Hollanda’daki TU Delft Üniversitesi’nden araştırmacılar, birden fazla insansız hava aracının (İHA) birlikte çalışarak ağır nesneleri taşımasını mümkün kılan yeni bir algoritma geliştirdi. Araştırma ekibi, bu teknolojiyle özellikle açık deniz rüzgar türbinleri gibi erişilmesi güç alanlarda daha etkili operasyonlar yapılabileceğini belirtiyor. İHA’ların görev alanlarını sınırlayan en önemli etkenlerden biri olan düşük taşıma kapasitesi, bu yeni sistemle aşılabilecek. Projeyi yürüten araştırmacılardan Sihao Sun, “Tek bir drone çok sınırlı yük taşıyabilir, bu da onu pek çok görev için yetersiz kılar. Ancak birden fazla drone’un koordineli çalışması bu sınırı aşıyor” diyerek sistemin temel motivasyonunu ortaya koydu.
EŞZAMANLI KONTROLÜN ÖNEMİ
Geliştirilen algoritma sayesinde, birden fazla drone kablolarla bir yüke bağlanarak sadece taşıma değil, aynı zamanda yükün yönünü de aktif biçimde kontrol edebiliyor. Bu da inşaat, tarım ve kurtarma operasyonları gibi karmaşık ortamlar için büyük avantaj sağlıyor. Araştırmacılar, İHA’lar fiziksel olarak birbirine bağlıyken sistemin, ani hareketler gibi dış etkenlere karşı hızlı ve esnek yanıtlar verebildiğini ifade etti. Geleneksel kontrol algoritmalarının yavaş tepkileri nedeniyle yetersiz kaldığı bu tür durumlarda yeni sistem öne çıkıyor.
ÇEVİK VE DAYANIKLI YAPI
TU Delft ekibi, algoritmanın hızlı, dayanıklı ve düşük enerjiyle çalıştığını; ayrıca yük üzerinde herhangi bir sensöre gerek kalmadan dış kuvvetleri telafi edebildiğini belirtiyor. Yeni yaklaşım, özellikle yüksek hız ve ivme gerektiren senaryolarda avantaj sağlıyor. Science Robotics dergisinde yayımlanan çalışmada, yörünge tabanlı bu yeni sistemin, yük ile drone arasındaki dinamik etkileşimleri de hesaba kattığı belirtildi. Geleneksel adım adım çözümlerden farklı olarak bu sistem, tüm hareket planlamasını gerçek zamanlı olarak gerçekleştiriyor.
LABORATUVARDA TAM NOT
Yapılan testlerde dört pervaneli drone’ların basketbol topu gibi hareketli yüklerle karşılaştığında dahi başarılı tepkiler verdiği gözlemlendi. Engelli parkurlar ve rüzgar simülasyonlarıyla yapılan deneylerde, sistemin çevikliği ve uyum kabiliyeti dikkat çekti. Sun, sistemin yalnızca hedef koordinatına yönlendirildiğini, sonrasında drone’ların otonom şekilde hareket ederek engelleri ve çevresel etkileri algılayıp uyum sağladığını aktardı. Şimdilik kapalı alanlarda test edilen sistemin, gelecekte dış mekân görevlerinde de kullanılması hedefleniyor.
UYGULAMA ALANLARI GENİŞLİYOR
Araştırma ekibi, bu yeni algoritmanın arama kurtarma, tarım taşımacılığı ve uzak inşaat bölgelerine malzeme taşıma gibi alanlarda büyük potansiyel taşıdığını vurguluyor. Gelecekte farklı İHA platformlarına entegre edilerek daha geniş ölçekte kullanılması bekleniyor.
