Artan yakıt maliyetleri, emisyonları azaltma yönündeki çok yönlü baskılar, nakliye süreçlerinin 2050 yılına kadar karbon nötr hale gelmesini şart koşan düzenleme önerileri, kargo gemilerinin yakıt verimliliğini artırma gayretleri, taşımacılık dünyası için ekolojik ve ekonomik kaygıların iç içe geçtiğine ve büyük değişimlerin kapıda olduğuna işaret ediyor.
Yakıt tüketimini, dünyayı kirletmeden optimize etmenin en klasik yolu, geçmişe dönmek ve yelkenleri açmak olabilir. Fakat dev kargo gemileri için konvansiyonel yelkenler bekleneni veremeyebilir. Peki, ya yelkenler rüzgarı kontrol edebilecek şekilde tasarlanırsa?
KARGO GEMİLERİNDEKİ ENGEL
Yelkenler, binlerce yıl boyunca dünyanın dört bir yanında gemilerin itici gücü oldu ve aslında daha düne kadar ticari taşımacılık için kullanıldı. Ancak günümüzde özellikle kargo gemilerinde kullanılmalarına mani olan iki temel neden var: İlki, geleneksel yelkenlerin çok sayıda mürettebat gerektirmesi ve bunun maliyetleri çok yükseltecek olması. İkincisi, yelkenlerin tamamen rüzgara bağımlılığı. Rüzgar yeterince sert ve doğru yönde esiyorsa sorun yok. Ancak aksi durumda olduğunuz yerde kalıyor, hiçbir yere gidemiyorsunuz.
YÜZDE 100 İTİŞ GÜCÜ
Miami Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Aerodinamik ve Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği Laboratuvarı Müdürü ve Havacılık Mühendisliği Profesörü Ge Cheng Zha, 1920’lerde geliştirilen Flettner rotorlarının bir çeşidi olan CoFlow Jet adlı buluşuyla bu iki sorunu aşabileceğini düşünüyor.
Flettner rotorları, üzerlerinden geçen havanın dik açılarında aerodinamik itme üreten büyük dönen silindirlere verilen isim. Zha tarafından geliştirilen CoFlow Jet silindirleri, gemiyi hareket ettirmek için gereken itiş gücünün yüzde 100’ünü sağlayabilen çok etkili bir rüzgar tahrik sistemi oluşturuyor. Flettner sisteminin aksine dönen parçası yok ve büyük kargo gemilerinde yüzde 50’ye, küçüklerde ise yüzde 90’a kadar yakıt tasarrufu sağlayabileceği öngörülüyor.
Nakliye endüstrisi, dizel motorlar çok güçlü olduğu için değişime direnme eğiliminde. Ancak şimdi, artan baskıyla değişmek zorunda kalacak. İşte o noktada silindir yelkenler bir çözüm olabilir mi, hep birlikte göreceğiz.
ÇEVRE DOSTU
Silindir yelkenlerin en büyük avantajı, çevre dostu olması. Buluşun, küresel sera gazı emisyonlarının yaklaşık yüzde 3’ünden sorumlu olan nakliye endüstrisini karbondan arındırmada etkili olabileceği düşünülüyor.
