nin F-35 satışındaki kısıtlamalar ve Washington’ın İsrail’in böyledeki askeri üstünlüğünü göz önünde bulundurmasından kaynaklı yönünü Türkiye’ye çevirmiş durumda.
TÜRKİYE AÇISINDAN KAZANÇLI BİR İHRACAT POTANSİYELİ
2023 yılında BAYKAR teknolojinin Suudi Arabistan Savunma Bakanlığı AKINCI TİHA tedarikine yönelik 1,3 milyar dolar rekor bir sözleşme imzalamış 60 adet AKINCI TİHA tedarik edilmişti. Suudi Arabistan dünyanın en büyük silah alıcıları arasında yerini alırken Türkiye açısından kazançlı bir ihracat potansiyeline sahip ülke konumunda.
Suudi Arabistan ve Pakistan’ın yanı sıra Malezya’nın da Türkiye için potansiyel ortak konumunda olduğu, Türkiye, Azerbaycan ve Pakistan’ın işbirliği ile üçlü mekanizma oluşturduğu şimdi ise Türkiye, Pakistan ve Suudi Arabistan ile yeni bir savunma ticaretini arttırmak ve güçlendirmek için çalışmalar yapıldığı belirtildi.
